Outsourcing kapitałowy

Outsourcing - metoda sprowadzająca się do zawężenia zakresu zadań przedsiębiorstwa, polegająca na przeniesieniu odpowiedzialności za realizację określonych obszarów działalności gospodarczej na wyspecjalizowanego partnera zewnętrznego, przy uwzględnieniu korzyści ekonomicznych (ilościowych) oraz jakościowych, przy jednoczesnej możliwości rozwijania kluczowych kompetencji przedsiębiorstwa i dodawaniu nowej wartości, co umożliwia wzmocnienie przewagi rynkowej i rozwój firmy.

Słowo outsourcing jest skrótem, zrodzonym z połączenia trzech wywodzących się z języka angielskiego wyrazów: outsider, resource i using/use. Oznacza on dosłownie: korzystanie ze źródeł zewnętrznych (Grudzewski W. M., Hejduk I.K. 2004, s. 210) lub według innych autorów wykorzystanie zasobów zewnętrznych. (Trocki M. 2001, s. 13.)

Outsourcing kapitałowy dotyczy, jak już wspomniano wydzielania funkcji pomocniczych realizowanych dotychczas przez przedsiębiorstwo we własnym zakresie. Rozwiązanie takie wymaga przeprowadzenia restrukturyzacji firmy. Polega bowiem na utworzeniu nowego podmiotu gospodarczego (spółki - córki), w którym przedsiębiorstwo macierzyste zapewni korzystną dla siebie strukturę udziałów własnościowych (M. Trocki, 2001, s. 134). Nowy podmiot gospodarczy będzie natomiast realizował zadania w zakresie wydzielanej funkcji w oparciu o odpowiednią umowę. Korzystny udział własnościowy firmy macierzystej ma umożliwić eliminację jednej z zasadniczych wad outsourcingu kontraktowego polegającej na ograniczonych możliwościach kontroli realizacji zadań. Warunkiem zastosowania takiego rozwiązania jest jednak zdolność firmy macierzystej w zakresie technicznym, organizacyjnym, itp. do dokonania wydzielenia.

Prezentowane rozwiązanie stosuje się przede wszystkim w sytuacji, kiedy przedsiębiorstwo macierzyste dążąc do wyeliminowania niesprawności w wykonywaniu określonego zakresu zadań decyduje się na pozyskanie dodatkowego kapitału z zewnątrz.

Zastosowanie outsourcingu kapitałowego umożliwia również świadczenie przez nowy podmiot gospodarczy usług dla innych przedsiębiorstw (także dla partnerów w łańcuchu dostaw), co ma zapewnić większą samodzielność tej jednostki przejawiającą się min. dodatkowymi przychodami z realizowanej działalności. Celem utworzonej spółki - córki jest bowiem trwałe usytuowanie się na rynku i zapewnienie jej rentowności.

Należy również zwrócić uwagę, że zobowiązania przedsiębiorstwa macierzystego wobec wydzielonej jednostki nie kończą się wraz z utworzeniem nowego podmiotu gospodarczego, ale rozciągają się na okres uzyskiwania przez niego samodzielności rynkowej i finansowej. Jedną z podstawowych form wspierania nowej firmy w osiąganiu niezależności jest zawieranie umów o współpracy z przedsiębiorstwem macierzystym.

TL;DR

Outsourcing to metoda polegająca na przeniesieniu odpowiedzialności za realizację określonych obszarów działalności na zewnętrznego partnera. Outsourcing kapitałowy polega na utworzeniu nowego podmiotu gospodarczego, który będzie realizował wydzielone funkcje. Zalety outsourcingu kapitałowego to unikanie zwolnień pracowników, łatwiejszy nadzór nad realizacją zadań, precyzyjne planowanie strategiczne i większa kontrola nad cenami usług. Wady to zagrożenie dominacji kadry zarządzającej, konieczność poniesienia nakładów finansowych i odpowiedzialność za wyniki ekonomiczne. Cele outsourcingu kapitałowego to m.in. skupienie na problemach strategicznych, polepszenie pozycji konkurencyjnej i minimalizacja kosztów działalności. Cele spółki-córki to m.in. zwiększenie swobody rozwoju i uzyskanie nowych źródeł przychodów.

Zalety outsourcingu kapitałowego

Prezentowana forma outsourcingu jest odpowiedzią na niedomagania wydzielenia kontraktowego, dlatego też do podstawowych jej zalet należą:

• unikanie zwolnień pracowników przez zatrudnienie ich w nowo powstałej jednostce,
• wspomniany już łatwiejszy nadzór wykonywania zadań w zakresie wydzielonej funkcji związany z korzystną dla firmy macierzystej strukturą udziałów własnościowych,
• zapewnienie większej precyzji w planowaniu strategicznym działalności przez przedsiębiorstwo macierzyste,
• ścisła współpraca w zakresie kształtowania i utrzymania odpowiedniego wizerunku rynkowego obu podmiotów,
• znaczny wpływ na poziom cen oferowanych usług,
• udział firmy macierzystej w dochodach nowego podmiotu dzięki pozyskaniu przez niego nowych zewnętrznych zleceniodawców.

