Metody rachunkowości zarządczej

Metody rachunkowości zarządczej
Polecane artykuły
Model łańcucha wartości Rachunek kosztów cyklu życia produktu Metody analizy strategicznej Mapa intensywności celów Łańcuch wartości dodanej Rachunek kosztów docelowych Perspektywa procesów wewnętrznych System zarządzania strategicznego Potencjał

Stanowią one rozszerzenie analizy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Metody i narzędzia rachunkowości zarządczej, wraz z krótką charakterystyką przedstawiono w poniższej tabeli.

Zakres ich stosowania obejmuje zarówno obszar bieżącej działalności przedsiębiorstwa, ale także problematykę jego długofalowej strategii. Należy zwrócić uwagę na możliwość wykorzystania tych metod w analizie strategicznej firmy.

Tabl. Metody rachunkowości zarządczej

Metoda	Charakterystyka
Analiza porównawcza pozycji konkurentów (Benchmarking competitor accounting)	Systematyczna analiza porównawcza kosztów i pozycji rynkowej konkurentów, zarówno na podstawie materiałów ogólnie dostępnych, jak i niepublikowanych.
Zarządzanie działaniami (Activity Based Management, ABM)	Zarządzanie efektywnością działalności na podstawie rachunku kosztów działań, ukierunkowane na strukturalne obniżenie kosztów działalności
Rachunek kosztów łańcucha wartości (Value Chain Costing)	Analiza kosztów oparta na koncepcji łańcucha wartości M. Portera, rozszerzona o analizę łańcuchów wartości dostawców, kanałów dystrybucji i nabywców.
Analiza czynników kosztotwórczych (Cost drivers analysis)	Analiza długookresowa czynników powstawania kosztów, wśród których wyróżniane są: strukturalne czynniki kosztów, takie jak rozmiary i złożoność działalności, struktura organizacyjna, oraz wykonawcze czynniki kosztów, takie jak zaangażowanie pracowników, jakość, efektywność i inne związane ze stylem zarządzania i kulturą organizacji.
Rachunek rentowności klientów (Customer account profitability)	Systematyczna analiza kosztów obsługi klientów, uwzględniająca długookresowe relacje z klientami (segmentami klientów)
Rachunek kosztów cyklu życia (Life cycle costing, LCC)	Rachunek kosztów i rentowności produktów i klientów, uwzględniający cały cykl życia produktów
Rachunek kosztów docelowych (Target costing)	Metoda analizy kosztów w okresie projektowania produktu, polegająca na ustaleniu maksymalnych kosztów jednostkowych jako różnicy pomiędzy ceną rynkową a pożądanym zyskiem. Dla realizacji ciągłego obniżania kosztów, koszty docelowe mogą być także ustanawiane w fazie produkcji. Metoda ta znana jest pod japońską nazwą kaizen.
Rachunek kosztów jakości (Cost of quality, COQ)	Analiza wzajemnych zależności pomiędzy czterema elementami, składającymi się na koszty jakości: kosztami działań zapobiegawczych, kosztami kontroli jakości, kosztami braków wewnętrznych, kosztami braków zewnętrznych.
Model DuPonta	Wskazuje na istotne związki, zachodzące pomiędzy charakteryzującymi proces efektywnego gospodarowania wskaźnikami, tworząc z nich zwarty system oceny.
Analiza progowa	Celem jej jest optymalne ukształtowanie relacji między kosztami, wielkością sprzedaży i zyskiem z punktu widzenia maksymalizacji korzyści finansowych z uwzględnieniem warunków ograniczających (próg rentowności).

Źródło: opracowanie własne na podstawie: (G.K. Świderska 2003, s. 135-137, B. Micherda 2001, s. 111,116)

Bibliografia

• Micherda B., Analityczna funkcja rachunkowości, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków 2001
• Informacja zarządcza w procesie formułowania i realizacji strategii firmy, pod red. G.K. Świderskiej, Difin, Warszawa 2003
• Woźniak K., System informacji menedżerskiej jako instrument zarządzania strategicznego w firmie, praca doktorska, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2005

Autor: Krzysztof Woźniak