Administrator nieruchomości: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
Nie podano opisu zmian
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 97 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
Administrator nieruchomości osoba fizyczna wykonująca czynności pomocnicze, które są związane z zarządzaniem nieruchomością. Działa na zlecenie zarządcy nieruchomości lub właściciela nieruchomości.
'''Administrator nieruchomości''' - [[osoba fizyczna]] wykonująca czynności pomocnicze, które są związane z zarządzaniem nieruchomością. Działa na zlecenie zarządcy nieruchomości lub właściciela nieruchomości<ref> ''Krajowy standard kompetencji zawodowych'' Administrator nieruchomości, (2013).</ref>.


==Obowiązki==
==Kompetencje administratora nieruchomości==
Do obowiązków administratora nieruchomości należą czynności, które zapewniają prawidłowe funkcjonowanie budynku. Należą do nich m. in.:
Aby wykonywać obowiązki administratora nieruchomości nie są stawiane żadne wymogi w zakresie niezbędnych kwalifikacji czy uprawnień. Preferowane jest minimum średnie [[wykształcenie]] (np. ekonomiczne lub techniczne).
* nadzór nad budynkami,
Obecnie na rynku istnieje możliwość nabycia lub podniesienia kwalifikacji zawodowych administratora nieruchomości poprzez<ref> Polska Federacja Rynku Nieruchomości (2017)</ref>:
* ukończenie kursu administrowania nieruchomościami
* uzyskanie [[certyfikat]] administratora nieruchomości,
* ukończyć studia wyższe na kierunkach ekonomicznych lub studia podyplomowe z zakresu zarządzania nieruchomościami,
* [[udział]] w seminariach, szkoleniach lub kursach specjalistycznych dotyczących gospodarowania nieruchomościami i rynku nieruchomości, organizowanych przez stowarzyszenia i organizacje branżowe.
 
