Kredyt: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
==Znaczenie kredytu== | ==Znaczenie kredytu== | ||
Udzielanie kredytów jest jedną z podstawowych form działalności bankowej. [[Należności]] banków z tytułu udzielonych [[kredyt konsumpcyjny|kredytów konsumpcyjnych]] i gospodarczych to grupa [[aktywa|aktywów]] o dominującym udziale w sumie bilansowej [[bank komercyjny|banków komercyjnych]], generująca najwyższe [[dochody]] i związana z najwyższym [[ryzyko|ryzykiem]] (Jaworski; Zawadzka, 2002, s. 728). Bank jest stroną dominującą w stosunku kredytowym wobec kredytobiorcy: określa warunki kredytu oraz jest uprawniony do [[kontrola|kontroli]] jego wykorzystania. | Udzielanie kredytów jest jedną z podstawowych form działalności bankowej. [[Należności]] banków z tytułu udzielonych [[kredyt konsumpcyjny|kredytów konsumpcyjnych]] i gospodarczych to [[grupa]] [[aktywa|aktywów]] o dominującym udziale w sumie bilansowej [[bank komercyjny|banków komercyjnych]], generująca najwyższe [[dochody]] i związana z najwyższym [[ryzyko|ryzykiem]] (Jaworski; Zawadzka, 2002, s. 728). Bank jest stroną dominującą w stosunku kredytowym wobec kredytobiorcy: określa warunki kredytu oraz jest uprawniony do [[kontrola|kontroli]] jego wykorzystania. | ||
Kredyt odgrywa ogromną rolę zarówno jako instrument finansowania bieżącej działalności [[przedsiębiorstwo|przedsiębiorstwa]] jak i sposób pozyskania środków na [[inwestycja|inwestycje]]. Stał się istotnym elementem życia gospodarczego i niejednokrotnie jest niezbędny do prowadzenia i rozwoju przedsiębiorstwa (Begg, Fisher, Dornbush 2007, s. 241). | Kredyt odgrywa ogromną rolę zarówno jako instrument finansowania bieżącej działalności [[przedsiębiorstwo|przedsiębiorstwa]] jak i sposób pozyskania środków na [[inwestycja|inwestycje]]. Stał się istotnym elementem życia gospodarczego i niejednokrotnie jest niezbędny do prowadzenia i rozwoju przedsiębiorstwa (Begg, Fisher, Dornbush 2007, s. 241). | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
==Umowa kredytu== | ==Umowa kredytu== | ||
Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie, a przy tym precyzyjnie określać w szczególności: | [[Umowa]] kredytu powinna być zawarta na piśmie, a przy tym precyzyjnie określać w szczególności: | ||
* strony umowy | * strony umowy | ||
* kwotę kredytu oraz jego [[waluta|walutę]] | * kwotę kredytu oraz jego [[waluta|walutę]] | ||
| Linia 35: | Linia 35: | ||
* wysokość [[oprocentowanie|oprocentowania]] kredytu, jak również warunki jego zmiany | * wysokość [[oprocentowanie|oprocentowania]] kredytu, jak również warunki jego zmiany | ||
* sposób zabezpieczenia spłaty kredytu | * sposób zabezpieczenia spłaty kredytu | ||
* zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu | * [[zakres]] uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu | ||
* terminy i sposób przekazania kredytobiorcy środków pieniężnych | * terminy i sposób przekazania kredytobiorcy środków pieniężnych | ||
* wysokość prowizji (jeżeli umowa ją przewiduje) | * wysokość prowizji (jeżeli umowa ją przewiduje) | ||
| Linia 47: | Linia 47: | ||
* forma kredytu, | * forma kredytu, | ||
* sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, | * sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, | ||
* waluta kredytu, | * [[waluta]] kredytu, | ||
* zasada oprocentowania. | * [[zasada]] oprocentowania. | ||
==Funkcje kredytu== | ==Funkcje kredytu== | ||
| Linia 57: | Linia 57: | ||
==Udzielenie kredytu== | ==Udzielenie kredytu== | ||
Bank decyduje o udzieleniu kredytu kredytobiorcy. Na decyzję wpływa przede wszystkim posiadanie [[zdolność kredytowa|'''zdolności kredytowej''']]. Ponadto również: | Bank decyduje o udzieleniu kredytu kredytobiorcy. Na decyzję wpływa przede wszystkim [[posiadanie]] [[zdolność kredytowa|'''zdolności kredytowej''']]. Ponadto również: | ||
