Motywacja wewnętrzna

Motywacja wewnętrzna obejmuje czynniki pochodzące z wnętrza człowieka ("duszy"), które wpływają na to, że ludzie zachowują się w określony sposób lub postępują w konkretnym kierunku. czynniki te to ogólnie odpowiedzialność, poczucie, że praca jest ważna i że ma się nad nią kontrolę, swoboda działania, pole do wykorzystania i rozwijania technik i umiejętności, interesująca i stawiająca wyzwanie praca oraz możliwości awansu Józef Penc, Komunikacja i negocjowanie w organizacji., Difin, Warszawa 2010, s. 76).

Motywacja wewnętrzna opiera się przede wszystkim na osobistych upodobaniach, konkretnej pasji, bądź też konieczności rozwijania się (samorealizacji). Wyrzuty sumienia są głównym skutkiem przeciwstawiania się motywacji wewnętrznej. Pracownik w danym przedsiębiorstwie poprzez motywację wewnętrzną uświadamia sobie, że jego praca jest przyjemniejsza. Zadania wykonywane przez konkretną osobę pod wpływem tej że motywacji są wykonywane z zaangażowaniem, precyzyjnie. Rozwój pasji, czy usatysfakcjonowanie ze swojej aktywności są również skutkami oddziaływania motywacji wewnętrznej.(J. Kordziński 2007, s. 9).

Świadomość odpowiedzialności w motywacji wewnętrznej: (J. Kordziński 2007, s. 12)

• gwarancja określonego obszaru niezależności
• uzmysłowienie indywidualnej odpowiedzialności za zdobyte wyniki
• przymus opracowywania planu swojej pracy
• przyjęcie aktywnej postawy w działaniu
• przymus sprecyzowania wzorowego planu

TL;DR

Motywacja wewnętrzna jest wynikiem czynników pochodzących z wnętrza człowieka i obejmuje odpowiedzialność, kontrolę, swobodę działania, rozwój umiejętności i pasję. Motywacja wewnętrzna prowadzi do większego zaangażowania, precyzji i satysfakcji z wykonywanej pracy. Czynniki takie jak świadomość roli, pochwała, współzawodnictwo i współpraca w zespole wpływają na motywację wewnętrzną. Badanie potrzeb pracowników opiera się na teorii potrzeb Maslowa, dwuczynnikowej teorii Herzberga i teoriach X i Y McGregora. Motywacja wewnętrzna jest powodowana zamiłowaniem do pracy, zaangażowaniem, identyfikacją z instytucją i przyswojonymi normami. Praca charakteryzująca się trudnością, autonomią pracowników i sprzężeniem zwrotnym sprzyja motywacji wewnętrznej.

Z czego wynika motywacja wewnętrzna?

Po pierwsze warto się zastanowić, co wpływa na danego człowieka. Jest wiele różnych bodźców, które zwiększają tę motywację. W organizacji mogą to być np.: świadomość swojej roli, stanowiska. Każdy z pracownik jest o wiele bardziej zmotywowany, gdy może wyznaczać sobie sam cele, obowiązki, czy zadania. W ten sposób podwładny czuję, że jest z instytucją związany i ma znaczący wpływ na jej funkcjonowanie. Poczucie ważności usatysfakcjonuje każdego pracownika. Trzeba tylko dać mu odrobinę przestrzeni, którą będzie mógł zagospodarować. Innym czynnikiem przyczyniającym się do zwiększenia efektywniejszej pracy jest pozytywna opinia, pochwała od przełożonego, kontrolującego wszelkie zadania. Skoro praca pracownika została wyróżniona, podwładny poczuje się doceniony i równie ważny w przedsiębiorstwie, bądź też w pracującym zespole. Warto pamiętać, że jako przełożony ważnym jest stosować zróżnicowane rodzaje pochwał, tak aby za każdym razem działała ona motywująco. Współzawodnictwo, bądź współpraca w zespole również są elementami wpływającymi na motywację wewnętrzną. Kiedy rywalizujemy z innym członkiem zespołu jesteśmy mobilizowani do tego, aby mieć lepsze wyniki. Podobnie działa współpraca, gdzie przyglądamy się, porównujemy rezultaty i chcemy osiągnąć jeszcze większe niż druga strona.

