Polityka refinansowa: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
m (Pozycjonowanie) |
||
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''[[Polityka]] refinansowa''' jest to narzędzie [[polityka pieniężna|polityki pieniężnej]], polegające na udzielaniu [[kredyt]]ów przez [[bank centralny]] (emisyjny) innym bankom, które w ten sposób mogą upłynnić swoje [[aktywa]]. | |||
Do podstawowych form refinansowania [[bank]]ów zalicza się: | Do podstawowych form refinansowania [[bank]]ów zalicza się: | ||
| Linia 27: | Linia 11: | ||
* wymagania jakościowe w stosunku do materiału wekslowego | * wymagania jakościowe w stosunku do materiału wekslowego | ||
'''[[Stopa redyskontowa]]''' jest [[stopa procentowa|stopą procentową]] pobieraną przez [[bank centralny]] od pożyczek udzielanym bankowym komercyjnym pod zastaw poprzednio przez nie zdyskontowanych weksli lub innych [[papiery wartościowe|papierów wartościowych]] [R. Milewski, 2003, s. 476]. | '''[[Stopa redyskontowa]]''' jest [[stopa procentowa|stopą procentową]] pobieraną przez [[bank centralny]] od pożyczek udzielanym bankowym komercyjnym pod [[zastaw]] poprzednio przez nie zdyskontowanych weksli lub innych [[papiery wartościowe|papierów wartościowych]] [R. Milewski, 2003, s. 476]. | ||
Poprzez zmiany stopy redyskontowej [[bank centralny]] zmienia [[koszt]] dostępu do swoich środków przez [[bank komercyjny|banki komercyjne]]. Podwyższenie stopy redyskontowej wpływa pośrednio na wzrost kosztów [[kredyt]]ów udzielanych przez banki komercyjne przedsiębiorstwom, zaś obniżenie powinno działać jako bodziec w kierunku zwiększania działalności kredytowej banków [Jaworski,1999, s. 68]. | Poprzez zmiany stopy redyskontowej [[bank centralny]] zmienia [[koszt]] dostępu do swoich środków przez [[bank komercyjny|banki komercyjne]]. Podwyższenie stopy redyskontowej wpływa pośrednio na wzrost kosztów [[kredyt]]ów udzielanych przez banki komercyjne przedsiębiorstwom, zaś obniżenie powinno działać jako [[bodziec]] w kierunku zwiększania działalności kredytowej banków [Jaworski,1999, s. 68]. | ||
W celu zwiększenia kontroli nad kształtowaniem się kredytu redyskontowego [[bank centralny]] może stosować różnorodne ograniczenia ilościowe (kontyngenty) lub warunki jakościowe. | W celu zwiększenia kontroli nad kształtowaniem się kredytu redyskontowego [[bank centralny]] może stosować różnorodne ograniczenia ilościowe (kontyngenty) lub warunki jakościowe. | ||
'''Kontyngenty redyskonta''' są instrumentami [[polityka pieniężna|polityki pieniężnej]], polegają na określeniu przez bank centralny ogólnego limitu kredytów udzielanych na zasadzie redyskontowania weksli oraz podziale kwot kontyngentu według określonych kryteriów. | |||
'''Kontyngenty redyskonta''' są instrumentami [[polityka pieniężna|polityki pieniężnej]], polegają na określeniu przez bank centralny ogólnego limitu kredytów udzielanych na zasadzie redyskontowania weksli oraz podziale kwot kontyngentu według określonych kryteriów. | |||
'''Limity jakościowe''' stosuje się odnośnie do [[weksel|weksli]] z tych gałęzi gospodarki, których szybkość wzrostu aktywności powinna być ograniczona [R. Milewski, 2003, s. 477]. | '''Limity jakościowe''' stosuje się odnośnie do [[weksel|weksli]] z tych gałęzi gospodarki, których szybkość wzrostu aktywności powinna być ograniczona [R. Milewski, 2003, s. 477]. | ||
<google>n</google> | |||
==Kredyt lombardowy== | ==Kredyt lombardowy== | ||
| Linia 42: | Linia 27: | ||
* kredyt powinien być spłacony do 3 miesięcy | * kredyt powinien być spłacony do 3 miesięcy | ||
* stopień sfinansowania złożonych papierów za pomocą kredytów jest różny w zależności od rodzaju tych papierów. | * stopień sfinansowania złożonych papierów za pomocą kredytów jest różny w zależności od rodzaju tych papierów. | ||
==Inne narzędzia polityki refinansowej== | |||