==Obowiązki administratora nieruchomości==
Do obowiązków administratora nieruchomości należą czynności, które zapewniają prawidłowe funkcjonowanie budynku.
Do tych czynności zaliczmy m. in<ref> ''Krajowy standard kompetencji zawodowych'' Administrator nieruchomości, (2013)</ref>:
* [[nadzór]] nad budynkami,
* dbanie o stan bezpieczeństwa w administrowanym budynku,
* dbanie o stan bezpieczeństwa w administrowanym budynku,
* kontrola stanu technicznego urządzeń i instalacji budynków,
* [[kontrola]] stanu technicznego urządzeń i instalacji budynków,
* prace konserwatorskie i usuwanie awarii,
* prace konserwatorskie i usuwanie awarii,
* pobieranie opłat,
* pobieranie opłat,
Linia 12: Linia 21:
* dbanie o sprawy bieżące lokatorów,
* dbanie o sprawy bieżące lokatorów,
* obsługa Wspólnot Mieszkaniowych.
* obsługa Wspólnot Mieszkaniowych.
<google>n</google>
==Wymagania dotyczące umiejętności i kompetencji administratora nieruchomości==
Administrator nieruchomości musi być '''dobrze zaznajomiony z aktualnymi przepisami prawnymi''' dotyczącymi zarządzania nieruchomościami oraz swoimi obowiązkami jako administrator. [[Wiedza]] na temat prawa nieruchomości, prawa wspólnotowego i prawa budowlanego jest niezbędna do skutecznego i zgodnego z prawem zarządzania nieruchomością. Administrator musi być również świadomy wszelkich zmian w przepisach prawnych i regularnie aktualizować swoją wiedzę w tej dziedzinie.
Skuteczna współ[[praca]] z zarządcą, właścicielami nieruchomości i innymi zainteresowanymi stronami wymaga od administratora nieruchomości posiadania silnych '''[[umiejętności]] interpersonalnych i komunikacyjnych'''. Administrator powinien być w stanie skutecznie komunikować się zarówno pisemnie, jak i ustnie, zarówno zespołem zarządzającym, jak i właścicielami nieruchomości. Umiejętność słuchania, negocjacji i rozwiązywania konfliktów jest kluczowa, aby utrzymać dobre relacje z właścicielami i rozwiązywać wszelkie problemy w sposób efektywny.
Administrator nieruchomości powinien być dobrze zaznajomiony z '''podstawowymi zagadnieniami z zakresu prawa nieruchomości, ekonomii i zarządzania finansami'''. Powinien znać przepisy dotyczące najmu i dzierżawy nieruchomości, zasady ustalania czynszu, podatki i opłaty związane z nieruchomościami oraz [[zasady rachunkowości]] i budżetowania. Wiedza ta pozwoli administratorowi skutecznie zarządzać finansami nieruchomości, analizować [[koszty]] utrzymania i podejmować odpowiednie decyzje finansowe.
Administrator nieruchomości powinien posiadać '''umiejętności planowania, organizacji pracy oraz skutecznego rozwiązywania problemów'''. [[Zarządzanie]] nieruchomością wymaga skrupulatnego planowania zadań, organizacji pracy zespołu i skutecznego zarządzania czasem. Administrator musi być w stanie szybko identyfikować i rozwiązywać problemy techniczne, organizacyjne lub finansowe, które mogą pojawić się w trakcie zarządzania nieruchomością. Umiejętność podejmowania decyzji w trudnych sytuacjach oraz [[elastyczność]] w dostosowywaniu się do zmieniających się warunków są kluczowe.
Administrator nieruchomości powinien '''stale rozwijać swoje umiejętności i [[kompetencje]]''', aby skutecznie wykonywać swoje obowiązki. Może to obejmować uczestnictwo w szkoleniach z zakresu prawa nieruchomości, zarządzania finansami, komunikacji czy negocjacji. Administrator powinien również być otwarty na zdobywanie nowej wiedzy i śledzenie najnowszych trendów w branży zarządzania nieruchomościami.
==Rola administratora nieruchomości w zarządzaniu finansami nieruchomości==
Jednym z głównych obowiązków administratora nieruchomości jest '''pobieranie opłat od właścicieli nieruchomości i [[monitorowanie]] terminowości ich wpłat'''. Administrator powinien być odpowiedzialny za ustalanie wysokości opłat, wydawanie rachunków i monitorowanie terminowego ich regulowania. Ważne jest, aby administrator miał systematyczny sposób monitorowania wpłat i podejmował odpowiednie kroki w przypadku opóźnień.
Administrator nieruchomości jest odpowiedzialny za '''przygotowywanie i kontrolę budżetu nieruchomości'''. Powinien ustalać wysokość opłat na podstawie kosztów utrzymania i planowanych inwestycji. [[Wartość]] czynszu powinna być odpowiednio dostosowana do potrzeb i wymagań nieruchomości. Administrator powinien również regularnie analizować koszty utrzymania nieruchomości i podejmować działania mające na celu optymalizację wydatków.
Administrator nieruchomości powinien współpracować z księgowymi i doradcami finansowymi w celu zapewnienia '''prawidłowego rozliczania finansów nieruchomości'''. [[Współpraca]] ta powinna obejmować regularne raportowanie finansowe, audyty i kontrolę dokumentacji finansowej. Administrator musi być w stanie efektywnie komunikować się z ekspertami finansowymi i korzystać z ich wiedzy w celu zoptymalizowania zarządzania finansami nieruchomości.
Administrator nieruchomości jest odpowiedzialny za monitorowanie wydatków związanych z utrzymaniem nieruchomości oraz '''[[kontrolowanie]] realizacji napraw i inwestycji'''. Powinien regularnie analizować koszty napraw, monitorować ich postęp i [[jakość]] wykonania, a także kontrolować terminowość płatności. Administrator musi podejmować decyzje dotyczące napraw i inwestycji w sposób rozważny i efektywny, aby utrzymać [[nieruchomość]] w dobrym stanie technicznym.
Administrator nieruchomości musi dbać o '''efektywne [[zarządzanie finansami]] nieruchomości''' i dążyć do osiągania optymalnych wyników finansowych. Powinien regularnie analizować [[przychody]] i koszty nieruchomości, identyfikować obszary, w których można oszczędzać lub poprawić [[efektywność]] finansową nieruchomości. Administrator powinien również być odpowiedzialny za ustalanie polityki inwestycyjnej nieruchomości i [[podejmowanie decyzji]] zgodnie z jej strategią finansową.
==Współpraca administratora nieruchomości z właścicielami i mieszkańcami nieruchomości==
Administrator nieruchomości musi zapewnić '''skuteczną komunikację z właścicielami nieruchomości, mieszkańcami i innymi zainteresowanymi stronami'''. Powinien regularnie informować właścicieli o wszelkich istotnych sprawach dotyczących nieruchomości, takich jak remonty, zmiany w regulaminach czy planowane działania. Administrator powinien być dostępny dla właścicieli nieruchomości i zawsze gotów odpowiedzieć na ich pytania i rozwiać wątpliwości.
Administrator nieruchomości jest odpowiedzialny za '''[[organizowanie]] zebrań wspólnoty mieszkaniowej'''. Na zebraniach administrator powinien przedstawiać [[informacje]] na temat bieżących spraw dotyczących nieruchomości, takich jak finanse, naprawy czy zmiany w regulaminach. Ważne jest, aby administrator tworzył atmosferę otwartości i umożliwiał właścicielom wyrażanie swoich opinii i wniosków.
Administrator nieruchomości musi być w stanie '''rozwiązywać konflikty i spory między mieszkańcami''' oraz dbać o utrzymanie dobrej atmosfery w nieruchomości. Powinien być gotów podjąć działania mediatora w przypadku sporów i negocjować rozwiązania, które będą satysfakcjonujące dla wszystkich stron. Administrator powinien również podejmować inicjatywy mające na celu utrzymanie dobrej atmosfery w nieruchomości, takie jak organizowanie spotkań integracyjnych czy działań społecznych.
Administrator nieruchomości powinien '''wspierać właścicieli nieruchomości''' w rozwiązywaniu problemów technicznych i organizacyjnych związanych z nieruchomością. Powinien być dostępny dla właścicieli i odpowiadać na ich pytania i prośby dotyczące napraw, remontów czy innych kwestii technicznych. Administrator powinien również być w stanie dostarczyć właścicielom informacji na temat przepisów i regulacji związanych z nieruchomością oraz udzielać porad w zakresie organizacji życia w nieruchomości.
Administrator nieruchomości powinien podejmować działania mające na celu '''utrzymanie zadowolenia właścicieli''' i mieszkańców oraz poprawę jakości życia w nieruchomości. Może to obejmować organizowanie imprez społecznych, tworzenie infrastruktury rekreacyjnej czy inicjowanie działań na rzecz poprawy estetyki nieruchomości. Administrator powinien być otwarty na sugestie i pomysły właścicieli i mieszkańców oraz angażować ich w [[proces]] podejmowania decyzji dotyczących nieruchomości.
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Kierownik budowy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Zarządca nieruchomości]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Rzeczoznawca]]}} &mdash; {{i5link|a=[[SANEPID]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Urząd marszałkowski]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Przegląd techniczny]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Prawo lotnicze]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Jakość w biurze podróży]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Polskie Centrum Akredytacji]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Okres indukcyjny]]}} }}
==Przypisy==
<references />


