Seed capital

Inwestycje typu Seed Capital to inwestycje w podmioty znajdują się w bardzo wczesnym stadium rozwoju lub w Start-Upy nieposiadające udokumentowanego track record. Sytuacja taka skutkuje podwyższonym ryzkiem inwestycyjnym, a co za tym idzie wyższą oczekiwaną stopą zwrotu z inwestycji, jakiej wymagał będzie potencjalny inwestor.

TL;DR

Inwestycje typu Seed Capital to inwestycje w bardzo wczesnym stadium rozwoju lub start-upy. Mają one wysoki poziom ryzyka, dlatego oczekiwana stopa zwrotu jest również wysoka. Fundusze seed capital finansują projekty w fazie zalążkowej, czyli od momentu powstania pomysłu do powstania przedsiębiorstwa na rynku. Inwestycje tego typu są wspierane przez środki Unii Europejskiej. Proces uzyskania finansowania seed capital obejmuje etapy jak opracowanie koncepcji, wyszukiwanie potencjalnych inwestorów, negocjacje i finalizacja transakcji. Wysoki stopień ryzyka wiąże się z wysoką oczekiwaną stopą zwrotu.

Seed capital w ujęciu historycznym

Na początku lat 90 Komisja Wspólnot Europejskich uruchomiła nietypowy program, który nazywał się European Seed Capital Fund Scheme. Jego celem było udzielenie wsparcia w pokrywaniu kosztów, które dotyczyły zarządzania przedsiębiorstwami udziałowymi funduszom specjalizującym się w inwestowaniu w przedsiębiorstwa będące w początkowej fazie seed tkz. fazie zalążkowej (seed z ang. nasionko). Nietypowy charakter tego programu przejawiał się tym, że kapitał publiczny został przeznaczony na pokrywanie kosztów operacyjnych działania firmy, która zarządza funduszem Venture capital/Private Equity, zamiast na finansowanie samych nakładów inwestycyjnych czyli nabywanie udziałów.

Celem tego projektu miało być zachęcenie firm do inwestowania w małe przedsiębiorstwa, w których są wysokie koszty administracyjne takie jak przygotowanie umów albo ocena projektu, natomiast wartość inwestycji jest niska. Sytuacja taka zniechęca do zajmowania się takimi projektami

Charakterystyka

Fundusze zalążkowe, czyli seed capital, są to fundusze venture capital, których zadaniem jest finansowaniem inwestycji w najwcześniejszej fazie działania przedsiębiorstwa (nazywana fazą zalążkową lub też fazą zasiewów).

Faza zalążkowa to okres od powstania pomysłu na dany biznes do momentu powstania przedsiębiorstwa na rynku. Kapitał zalążkowy finansuje podstawowe czynniki potrzebne do założenia przedsiębiorstwa, czyli finansowanie badań, ocen i tworzenie koncepcji początkowej, która poprzedza fazę rozruchu. Faza zalążkowa niesie ze sobą najwyższe ryzyko w życiu przedsiębiorstwa. Fundusze seed capital inwestują jedynie w pomysły i innowacyjne projekty stworzone przez naukowców, technologów lub menadżerów. Nie jest to inwestycja w istniejące już przedsiębiorstwo z gotowymi produktami.

Powstanie funduszy seed capital jest wspierane są środkami Unii Europejskiej, ponieważ poziom venture capital jest za niski dla nowo powstałych przedsiębiorstw na rynku. W Polsce zostały zorganizowane programy wsparcia w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencji Przedsiębiorstwa przeprowadzona działania pod nazwą "Poprawa dostępności do zewnętrznego finansowania inwestycji przedsiębiorstw".

Podstawową przesłanką inwestycyjną jest tu potencjał wzrostu (w aspekcie zewnętrznym i wewnętrzny) danego podmiotu w okresie najbliższych lat. Silne equity story oraz przewagi konkurencyjne, jakimi dysponuje dany podmiot są tu jak i w przypadku pozostałych metod pozyskiwania finansowania typu equity podstawowymi czynnikami decydującymi o możliwości pozyskania finansowania. Finansowanie typu Seed Capital z założenia ma pokryć koszty początkowych etapów rozwoju, to znaczy:

• koszty prawne występujące na tym etapie,
• koszty pogłębionych badań rynkowych,
• koszty rozwoju produktu i wstępnej budowy kanałów dystrybucyjnych.

Kolejne etapy finansowania są zwykle dostarczane po zbudowaniu oraz dokonaniu analizy wstępnego track rekord podmiotu.