===Operacje otwartego rynku jako narzędzie polityki refinansowej=== | |||
Operacje otwartego rynku są jednym z najważniejszych narzędzi polityki refinansowej banku centralnego. Polegają one na kupowaniu i sprzedawaniu papierów wartościowych na rynku w celu wpływania na [[dostępność]] środków pieniężnych w systemie bankowym. Poprzez operacje otwartego rynku bank centralny może zwiększać lub ograniczać ilość pieniądza w obiegu. | |||
Kiedy bank centralny kupuje [[papiery wartościowe]] na rynku, zwiększa [[podaż]] pieniądza, co z kolei prowadzi do obniżenia stóp procentowych i stymuluje aktywność gospodarczą. Natomiast [[sprzedaż]] papierów wartościowych powoduje zmniejszenie podaży pieniądza, co może prowadzić do podwyższenia stóp procentowych i ograniczenia aktywności gospodarczej. | |||
Przykłady operacji otwartego rynku to zakupy obligacji skarbowych lub papierów komercyjnych na rynku wtórnym. Bank centralny może stosować różne strategie operacji otwartego rynku w zależności od celów polityki monetarnej. Na przykład, podczas okresów recesji może zwiększyć zakupy papierów wartościowych w celu pobudzenia gospodarki. | |||
Operacje otwartego rynku mają wiele zalet, takich jak [[elastyczność]] i szybkość reakcji na zmiany na rynku. Pozwalają one bankowi centralnemu na precyzyjne dostosowanie podaży pieniądza do potrzeb gospodarki. Jednak istnieją również ograniczenia, takie jak możliwość wystąpienia nieprzewidzianych skutków i [[ryzyko]] nadmiernej lub niewystarczającej podaży pieniądza. | |||
===Polityka depozytowa banku centralnego=== | |||
Polityka depozytowa banku centralnego odnosi się do regulacji stóp procentowych na rachunkach depozytowych banków komercyjnych. Bank centralny może ustalić [[stopy procentowe]], które banki komercyjne otrzymują za przechowywanie swoich nadwyżek pieniężnych w banku centralnym. | |||
Podwyższenie stóp procentowych na rachunkach depozytowych może zachęcać banki komercyjne do przechowywania większej ilości pieniędzy w banku centralnym, co prowadzi do ograniczenia dostępności środków pieniężnych na rynku. Z kolei obniżenie stóp procentowych może skłonić banki komercyjne do przeniesienia swoich nadwyżek do bardziej rentownych inwestycji, co zwiększa [[podaż pieniądza]]. | |||
Polityka depozytowa ma wpływ na działalność banków komercyjnych, ponieważ stopy procentowe determinują koszt finansowania dla banków. Wyższe stopy procentowe mogą zwiększać [[koszty]] banków komercyjnych, co wpływa na ich [[zdolność]] do udzielania kredytów. Niższe stopy procentowe, z kolei, mogą obniżać koszty finansowania i sprzyjać udzielaniu kredytów. | |||
Skutki polityki depozytowej są również istotne dla gospodarki jako całości. Na przykład, wysokie stopy procentowe mogą ograniczać aktywność gospodarczą i [[wzrost gospodarczy]], podczas gdy niskie stopy procentowe mogą stymulować [[inwestycje]] i konsumpcję. | |||
==Efektywność polityki refinansowej== | |||
[[Efektywność]] polityki refinansowej zależy od wielu czynników. Główne czynniki to stabilność i przejrzystość systemu bankowego, [[skuteczność]] instrumentów polityki monetarnej oraz zdolność banku centralnego do monitorowania i egzekwowania wymogów jakościowych w polityce refinansowej. | |||
Stabilność systemu bankowego jest kluczowa dla efektywności polityki refinansowej. Jeżeli [[system]] bankowy jest narażony na ryzyko, polityka refinansowa może nie działać zgodnie z oczekiwaniami. Dlatego istotne jest, aby bank centralny monitorował i regulował ryzyko bankowe oraz wprowadzał odpowiednie wymogi kapitałowe dla banków. | |||
Przejrzystość instrumentów polityki monetarnej jest również ważna dla efektywności polityki refinansowej. Jeżeli bank centralny jasno komunikuje swoje intencje i [[cele]], to banki komercyjne i uczestnicy rynku finansowego mogą lepiej przewidzieć zmiany w polityce monetarnej i dostosować swoje działania. | |||
