Gospodarka turystyczna

Na gospodarkę turystyczną składają się wszelkie efekty działalności różnych jej części. Wymienić tu należy bazę noclegową (hotelarstwo), biura podróży, biura obsługi ruchu turystycznego, turystyczne biura transportowe, biura reklamy turystycznej, biura akwizycji i rezerwacji, jednostki obsługi turystyki młodzieżowej, kolonie, obozy, zimowiska, obiekty szkoleniowo-wypoczynkowe, obiekty turystyki kwalifikowanej i specjalistycznej, obiekty jednostki morskiej, lotniczej, kolejowej, śródlądowej, drogowej i górskiej oraz instytucje produkujące sprzęt turystyczny, obuwie, ubiory czy urządzenia rekreacyjne.

Jedną z najlepiej rozwijających się dziedzin gospodarki narodowej, zapewniającej jej rozmaite korzyści jest turystyka. Wszelkie środki i urządzenia obsługujące ruch turystyczny, czynniki, które ułatwiają zrealizowanie potrzeb turystów określamy mianem gospodarki turystycznej. Można powiedzieć, że jest to też zespół czynności, które zmierzają do zaspokojenia potrzeb turystycznych związanych z udostępnieniem walorów turystycznych, informacją turystyczną, transportem, zakwaterowaniem, wyżywieniem czy załatwianiem formalności granicznych w taki sposób, który zapewni rozwój turystyki.

Można to więc ująć w tzw. sektory, czyli części, które funkcjonują w ciągłym współdziałaniu zakładów, ludzi, urządzeń i maszyn:

1. Baza noclegowa
2. Atrakcje (galerie, muzea, miejsca historyczne, miejsca aktywnego spędzania czasu)
3. transport(środki transportu osobowego)
4. Organizatorzy turystyki (biura, agencje turystyczne)
5. Organizacje w miejscach odwiedzin (organizacje turystyczne, lokalne biura, stowarzyszenia turystyczne)

TL;DR

Gospodarka turystyczna obejmuje wiele sektorów, które działają w celu zaspokojenia potrzeb turystów, takich jak zakwaterowanie, transport, atrakcje turystyczne i organizacja podróży. Głównym celem gospodarki turystycznej jest obsługa osób podróżujących i generowanie dochodów narodowych. Rynek turystyczny jest podzielony na różne kategorie, takie jak rynek lokalny, regionalny, krajowy itd. Popyt turystyczny zależy od czynników ekonomicznych, demograficznych i geograficznych, a także od motywacji i polityki turystycznej. Podaż turystyczna jest ilością dóbr i usług oferowanych na sprzedaż i zależy od atrakcji, infrastruktury, dostępności i ceny miejsca docelowego.

Cel

Głównym celem gospodarki przemysłowej jest zaspokajanie potrzeb człowieka w czasie wolnym od pracy i nauki oraz obsługa osób podróżujących, czyli przebywających poza miejscem stałego zamieszkania w celach turystycznych. Gospodarka turystyczna jest źródłem dochodu narodowego, usługi i produkcja gospodarki są w pełni lub częściowo odpłatne. Gospodarka turystyczna łączy w sobie elementy ekonomiczne z celami społecznymi, do których możemy zaliczyć wychowanie, oświatę, rekreację, sport, zdrowie, odnowę sił psychicznych i fizycznych człowieka, wypoczynek, wycieczki, wędrówki, krajoznawstwo oraz ochronę środowiska przyrodniczego.

Rynek turystyczny

Mówiąc o gospodarce turystycznej należy wyjaśnić pojęcia: rynek turystyczny, popyt i podaż turystyczna. Rynek turystyczny jest to ogół relacji między sprzedającymi i kupującymi dany produkt. Jest on określany przez odniesienie do produktu turystycznego jego dostawców oraz turystów. Można go rozpatrywać ze względu na różne kryteria:

1. Kryterium geograficzne:
   • rynek lokalny
   • rynek regionalny
   • r. krajowy
   • r. kontynentalny
   • r. światowy
2. Kryterium rodzaju usług turystycznych
   • r. usług hotelarskich
   • r. usług gastronomicznych
   • r. usług transportowych
3. Kryterium grup wiekowych turystów
   • r. turystyki młodzieżowej
   • r. turystyczny rencistów
   • r. turystyczny emerytów
4. Kryterium miejsce zamieszkania - miejsce docelowe
   • r. turystyki krajowej
   • r. turystyki zagranicznej
5. Kryterium celu podróży
   • r. turystyki biznesowej
   • r. turystyki kongresowej
   • r. turystyki zdrowotnej
   • r. turystyki wypoczynkowej

Każdy z tych rynków można scharakteryzować poprzez opis przedmiotu wymiany, występujący na danym rynku oraz cechy popytu i podaży.

Produkt turystyczny to wszelkie usługi oraz dobra stwarzane i nabywane w związku z podróżą poza miejsce stałego zamieszkania, zarówno przed rozpoczęciem tej podróży, jak i w czasie wyjazdu.