Do zasadniczych wad outsourcingu kapitałowego zalicza się przede wszystkim:

• zagrożenie dominacji indywidualnych celów członków kadry najwyższego szczebla zarządzania firmy macierzystej w działalności utworzonej jednostki (mnożenie stanowisk kierowniczych, wykorzystanie oferty spółki - córki bez względu na wysokość proponowanych przez nią cen usług itp.),
• konieczność ponoszenia nakładów związanych z wydzieleniem i utworzeniem spółki - córki,
• pełna odpowiedzialność za wyniki ekonomiczne osiągane przez nowy podmiot gospodarczy wynikająca ze współwłasności,
• brak możliwości dokonania wyboru spośród konkurentów oferujących podobny zakres usług.

Cele outsourcingu kapitałowego

Cele przedsiębiorstwa macierzystego (Trocki M. 2001, s. 132):

• Strategiczne
  • skupienie na problemach strategicznych
  • wzrost swobody strategicznej działalności
  • wzrost efektywności i skuteczności działalności
  • wzrost elastyczności struktur, prędkości ich dostosowania do wymagań rynkowych
• Rynkowe
  • polepszenie pozycji konkurencyjnej
  • skoncentrowanie działalności przedsiębiorstwa macierzystego i dywersyfikacja działalności w ramach grupy
• Ekonomiczne
  • minimalizacja kosztów działalności
  • polepszenie wyników ekonomicznych działalności
  • zminimalizowanie ryzyka ekonomicznego
• Organizacyjne
  • zredukowanie struktury organizacyjnej
  • uproszczenie struktur oraz procedur organizacyjnych
• Operacyjne
  • zmniejszenie ilości problemów operacyjnych
• Motywacyjne
  • rozpoczęcie wewnętrznej konkurencji
  • zobiektywizowanie oceny wyników jednostki i różnicowanie systemów motywacyjnych

Cele spółki - córki przejmującej działalność wydzielaną (Trocki M. 2001, s. 132):

• Strategiczne
  • powiększenie swobody i sposobności kształtowania własnego rozwoju
  • dojście do zewnętrznego know - how przez nowych inwestorów
• Rynkowe
  • wzrost skali działalności
  • polepszenie pozycji konkurencyjnej na rynku
• Ekonomiczne
  • uzyskanie nowych źródeł przychodów
  • lekki i prosty dostęp do kapitału
  • wzrost efektywności ekonomicznej działalności
• Organizacyjne
  • lepsze dopasowanie organizacyjnej struktury do specyfiki działalności
  • funkcjonalizacja procedur i struktur organizacyjnych
• Operacyjne
  • większe wykorzystanie operacyjnego potencjału
• Motywacyjne
  • zobiektywizowanie ekonomicznych wyników
  • wzbudzenie myślenia i działania ekonomicznego, a także przedsiębiorczości
  • większa motywacja

Outsourcing kapitałowy — artykuły polecane

Outsourcing strategiczny — Outsourcing taktyczny — Outsourcing kontraktowy — Spin-off — Insourcing — Outsourcing — Podwykonawca — Zarządzanie przez wyniki — Etapy outsourcingu - analiza wewnętrzna

Bibliografia

• Ciesielska D., Radło M. (2011), Outsourcing w praktyce, Wydawnictwo Poltex, Warszawa
• Grudzewski W., Hejduk I. (2004), Metody projektowania systemów zarządzania, Difin, Warszawa
• Kalinowska K. (2010), Outsourcing jako metoda zarządzania przedsiębiorstwem, Zeszyty Naukowe Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, nr 3
• Kozłowski R., Matejun M. (2004), Wykorzystanie outsourcingu kapitałowego w sektorze zaawansowanych technologii (na przykładzie operatorów telefonii stacjonarnej), Zarządzanie organizacjami gospodarczymi w zmieniającym się otoczeniu, Łódź
• Matejun M. (2006), Rodzaje outsourcingu i kierunki jego wykorzystania, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej Organizacja i Zarządzanie, nr 989, s. 28
• Nowicka K. (2016), Outsourcing w zarządzaniu zasobami przedsiębiorstwa, Difin Warszawa
• Trocki M. (2001), Outsourcing: metoda restrukturyzacji działalności gospodarczej, PWE, Warszawa

Autor: Tomasz Małkus, Dominika Wach