[[Monitorowanie]] i egzekwowanie wymogów jakościowych w polityce refinansowej ma istotne znaczenie dla zapewnienia efektywności polityki monetarnej. Bank centralny musi być w stanie kontrolować [[jakość]] aktywów banków komercyjnych i egzekwować wymogi kapitałowe, aby zapobiec nadmiernemu ryzyku i nieprawidłowym praktykom. | |||
Wpływ na efektywność polityki refinansowej mogą mieć również czynniki zewnętrzne, takie jak globalne zmiany rynkowe. Na przykład, zmiany w globalnym otoczeniu gospodarczym i finansowym mogą wpływać na skuteczność instrumentów polityki monetarnej. Bank centralny musi być świadomy tych czynników i elastycznie reagować na zmieniające się warunki. | |||
Polityka refinansowa ma wpływ na stabilność finansową systemu bankowego. Stabilność finansowa odnosi się do [[zdolności]] banków do utrzymania płynności i stabilności w obliczu zmian na rynku finansowym. | |||
Polityka refinansowa może wpływać na stabilność finansową poprzez dostępność i koszt finansowania dla banków komercyjnych. Na przykład, wysokie stopy procentowe na rachunkach depozytowych mogą zwiększać koszty finansowania dla banków, co może prowadzić do trudności w utrzymaniu płynności i stabilności. | |||
Nadmierna zależność banków komercyjnych od finansowania banku centralnego może również prowadzić do ryzyka nadmiernej ekspozycji na [[ryzyko kredytowe]]. Jeżeli banki komercyjne są [[zbyt]] zależne od finansowania banku centralnego, mogą być mniej skłonne do dokładnej oceny ryzyka i podejmowania odpowiednich decyzji kredytowych. | |||
Ważne jest, aby bank centralny dbał o utrzymanie równowagi między stabilnością finansową a dostępnością kredytu dla przedsiębiorstw. Zbyt restrykcyjna polityka refinansowa może prowadzić do ograniczenia dostępu do kredytu, co może hamować inwestycje i wzrost gospodarczy. Z drugiej strony, zbyt luźna polityka refinansowa może prowadzić do nadmiernej ekspozycji na ryzyko kredytowe i destabilizacji systemu bankowego. | |||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Instrumenty polityki pieniężnej]]}} — {{i5link|a=[[Polityka rezerw obowiązkowych]]}} — {{i5link|a=[[Kreowanie pieniądza]]}} — {{i5link|a=[[Rezerwy obowiązkowe]]}} — {{i5link|a=[[Kredyt redyskontowy]]}} — {{i5link|a=[[Operacje otwartego rynku]]}} — {{i5link|a=[[Kredyt refinansowy]]}} — {{i5link|a=[[Stopa referencyjna]]}} — {{i5link|a=[[Rynek pieniężny]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Jaworski W. | <noautolinks> | ||
* Milewski R., Podstawy ekonomii, PWN, Warszawa | * Jaworski W., Krzyżkiewicz Z., Kosiński B. (2000), ''Banki. Rynek, operacje, polityka'', Poltext, Warszawa | ||
* Milewski R., Kwiatkowski E. (red.) (2016), ''Podstawy ekonomii'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Lucyna Fiutowska}} | {{a|Lucyna Fiutowska}} | ||
[[Kategoria: | [[Kategoria:Polityka gospodarcza]] | ||
{{#metamaster:description|Polityka refinansowa to narzędzie polityki pieniężnej, pozwalające bankom na upłynnienie aktywów. Dowiedz się więcej o refinansowaniu banków!}} | |||
Aktualna wersja na dzień 18:30, 18 lis 2023
Polityka refinansowa jest to narzędzie polityki pieniężnej, polegające na udzielaniu kredytów przez bank centralny (emisyjny) innym bankom, które w ten sposób mogą upłynnić swoje aktywa.
Do podstawowych form refinansowania banków zalicza się:
- politykę redyskontową
- kredyt lombardowy
Polityka redyskontowa
Wśród instrumentów polityki redyskontowej można wymienić [Jaworski,1999, s. 68]:
- stopę redyskontową
- kontyngenty redyskonta
- wymagania jakościowe w stosunku do materiału wekslowego
Stopa redyskontowa jest stopą procentową pobieraną przez bank centralny od pożyczek udzielanym bankowym komercyjnym pod zastaw poprzednio przez nie zdyskontowanych weksli lub innych papierów wartościowych [R. Milewski, 2003, s. 476].