* wiek kredytobiorcy | * wiek kredytobiorcy | ||
* posiadany majątek | * posiadany [[majątek]] | ||
* forma [[zatrudnienie|zatrudnienia]] | * forma [[zatrudnienie|zatrudnienia]] | ||
* liczba osób na utrzymaniu | * liczba osób na utrzymaniu | ||
* miejsce zamieszkania | * miejsce zamieszkania | ||
Jeśli kredytobiorca utraci zdolność kredytową bank może: | Jeśli kredytobiorca utraci [[zdolność]] kredytową bank może: | ||
* obniżyć kwotę przyznanego kredytu | * obniżyć kwotę przyznanego kredytu | ||
* wypowiedzieć umowę (M. Zaleska 2016) | * wypowiedzieć umowę (M. Zaleska 2016) | ||
| Linia 69: | Linia 69: | ||
==Kredyt w walucie obcej== | ==Kredyt w walucie obcej== | ||
W umowie kredytowej powinno się zawrzeć zasady określania kursu waluty obcej. | W umowie kredytowej powinno się zawrzeć zasady określania kursu waluty obcej. | ||
Spłaty tego rodzaju kredytu można bezpośrednio w walucie obcej. To prawo nie może się to wiązać z obowiązkiem poniesienia przez kredytobiorcę żadnych dodatkowych [[koszt|kosztów]], bank nie może np. wymagać nabywania u niego waluty przeznaczonej na spłatę kredytu. (M. Zaleska 2016) | Spłaty tego rodzaju kredytu można bezpośrednio w walucie obcej. To [[prawo]] nie może się to wiązać z obowiązkiem poniesienia przez kredytobiorcę żadnych dodatkowych [[koszt|kosztów]], bank nie może np. wymagać nabywania u niego waluty przeznaczonej na spłatę kredytu. (M. Zaleska 2016) | ||
==Kredyt a pożyczka== | ==Kredyt a pożyczka== | ||
{| class="wikitable" style="text-align: center;" | {| class="wikitable" style="text-align: center;" | ||
| | | | ||
|'''Kredyt'''<ref>Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz.U. 1997 Nr 140 poz. 939</ref> | |'''Kredyt'''<ref>[[Ustawa]] z dnia 29 sierpnia 1997 r. – [[Prawo bankowe]] (Dz.U. 1997 Nr 140 poz. 939</ref> | ||
|'''Pożyczka'''<ref>Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)</ref> | |'''Pożyczka'''<ref>Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – [[Kodeks]] cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)</ref> | ||
|- | |- | ||
|forma zawarcia umowy | |forma zawarcia umowy | ||
| Linia 81: | Linia 81: | ||
|dowolna forma (gdy przedmiotem umowy jest kwota powyżej 1000 zł powinna być zawarta w formie pisemnej) | |dowolna forma (gdy przedmiotem umowy jest kwota powyżej 1000 zł powinna być zawarta w formie pisemnej) | ||
|- | |- | ||
|koszt | |[[koszt]] | ||
|zazwyczaj odpłatny (prowizja, odsetki) | |zazwyczaj odpłatny ([[prowizja]], [[odsetki]]) | ||
|może być nieodpłatna | |może być nieodpłatna | ||
|- | |- | ||
| Linia 107: | Linia 107: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Begg D., Fisher S., Dornbush R., ''[[Mikroekonomia]]'', PWE Warszawa 2007, | * Begg D., Fisher S., Dornbush R., ''[[Mikroekonomia]]'', PWE Warszawa 2007, | ||
* Jaworski W.L., Zawadzka Z.(red), ''Bankowość. Podręcznik akademicki'', Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2002 | * Jaworski W.L., Zawadzka Z.(red), ''[[Bankowość]]. Podręcznik akademicki'', Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2002 | ||
* "Leksykon fin-bank". PWE str. 190- 194 | * "Leksykon fin-bank". PWE str. 190- 194 | ||
* "Leksykon bank-giełd". Poltex, Z. Krzyzkiewicz | * "Leksykon bank-giełd". Poltex, Z. Krzyzkiewicz | ||
Wersja z 03:10, 20 maj 2020
| Kredyt |
|---|
| Polecane artykuły |
Kredyt jest stosunkiem ekonomicznym między kredytodawcą a kredytobiorcą. Operacja udzielenia kredytu polega na postawieniu przez kredytodawcę do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych na określony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu (Jaworski; Zawadzka, 2002, s. 271). Kredytodawcą z reguły jest bank.
Pochodzenie nazwy
Termin kredyt wywodzi się od łacińskiego słowa credere oznaczającego ufać, wierzyć. Kredyt oznacza zatem udostępnienie w użytkowanie składników majątku na podstawie zaufania.