==Bibliografia==
==Bibliografia==
''Krajowy standard kompetencji zawodowych Administrator nieruchomości'', Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego, Warszawa  
<noautolinks>
Tomaszewska, Ewa (2015). ''Administrator nieruchomości. Zagadnienia prawne i praktyczne'', Difin, Warszawa
* ''Krajowy standard kompetencji zawodowych. Administrator nieruchomości'' (2013), Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa
* Najbar K. (2010), ''Procedura przejmowania nieruchomości do zarządzania w polskiej praktyce'', Zeszyty naukowe, nr 822
* Polska Federacja Rynku Nieruchomości (2017), ''[https://pfrn.pl/files/Kodeks%20etyki%20posrednika%20i%20zarzadcy%20nieruchomosci%20-%20przyjety%20przez%20Rade%20Krajowa%20PFRN%2012.12.2017.pdf Kodeks etyki zawodowej]''
* Śleszyńska E. (2017), ''Gospodarka, rachunkowość, podatki oraz rozrachunki wspólnoty mieszkaniowej'', Wolters Kluwer, Warszawa
* Tomaszewska E. (2015), ''Administrator nieruchomości. Zagadnienia prawne i praktyczne'', Difin, Warszawa
* ''Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19971150741 Dz.U. 1997 nr 115 poz. 741]
* Wieteska S. (2015), ''[http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/78-2015/FRFU-78-145.pdf Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości w Polsce]'', Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 892
</noautolinks>


