Technika delficka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
mNie podano opisu zmian
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
'''[[Technika]] delficka''' zwana także metodą ekspertów zaliczana jest do [[heurystyka|metod heurystycznych]]. Została opracowana przez Helmera wraz z jego współ[[pracownik]]ami. Metodę delficką wykorzystuje się do złożonych problemów, których [[pomiar]] ilościowy jest trudny i niemożliwy. Mogą one dotyczyć problemów przyrodniczych, technicznych społecznych lub [[ekonom]]icznych. Dzięki tej metodzie możemy prognozować przyszłe zjawiska.
|list1=
W metodzie tej wykorzystuje się formę pośrednią wyrażania opinii przez ekspertów. '''Eksperci mają za [[zadanie]] odpowiadanie na pytania, które są zawarte w specjalnych [[kwestionariusz]]ach, które zawierają omawiany problem.'''
<ul>
<li>[[Pytanie badawcze]]</li>
<li>[[Wywiad]]</li>
<li>[[Badanie pilotażowe]]</li>
<li>[[Case study]]</li>
<li>[[Badania jakościowe]]</li>
<li>[[Socjometria]]</li>
<li>[[Badanie metodą Delphi]]</li>
<li>[[Problem badawczy]]</li>
<li>[[Techniki badawcze]]</li>
</ul>
}}
 
 
'''[[Technika]] delficka''' zwana także metodą ekspertów zaliczana jest do [[heurystyka|metod heurystycznych]]. Została opracowana przez Helmera wraz z jego współpracownikami. Metodę delficką wykorzystuje się do złożonych problemów, których [[pomiar]] ilościowy jest trudny i niemożliwy. Mogą one dotyczyć problemów przyrodniczych, technicznych społecznych lub ekonomicznych. Dzięki tej metodzie możemy prognozować przyszłe zjawiska.
W metodzie tej wykorzystuje się formę pośrednią wyrażania opinii przez ekspertów. '''Eksperci mają za [[zadanie]] odpowiadanie na pytania, które są zawarte w specjalnych kwestionariuszach, które zawierają omawiany problem.'''  
Jedną z zasad doboru ekspertów jest ich [[różnorodność]] pod względem wykształcenia i praktyki zawodowej, są oni z różnych dziedzin wiedzy i specjalności naukowych. Pod uwagę bierze się [[cechy osobowości]] takie jak: [[zdolność]] do konfrontacji z poglądami innych i samodzielność myślenia.
Jedną z zasad doboru ekspertów jest ich [[różnorodność]] pod względem wykształcenia i praktyki zawodowej, są oni z różnych dziedzin wiedzy i specjalności naukowych. Pod uwagę bierze się [[cechy osobowości]] takie jak: [[zdolność]] do konfrontacji z poglądami innych i samodzielność myślenia.


Kwestionariusze są kierowane do specjalistów, którzy wyrażają opinię na temat problemu i odpowiadają pisemnie na pytania dodatkowe. Dzięki udzielonym odpowiedziom następuje kolejny etap, czyli sprecyzowanie problemu i sposobu jego rozwiązania. Wyniki są następnie przedstawiane ekspertom razem z listą anonimowych uwag i uzasadnieniem propozycji. Eksperci rozważają problem jeszcze w czterech rundach, podczas których dochodzą wspólnie do propozycji rozwiązania problemu.
Kwestionariusze są kierowane do specjalistów, którzy wyrażają opinię na temat problemu i odpowiadają pisemnie na pytania dodatkowe. Dzięki udzielonym odpowiedziom następuje kolejny etap, czyli sprecyzowanie problemu i sposobu jego rozwiązania. [[Wynik]]i są następnie przedstawiane ekspertom razem z listą anonimowych uwag i uzasadnieniem propozycji. Eksperci rozważają problem jeszcze w czterech rundach, podczas których dochodzą wspólnie do propozycji rozwiązania problemu.


[[Metoda]] delficka wykorzystuje techniki analityczne o charakterze statycznym. Omawiana metoda jest wykorzystywana do rozwiązywania problemów techniczno-organizacyjnych. Np.: rozmieszczenie sieci handlowych.
[[Metoda]] delficka wykorzystuje techniki analityczne o charakterze statycznym. Omawiana metoda jest wykorzystywana do rozwiązywania problemów techniczno-organizacyjnych. Np.: rozmieszczenie sieci handlowych.
 