Poprzez zmiany stopy redyskontowej bank centralny zmienia koszt dostępu do swoich środków przez banki komercyjne. Podwyższenie stopy redyskontowej wpływa pośrednio na wzrost kosztów kredytów udzielanych przez banki komercyjne przedsiębiorstwom, zaś obniżenie powinno działać jako bodziec w kierunku zwiększania działalności kredytowej banków [Jaworski,1999, s. 68].
W celu zwiększenia kontroli nad kształtowaniem się kredytu redyskontowego bank centralny może stosować różnorodne ograniczenia ilościowe (kontyngenty) lub warunki jakościowe. Kontyngenty redyskonta są instrumentami polityki pieniężnej, polegają na określeniu przez bank centralny ogólnego limitu kredytów udzielanych na zasadzie redyskontowania weksli oraz podziale kwot kontyngentu według określonych kryteriów.
Limity jakościowe stosuje się odnośnie do weksli z tych gałęzi gospodarki, których szybkość wzrostu aktywności powinna być ograniczona [R. Milewski, 2003, s. 477].
Kredyt lombardowy
Kredyt lombardowy jest instrumentem polityki refinansowej wykorzystywanym do finansowania banków, w przypadku, gdy powstaje wyjątkowo trudna sytuacja na rynku pieniężnym. Kredyt udzielany jest najczęściej pod zastaw bonów skarbowych, obligacji rządowych lub komunalnych, zwykle na następujących warunkach [Jaworski,1999, s. 70]:
- udziela się go jedynie w przypadku, gdy banki komercyjne maja trudności w utrzymaniu płynności
- kredyt powinien być spłacony do 3 miesięcy
- stopień sfinansowania złożonych papierów za pomocą kredytów jest różny w zależności od rodzaju tych papierów.
Inne narzędzia polityki refinansowej
Operacje otwartego rynku jako narzędzie polityki refinansowej
Operacje otwartego rynku są jednym z najważniejszych narzędzi polityki refinansowej banku centralnego. Polegają one na kupowaniu i sprzedawaniu papierów wartościowych na rynku w celu wpływania na dostępność środków pieniężnych w systemie bankowym. Poprzez operacje otwartego rynku bank centralny może zwiększać lub ograniczać ilość pieniądza w obiegu.
Kiedy bank centralny kupuje papiery wartościowe na rynku, zwiększa podaż pieniądza, co z kolei prowadzi do obniżenia stóp procentowych i stymuluje aktywność gospodarczą. Natomiast sprzedaż papierów wartościowych powoduje zmniejszenie podaży pieniądza, co może prowadzić do podwyższenia stóp procentowych i ograniczenia aktywności gospodarczej.
Przykłady operacji otwartego rynku to zakupy obligacji skarbowych lub papierów komercyjnych na rynku wtórnym. Bank centralny może stosować różne strategie operacji otwartego rynku w zależności od celów polityki monetarnej. Na przykład, podczas okresów recesji może zwiększyć zakupy papierów wartościowych w celu pobudzenia gospodarki.
Operacje otwartego rynku mają wiele zalet, takich jak elastyczność i szybkość reakcji na zmiany na rynku. Pozwalają one bankowi centralnemu na precyzyjne dostosowanie podaży pieniądza do potrzeb gospodarki. Jednak istnieją również ograniczenia, takie jak możliwość wystąpienia nieprzewidzianych skutków i ryzyko nadmiernej lub niewystarczającej podaży pieniądza.
Polityka depozytowa banku centralnego
Polityka depozytowa banku centralnego odnosi się do regulacji stóp procentowych na rachunkach depozytowych banków komercyjnych. Bank centralny może ustalić stopy procentowe, które banki komercyjne otrzymują za przechowywanie swoich nadwyżek pieniężnych w banku centralnym.
Podwyższenie stóp procentowych na rachunkach depozytowych może zachęcać banki komercyjne do przechowywania większej ilości pieniędzy w banku centralnym, co prowadzi do ograniczenia dostępności środków pieniężnych na rynku. Z kolei obniżenie stóp procentowych może skłonić banki komercyjne do przeniesienia swoich nadwyżek do bardziej rentownych inwestycji, co zwiększa podaż pieniądza.
