Kredyt redyskontowy

Z Encyklopedia Zarządzania

Kredyt redyskontowy, określany czasem redyskontem, polega na udzielaniu przez bank centralny bankom komercyjnym kredytów zabezpieczonych zdyskontowanymi przez te banki wekslami. Bank komercyjny chcąc zwiększyć swoją płynność finansową, między innymi po to, aby poszerzyć skalę kredytowania może posłużyć się zdyskontowanym wekslem, który przedstawienia do redyskonta w banku centralnym. Od kwoty udzielonego kredytu bank centralny nalicza sobie odsetki (redyskonto), których wysokość jest uzależniona od kwoty wpisanej na wekslu, terminu pozostającego do jego wykupu oraz od stopy redyskontowej według której bank centralny skupuje weksle handlowe. Udzielany w ten sposób bankom komercyjnym kredyt redyskontowy jest kredytem krótkoterminowym, zwykle z terminem do dziewięćdziesięciu dni, i w terminie wykupu weksli powinien zostać spłacony.

Kredyt redyskontowy może być również wykorzystywany jako instrument odcinkowego wspomagania określonych sektorów gospodarki. Bank Centralny może określić specjalne limity dla weksli, które pochodzą z wybranych transakcji oraz umożliwia niektórym sektorom gospodarki dostęp do taniego finansowania. W zależności od sformułowanego celu gospodarczego państwa Narodowy Bank Polski może wciągać kapitał pieniężny zwiększając płynność finansową podmiotów gospodarczych.

TL;DR

Kredyt redyskontowy to kredyt udzielany przez bank centralny bankom komercyjnym, zabezpieczony zdyskontowanymi wekslami. Jest to kredyt krótkoterminowy, który ma zwiększyć płynność finansową banku komercyjnego. Kredyt redyskontowy może być wykorzystywany jako instrument wspierający określone sektory gospodarki. Procedura redyskonta polega na przyjmowaniu zdyskontowanych weksli przez bank komercyjny i ocenie ich przez komitety redyskontowe. Umowa redyskontowa jest zawierana pomiędzy bankiem dyskontującym a bankiem redyskontującym. Wysokość kredytu redyskontowego zależy od stopy redyskontowej, która determinuje sumę kredytów redyskontowych udzielanych przez banki komercyjne. Stopa redyskontowa służy do obliczania ceny, po jakiej bank centralny przejmuje weksle do redyskonta. Polityka stopy redyskontowej ma wpływ na podaż pieniądza. Aktualna stopa procentowa kredytu redyskontowego wynosi 1,75%.

Procedura redyskonta

Warunki redyskonta, do których muszą się dostosować weksle przeznaczone do redyskonta są porównywalne jak w przypadku dyskonta. Redyskonta podejmują się okręgowe oddziały Narodowego Banku Polskiego, które przyjmują weksle zdyskontowane od oddziałów banków, które znajdują w ich okręgach bankowych. Oficjalnej i ekonomicznej oceny zdyskontowanych weksli dokonują specjalne komitety redyskontowe. Na chwilę obecną nieprofesjonalnych i niekompetentnych płatników wpisuję się na odpowiednią listę i powiadamia się o ich umieszczeniu wszystkie oddziały okręgowe Narodowego Banku Polskiego.

Umowa redyskontowa

Umowa redyskontowa jest następstwem umowy dyskontowej. Stronami umowy są:

  • bank dyskontujący czyli tak zwany redyskontant, oraz
  • bank redyskontujący którym przeważnie jest Bank Centralny.

Umowa o redyskonto może być poprzedzona powszechnym dyskontowym porozumieniem ale należy również dodać, że przyjęcie weksli do redyskonta uzależnione jest od złożenia przez redyskontanta pisma zawierającego upoważnienie dla Narodowego Banku Polskiego do bezpośredniego uregulowania roszczeń z rachunku bieżącego redyskontanta.