<google>ban728t</google>
==Istota postępowania w metodzie delfickiej==
==Istota postępowania w metodzie delfickiej==
# Stawianie ekspertom pytań przez kierownika badań.
# Stawianie ekspertom pytań przez kierownika badań.
Linia 30: Linia 12:
# Podanie ekspertom wyników z poprzedniego podejścia (badania).
# Podanie ekspertom wyników z poprzedniego podejścia (badania).
# Przeplatanie się w badaniu pytań i informowania ekspertów dzięki czemu mogą oni weryfikować swoje poprzednie opinie.
# Przeplatanie się w badaniu pytań i informowania ekspertów dzięki czemu mogą oni weryfikować swoje poprzednie opinie.
# Uzyskanie wyników badań w toku procesu badawczego.
# Uzyskanie wyników badań w toku [[proces]]u badawczego.


[[Kierownik]] lub organizator badania to osoba, która jest animatorem badania, stawia pytania ekspertom i kieruje ich dyskusją. Odpowiada on także za przestrzeganie procedur badania. Dodatkowo występuje także [[zespół]] osób, który wspomaga kierownika w przebiegu badania.
[[Kierownik]] lub organizator badania to osoba, która jest animatorem badania, stawia pytania ekspertom i kieruje ich dyskusją. Odpowiada on także za przestrzeganie procedur badania. Dodatkowo występuje także [[zespół]] osób, który wspomaga kierownika w przebiegu badania.


==Zalety metody delfickiej==
<google>n</google>
* Niezależność opinii ekspertów
 
* Anonimowość wypowiadanych sądów
==Zalety techniki delfickiej==
* Wieloetapowość postępowania
Technika delficka, znana również jako metoda Delphi, jest narzędziem, które ma wiele zalet. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
* Uzgadnianie i sumowanie opinii osób kompetentnych
* '''Obiektywność'''. Jedną z głównych zalet techniki delfickiej jest jej obiektywność. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod podejmowania decyzji, w których dominuje opinia [[lider]]a lub grupy decyzyjnej, technika delficka opiera się na zbieraniu informacji i opinii od wielu ekspertów. Dzięki temu proces podejmowania decyzji jest bardziej obiektywny i oparty na rzetelnych danych.
* Brak narzucania swojego zdania przez dominantów innym osobom z grupy
* '''Redukcja wpływu dominujących osobowości'''. W tradycyjnych metodach grupowych często zdarza się, że dominująca [[osobowość]] lub [[grupa]] osób o silnym wpływie determinuje ostateczne decyzje. Technika delficka minimalizuje ten problem poprzez anonimowość ekspertów. Każdy uczestnik ma równe [[szanse]] wyrażenia swojej opinii, co prowadzi do większej równowagi i uniknięcia dominacji jednostek.
* Brak występowania niechęci do wyrażania własnego zdania
* '''Eksperckość'''. Technika delficka opiera się na zbieraniu opinii od ekspertów z różnych dziedzin. Dzięki temu decyzje podejmowane przy użyciu tej metody są lepiej przemyślane i oparte na wiedzy specjalistów. Wieloaspektowe spojrzenie na problem pozwala uwzględnić różne czynniki i perspektywy, co prowadzi do bardziej kompleksowego podejścia do decyzji.
* Wyniki uzyskane na podstawie opinii specjalistów
* '''Eliminacja presji społecznej'''. Często w grupach decyzyjnych występuje presja społeczna, która może wpływać na wybory i decyzje podejmowane przez uczestników. Technika delficka eliminuje tę presję poprzez anonimowość uczestników. Każdy ekspert wyraża swoją opinię niezależnie od innych, co pozwala uniknąć wpływu grupowego myślenia i zachowań.


