Venture capital

Fundusze Venture Capital (VC)-są jedną z form finansowania rozwoju przedsiębiorstw. W języku polskim brakuje jednoznacznego odpowiednika tego pojęcia, dlatego przyjęło się używanie angielskiej formy. Wymiennie można spotkać określenia t.j. fundusze podwyższonego ryzyka, czy kapitał spekulacyjny. Inwestycje Venture Capital są wnoszone przez zewnętrznego inwestora, najczęściej do małych i średnich firm, we wczesnym stadium rozwoju. Głównym powodem zainteresowania takimi inwestycjami, jest wyjątkowy potencjał wzrostu danego podmiotu w okresie najbliższych lat oraz prawdopodobieństwo znacznych zysków w niedługim okresie czasu. Występują w postaci właścicielskiej (jako wykupienie akcji lub udziałów) na ściśle określony czas. Ponadto w przypadku inwestycji typu venture capital istotną kwestią jest również potencjał do konsolidacji rynku oraz uzyskanie w ten sposób istotnych przewag konkurencyjnych i efektów synergii. (Tamowicz P. 2004, s.7-8)

Silny i atrakcyjny wizerunek inwestycyjny tzw. equity story oraz przewagi konkurencyjne jakimi dysponuje dany podmiot np. lepsza oferta usług wyróżniająca się na tle konkurencji, wykwalifikowana kadra kierownicza, czy posiadanie znacznego udziału w określonym rynku są tu, jak i w przypadku innych metod pozyskiwania finansowania typu equity podstawowymi czynnikami decydującymi o możliwości pozyskania finansowania. Kwoty finansowania w opisywanym przypadku przeznaczone są głównie na pokrycie wydatków związanych z dynamicznym rozwojem przedsiębiorstwa rozumianym jako wzrost mocy produkcyjnych oraz poziomów generowanych przychodów jak również na rozbudowę kanałów dystrybucyjnych i infrastrukturę. Ponadto finansowanie tego typu stosowane jest często do przeprowadzenia pojedynczych akwizycji. Fundusze venture capital zalicza się do prywatnego rynku kapitałowego, pozyskiwać je mogą jedynie przedsiębiorstwa prywatne, spółki nie znajdujące się na giełdzie papierów wartościowych.

TL;DR

Artykuł opisuje fundusze Venture Capital, które są jedną z form finansowania rozwoju przedsiębiorstw. Przedstawia różne rodzaje funduszy VC oraz proces pozyskiwania kapitału. Inwestycje VC mają wysokie ryzyko, ale też wysoki potencjał wzrostu i zysków. W odróżnieniu od tradycyjnych form wsparcia kapitałowego, fundusze VC nie wymagają zabezpieczeń, a inwestorzy oczekują wysokiej stopy zwrotu.

Okres inwestycji Venture Capital

Tego typu inwestycji dokonuje się na ściśle określony czas, może to być rok przy wsparciu jakiegoś określonego etapu rozwoju np. wejścia na giełdę, ale także kilka lat. Po tym okresie inwestor wycofuje kapitał poprzez sprzedaż akcji lub udziałów (Tamowicz P. 2004, s.7-8)

Rodzaje funduszy Venture Capital

W zależności od kryteriów można wydzielić wiele rodzajów funduszy VC.

• Przedmiotowy zakres działalności: fundusze uniwersalne, fundusze specjalistyczne
• Cel: fundusze komercyjne, fundusze pomocowe
• Terytorium działania: regionalne, ogólnokrajowe i międzynarodowe
• Sposób gromadzenia kapitału: otwarte/zamknięte
• Stopień zorganizowania działalności inwestorów: formalne/nieformalne
• Sposób tworzenia: niezależne/zależne

(Rosa A.2008, s.134-135)

Podmioty

Podmiotami udzielającymi finansowania typu Venture Capital są wyspecjalizowane fundusze inwestujące w spółki kapitałowe rokujące pomad przeciętne szanse na uzyskanie wysokich stóp zwrotu w perspektywie średnioterminowej. W przypadku funduszy Venture Capital dostarczanie kapitału nakierowane jest na gwałtowny wzrost skali działalności. Umiarkowanie wczesne stadium przedsięwzięcia wiąże się z posiadaniem przez potencjalnych inwestorów długiego horyzontu inwestycyjnego, który umożliwiał będzie pełne wykorzystanie potencjału wzrostu inwestycji przed dokonaniem uprzednio zaplanowanego wyjścia z niej. W przypadku inwestycji Venture Capital horyzont ten zazwyczaj przekracza 4 lata i jest ściśle uzależniony od etapu rozwoju na jakim dokonana została inwestycja oraz specyfiki danego przedsięwzięcia. Mając na uwadze etapowość oraz periodyzację finansowania niezbędnego do skutecznego rozwoju spółki, a także opłacalnego wyjścia z inwestycji tego typu w swoim horyzoncie inwestycyjnym zakładają również w trakcie trwania inwestycji dostatecznie kolejnych etapów finansowania, które jednak uzależnione są od rozwoju spółki oraz efektów dokonanych wcześniej inwestycji.

