Gwarancja ubezpieczeniowa

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 22:30, 29 paź 2023 autorstwa Zybex (dyskusja | edycje) (cleanup bibliografii i rotten links)
Gwarancja ubezpieczeniowa
Polecane artykuły

Gwarancja ubezpieczeniowa to zobowiązanie ubezpieczyciela – przedstawiciela zakładu ubezpieczeń - zapłaty określonej w gwarancji, w sytuacji gdy jego dłużnik nie dokonuje spłaty swojego długu w określonym czasie i wysokości wobec ubezpieczyciela. Od strony praktycznej natomiast wygląda to tak, że to inwestorzy chcąc zabezpieczyć swoje projekty inwestycyjne korzystają z tej gwarancji, która służy im do ochrony przed wyszczególnionymi w niej tzw. Zdarzeniami losowymi.

TL;DR

Gwarancja ubezpieczeniowa to zobowiązanie ubezpieczyciela do zapłaty określonej kwoty, gdy dłużnik nie spłaca długu wobec ubezpieczyciela. Istnieje wiele rodzajów gwarancji, takich jak gwarancje kontraktowe i celne. Zakład ubezpieczeń nie ponosi odpowiedzialności za szkody, ale tylko wypełnia zobowiązanie w umowie gwarancyjnej. Umowa gwarancyjna musi być dokładnie przeczytana i zgodna z Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia.

Rodzaje gwarancji ubezpieczeniowych

Gwarancja ubezpieczeniowa ma szerokie spektrum działania ale regulacje prawne wspominają o niej tylko w kilku przypadkach. Bowiem nie ma ustawy, która regulowałaby ją w całości.

Możemy wyszczególnić następujące rodzaje gwarancji:

  • Gwarancje kontraktowe:
    • Gwarancja ubezpieczeniowa zapłaty Wadium – w przetargach publicznych stanowi równowartość wadium czyli określonej kwoty pieniężnej, która jest zabezpieczeniem przedmiotu aukcji lub przetargu dla obu stron w nim uczestniczących. Jest to niezbędna opłata jaką trzeba uiścić aby mieć możliwość wzięcia udziału w przetargu. Jest ona traktowana jako środek ochronny, swego rodzaju zabezpieczenie dla oferenta ponieważ wyłącza jego odpowiedzialność majątkową w przetargu. Po zakończeniu przetargu lub aukcji wadium jest zwracane jej uczestnikom.
    • Gwarancja należytego wykonania kontraktu – jest to sposób zabezpieczenia realizacji umów i jak sama nazwa wskazuje wszelkiego rodzaju kontraktów. Podmiot umowy, który zleca wykonawcy na przykład dostarczenie jakichś dóbr lub wykonanie usługi może żądać od niego lub firmy wykonawczej wniesienia określonego w gwarancji zabezpieczenia finansowego jeszcze przed zawarciem kontraktu. Zleceniodawca zabezpiecza się w ten sposób na wypadek gdyby warunki umowy nie zostały spełnione, lub nie zostały spełnione w terminie podanym na umowie, lub jakość towarów czy wykonanych usług była niezgodna z postanowieniami kontraktu, lub po prostu gdy którykolwiek punkt z umowy nie został należycie spełniony.
    • Gwarancja zwrotu zaliczki – może być udzielona na wniosek inwestora (wykonawcy), który zgodnie z wyżej wspomnianą umową zawartą ze zleceniobiorcą otrzymał określoną w umowie część kwoty za wykonanie usługi – zaliczkę - na całość jej realizacji. Gwarancja ta stanowi zobowiązanie przedsiębiorstwa ubezpieczeniowego do wypłaty określonej w kontrakcie kwoty beneficjentowi na wypadek gdyby inwestor się z niej nie wywiązał, nie wykonał jej i gdyby zaliczka nie została zwrócona w terminie określonym w umowie.
    • Gwarancja usunięcia wad i usterek – często bywa ona połączona z gwarancją należytego wywiązania się z umowy. Wystawiana jest na zlecenie wykonawcy (przedsiębiorcy) na rzecz wykonującego usługi określone w umowie w celu zabezpieczenia zwrotu kosztów za nie wykonane lub nienależycie wykonane wynikające z kontraktu obowiązki wynikające z usunięcia wad i usterek ujawnionych po zakończeniu realizacji inwestycji.
  • Gwarancje celne:
    • Gwarancje zapłaty długu celnego oraz zapłaty należności podatkowych – jest to zabezpieczenie przed niepokryciem kosztów wynikających z długów celnych lub długów w zapłacie podatków w sytuacji, gdy dłużnik nie ma wystarczających środków pieniężnych na pokrycie powstałych należności. Jest to jedna z form dopuszczalnych zabezpieczeń należności celno-podatkowych przedmiotów gospodarczych poza granicami naszego kraju. W tej sytuacji osobą fizyczną czerpiącą zyski jest izba celna, natomiast zleceniodawcą gwarancji jest podmiot gospodarczy, który zajmuje się wywozem towarów poza granice Rzeczypospolitej Polskiej. (W. Ronka-Chmielowiec 2016, s. 397-400)