==Wady metody delfickiej==
==Wady techniki delfickiej==
* konieczność angażowania dużej liczby osób
Mimo licznych zalet, technika delficka ma również pewne wady, które warto wziąć pod uwagę:
* czasochłonność
* '''Czasochłonność'''. Jedną z głównych wad techniki delfickiej jest czasochłonność procesu. Zbieranie opinii od wielu ekspertów, [[analiza danych]] i wypracowanie ostatecznej decyzji może wymagać dużo czasu. W przypadku pilnych decyzji, technika delficka może być nieodpowiednia, gdyż proces może być [[zbyt]] [[dług]]i i opóźnić podjęcie decyzji.
* brak bezpośredniej wymiany poglądów między ekspertami
* '''Trudność w ustaleniu konsensusu'''. Technika delficka opiera się na konsensusie ekspertów. Jednakże, osiągnięcie pełnego konsensusu może być trudne, zwłaszcza gdy eksperci mają odmienne opinie lub [[priorytet]]y. Może to prowadzić do trudności w osiągnięciu ostatecznej decyzji, a proces może stać się zbyt skomplikowany i nieefektywny.
* trudności w doborze odpowiednich osób
* '''Możliwość ograniczonego ujęcia tematu'''. Technika delficka polega na zbieraniu opinii od ekspertów z różnych dziedzin. Jednakże, w niektórych przypadkach może to prowadzić do ograniczenia perspektywy i uwzględnienia tylko niektórych aspektów problemu. Jeśli niezbędna jest [[wiedza]] specjalistyczna z [[dane]]j dziedziny, technika delficka może nie dostarczyć pełnego obrazu i wynikające stąd decyzje mogą być niekompletne.
* małe angażowanie ekspertów, jeśli nie są zaznajomieni z problemem