Ryzyko

Wysoki stopień ryzyka powiązany z tego typu inwestycjami implikuje wysoki oczekiwany poziom stopy zwrotu. Średnia oczekiwana stopa zwrotu rocznie z tego typu inwestycji przekracza zazwyczaj 30%. Wynika to po części zarówno z wysokiego odsetka przedsięwzięć w których nie udało się uzyskać zakładanego uprzednio efektu inwestycji jak i z niskiej płynności inwestycji oraz długiego horyzontu inwestycyjnego.

Proces pozyskiwania kapitału

Proces uzyskania finansowania typu Venture Capital jest procesem negocjacji pomiędzy potencjalnymi inwestorami, a podmiotem starającym się uzyskać finansowanie. Negocjacje te mają na celu określenie struktury, poziomu oraz warunków finansowania, a także kosztu tego finansowania interpretowanego po stronie finansowania typu equity jako stopień oddanych praw korporacyjnych i korzyści finansowych, a po stronie części hybrydowej (jeżeli występuje) jako koszty finansowe oraz koszty wynikające z ewentualnego equity kickera składającego się na strukturę finansowania hybrydowego.

Na główne etapy procesu pozyskania finansowania typu Venture Capital składają się:

• Opracowanie koncepcji i dokumentacji
• Opracowanie całościowej koncepcji rozwoju przedsięwzięcia
• Opracowanie dokumentów informacyjnych
• Opracowanie długiej listy potencjalnych inwestorów
• Podpisanie NDA oraz wysłanie wstępnych dokumentów informacyjnych
• Uzyskanie informacji zwrotnej
• Opracowanie krótkiej listy potencjalnych inwestorów
• Przekazanie szerokiej dokumentacji informacyjnej
• Wpuszczenie podmiotów na due diligence
• Określenie stopnia zainteresowania potencjalnych inwestorów i negocjacje
• Uzyskanie informacji zwrotnej od potencjalnych inwestorów
• Wybór preferowanych inwestorów do negocjacji
• Rozpoczęcie negocjacji głównych parametrów merytorycznych
• Wybór podmiotu do pełnych negocjacji i finalizacja transakcji
• Wybór preferowanego podmiotu
• Negocjacje doprecyzowujące i kwestii technicznych
• Podpisanie umowy inwestycyjnej

(Kornasiewicz A.2006, s.224)

Różnice w porównaniu do tradycyjnych form wsparcia kapitałowego

W wypadku najczęściej spotykanej formy jaką jest kredyt bankowy, konieczne jest posiadanie zastawu, zabezpieczenia pożyczanych pieniędzy w postaci np. hipoteki. Dla funduszu Venture Capital zabezpieczeniem jest udział we własność, posiadanie akcji, czerpanie zysków ze wzrostu wartości firmy (Tamowicz P. 2004, s.7-8)

Venture capital — artykuły polecane

Seed capital — Mezzanine capital — Private Equity — Leasing nieruchomości — Wiarygodność kredytowa — LBO — Metoda project finance — Luka finansowa — Fundusz hedgingowy

Bibliografia

• Bartlett J. (1999), Fundamentals of Venture Capital, Madison Books
• Kornasiewicz A. (2006), Venture Capital w krajach rozwiniętych i w Polsce, CeDeWu, Warszawa
• Lipińska A. (2016), Wpływ sieci aniołów biznesu na rozwój innowacyjnych przedsiębiorstw w gospodarce opartej na wiedzy, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydział Ekonomiczny. Katedra Zarządzania Jakością i Wiedzą, Lublin
• Mikołajczyk B., Krawczyk M. (2007), Aniołowie biznesu w sektorze MSP, Difin, Warszawa
• Panfil M. (red.) (2011), Finansowanie rozwoju przedsiębiorstw, studia przypadków, Difin, Warszawa
• Przybylska-Kapuścińska W., Łukowski M. (2014), Fundusze private equity i venture capital i ich znaczenie dla gospodarki, Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, nr 186
• Rosa A. (2008), Venture Capital w Polsce, Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych Politechniki Koszalińskiej, nr 12
• Tamowicz P. (2004), Venture Capital - Kapitał na start, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Gdańsk

Autor: Jakub Kocjan, Paweł Mleczko