Ubezpieczenie komunikacyjne

Wraz z postępem motoryzacji i coraz większym znaczeniem mobilności wśród Polaków ubezpieczenia komunikacyjne zaczynają stanowić coraz to większą część majątkowych ubezpieczeń w Polsce. Na rynku ubezpieczeń komunikacyjnych działa szeroka gama ubezpieczycieli wraz z różnorodnymi możliwościami wysokości pobieranych składek. W celu zachęcenia posiadaczy pojazdów mechanicznych do zakupu ubezpieczeń komunikacyjnych oferuje się je wraz z obowiązkowym ubezpieczeniem OC (odpowiedzialności cywilnej). Ofertę ubezpieczyciela - pakiet ubezpieczeń komunikacyjnych stanowi: obowiązkowe ubezpieczenie OC oraz takie produkty jak: AC (autocasco), NNW (ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków), ASS (assistance) i ubezpieczenie bagażu. Dany pakiet może występować w przeróżnych konfiguracjach zaczynając od najniższej składki ubezpieczeniowej obejmującej tylko obowiązkowe OC, a kończąc na najwyższej składce ubezpieczeniowej zawierającej dodatkowe produkty, które rozszerzają odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń (A. Jędrzychowska, E. Poprawska 2016, s. 361-362).

Ustawowa klasyfikacja ubezpieczeń (majątkowe oraz osobowe) opiera się na prawnym pojęciu przedmiotu ubezpieczenia. Dla ubezpieczeń majątkowych-określone w umowie dobra osobiste a dla ubezpieczeń osobowych - zdrowie oraz życie ubezpieczonego. Klasyfikacja ubezpieczeń na działy i grupy została w prowadzona w ustawie z dnia 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej. Dział I stanowią ubezpieczenia na życie. Dział II stanowią pozostałe ubezpieczenia osobowe i majątkowe (A. Szymańska 2014, s. 13-14).

TL;DR

Ubezpieczenie komunikacyjne w Polsce jest coraz popularniejsze. Oferta obejmuje różne rodzaje ubezpieczeń, takich jak OC, AC, NNW i ASS. Ubezpieczenie OC jest obowiązkowe i chroni zarówno poszkodowanych, jak i sprawców wypadków. Ubezpieczenie AC obejmuje szkody wynikłe z uszkodzenia lub kradzieży pojazdu. Ubezpieczenie ASS oferuje pomoc na drodze w przypadku wypadku, kradzieży lub unieruchomienia pojazdu. Ubezpieczenie NNW obejmuje kierowcę i pasażerów i gwarantuje odszkodowanie w przypadku uszczerbku na zdrowiu lub śmierci. Każde z tych ubezpieczeń ma różne zasady i zakres ochrony.

Rodzaje ubezpieczeń komunikacyjnych

Ubezpieczenie OC

OC komunikacyjne ma za zadanie chronić interesy dwóch grup:

• osób poszkodowanych przez gwarancje, że zakład ubezpieczyciel, który ma zdecydowanie większe możliwości finansowe przejmie odpowiedzialność za szkody w razie wypadku,
• osób ubezpieczonych w razie wypadku i spowodowania szkody osobom trzecim co powoduje konieczność rekompensaty finansowej, która mogłaby znacząco uszczuplić posiadany majątek sprawcy.

W zależności od systemu prawnego, który obowiązuje w danym kraju oraz w zależności od tego czy w danym kraju stawiany jest nacisk na ochronę sprawców bądź poszkodowanych ubezpieczenia mogą mieć różną konstrukcję. Ubezpieczenie to może być związane z:

• pojazdem - odpowiedzialność dotyczy każdego, kto kierując tym pojazdem spowoduje szkodę osobom trzecim,
• kierowcą - odpowiedzialność cywilna danego kierowcy,

bądź występować w wariancie mieszanym.

Z racji częstych wypadków komunikacyjnych oraz dużej ilości osób, które są w nich poszkodowanymi w wielu państwach ubezpieczenie to ma charakter obowiązkowy. Jest to także typowe rozwiązanie stosowane w krajach europejskich.