==Etapy postępowania w metodzie delfickiej==
==Etapy postępowania w metodzie delfickiej==
# Zdefiniowanie problemu prowadzący badanie ze swoim zespołem formułuje pytania do ekspertów, ważne aby były one jednoznaczne i wnikliwe.
# Zdefiniowanie problemu - prowadzący badanie ze swoim zespołem formułuje pytania do ekspertów, ważne aby były one jednoznaczne i wnikliwe.
# Odpowiedzi ekspertów eksperci odpowiadają na pytania z podaniem argumentacji.
# Odpowiedzi ekspertów - eksperci odpowiadają na pytania z podaniem argumentacji.
# Przedstawienie ekspertom zbiorczych zestawień odpowiedzi z argumentami bez ujawnienia autorów.
# Przedstawienie ekspertom zbiorczych zestawień odpowiedzi z argumentami bez ujawnienia autorów.
# Ponowne przekazanie tych samych pytań ekspertom i ponowne odpowiedzi na nie (potwierdzenie lub skorygowanie swojej odpowiedzi).
# Ponowne przekazanie tych samych pytań ekspertom i ponowne odpowiedzi na nie (potwierdzenie lub skorygowanie swojej odpowiedzi).
Linia 58: Linia 39:
# Przedstawienie ekspertom odpowiedzi i ponowne odpowiadanie na te same pytania.
# Przedstawienie ekspertom odpowiedzi i ponowne odpowiadanie na te same pytania.
# Jeżeli jest zgodność poglądów to prezentacja wyników.
# Jeżeli jest zgodność poglądów to prezentacja wyników.
==Praktyczne aspekty techniki delfickiej==
===Wybór ekspertów===
W technice delfickiej kluczowym elementem jest [[selekcja]] odpowiednich ekspertów, którzy będą uczestniczyć w procesie badawczym. Wybór ekspertów powinien być przemyślany i oparty na solidnych kryteriach.
Pierwszym krokiem jest [[identyfikacja]] ekspertów, którzy posiadają wiedzę i doświadczenie w danej dziedzinie. Mogą to być naukowcy, praktycy, eksperci branżowi lub osoby z bogatym doświadczeniem zawodowym. Ważne jest, aby ekspert miał odpowiednią wiedzę i [[umiejętności]], które są istotne dla tematu badania.
Następnym krokiem jest [[ocena]] kompetencji ekspertów. Można to zrobić na podstawie ich osiągnięć naukowych, publikacji, doświadczenia zawodowego, [[udział]]u w [[projekt]]ach badawczych oraz rekomendacji innych ekspertów. Warto również zwrócić uwagę na ich [[umiejętności interpersonalne]] i [[zdolności]] do pracy w grupie, ponieważ technika delficka polega na współpracy i wymianie poglądów między ekspertami.
Ostateczny wybór ekspertów powinien być dokonany w sposób obiektywny i oparty na kryteriach, które są zgodne z celami badania. Ważne jest, aby zapewnić różnorodność perspektyw i poglądów, aby uzyskać jak najbardziej kompleksową analizę tematu.
===Procedury badania===
Po wyborze odpowiednich ekspertów, kolejnym krokiem w technice delfickiej jest przeprowadzenie procedur badawczych. Proces ten obejmuje kilka etapów, które mają na celu zdobycie jak największej ilości informacji i opinii od ekspertów.
Pierwszym etapem jest zaprezentowanie ekspertom pytania badawczego lub problemu, który ma zostać rozwiązany. Pytanie powinno być jasne, precyzyjne i związane z tematem badania. Ważne jest, aby ekspertom dać wystarczająco dużo czasu na zapoznanie się z pytaniem i przemyślenie swojej odpowiedzi.
Kolejnym etapem jest przeprowadzenie rundy konsultacji. Podczas tej rundy ekspertom przekazuje się pytanie badawcze, a oni sami starają się odpowiedzieć na nie w sposób niezależny. Mogą to zrobić poprzez pisanie lub dyskusję w grupie. [[Cele]]m tej rundy jest zebranie różnorodnych opinii i perspektyw na temat badanego zagadnienia.
Po zakończeniu rundy konsultacji, należy przeprowadzić proces konfrontacji. Podczas tego procesu ekspertom przedstawia się zebrane odpowiedzi i prosi się ich o ocenę innych odpowiedzi oraz przedstawienie swojego stanowiska wobec nich. W ten sposób można identyfikować zbieżności i różnice w opinii ekspertów.
===Analiza statystyczna wyników===
Po przeprowadzeniu rundy konsultacji i procesu konfrontacji, następnym krokiem jest [[analiza statystyczna]] zebranych danych. Analiza ta ma na celu identyfikację dominujących poglądów, tendencji i zbieżności w odpowiedziach ekspertów.
W analizie statystycznej można wykorzystać różne metody, takie jak analiza zawartości, analiza korelacji czy [[analiza czynnikowa]]. Ważne jest, aby wybrać odpowiednią metodę analizy, która najlepiej odpowiada na pytanie badawcze i charakter danych.
Analiza statystyczna może pomóc w identyfikacji konsensusu między ekspertami oraz wskazać na obszary, w których istnieją różnice i kontrowersje. Warto również zwrócić uwagę na [[wartość]] odchylenia standardowego, która może wskazywać na stopień zgodności lub rozbieżności w odpowiedziach.
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Pytanie badawcze]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Wywiad]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Badanie pilotażowe]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Case study]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Badania jakościowe]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Socjometria]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Badanie metodą Delphi]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Problem badawczy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Techniki badawcze]]}} }}