Umowa gwarancyjna

Należy wspomnieć tutaj o ważnej zależności, że w wypadku gwarancji ubezpieczeniowej odpowiedzialności za pokrycie szkód nie ponosi zakład ubezpieczeń. Jego rolą jest bowiem tylko wypełnienie zobowiązania polegającego na wypłacie konkretnej, określonej w umowie gwarancyjnej kwoty pieniężnej, która jest ekwiwalentem niewywiązania się z gwarancji.

Umowa gwarancyjna została uregulowana w art. 391 Kodeksu Postępowania Cywilnego, który mówi, że: "Jeżeli w umowie zastrzeżono, że osoba trzecia zaciągnie określone zobowiązanie albo spełni określone świadczenie, ten, kto takie przyrzeczenie uczynił, odpowiedzialny jest za szkodę, którą druga strona ponosi przez to, że osoba trzecia odmawia zaciągnięcia zobowiązania albo nie spełnia świadczenia. Może jednak zwolnić się od obowiązku naprawienia szkody spełniając przyrzeczone świadczenie, chyba że sprzeciwia się to umowie lub właściwości świadczenia." (Ustawa o Kodeksie Cywilnym 1964r, str. 73)

Innymi słowy w umowie o świadczenie przez osobę trzecią zwana gwarantem podejmuje i bierze na siebie ryzyko niespełnienia przez osobę trzecią określonych świadczeń, pod warunkiem, że w umowie gwarancyjnej warunki były określone inaczej. Tak więc cała istota podpisywania umów gwarancyjnych tkwi w zabezpieczeniu się przed niewykonaniem określonej usługi zgodnie z umową. Wzór tej umowy jest oczywiście zależny od tego, jakie przedsiębiorstwo ubezpieczeniowe ją sporządza. Warto zatem pamiętać, aby przed podpisaniem umowy gwarancyjnej – dokładnie ją przeczytać, zwrócić uwagę czy wszystkie aspekty w niej wymienione nam odpowiadają, czy opis wykonania usługi nie zawiera żadnych niedomówień. Warto zwrócić również uwagę aby na umowie była konkretnie określona końcowa data wywiązania się z zobowiązania. Należy również zapoznać się z Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia (OWU). "Są to przepisy stosowane do wszystkich ubezpieczeń danego działu lub rodzaju. Ustalają obowiązki stron umowy ubezpieczenia. Muszą być zgodne z ogólnymi normami prawnymi, a przede wszystkim z ustawą ubezpieczeniową i odnośnymi przepisami kodeksu cywilnego. Powinny być opracowane w sposób ścisły, jasny oraz zatwierdzone przez władze nadzorcze zakładu ubezpieczeń."(Ł. Kurnik, M. Majewska, W. Michalska 2018, s. 117)

Bibliografia


Autor: Natalia Gąsior