Znaczenie kredytu
Udzielanie kredytów jest jedną z podstawowych form działalności bankowej. Należności banków z tytułu udzielonych kredytów konsumpcyjnych i gospodarczych to grupa aktywów o dominującym udziale w sumie bilansowej banków komercyjnych, generująca najwyższe dochody i związana z najwyższym ryzykiem (Jaworski; Zawadzka, 2002, s. 728). Bank jest stroną dominującą w stosunku kredytowym wobec kredytobiorcy: określa warunki kredytu oraz jest uprawniony do kontroli jego wykorzystania. Kredyt odgrywa ogromną rolę zarówno jako instrument finansowania bieżącej działalności przedsiębiorstwa jak i sposób pozyskania środków na inwestycje. Stał się istotnym elementem życia gospodarczego i niejednokrotnie jest niezbędny do prowadzenia i rozwoju przedsiębiorstwa (Begg, Fisher, Dornbush 2007, s. 241).
Umowa kredytu
Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie, a przy tym precyzyjnie określać w szczególności:
- strony umowy
- kwotę kredytu oraz jego walutę
- cel, na który kredyt został udzielony
- zasady i termin spłaty kredytu
- wysokość oprocentowania kredytu, jak również warunki jego zmiany
- sposób zabezpieczenia spłaty kredytu
- zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu
- terminy i sposób przekazania kredytobiorcy środków pieniężnych
- wysokość prowizji (jeżeli umowa ją przewiduje)
- warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy
- w przypadku kredytów walutowych również zasady określania kursu waluty obcej
Rodzaje kredytów
Podziału kredytów można dokonać ze względu na:
- okres kredytowania,
- przedmiot kredytu (cel),
- forma kredytu,
- sposób zabezpieczenia spłaty kredytu,
- waluta kredytu,
- zasada oprocentowania.
Funkcje kredytu
Kredyt pełni trzy następujące funkcje:
- emisyjną (polegającą na wprowadzeniu pieniądza do obiegu),
- stymulacyjną (wykorzystanie instrumentów polityki kredytowej na kierunki rozwoju gospodarczego),
- dochodową (kredyt zastosowany w produkcji uruchamia mechanizm przyrostu dochodów dzięki rozwinięciu działalności wytwórczej).
Udzielenie kredytu
Bank decyduje o udzieleniu kredytu kredytobiorcy. Na decyzję wpływa przede wszystkim posiadanie zdolności kredytowej. Ponadto również:
- wiek kredytobiorcy
- posiadany majątek
- forma zatrudnienia
- liczba osób na utrzymaniu
- miejsce zamieszkania
Jeśli kredytobiorca utraci zdolność kredytową bank może:
- obniżyć kwotę przyznanego kredytu
- wypowiedzieć umowę (M. Zaleska 2016)
Kredyt w walucie obcej
W umowie kredytowej powinno się zawrzeć zasady określania kursu waluty obcej. Spłaty tego rodzaju kredytu można bezpośrednio w walucie obcej. To prawo nie może się to wiązać z obowiązkiem poniesienia przez kredytobiorcę żadnych dodatkowych kosztów, bank nie może np. wymagać nabywania u niego waluty przeznaczonej na spłatę kredytu. (M. Zaleska 2016)
Kredyt a pożyczka
| Kredyt[1] | Pożyczka[2] | |
| forma zawarcia umowy | musi być sporządzona na piśmie | dowolna forma (gdy przedmiotem umowy jest kwota powyżej 1000 zł powinna być zawarta w formie pisemnej) |
| koszt | zazwyczaj odpłatny (prowizja, odsetki) | może być nieodpłatna |
| cel | określony w umowie | dowolny |
| przedmiot umowy | środki pieniężne | środki pieniężne jak i przedmioty (oznaczone co do gatunku) |
| strona udzielająca | bank | każdy, kto posiada środki finansowe |
| termin zwrotu | określony w umowie | sześć tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę |
Przypisy
- ↑ Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz.U. 1997 Nr 140 poz. 939
- ↑ Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)
Bibliografia
- Begg D., Fisher S., Dornbush R., Mikroekonomia, PWE Warszawa 2007,
- Jaworski W.L., Zawadzka Z.(red), Bankowość. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2002
- "Leksykon fin-bank". PWE str. 190- 194
- "Leksykon bank-giełd". Poltex, Z. Krzyzkiewicz
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)
- Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz.U. 1997 Nr 140 poz. 939
- Zaleska M., Bankowość bez tajemnic, Difin, Warszawa 2016
Autor: Anna Krawiec, Paulina Szewczyk