==Bibliografia==
==Bibliografia==
* [[Zbigniew Martyniak]] "Wstęp do inwentyki" Wydawnictwo Uczelniane, 1997 r., Kraków, s. 32
<noautolinks>
* Halina Piekarz, wykłady z zarządzania strategicznego, 2005r., Kraków.
* Abgarowicz G. (2015). ''Pamięć przyszłości. Analiza ryzyka dla zarządzania kryzysowego'', CNBOP-PIB, Józefów
* Stanisław Sudoł (2016) ''[https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:667zun5oh5IJ:https://pbn.nauka.gov.pl/sedno-webapp/getFile/26154+&cd=2&hl=pl&ct=clnk&gl=pl Delficka metoda badawcza w:Zarządzanie. Teoria i praktyka]'' str. 69-74
* Chyba Z. (2016), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-806d6d0e-47a4-42bc-87a9-c46590d23e29?q=6c5b695f-40c5-4d6c-a5fd-c183e7d6ca2f$14&qt=IN_PAGE Porównanie wybranych metod oceny i selekcji technologii]'', Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie
* Z. Chyba, (2016) ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-806d6d0e-47a4-42bc-87a9-c46590d23e29?q=6c5b695f-40c5-4d6c-a5fd-c183e7d6ca2f$14&qt=IN_PAGE Porównanie wybranych metod oceny i selekcji technologii w: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie]'' str. 73-84
* Górski M., Skorupka D. (2011), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-article-BPW6-0024-0025/c/httpwww_wso_wroc_plimagesplikiwpikbnzn2011zn4201125gorskiskorupka.pdf Wybrane metody identyfikacji czynników ryzyka na tle cyklu życia projektu i budowlanego procesu inwestycyjnego]'', Zeszyty Naukowe WSOWL, nr 4
* [[Praca]] zbiorowa, Pamięć przyszłości - [[Analiza ryzyka]] dla zarządzania kryzysowego, Wydawnictwo CNBOP-PIB, Józefów 2015, str. 172-173
* Knosala E. (2011), ''Zarys teorii decyzji w nauce administracji'', Wolters Kluwer, Warszawa
* Ernest Knosala, Zarys teorii decyzji w nauce administracji, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011
* Martyniak Z. (1997), ''Wstęp do inwentyki'', Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
* Maciej Górski, Dariusz Skorupka, (2011) Wybrane metody identyfikacji czynników ryzyka na tle cyklu życia projektu i budowlanego procesu inwestycyjnego, Zeszyty Naukowe WSOWL, nr 4, str. 318
* Matejun M. (2012), ''[https://www.matejun.com/pubs-pl/2012_Marek_Matejun_Metoda_delficka_w_naukach_o_zarzadzaniu.pdf Metoda delficka w naukach o zarządzaniu]'', Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa
* Matejun M.[http://matejun.com/pubs-pl/2012_Marek_Matejun_Metoda_delficka_w_naukach_o_zarzadzaniu.pdf Metoda delficka w naukach o zarządzaniu] (2012)
* Sudoł S. (2016), ''Delficka metoda badawcza'', Zarządzanie. Teoria i Praktyka / Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie, nr 3
</noautolinks>


{{a|Barbara Krawczyk, Paulina Habrzyk}}
{{a|Barbara Krawczyk, Paulina Habrzyk}}

Aktualna wersja na dzień 18:58, 18 sty 2024

Technika delficka zwana także metodą ekspertów zaliczana jest do metod heurystycznych. Została opracowana przez Helmera wraz z jego współpracownikami. Metodę delficką wykorzystuje się do złożonych problemów, których pomiar ilościowy jest trudny i niemożliwy. Mogą one dotyczyć problemów przyrodniczych, technicznych społecznych lub ekonomicznych. Dzięki tej metodzie możemy prognozować przyszłe zjawiska. W metodzie tej wykorzystuje się formę pośrednią wyrażania opinii przez ekspertów. Eksperci mają za zadanie odpowiadanie na pytania, które są zawarte w specjalnych kwestionariuszach, które zawierają omawiany problem. Jedną z zasad doboru ekspertów jest ich różnorodność pod względem wykształcenia i praktyki zawodowej, są oni z różnych dziedzin wiedzy i specjalności naukowych. Pod uwagę bierze się cechy osobowości takie jak: zdolność do konfrontacji z poglądami innych i samodzielność myślenia.

Kwestionariusze są kierowane do specjalistów, którzy wyrażają opinię na temat problemu i odpowiadają pisemnie na pytania dodatkowe. Dzięki udzielonym odpowiedziom następuje kolejny etap, czyli sprecyzowanie problemu i sposobu jego rozwiązania. Wyniki są następnie przedstawiane ekspertom razem z listą anonimowych uwag i uzasadnieniem propozycji. Eksperci rozważają problem jeszcze w czterech rundach, podczas których dochodzą wspólnie do propozycji rozwiązania problemu.

Metoda delficka wykorzystuje techniki analityczne o charakterze statycznym. Omawiana metoda jest wykorzystywana do rozwiązywania problemów techniczno-organizacyjnych. Np.: rozmieszczenie sieci handlowych.

Istota postępowania w metodzie delfickiej

  1. Stawianie ekspertom pytań przez kierownika badań.
  2. Oddziaływanie ekspertów na siebie w toku badania (interakcje między sobą).
  3. Podanie ekspertom wyników z poprzedniego podejścia (badania).
  4. Przeplatanie się w badaniu pytań i informowania ekspertów dzięki czemu mogą oni weryfikować swoje poprzednie opinie.
  5. Uzyskanie wyników badań w toku procesu badawczego.