Ważne jest również to, że zgodnie z wolą ustawodawcy:

• ubezpieczeniem OC jest odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która spowodowała szkodę w wyniku poruszania się tego pojazdu (art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych),
• odszkodowanie należy się za szkodę w wyniku której doszło do utraty, uszkodzenia bądź zniszczenia mienia oraz rozstroju zdrowia, uszkodzenia ciała bądź śmierci (art. 34 ust. 1 ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych),
• do wypłaty odszkodowanie zobowiązany jest zakład ubezpieczeń, jeżeli kierujący bądź osoba posiadająca dany pojazd mechaniczny jest zobowiązana do odszkodowania za szkodę, która powstała w wyniku poruszania się danego pojazdu (zasada ryzyka bądź winy - kodeks cywilny) (A. Jędrzychowska, E. Poprawska 2016, s. 363-364).

Umowę zawiera się przeważnie na okres 12 miesięcy. W konkretnych przypadkach może zostać zawarta na okres krótszy czyli wtedy kiedy pojazd mechaniczny jest:

• przeznaczony do sprzedaży i zarejestrowany na stałe (nie dłużej niż 30 dni),
• zarejestrowany czasowo (nie krócej niż 30 dni),
• zarejestrowany za granicą (nie krócej niż 30 dni - umowa ubezpieczenia granicznego),
• pojazd historyczny (nie krócej niż 30 dni) oraz wolnobieżny (nie krócej niż 3 miesiące)(K. Ortyński 2010, s. 253).

Ubezpieczenie AC

Ubezpieczenie autocasco ma za zadanie zrekompensować szkody takie jak uszkodzenia bądź kradzież pojazdu w następstwie sytuacji losowych. Mogą to być także sytuacje związane ze skutkiem działania sił przyrody, wypadków komunikacyjnych, awarii technicznych bądź działania osób trzecich a także samej osoby ubezpieczającej dany pojazd. Dokładne zasady zawarte są przede wszystkim w OWU (Ogólne Warunki Ubezpieczenia) oraz w umowie danego ubezpieczenia. Podstawowy zakres ochrony obejmuje szkody (w pojeździe bądź na jego wyposażeniu) polegające na:

• uszkodzeniu pojazdu wraz z ruchem bądź postojem z powodu gwałtownego działania mechanicznej siły w chwili kontaktu pojazdu z innym obiektem takim jak: inny pojazd, przedmioty z otoczenia pojazdu bądź zwierzętami oraz wskutek włamania oraz innych działań osób trzecich,
• uszkodzeniu z powodu krótkotrwałego użycia, kradzieży pojazdy bądź wyposażenia lub części,
• uszkodzeniu lub utraty pojazdu w wyniku występujących sytuacji losowych (pożar, wybuch, uderzenie pioruna, zatopienie, powódź, opad atmosferyczny, osuwanie lub zapadanie się ziemi) bądź gwałtownego działania środka (termiczny bądź chemiczny) pochodzącego z otoczenia pojazdu,
• uszkodzeniu wewnętrznej części pojazdu przez osoby, które przewożone były w celu udzielenia im pomocy medycznej,
• kradzieży wyposażenia, części bądź całego pojazdu.

Zakres ubezpieczenia autocasco można zmniejszyć bądź rozszerzyć o ryzyka dodatkowe takie jak: jazda wyścigowa, konkursowa, treningi w celach wcześniej wymienionych (wymagane potwierdzenie wystąpienia szkody przez organizatora imprezy), wynajem pojazdów itp (K. Ortyński 2010, s. 258-259).

