Marketing terytorialny
Marketing terytorialny pojęcie można zdefiniować w dwojaki sposób. Jeżeli przyjmiemy, że definicja marketingu jest sposobem obmyślania sukcesu w dzisiejszym świecie to wtedy marketing terytorialny możemy określić jako filozofię osiągnięcia stworzonych celów przez jednostki osadnicze przy konkurencji o ograniczone zasoby, w której kluczowym przekonaniem jest orientacja na "klientów-partnerów". Według tego podejścia dopuszcza się myślenie, że sukces jednostki terytorialnej uzależniony jest od jej opcji na konkretną grupę odniesienia poprzez podporządkowanie działań jej interesom i zaleceniom. Z innej strony marketing ujmowany jest jako proces zarządzania. Przy takim założeniu marketing terytorialny można przedstawić jako pomysł zarządzania jednostką osadniczą- zarządzanie, którego celem jest zrealizowanie pragnień i potrzeb mieszkańców przez ich poznanie i analizowanie zmian[1]
TL;DR
Marketing terytorialny to filozofia osiągania celów przez jednostki osadnicze w warunkach konkurencji o ograniczone zasoby. Może być definiowany jako zarządzanie jednostką osadniczą w celu zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Geneza marketingu terytorialnego w Polsce przypada na lata 90. XX wieku. Istotą marketingu terytorialnego jest wpływ na opinie i zachowania klientów poprzez tworzenie odpowiednich narzędzi. Cele marketingu terytorialnego to m.in. modelowanie pozytywnego obrazu regionu i rozwoju usług publicznych.
Marketing terytorialny według A.Basdereffa i V.Girard
Marketing terytorialny według Basdereffa i Girard
- Według A.Basdereffa marketing terytorialny zawiera wszystkie podejścia techniczne i strategiczne, które są używane przez organizacje(przedsiębiorstwa, jednostki publiczne) celem uzyskania nowych zasobów oraz uskutecznienia projektu skierowanego na zaspokojenie potrzeb publicznych zachowując zasady etyki. [2]
- V.Girard zdefiniowała marketing terytorialny jako zespół technik i działań wykorzystanych przez organizacje i społeczność lokalną podczas procesu planowania projektu np.rozwoju ekonomicznego, społecznego czy kulturowego. Dodaje również, że badanie potrzeb jednostek lub organizacji, analiza tzw. mixu terytorialnego stanowi część wspierającą określone wyżej działania[3]
Geneza marketingu terytorialnego
Początek marketingu terytorialnego w Polsce przypada na wczesne lata dziewięćdziesiąte ubiegłego wieku po powstaniu w 1989 r. pierwszych jednostek samorządu terytorialnego czyli gmin. Inne czynniki, które miały wpływ na umocnienie i rozbudowę marketingu można zakwalifikować do trzech grup nazwanych:[4]
- ustrojowymi
- marketingowymi
- gospodarczymi
Do czynników ustrojowych zaliczamy: [5]
- uchwalenie jednostek samorządowych na szczeblu gminnym (1990 r.) a potem powiatowym i wojewódzkim (1999 r.) oraz przypisanie im autonomii finansowej, czyli przygotowywanie i wykonywanie aktów w zakresie finansów na własną odpowiedzialność
- wzrost wagi jednostek terytorialnych
- zwiększenie świadomości ludności lokalnej danego terytorium w związku z przynależnością do danej wspólnoty i możliwością wpływu na rozwój terytorium poprzez wybór władzy
Czynniki marketingowe to głównie ewolucja koncepcji marketingowych a szczególnie zdefiniowanie marketingu społecznego. Drugim elementem jest coraz częstsze zastosowanie marketingu nie tylko na rynku dóbr inwestycyjnych czy konsumpcyjnych ale także w firmach zajmujących się usługami[6]
W skład czynników gospodarczych wchodzą między innymi:
- zmiana w zarządzaniu jednostkami terytorialnymi poprzez skupienie się na rozwoju w długim czasie zamiast rozwiązywania wyłącznie bieżących problemów
- przekształcenie struktury gospodarki, gdzie coraz większą rolę pełni sektor usług
- małą ilość środków, którymi dysponuje samorząd względem ilości zadań do zrealizowania a co za tym idzie brak możliwości zaspokojenia wszystkich potrzeb jednostki terytorialnej
Przedstawione zmiany stały się powodem wyodrębnienia marketingu terytorialnego. Innowatorami koncepcji marketingu terytorialnego w Polsce byli A.Szromik, R.Domański, T.Markowski, J.Komorowski i J.Marak. Pierwsze publikacje na ten temat pojawiły się 25 lat temu[7]
Istota marketingu terytorialnego
Marketing terytorialny związany jest z działaniami, które podejmują samorządy terytorialne.Definiuje się je jako związek mieszkańców gmin, powiatów czy województw powstały na mocy prawa obligatoryjnego w celu realizacji zadań dla potrzeb społeczności lokalnej. Aby uszeregować nazwy marketingu poszczególnych obszarów można wydzielić:[8]
- marketing miasta
- marketing komunalny, który odnosi się do wszystkich rodzajów gmin. W Polsce mamy trzy rodzaje gmin: wiejskie (z wójtem na czele)-w ich skład wchodzą tylko wsie; miejsko-wiejskie gdzie siedziba gminy jest w mieście, a w ich skład wchodzą otaczające ją wsie, gmina miejska to jedynie miasto (władzę wykonawczą sprawuje burmistrz) a powyżej 100 ty. mieszkańców- prezydent miasta
- marketing lokalny, który obejmuje część samorządu lokalnego (np. powiaty i gminy)
- marketing regionalny - administracyjnie region porównywany jest do województwa, ale może być też analizowany w stosunku do gmin)
- marketing terytorialnyodnosi się do każdego obszary niezależnie od wielkości czy przynależności administracyjnej
Marketing terytorialny jest pojęciem najszerszym. W jego skład wchodzą wymienione wyżej poszczególne typy marketingu.