Kierownik lub organizator badania to osoba, która jest animatorem badania, stawia pytania ekspertom i kieruje ich dyskusją. Odpowiada on także za przestrzeganie procedur badania. Dodatkowo występuje także zespół osób, który wspomaga kierownika w przebiegu badania.

Zalety techniki delfickiej

Technika delficka, znana również jako metoda Delphi, jest narzędziem, które ma wiele zalet. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

  • Obiektywność. Jedną z głównych zalet techniki delfickiej jest jej obiektywność. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod podejmowania decyzji, w których dominuje opinia lidera lub grupy decyzyjnej, technika delficka opiera się na zbieraniu informacji i opinii od wielu ekspertów. Dzięki temu proces podejmowania decyzji jest bardziej obiektywny i oparty na rzetelnych danych.
  • Redukcja wpływu dominujących osobowości. W tradycyjnych metodach grupowych często zdarza się, że dominująca osobowość lub grupa osób o silnym wpływie determinuje ostateczne decyzje. Technika delficka minimalizuje ten problem poprzez anonimowość ekspertów. Każdy uczestnik ma równe szanse wyrażenia swojej opinii, co prowadzi do większej równowagi i uniknięcia dominacji jednostek.
  • Eksperckość. Technika delficka opiera się na zbieraniu opinii od ekspertów z różnych dziedzin. Dzięki temu decyzje podejmowane przy użyciu tej metody są lepiej przemyślane i oparte na wiedzy specjalistów. Wieloaspektowe spojrzenie na problem pozwala uwzględnić różne czynniki i perspektywy, co prowadzi do bardziej kompleksowego podejścia do decyzji.
  • Eliminacja presji społecznej. Często w grupach decyzyjnych występuje presja społeczna, która może wpływać na wybory i decyzje podejmowane przez uczestników. Technika delficka eliminuje tę presję poprzez anonimowość uczestników. Każdy ekspert wyraża swoją opinię niezależnie od innych, co pozwala uniknąć wpływu grupowego myślenia i zachowań.

Wady techniki delfickiej

Mimo licznych zalet, technika delficka ma również pewne wady, które warto wziąć pod uwagę:

  • Czasochłonność. Jedną z głównych wad techniki delfickiej jest czasochłonność procesu. Zbieranie opinii od wielu ekspertów, analiza danych i wypracowanie ostatecznej decyzji może wymagać dużo czasu. W przypadku pilnych decyzji, technika delficka może być nieodpowiednia, gdyż proces może być zbyt długi i opóźnić podjęcie decyzji.
  • Trudność w ustaleniu konsensusu. Technika delficka opiera się na konsensusie ekspertów. Jednakże, osiągnięcie pełnego konsensusu może być trudne, zwłaszcza gdy eksperci mają odmienne opinie lub priorytety. Może to prowadzić do trudności w osiągnięciu ostatecznej decyzji, a proces może stać się zbyt skomplikowany i nieefektywny.
  • Możliwość ograniczonego ujęcia tematu. Technika delficka polega na zbieraniu opinii od ekspertów z różnych dziedzin. Jednakże, w niektórych przypadkach może to prowadzić do ograniczenia perspektywy i uwzględnienia tylko niektórych aspektów problemu. Jeśli niezbędna jest wiedza specjalistyczna z danej dziedziny, technika delficka może nie dostarczyć pełnego obrazu i wynikające stąd decyzje mogą być niekompletne.

Etapy postępowania w metodzie delfickiej

  1. Zdefiniowanie problemu - prowadzący badanie ze swoim zespołem formułuje pytania do ekspertów, ważne aby były one jednoznaczne i wnikliwe.
  2. Odpowiedzi ekspertów - eksperci odpowiadają na pytania z podaniem argumentacji.
  3. Przedstawienie ekspertom zbiorczych zestawień odpowiedzi z argumentami bez ujawnienia autorów.
  4. Ponowne przekazanie tych samych pytań ekspertom i ponowne odpowiedzi na nie (potwierdzenie lub skorygowanie swojej odpowiedzi).
  5. Odpowiedzi ekspertów, mając na uwadze wypowiedź innych ekspertów.
  6. Przedstawienie ekspertom odpowiedzi i ponowne odpowiadanie na te same pytania.
  7. Jeżeli jest zgodność poglądów to prezentacja wyników.