{{a|Dorota Pancerz}}
{{msg:law}}
[[Kategoria:Rynek nieruchomości]]


{{stub}}
{{#metamaster:description|Administrator nieruchomości - zarządza nieruchomościami na zlecenie właściciela. Więcej info w encyklopedii online.}}

Aktualna wersja na dzień 22:31, 11 gru 2023

Administrator nieruchomości - osoba fizyczna wykonująca czynności pomocnicze, które są związane z zarządzaniem nieruchomością. Działa na zlecenie zarządcy nieruchomości lub właściciela nieruchomości[1].

Kompetencje administratora nieruchomości

Aby wykonywać obowiązki administratora nieruchomości nie są stawiane żadne wymogi w zakresie niezbędnych kwalifikacji czy uprawnień. Preferowane jest minimum średnie wykształcenie (np. ekonomiczne lub techniczne). Obecnie na rynku istnieje możliwość nabycia lub podniesienia kwalifikacji zawodowych administratora nieruchomości poprzez[2]:

  • ukończenie kursu administrowania nieruchomościami
  • uzyskanie certyfikat administratora nieruchomości,
  • ukończyć studia wyższe na kierunkach ekonomicznych lub studia podyplomowe z zakresu zarządzania nieruchomościami,
  • udział w seminariach, szkoleniach lub kursach specjalistycznych dotyczących gospodarowania nieruchomościami i rynku nieruchomości, organizowanych przez stowarzyszenia i organizacje branżowe.

Obowiązki administratora nieruchomości

Do obowiązków administratora nieruchomości należą czynności, które zapewniają prawidłowe funkcjonowanie budynku. Do tych czynności zaliczmy m. in[3]:

  • nadzór nad budynkami,
  • dbanie o stan bezpieczeństwa w administrowanym budynku,
  • kontrola stanu technicznego urządzeń i instalacji budynków,
  • prace konserwatorskie i usuwanie awarii,
  • pobieranie opłat,
  • prowadzenie dokumentacji i korespondencji,
  • dbanie o czystość w budynku (nadzór nad pracami porządkowymi, remontowymi, serwisowo-techniczne),
  • dbanie o sprawy bieżące lokatorów,
  • obsługa Wspólnot Mieszkaniowych.

Wymagania dotyczące umiejętności i kompetencji administratora nieruchomości

Administrator nieruchomości musi być dobrze zaznajomiony z aktualnymi przepisami prawnymi dotyczącymi zarządzania nieruchomościami oraz swoimi obowiązkami jako administrator. Wiedza na temat prawa nieruchomości, prawa wspólnotowego i prawa budowlanego jest niezbędna do skutecznego i zgodnego z prawem zarządzania nieruchomością. Administrator musi być również świadomy wszelkich zmian w przepisach prawnych i regularnie aktualizować swoją wiedzę w tej dziedzinie.

Skuteczna współpraca z zarządcą, właścicielami nieruchomości i innymi zainteresowanymi stronami wymaga od administratora nieruchomości posiadania silnych umiejętności interpersonalnych i komunikacyjnych. Administrator powinien być w stanie skutecznie komunikować się zarówno pisemnie, jak i ustnie, zarówno zespołem zarządzającym, jak i właścicielami nieruchomości. Umiejętność słuchania, negocjacji i rozwiązywania konfliktów jest kluczowa, aby utrzymać dobre relacje z właścicielami i rozwiązywać wszelkie problemy w sposób efektywny.

