Stopa zatrudnienia
Stopa zatrudnienia - jest to wskaźnik, który obrazuje zatrudniony odsetek ludności w wieku od 15 do 64 roku życia, zaznaczając, że pracują oni zawodowo. Wyrażana jest w punktach procentowych. Używana jest jako wskaźnik obrazujący poziom rozwoju rynku pracy w badanym obszarze.
- Stopę zatrudnienia wyliczamy dzieląc udział pracujących (ogółem lub w danej grupie) przez liczbę ludności (ogółem lub w danej grupie).
- Przedział wiekowy 15-64 jest przedziałem umownym, w zależności od potrzebnych danych grupy wiekowe mogą przyjmować różne wartości.
Stopa zatrudnienia jest zróżnicowana w związku z różnym wiekiem osób pracujących. Szczególnie trudną sytuację podczas poszukiwania zatrudnienia mają ludzie młodzi, którzy na początku swojej drogi do kariery bez doświadczenia wykazują chęć podjęcia pracy. Nieustannie rośnie liczba osób młodych które podejmują się pracy dorywczej czy takiej, która jest powierzona na określony czas. Główną przeszkodą dla pracodawców przy zatrudnianiu młodych osób do pracy są nadal za wysokie koszty pracy takie jak składki odprowadzane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Urzędu Skarbowego. Z drugiej strony młodzież, która poświęciła wiele lat i pieniędzy na kształcenie swojej wiedzy nie ma nic do zaproponowania przyszłemu pracodawcy. Wymagają oni bowiem w dużej mierze minimum rocznego doświadczenia w branży (Makuch M. 2014, s. 112)
TL;DR
Artykuł omawia stopę zatrudnienia, która jest wskaźnikiem obrazującym zatrudnienie w badanym obszarze. W Polsce bezrobocie jest zróżnicowane, a szczególnie dotyka młodych ludzi. Praca sezonowa wpływa na zmiany w stopie bezrobocia. Bezrobocie wśród młodych może nadal rosnąć, dlatego ważne jest analizowanie rynku pracy i wybór pożądanych specjalności. Strategia Lizbońska miała na celu rozwój Unii Europejskiej poprzez transformacje gospodarcze, społeczne i ekologiczne. W strategii uwzględniono wskaźniki dotyczące zatrudnienia.
Wskaźnik zatrudnienia - wzór
"WE = E/L*100%" (GUS 2008, Zasady metodyczne, s. 22) gdzie: E - oznacza osoby pracujące, L - oznacza liczbę ludności powyżej 15 roku życia.
Wskaźnik zatrudnienia jest to iloczyn procentowego udziału osób pracujących (ogólnie lub konkretna grupa) do liczby osób aktywnych zawodowo (ogólnie lub konkretna grupa)
Bezrobocie w Polsce
W dzisiejszych czasach praca stanowi fundament życia każdego dorosłego człowieka, od początku jej powstania. Aktywność zawodowa jest postrzegana jako g łówny wskaźnik usytuowania w społeczeństwie. Zatrudnienie jako jeden z elementów aktywności osób będących okresie produkcyjnym stanowi podstawowe źródło dochodu oraz fundament egzystencji każdej osoby fizycznej. Praca daje poczucie bezpieczeństwa, może określać nasz status społeczny jak również wpływać na funkcjonowanie w społeczeństwie. Wraz ze zmianami jakie nieustannie zachodzą w gospodarce a także naszym otoczeniu, praca staje się fundamentalnym elementem rozwoju społecznego. Zdarzają się również sytuacje, w których ludzie decydują się nawet podjąć pracę nielegalną. Wiąże się to z dużą konkurencją, niestabilnym zatrudnieniem oraz deficytem miejsc pracy (M.Pasternak-Malicka 2014, s. 127-128) Jednym z elementów, które tworzą rynek pracy w Polsce jest praca sezonowa. Wiąże się ona ze wzrostem bezrobocia, szczególnie na początku i pod koniec każdego roku kalendarzowego. Są to miesiące, w których wzrasta stopa bezrobocia w Polsce. Pracownikom sezonowym, którzy są zatrudnieni na umowy o prace na czas określony, właśnie w tym okresie wygasa kontrakt. Powoduje to zwiększenie liczby osób rejestrujących się w Urzędach Pracy. Natomiast z chwilą nadejścia wiosny, podczas gdy warunki atmosferyczne sprzyjają budownictwu, rolnictwu a także turystyce zaobserwować możemy stosunkowo duży spadek bezrobocia. Przedsiębiorstwa poszukują większej liczby pracowników dlatego też wiele osób wyrejestrowuje się z Urzędów Pracy. "Nowelizacja ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która zaczęła obowiązywać od 27 maja 2014 roku wprowadziła obowiązek profilowania pomocy dla bezrobotnych". Poziom bezrobocia uzależniony jest w znacznym stopniu od sezonowości, z którą wiąże się dynamizm w nasileniu i osłabieniu bezrobocia (Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej 2017, s. 2-4) Poziom bezrobocia wśród osób młodych może nadal się zwiększać. Coraz więcej z nich planuje kontynuować naukę na wyższych uczelniach, szkołach zawodowych czy też poprzez uczestnictwo w różnych kursach i szkoleniach. Nie każdy po zakończeniu edukacji będzie miał możliwość podjęcia pracy. Dlatego też bardzo ważnym elementem podczas podejmowania decyzji o dalszej nauce jest analiza rynku pracy oraz wybór takich specjalności, które są obecnie najbardziej pożądane. To właśnie ta grupa społeczna najbardziej narażona jest na bezrobocie w Polsce. Są to przede wszystkim osoby do 34 roku życia i stanowią ponad połowę ogólnej liczby osób bezrobotnych (Pomianek T. 2011, s. 14-18)