Wielkość kredytu

Wysokość stopy redyskontowej jest jednym z głównych, jeśli nie głównym czynnikiem determinującym ogólną sumę kredytów redyskontowych zaciąganych przez banki komercyjne w banku centralnym. Podniesienie stopy redyskontowej przez bank centralny powoduje wzrost ceny kredytów refinansowych w banku centralnym, co w rezultacie pośrednio przekłada się na wzrost kosztu kredytów udzielanych przez banki komercyjne oraz działa w sposób restrykcyjny na globalną wielkość akcji kredytowej systemu bankowego. Natomiast obniżanie poziomu stopy redyskontowej powoduje, że banki komercyjne mogą uzyskiwać w razie potrzeby kredyt w banku centralnym po niższym koszcie, wobec czego mogą sobie pozwolić na poszerzenie akcji kredytowej.

Polityka stopy procentowej

Stopa redyskontowa służy do obliczania ceny, przy jakiej Bank Centralny przejmuje do redyskonta spełniające określone warunki weksle od Banków Komercyjnych. Stopa redyskontowa jest niższa niż stopa dyskontowa. Dochód banku stanowi różnica między odsetkami dyskontowymi a redyskontowymi.

Wpływ na podaż pieniądza:

  • podwyższenie stopy redyskontowej - zmniejszenie kreacji pieniądza w gospodarce,
  • obniżenie stopy redyskontowej - zwiększenie kreacji pieniądza w gospodarce.

W sytuacji gdy bank centralny obniża stopę redyskontową mówi się wtedy o polityce łatwego pieniądza (ekspansywnej), natomiast w przypadku jej podwyższania mówi się o polityce trudnego pieniądza (restrykcyjnej). Banki komercyjne w razie wystąpienia potrzeby poza bankiem centralnym mogą się także refinansować na międzybankowym rynku pieniężnym. Wybór źródła finansowania jest uzależniony od tego jaka jest relacja pomiędzy stopą oprocentowania na rynku międzybankowym a stopą redyskontową. W sytuacji gdy stopa oprocentowania na rynku międzybankowym jest niższa od stopy redyskontowej to wówczas banki komercyjne kierując się zasadą minimalizowania swoich kosztów wolą pożyczać pieniądze na rynku międzybankowym. Natomiast w przypadku gdy relacja ta jest odwrotna to banki komercyjne wolą się refinansować w banku centralnym, pod warunkiem, że dysponują odpowiednimi walorami do redyskonta. W praktyce pomiędzy obiema stopami zachodzi zwykle taka relacja, że stopa redyskontowa stanowi górny pułap stopy rynku międzybankowego.

Aktualna stopa procentowa

Stopa procentowa kredytu redyskontowego wynosi od dnia 5 marzec 2015-1,75%.


Kredyt redyskontowyartykuły polecane
Rezerwy obowiązkoweStopa procentowaStopa referencyjnaRepoOperacje otwartego rynkuAgregat M0Rynek międzybankowyInstrumenty polityki pieniężnejPolityka refinansowa

Bibliografia

  • Flejterski S., Świecka B. (red.) (2007), Elementy finansów i bankowości, CeDeWu, Warszawa
  • Gostowska-Drzewicka M. (2010), Próba określenia wpływu czynników makroekonomicznych na rozwój mieszkaniowego rynku deweloperskiego w Trójmieście na tle Polski w latach 1995-2007, Barometr Regionalny, nr 1
  • Gruszecki T. (2004), Teoria pieniądza i polityka pieniężna. Rys historyczny i praktyka gospodarcza, Oficyna Ekonomiczna, Kraków
  • Jaworski W., Zawadzka Z. (red.) (2010), Bankowość: podręcznik akademicki, Poltext, Warszawa
  • Kazimierczak A. (2008), Polityka pieniężna w gospodarce otwartej, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa
  • Kopyściański M. (2013), Dyskontowanie i redyskontowanie weksli przez banki, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wrocław
  • Majchrzycka-Guzowska A. (2016), Finanse i prawo finansowe, LexisNexis, Warszawa
  • Wisz A., Franka P. (2015), Polityka Pieniężna Narodowego Banku Polskiego od roku 1989, Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace, nr 1

Autor: Tomasz Antonik, Arkadiusz Buczek