Przełożony powinien pamiętać, że to motywacja wewnętrzna skutkuje natychmiastowo. Pracownik mając wspólne zainteresowania z czynnościami jakie wykonuje na swoim stanowisku pracy, będzie pracował efektywniej, dokładniej. Przy rekrutacji warto zapamiętać o tej istotnej rzeczy jakie jest hobby, pasje danej osoby, gdyż tak mała rzecz, może mieć istotne znaczenie przy wynikach/rezultatach pracy pracownika, bądź zespołu. Pracownik mający zainteresowania wspólne z wykonywanym stanowiskiem, może również wdrążyć wiele ciekawych, znaczących i opłacalnych dla organizacji rozwiązań. Bardzo często okazuje się, że to właśnie takie osoby mają najdłuższy staż w danych firmach na bardzo wysokich posadach. (M. Burkiewicz i in. 2011, s. 6)

Badanie potrzeb pracowników

Występuje wiele idei, mówiących o tym w jaki sposób oraz co najbardziej motywuje pracownika. Głównymi koncepcjami są:

• teoria potrzeb Maslowa
• dwuczynnikowa teoria Herzberga
• teorie X i Y McGregora

Są to tak zwane Teorie Treści, które pozwalają zrozumieć jakie czynniki/elementy w organizacji popędzają pracownika do aktywności. Warto również dodać, że to najważniejsze potrzeby do zaspokojenia są największą motywacją dla każdego człowieka (A. Miler-Zawodniak 2012, s. 102)

Dwuczynnikowa teoria Herzberga

Jak sama nazwa mówi, jest to koncepcja składająca się z dwóch rodzajów elementów, które motywują człowieka do działania:

• czynniki wyższego rzędu, czyli inaczej mówiąc czynniki motywacyjne, które sprawiają satysfakcję z pracy np. (awans, możliwość samorealizacji w pracy, doskonały wynik)
• czynniki podstawowe, inaczej czynniki higieny, które działają na odwrót co motywatory powyżej np. (wypłata, kontrola w pracy, polityka firmy). (A. Miler-Zawodniak 2012, s. 108).

Teorie X i Y McGregora

Są to dwie różne teorie sprzeczne ze sobą nawzajem. Opisują one dwa konkretne modele stosunków ludzi do swojej pracy. Teoria X uznaje, że pracownicy są bezczynni, nie mają żadnej satysfakcji z pracy, natomiast teoria Y opisuje podwładnych jako wartościowych ludzi, którzy mają ambitne plany, zadania - kształtujące zainteresowania i doświadczenie na przyszłość. (A. Miler-Zawodniak 2012, s. 112-113).

Motywacja wewnętrzna jest powodowana czynnikami pochodzącymi z wnętrza człowieka, występuje ona w różnych formach. Do najważniejszych należą Józef Penc, Role i umiejętności menedżerskie: sekrety sukcesu i kariery., Difin, Warszawa 2005, s. 243):

• zamiłowanie i zainteresowanie pracą,
• zaangażowanie w zadanie,
• utożsamienie się z instytucją,
• przyswojone normy i zasady.

Podstawowymi cechami pracy umożliwiającymi motywację wewnętrzną, a co za tym idzie - postawy proinnowacyjne, są Czesław Sikorski, Zachowania ludzi w organizacji., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999, s. 133):

• charakter pracy, cechujący się wysokim stopniem jej trudności, złożoności i wrażliwości,
• autonomia pracowników, mających szerokie uprawnienia decydujące,
• sprzężenie zwrotne, polegające na częstych i bezpośrednich kontaktach między pracownikami a klientami, na rzecz których praca jest wykonywana, zapewniające szybką informację o własnych osiągnięciach zawodowych.

Motywacja wewnętrzna — artykuły polecane

Zarządzanie przez motywację — Motywowanie w projekcie — Motywacja zewnętrzna — Zdolność do pracy w zespole — Przywództwo — Typowe błędy kierownictwa — Motywacja pracowników w zespole projektowym — Role menedżerów personalnego i liniowego — Morale

Bibliografia

• Burkiewicz M. (2011), Efektywne motywowanie pracowników, Wydawnictwo Verlag Dashofer, Warszawa
• Kordziński J. (2007), Motywacja - tajemnica szkolnych sukcesów, Wydawnictwo Verlag Dashofer, Warszawa
• Miler-Zawodniak A. (2012), Teorie potrzeb jako współczesne teorie motywacji, Obronność - Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej nr 4

Autor: Aneta Czech