Cele marketingu terytorialnego
Głównym celem marketingu terytorialnego jest wpływ na opinie, postawy i metody zachowania się wewnętrznych i zewnętrznych grup klientów przez formowanie odpowiednich środków i narzędzi pobudzania relacji wymiennych. Najistotniejsze jest przyciągnięcie jak największej liczby klientów, aby zmaksymalizować zysk. Najważniejsze cele marketingu terytorialnego poza ujęciem ogólnym można ukazać w formie trzech celów kierunkowych w charakterze strategicznym:[9]
- Modelowanie pozytywnego obrazu regionu, jednostek lokalnych i gmin
- Ulepszenie i poszerzenie atrakcyjności pozycji konkurujących ze sobą gmin, regionów itp.
- Rozwój i podbudowa usług świadczonych przez instytucje publiczne gdzie występuje trudność korzystania dla podmiotów gospodarczych i mieszkańców.
Realizowanie głównych celów jest związana z realizacją celów bardziej szczegółowych, które są celami określonych przedsięwzięć. Wśród nich można wyszczególnić cele operacyjne marketingu terytorialnego, które dotyczą środowiska wewnętrznego określonej jednostki osadniczej:[10]
- rozpoznanie pragnień i potrzeb mieszkańców w ramach usług komunalnych, które są świadczone przez organy lokalne
- zapewnienie lokalnym organizacjom, społeczeństwu sprzyjających warunków do korzystania z usług publicznych
- zwiększenie wartości oferty komunalnej kierowanej do [[społeczeństwo}społeczeństwa]]
- ulepszenie jakości usług administracji miejscowej
- uskutecznienie komunikacji pomiędzy władzami społecznością lokalną
- ustalenie akceptacji środowiska lokalnego na temat kierunków polityki społeczno-gospodarczej stosowanej przez organy samorządowe
- potęgowanie zadowolenia społeczeństwa z warunków pracy, życia i rozwoju na terenie określonej jednostki terytorialnej.
- oszacowanie poziomu przywiązania przedsiębiorców i ludności do określonej jednostki osadniczej
Marketing terytorialny — artykuły polecane |
Ekonomia społeczna — Polityka turystyczna — Zagospodarowanie przestrzenne — Usługa społeczna — Public relations — Analiza interesariuszy — Czynniki wpływające na zarządzanie kadrami — Etyka biznesu — Turystyka zrównoważona |
Przypisy
- ↑ Gregor B. pod redakcją Markowski T. (2006). Marketing terytorialny, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Warszawa s. 36
- ↑ Szromik A. (2012). s. 30,31
- ↑ Szromik A. (2012). s. 30,31
- ↑ Sekuła A. (2005)., s. 216-217
- ↑ Sekuła A. (2005). s. 218
- ↑ Sekuła A. (2005)., s. 217
- ↑ Sekuła A. (2005)., s. 217
- ↑ Sekuła A. (2005)., s. 219,220
- ↑ Szromik A. (2012). s. 34
- ↑ Gregor B. pod redakcją Markowski T. (2006). s. 41,42
Bibliografia
- Brelik A. (2010), Marketing terytorialny a kreowanie regionów, Zeszyty Naukowe Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, nr 3(52)
- Duczkowska-Piasecka M. (2013), Marketing terytorialny. Jak podejść do rozwoju z korzyścią dla wszystkich, Difin, Warszawa
- Gregor B. (2006), Marketing terytorialny, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Warszawa
- Pogorzelski J. (2012), Praktyczny marketing miast i regionów, Wolters Kluwer, Warszawa
- Sekuła A. (2005), Marketing. Ujęcie systemowe, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej
- Szromnik A. (2012), Marketing terytorialny. Miasto i region na rynku, Wolters Kluwer Sp z o.o., Warszawa
- Szromnik A. (red.) (2015), Marketing terytorialny. Nowe obszary i narzędzia, Wydawnictwo edu-Libri, Kraków
Autor: Estera Skiba