Polityka depozytowa ma wpływ na działalność banków komercyjnych, ponieważ stopy procentowe determinują koszt finansowania dla banków. Wyższe stopy procentowe mogą zwiększać koszty banków komercyjnych, co wpływa na ich zdolność do udzielania kredytów. Niższe stopy procentowe, z kolei, mogą obniżać koszty finansowania i sprzyjać udzielaniu kredytów.
Skutki polityki depozytowej są również istotne dla gospodarki jako całości. Na przykład, wysokie stopy procentowe mogą ograniczać aktywność gospodarczą i wzrost gospodarczy, podczas gdy niskie stopy procentowe mogą stymulować inwestycje i konsumpcję.
Efektywność polityki refinansowej
Efektywność polityki refinansowej zależy od wielu czynników. Główne czynniki to stabilność i przejrzystość systemu bankowego, skuteczność instrumentów polityki monetarnej oraz zdolność banku centralnego do monitorowania i egzekwowania wymogów jakościowych w polityce refinansowej.
Stabilność systemu bankowego jest kluczowa dla efektywności polityki refinansowej. Jeżeli system bankowy jest narażony na ryzyko, polityka refinansowa może nie działać zgodnie z oczekiwaniami. Dlatego istotne jest, aby bank centralny monitorował i regulował ryzyko bankowe oraz wprowadzał odpowiednie wymogi kapitałowe dla banków.
Przejrzystość instrumentów polityki monetarnej jest również ważna dla efektywności polityki refinansowej. Jeżeli bank centralny jasno komunikuje swoje intencje i cele, to banki komercyjne i uczestnicy rynku finansowego mogą lepiej przewidzieć zmiany w polityce monetarnej i dostosować swoje działania.
Monitorowanie i egzekwowanie wymogów jakościowych w polityce refinansowej ma istotne znaczenie dla zapewnienia efektywności polityki monetarnej. Bank centralny musi być w stanie kontrolować jakość aktywów banków komercyjnych i egzekwować wymogi kapitałowe, aby zapobiec nadmiernemu ryzyku i nieprawidłowym praktykom.
Wpływ na efektywność polityki refinansowej mogą mieć również czynniki zewnętrzne, takie jak globalne zmiany rynkowe. Na przykład, zmiany w globalnym otoczeniu gospodarczym i finansowym mogą wpływać na skuteczność instrumentów polityki monetarnej. Bank centralny musi być świadomy tych czynników i elastycznie reagować na zmieniające się warunki.
Polityka refinansowa ma wpływ na stabilność finansową systemu bankowego. Stabilność finansowa odnosi się do zdolności banków do utrzymania płynności i stabilności w obliczu zmian na rynku finansowym.
Polityka refinansowa może wpływać na stabilność finansową poprzez dostępność i koszt finansowania dla banków komercyjnych. Na przykład, wysokie stopy procentowe na rachunkach depozytowych mogą zwiększać koszty finansowania dla banków, co może prowadzić do trudności w utrzymaniu płynności i stabilności.
Nadmierna zależność banków komercyjnych od finansowania banku centralnego może również prowadzić do ryzyka nadmiernej ekspozycji na ryzyko kredytowe. Jeżeli banki komercyjne są zbyt zależne od finansowania banku centralnego, mogą być mniej skłonne do dokładnej oceny ryzyka i podejmowania odpowiednich decyzji kredytowych.
Ważne jest, aby bank centralny dbał o utrzymanie równowagi między stabilnością finansową a dostępnością kredytu dla przedsiębiorstw. Zbyt restrykcyjna polityka refinansowa może prowadzić do ograniczenia dostępu do kredytu, co może hamować inwestycje i wzrost gospodarczy. Z drugiej strony, zbyt luźna polityka refinansowa może prowadzić do nadmiernej ekspozycji na ryzyko kredytowe i destabilizacji systemu bankowego.
| Polityka refinansowa — artykuły polecane |
| Instrumenty polityki pieniężnej — Polityka rezerw obowiązkowych — Kreowanie pieniądza — Rezerwy obowiązkowe — Kredyt redyskontowy — Operacje otwartego rynku — Kredyt refinansowy — Stopa referencyjna — Rynek pieniężny |
Bibliografia
- Jaworski W., Krzyżkiewicz Z., Kosiński B. (2000), Banki. Rynek, operacje, polityka, Poltext, Warszawa
- Milewski R., Kwiatkowski E. (red.) (2016), Podstawy ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Autor: Lucyna Fiutowska