W szerokim rozumieniu podmiotami dostarczającymi finansowania typu Seed Capital mogą być zarówno capital fund jak i Anioły biznesu czy też podmioty powiązane osobowo lub towarzysko z założycielami podmiotu pozyskującego finansowanie. Częściej stosowana jest jednak definicja zawężająca wyłączająca jako źródło finansowania podmioty powiązane z przedsiębiorstwem pozyskującym finansowanie, skupiająca się na bardziej zorganizowanych formach dostarczania kapitału, czyli capital fund oraz Business Angel. Wczesne stadium przedsięwzięcia wymusza na potencjalnym inwestorze posiadanie długiego horyzontu inwestycyjnego, który umożliwiał będzie pełne wykorzystanie potencjału wzrostu inwestycji przed dokonaniem uprzednio zaplanowanego wyjścia z niej.

1. Inwestycje Seet Capital - horyzont w tych inwestycjach zazwyczaj przekracza 5 lat i jest ściśle uzależniony od etapu rozwoju, na jakim dokonana została inwestycja oraz specyfiki danego przedsięwzięcia.
2. Inwestycje Start-Up - w takich inwestycjach horyzont często przekracza nawet 7 lat.

Wysoki stopień ryzyka powiązany z tego typu inwestycjami implikuje wysoki oczekiwany poziom stopy zwrotu. Średnia oczekiwana stopa zwrotu rocznie z tego typu inwestycji przekracza niejednokrotnie kilkadziesiąt procent. Powodem tego są:

• wysokiego odsetka przedsięwzięć kończących się niepowodzeniem,
• niska płynność inwestycji,
• długi horyzont inwestycyjny.

Proces uzyskania finansowania typu Seed Capital jest procesem negocjacji pomiędzy potencjalnymi inwestorami, a podmiotem starającym się uzyskać finansowanie. Negocjacje te mają na celu określenie struktury, poziomu oraz warunków finansowania, a także kosztu tego finansowania interpretowanego po stronie finansowania typu equity jako stopień oddanych praw korporacyjnych i korzyści finansowych, a po stronie części hybrydowej (jeżeli występuje) jako koszty finansowe oraz koszty wynikające z ewentualnego equity kickera składającego się na strukturę finansowania hybrydowego.

Proces pozyskiwania kapitału

Na główne etapy procesu pozyskania finansowania typu Seed Capital składają się:

• Opracowanie koncepcji i dokumentacji
• Opracowanie całościowej koncepcji przedsięwzięcia
• Opracowanie dokumentów informacyjnych
• Opracowanie długiej listy potencjalnych inwestorów
• Podpisanie NDA oraz wysłanie wstępnych dokumentów informacyjnych
• Uzyskanie informacji zwrotnej
• Opracowanie krótkiej listy potencjalnych inwestorów
• Przekazanie szerokiej dokumentacji informacyjnej
• Wpuszczenie podmiotów na due diligence
• Określenie stopnia zainteresowania potencjalnych inwestorów i negocjacje
• Uzyskanie informacji zwrotnej od potencjalnych inwestorów
• Wybór preferowanych inwestorów do negocjacji
• Rozpoczęcie negocjacji głównych parametrów merytorycznych
• Wybór podmiotu do pełnych negocjacji i finalizacja transakcji
• Wybór preferowanego podmiotu
• Negocjacje doprecyzowujące i kwestii technicznych
• Podpisanie umowy inwestycyjnej

Przypisy

Seed capital — artykuły polecane

Venture capital — Mezzanine capital — Oferta publiczna — Fundusz zalążkowy — Private Equity — Metoda project finance — Fundusz hedgingowy — New Connect — Projekt inwestycyjny

Bibliografia

• Andresky J., (1995) Seeking Seed Money, Inc
• Bartkowiak B. (2015), Fundusz kapitału zalążkowego w finansowaniu innowacyjnych przedsięwzięć, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, nr 116
• Gabriel B. (2013) Pierwsze stadia venture capital na rynku polskim oraz europejskim, Zarządzanie i Finanse, R. 11, nr 2, cz. 2
• Kornasiewicz A. (2006), Venture Capital w krajach rozwiniętych i w Polsce, CeDeWu, Warszawa
• Panfila M., (red.)(2008) Finansowanie rozwoju przedsiębiorstwa, Difin
• Wolański R. (2013), Wpływ otoczenia finansowego na konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw, Wolters Kluwer, Warszawa
• Zimny A. (2013), Decyzje na rynkach Venture Capital/ Private Equity, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź

Autor: Jakub Kocjan, Angelika Pryszlak