Praktyczne aspekty techniki delfickiej

Wybór ekspertów

W technice delfickiej kluczowym elementem jest selekcja odpowiednich ekspertów, którzy będą uczestniczyć w procesie badawczym. Wybór ekspertów powinien być przemyślany i oparty na solidnych kryteriach.

Pierwszym krokiem jest identyfikacja ekspertów, którzy posiadają wiedzę i doświadczenie w danej dziedzinie. Mogą to być naukowcy, praktycy, eksperci branżowi lub osoby z bogatym doświadczeniem zawodowym. Ważne jest, aby ekspert miał odpowiednią wiedzę i umiejętności, które są istotne dla tematu badania.

Następnym krokiem jest ocena kompetencji ekspertów. Można to zrobić na podstawie ich osiągnięć naukowych, publikacji, doświadczenia zawodowego, udziału w projektach badawczych oraz rekomendacji innych ekspertów. Warto również zwrócić uwagę na ich umiejętności interpersonalne i zdolności do pracy w grupie, ponieważ technika delficka polega na współpracy i wymianie poglądów między ekspertami.

Ostateczny wybór ekspertów powinien być dokonany w sposób obiektywny i oparty na kryteriach, które są zgodne z celami badania. Ważne jest, aby zapewnić różnorodność perspektyw i poglądów, aby uzyskać jak najbardziej kompleksową analizę tematu.

Procedury badania

Po wyborze odpowiednich ekspertów, kolejnym krokiem w technice delfickiej jest przeprowadzenie procedur badawczych. Proces ten obejmuje kilka etapów, które mają na celu zdobycie jak największej ilości informacji i opinii od ekspertów.

Pierwszym etapem jest zaprezentowanie ekspertom pytania badawczego lub problemu, który ma zostać rozwiązany. Pytanie powinno być jasne, precyzyjne i związane z tematem badania. Ważne jest, aby ekspertom dać wystarczająco dużo czasu na zapoznanie się z pytaniem i przemyślenie swojej odpowiedzi.

Kolejnym etapem jest przeprowadzenie rundy konsultacji. Podczas tej rundy ekspertom przekazuje się pytanie badawcze, a oni sami starają się odpowiedzieć na nie w sposób niezależny. Mogą to zrobić poprzez pisanie lub dyskusję w grupie. Celem tej rundy jest zebranie różnorodnych opinii i perspektyw na temat badanego zagadnienia.

Po zakończeniu rundy konsultacji, należy przeprowadzić proces konfrontacji. Podczas tego procesu ekspertom przedstawia się zebrane odpowiedzi i prosi się ich o ocenę innych odpowiedzi oraz przedstawienie swojego stanowiska wobec nich. W ten sposób można identyfikować zbieżności i różnice w opinii ekspertów.

Analiza statystyczna wyników

Po przeprowadzeniu rundy konsultacji i procesu konfrontacji, następnym krokiem jest analiza statystyczna zebranych danych. Analiza ta ma na celu identyfikację dominujących poglądów, tendencji i zbieżności w odpowiedziach ekspertów.

W analizie statystycznej można wykorzystać różne metody, takie jak analiza zawartości, analiza korelacji czy analiza czynnikowa. Ważne jest, aby wybrać odpowiednią metodę analizy, która najlepiej odpowiada na pytanie badawcze i charakter danych.

Analiza statystyczna może pomóc w identyfikacji konsensusu między ekspertami oraz wskazać na obszary, w których istnieją różnice i kontrowersje. Warto również zwrócić uwagę na wartość odchylenia standardowego, która może wskazywać na stopień zgodności lub rozbieżności w odpowiedziach.


Technika delfickaartykuły polecane
Pytanie badawczeWywiadBadanie pilotażoweCase studyBadania jakościoweSocjometriaBadanie metodą DelphiProblem badawczyTechniki badawcze

Bibliografia


Autor: Barbara Krawczyk, Paulina Habrzyk