Administrator nieruchomości powinien być dobrze zaznajomiony z podstawowymi zagadnieniami z zakresu prawa nieruchomości, ekonomii i zarządzania finansami. Powinien znać przepisy dotyczące najmu i dzierżawy nieruchomości, zasady ustalania czynszu, podatki i opłaty związane z nieruchomościami oraz zasady rachunkowości i budżetowania. Wiedza ta pozwoli administratorowi skutecznie zarządzać finansami nieruchomości, analizować koszty utrzymania i podejmować odpowiednie decyzje finansowe.

Administrator nieruchomości powinien posiadać umiejętności planowania, organizacji pracy oraz skutecznego rozwiązywania problemów. Zarządzanie nieruchomością wymaga skrupulatnego planowania zadań, organizacji pracy zespołu i skutecznego zarządzania czasem. Administrator musi być w stanie szybko identyfikować i rozwiązywać problemy techniczne, organizacyjne lub finansowe, które mogą pojawić się w trakcie zarządzania nieruchomością. Umiejętność podejmowania decyzji w trudnych sytuacjach oraz elastyczność w dostosowywaniu się do zmieniających się warunków są kluczowe.

Administrator nieruchomości powinien stale rozwijać swoje umiejętności i kompetencje, aby skutecznie wykonywać swoje obowiązki. Może to obejmować uczestnictwo w szkoleniach z zakresu prawa nieruchomości, zarządzania finansami, komunikacji czy negocjacji. Administrator powinien również być otwarty na zdobywanie nowej wiedzy i śledzenie najnowszych trendów w branży zarządzania nieruchomościami.

Rola administratora nieruchomości w zarządzaniu finansami nieruchomości

Jednym z głównych obowiązków administratora nieruchomości jest pobieranie opłat od właścicieli nieruchomości i monitorowanie terminowości ich wpłat. Administrator powinien być odpowiedzialny za ustalanie wysokości opłat, wydawanie rachunków i monitorowanie terminowego ich regulowania. Ważne jest, aby administrator miał systematyczny sposób monitorowania wpłat i podejmował odpowiednie kroki w przypadku opóźnień.

Administrator nieruchomości jest odpowiedzialny za przygotowywanie i kontrolę budżetu nieruchomości. Powinien ustalać wysokość opłat na podstawie kosztów utrzymania i planowanych inwestycji. Wartość czynszu powinna być odpowiednio dostosowana do potrzeb i wymagań nieruchomości. Administrator powinien również regularnie analizować koszty utrzymania nieruchomości i podejmować działania mające na celu optymalizację wydatków.

Administrator nieruchomości powinien współpracować z księgowymi i doradcami finansowymi w celu zapewnienia prawidłowego rozliczania finansów nieruchomości. Współpraca ta powinna obejmować regularne raportowanie finansowe, audyty i kontrolę dokumentacji finansowej. Administrator musi być w stanie efektywnie komunikować się z ekspertami finansowymi i korzystać z ich wiedzy w celu zoptymalizowania zarządzania finansami nieruchomości.

Administrator nieruchomości jest odpowiedzialny za monitorowanie wydatków związanych z utrzymaniem nieruchomości oraz kontrolowanie realizacji napraw i inwestycji. Powinien regularnie analizować koszty napraw, monitorować ich postęp i jakość wykonania, a także kontrolować terminowość płatności. Administrator musi podejmować decyzje dotyczące napraw i inwestycji w sposób rozważny i efektywny, aby utrzymać nieruchomość w dobrym stanie technicznym.

Administrator nieruchomości musi dbać o efektywne zarządzanie finansami nieruchomości i dążyć do osiągania optymalnych wyników finansowych. Powinien regularnie analizować przychody i koszty nieruchomości, identyfikować obszary, w których można oszczędzać lub poprawić efektywność finansową nieruchomości. Administrator powinien również być odpowiedzialny za ustalanie polityki inwestycyjnej nieruchomości i podejmowanie decyzji zgodnie z jej strategią finansową.