Według Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Państwo powinno promować zatrudnienie oraz zmniejszać poziom bezrobocia poprzez jednostki występujące na rynku pracy, w realizacji następujących zadań:
- maksymalizację i efektywne zatrudnienie,
- zwiększenie rozwoju społeczeństwa,
- realizację maksymalnego poziomu jakości pracy,
- zjednoczenie ludności i współodpowiedzialność,
- zintensyfikowanie aktywności na rynku pracy. (Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy 2004, s. 1-2)
Strategia Lizbońska
Strategia Lizbońska jest dziesięcioletnim planem rozbudowy Unii Europejskiej. Został on zaakceptowany w marcu 2000 roku w Lizbonie, podczas szczytu Rady Europejskiej. Został on stworzony na potrzeby zmniejszenia przewagi USA nad Unią Europejską do 2010 roku. Miała ona sprawić, że UE przekształci się i uzyska status najprężniejszej gospodarki na ziemi. Miało się to odbyć poprzez zrealizowanie różnych transformacji gospodarczych, społecznych i ekologicznych (Czerwińska E. 2004, s. 1) Według autorów Strategii Lizbońskiej]] za sprawny rynek pracy w poszczególnych regionach, krajach, odpowiada wielkość stopy zatrudnienia, zaś nie jak powszechnie uważano wielkość poziomu bezrobocia. Im wyższy poziom stopy zatrudnienia, tym zauważa się spadek poziomu bezrobocia do nawet około 3-5%, co świadczy o zbliżeniu się jej do tak zwanej stopy neutralnej. Te 3-5% jest wielkością nieuniknioną dla bezrobocia, ponieważ wina leży po stronie potencjalnych pracowników, nie zaś gospodarki.
Według Strategi idealnym rynkiem pracy byłby taki którego wskaźniki kreują się na wysokości:
- stopa zatrudnienia ogółem - 70%
- stopa zatrudnienia dla kobiet - 60%
- stopa zatrudnienia dla pracowników w wieku + 50-50%
Założenia Strategii Lizbońskiej:
- Ustalanie planów strategicznych - stanowią one jeden z elementów tworzenia gospodarki bazującej na wykształceniu,
- Tworzenie nowej koncepcji wzrostu dla Unii Europejskiej - obecna strategia nie jest dostosowana do wymogów społeczeństwa,
- Aby infrastruktura instytucjonalna mogła być wdrożona konieczne jest zaakceptowanie nowego schematu rozwoju,
- Poprzez wyznaczenie mocnych i słabych stron Unii Europejskiej będzie możliwy rozwój w jej jednorodnej strategii,
- Kluczowym zadaniem UE jest osiągniecie jak najlepszej konkurencyjnej pozycji w gospodarce,
- Podbudowanie głównej funkcji Komisji (Okoń-Horodyńska E., Piecha K. 2005, s. 10-11)
Stopa zatrudnienia — artykuły polecane |
Aktywność zawodowa — Średnie wynagrodzenie — Absencja — Strategia Lizbońska — Wiek produkcyjny — Work-life balance — Minimalna stawka godzinowa — Baby Boomer — Bezrobocie |
Bibliografia
- Czerwińska E. (2004), Strategia Lizbońska, Kancelaria Sejmu Biuro Studiów i Ekspertyz, Warszawa
- GUS (2008), Zasady metodyczne statystyki rynku pracy i wynagrodzeń, Warszawa, s. 22
- GUS (2012), Kobiety i mężczyźni na rynku pracy, Warszawa
- GUS (2013), Aktywność Ekonomiczna Ludności Polski II kwartał 2013, Warszawa
- Makuch M. (2014), Współczesny rynek pracy zatrudnienie i bezrobocie w XXI wieku
- Malicka-Pasternak M. (2014), Aktywność zawodowa młodych osób na rynku pracy i ich skłonność do podejmowania nieformalnego zatrudnienia, Politechnika Rzeszowska
- Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej (2017), Bezrobocie rejestrowane w Polsce, Raport miesięczny-październik 2017
- Okoń-Horodyńska E., Piecha K. (2005), Strategia Lizbońska a możliwości budowania gospodarki opartej na wiedzy w Polsce, Wyd. Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, Warszawa
- Pomianek T. (2011), Rynek Pracy w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania
- Radło M. (2004), Strategia Lizbońska a problemy gospodarcze Unii Europejskiej, Biała Księga, Gdańsk-Warszawa
- Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Dz.U. 2004 nr 99 poz. 1001
Autor: Aneta Wachowska, Patrycja Dworzak