Produkt turystyczny w wąskim i szerokim ujęciu:

• produkt turystyczny sensu stricto (obejmuje wszystko to, co nabywcy kupują odrębnie (np. zakwaterowanie, komunikacja) lub w postaci kompletu (zestawu) usług;
• produkt turystyczny sensu largo (struktura tego, co wykonują turyści oraz walorów sprzętów i usług, które w danym celu użytkują; turysta postrzega produkt turystyczny jako całość przeżytego doświadczenia od czasu wyjazdu z domu do chwili powrotu z podróży).

Popyt turystyczny

Popyt turystyczny jest to suma dóbr turystycznych, usług i towarów, które turyści są w stanie nabyć za określoną sumę pieniędzy. Kształtują je czynniki ekonomiczne (dochody, wydatki na turystykę, cena dóbr ekonomicznych, kursy wymiany walut), czynniki demograficzne (wielkość gospodarstwa domowego, wiek członków, poziom wykształcenia) oraz czynniki geograficzne (czynniki pogodowe, wielkość społeczności, do której przybywa turysta).Można tu wymienić również motywacje natury społeczno-kulturalnej, osobistej i psychologicznej, intensywność podróżowania, politykę turystyczną, w tym rolę telewizji. Definicja popytu turystycznego nie różni się od definicji popytu na odmienne towary lub dobra. Opisując jednak popyt turystyczny, powinno zwrócić się uwagę na właściwości, które dotyczą tego gatunku ekonomicznego, ponieważ będą miały one inną postać, niż te, które obejmują popyt na dobra materialne. Mają na to wpływ różne czynniki:

• produkt turystyczny jest złożony nie tylko z dóbr i urządzeń, ale też z usług,
• oceniając produkt, konsument zazwyczaj jest subiektywny, co oznacza, że wielkość popytu lub jego budowa zależy w dużym stopniu od czynników niewymiernych,
• turystyka zazwyczaj nie zaspakaja podstawowych potrzeb człowieka, więc aby konsument zdecydował się na skorzystanie z usług, muszą zaistnieć pewne warunki.

Główne cechy popytu turystycznego:

• jest różnorodny i odmienny (wynika to z tego, że wielkość popytu zależy nie tylko od czynników wymiernych, ale też niewymiernych oraz znaczenie ma również typ produktu),
• jest elastyczny cenowo,
• jest sezonowy (popyt zależy od czasu),
• jest mobilny (nabywca podąża do miejsca, gdzie występuje podaż),
• jest zależny od gospodarki i polityki danego państwa.

Podaż turystyczna

Podaż turystyczna natomiast jest to ilość dóbr i usług oferowanych na sprzedaż po danej cenie krajowej. Tworzą ją czynniki takie jak: atrakcje i środowisko miejsca docelowego, infrastruktura i usługi miejsca docelowego, dostępność miejsca docelowego, jego wizerunek oraz cena płacona przez konsumenta. Zaliczamy więc do podaży rzeczywistość przyrodniczą, zabytki, tradycję, język, transport, gastronomię, organizację podróży, urządzenia wypoczynkowe i sportowe. Główne cechy podaży turystycznej:

• jest sztywna (o jej miejscu decydują walory turystyczne; zwiedzający jest zmuszony udać się do obszaru ich pojawiania się, a tylko pewne części produktu turystycznego konsument może uzyskać i korzystać z niego w miejscu swojego zamieszkania przed wyjazdem),
• jest zależna od obszerności miejsc turystycznych,
• jest nieelastyczna (wynika to z dużego udziału kosztów stałych, sezonowego zużycia, sztywności przestrzennej),
• jest zależna od warunków gospodarki w danym kraju.

Gospodarka turystyczna — artykuły polecane

Turystyka — Podaż turystyczna — Funkcje turystyki — Rodzaje usług turystycznych — Transport — Mierniki podaży usług turystycznych — Gospodarka nieruchomościami — Hotelarstwo — Usługa

Bibliografia

• Balińska A., Sieczko A., Zawadka J. (2013), Wybrane problemy rozwoju turystyki, Wydawnictwo SGGW, Warszawa
• Balińska A., Sieczko A., Zawadka J. (2014), Turystyka, wybrane zagadnienia, Difin, Warszawa
• Gaworecki W. (2010), Turystyka, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Gołembski G. (2002), Kompendium wiedzy o turystyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, Poznań
• Kachniewska M., Nawrocka E., Niezgoda A., Pawlicz A. (2012), Rynek turystyczny. Ekonomiczne zagadnienia turystyki, Wolters Kluwer, Warszawa
• Kornak A., Montygierd-Łoyba M. (1985), Ekonomika Turystyki, PWN, Warszawa
• Rapacz A. (2013), Gospodarka turystyczna w regionie, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 303

Autor: Agnieszka Madej, Weronika Jaśkowska