Współpraca administratora nieruchomości z właścicielami i mieszkańcami nieruchomości

Administrator nieruchomości musi zapewnić skuteczną komunikację z właścicielami nieruchomości, mieszkańcami i innymi zainteresowanymi stronami. Powinien regularnie informować właścicieli o wszelkich istotnych sprawach dotyczących nieruchomości, takich jak remonty, zmiany w regulaminach czy planowane działania. Administrator powinien być dostępny dla właścicieli nieruchomości i zawsze gotów odpowiedzieć na ich pytania i rozwiać wątpliwości.

Administrator nieruchomości jest odpowiedzialny za organizowanie zebrań wspólnoty mieszkaniowej. Na zebraniach administrator powinien przedstawiać informacje na temat bieżących spraw dotyczących nieruchomości, takich jak finanse, naprawy czy zmiany w regulaminach. Ważne jest, aby administrator tworzył atmosferę otwartości i umożliwiał właścicielom wyrażanie swoich opinii i wniosków.

Administrator nieruchomości musi być w stanie rozwiązywać konflikty i spory między mieszkańcami oraz dbać o utrzymanie dobrej atmosfery w nieruchomości. Powinien być gotów podjąć działania mediatora w przypadku sporów i negocjować rozwiązania, które będą satysfakcjonujące dla wszystkich stron. Administrator powinien również podejmować inicjatywy mające na celu utrzymanie dobrej atmosfery w nieruchomości, takie jak organizowanie spotkań integracyjnych czy działań społecznych.

Administrator nieruchomości powinien wspierać właścicieli nieruchomości w rozwiązywaniu problemów technicznych i organizacyjnych związanych z nieruchomością. Powinien być dostępny dla właścicieli i odpowiadać na ich pytania i prośby dotyczące napraw, remontów czy innych kwestii technicznych. Administrator powinien również być w stanie dostarczyć właścicielom informacji na temat przepisów i regulacji związanych z nieruchomością oraz udzielać porad w zakresie organizacji życia w nieruchomości.

Administrator nieruchomości powinien podejmować działania mające na celu utrzymanie zadowolenia właścicieli i mieszkańców oraz poprawę jakości życia w nieruchomości. Może to obejmować organizowanie imprez społecznych, tworzenie infrastruktury rekreacyjnej czy inicjowanie działań na rzecz poprawy estetyki nieruchomości. Administrator powinien być otwarty na sugestie i pomysły właścicieli i mieszkańców oraz angażować ich w proces podejmowania decyzji dotyczących nieruchomości.


Administrator nieruchomościartykuły polecane
Kierownik budowyZarządca nieruchomościRzeczoznawcaSANEPIDUrząd marszałkowskiPrzegląd technicznyPrawo lotniczeJakość w biurze podróżyPolskie Centrum AkredytacjiOkres indukcyjny

Przypisy

  1. Krajowy standard kompetencji zawodowych Administrator nieruchomości, (2013).
  2. Polska Federacja Rynku Nieruchomości (2017)
  3. Krajowy standard kompetencji zawodowych Administrator nieruchomości, (2013)

Bibliografia

  • Krajowy standard kompetencji zawodowych. Administrator nieruchomości (2013), Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa
  • Najbar K. (2010), Procedura przejmowania nieruchomości do zarządzania w polskiej praktyce, Zeszyty naukowe, nr 822
  • Polska Federacja Rynku Nieruchomości (2017), Kodeks etyki zawodowej
  • Śleszyńska E. (2017), Gospodarka, rachunkowość, podatki oraz rozrachunki wspólnoty mieszkaniowej, Wolters Kluwer, Warszawa
  • Tomaszewska E. (2015), Administrator nieruchomości. Zagadnienia prawne i praktyczne, Difin, Warszawa
  • Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Dz.U. 1997 nr 115 poz. 741
  • Wieteska S. (2015), Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości w Polsce, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 892


Autor: Dorota Pancerz

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.