Ubezpieczenie ASS

Pomoc kierowcy oraz jego pasażerom gwarantuje ubezpieczenie assistance. Dotyczy ono wypadku, kradzieży czy unieruchomienia pojazdu. To co różni od innych ubezpieczeń jest to, że odszkodowanie nie jest wypłacane tylko organizowana jest dla tych osób pomoc na drodze. O tym co obejmuje ta pomoc decydują warunki wariantu ubezpieczenia, który został wybrany. Różnią się zakresem obowiązków ubezpieczyciela i co z tym związane - wysokością składki. Pomoc dzieli się na:

• informacyjną (wynajem pojazdów, pomoc drogowa oraz warsztaty naprawcze),
• serwisową (dostarczenie paliwa, naprawa pojazdu na miejscu awarii, holowanie oraz złomowanie),
• podróżną (organizacja powrotu do miejsca zamieszkania, parking bądź noclegu),
• medyczna (hospitalizacja, pomoc medyczna, przewóz medyczny, zapewnienie opieki, transport zwłok).

Ważne jest aby wiedzieć, że ubezpieczenie assistance dostarcza wyżej wymienione usługi, ale nie pokrywa kosztu paliwa dostarczonego do pojazdu oraz części, które zostały wykorzystane do naprawy pojazdu (A. Jędrzychowska, E. Poprawska 2016, s. 375-376).

Ubezpieczenie NNW

Ubezpieczenie NNW (od następstw nieszczęśliwych wypadków) dotyczy kierowcy oraz pasażerów znajdujących się w danym pojeździe. Przedmiotem są powstałe w wyniku wypadku (ruch pojazdu) trwałe następstwa polegające na rozstroju, uszczerbku zdrowia, uszkodzeniu ciała bądź śmierci ubezpieczonego. Poziom odszkodowania uzależniony jest od sumy NNW oraz procentu uszczerbku na zdrowiu powstałego w wyniku wypadku. Wielkość uszczerbku ocenia komisja lekarska a sumę ubezpieczenia określa ubezpieczyciel (minimalną oraz maksymalną wysokość). Odszkodowanie przysługuje pomimo otrzymanych innych odszkodowań (z różnych źródeł) oraz ich wielkości. Należy na to zwrócić uwagę, gdyż polisę NNW można mieć jako np. dodatek do ubezpieczenia mieszkania bądź innych produktów np. bankowych. Z racji, że jest to ubezpieczenie osobowe, świadczenie z NNW nie jest ograniczane wartością przedmiotu ubezpieczenia (A. Jędrzychowska, E. Poprawska 2016, s. 377).

Ubezpieczenie komunikacyjne — artykuły polecane

Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków — Franszyza redukcyjna — Ubezpieczenie nieruchomości — Rodzaje ubezpieczeń — Ubezpieczenie majątkowe — Ubezpieczenie assistance — Przedmiot ubezpieczenia — Trwały uszczerbek na zdrowiu — Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej

Bibliografia

• Borda M., Jędrzychowska A. (2012). Analiza postaw nabywców ubezpieczeń komunikacyjnych na rynku polskim. Rozprawy ubezpieczeniowe, (13), 77
• Celiński I. (2014). Współczesny model ubezpieczeń komunikacyjnych w aspekcie BRD. Logistyka, (4), 2759-2772
• Jędrzychowska A., Poprawska E, Ubezpieczenia komunikacyjne, [w:] Ronka-Chmielowiec W. (red) (2016). Ubezpieczenia, C.H.Beck, Warszawa
• Olędzka A. (2012). Obniżenie wartości handlowej pojazdu po naprawie a odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia komunikacyjnego OC. Recenzja książki Pawła Augustyna Z ubezpieczeniami wzajemnymi przez wieki, BEL-DRUK, Tarnów 2011-Andrzej Pieczewski 121
• Ortyński K., Ubezpieczenia komunikacyjne, istota, grupy ryzyka, [w:] Wierzbicka E. (red) (2010). Ubezpieczenia non-life, CeDeWu, Warszawa
• Szymańska A. (2014), Statystyczna analiza systemów bonus-malus w ubezpieczeniach komunikacyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź
• Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Dz.U. 2015 poz. 1844
• Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych Dz.U. 2003 nr 124 poz. 1152

Autor: Patryk Góral

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.