Przewóz osób

Z Encyklopedia Zarządzania

Przewóz osób definiowany jest jako "działalność, która polega na odpłatnym (lub nieodpłatnym) świadczeniu usług, których efektem jest przemieszczanie osób (...) z punktu nadania do punktu odbioru"[1].

Rodzaje transportu osób

Ze względu na aspekt organizacyjny przewóz osób można podzielić na[2]:

  • Transport regularny: jego cechą charakterystyczną jest świadczenie usług na określonym, względnie stałym szlaku. Taki przewóz osób odbywa się z jednego punktu transportowego do innego punktu w oparciu o ogłoszony i podany do wiadomości publicznej rozkład jazdy[3]. W przypadku transportu krajowego, a zatem takiego, który w całości realizowany jest na terytorium Polski, aktem prawnym regulującym jego zasady jest Ustawa z dnia 6 marca 2001r. o transporcie drogowym.
  • Transport nieregularny jest realizacją przewozu w oparciu o wcześniej zawartą umowę między przewoźnikiem, a klientem zgłaszającym zapotrzebowanie na usługę transportową. Zarówno cena, jak i warunki na jakich odbywa się przewóz podlegają negocjacjom.

Wymienione powyżej rodzaje transportu mogą być realizowane zarówno w ramach transportu samochodowego, kolejowego, lotniczego, jak i morskiego.

Przewóz osób transportem samochodowym

Czynniki kształtujące popyt

Wpływ na popyt na przewóz osób transportem samochodowym mają różne czynniki. Jednym z nich jest rozmieszczenie osadnictwa. Mieszkańcy bardziej gęsto zaludnionych obszarów często korzystają z samochodów jako głównego środka transportu, ze względu na brak dogodnych alternatyw, takich jak publiczny transport zbiorowy.

Kolejnym czynnikiem jest lokalizacja miejsc pracy, ośrodków szkolnictwa i nauki, miejsc handlowych, kulturalnych i sportowych. Jeśli te miejsca są oddalone od domu, osoby często wybierają samochody jako środek transportu, ze względu na wygodę i elastyczność.

Standard życia i sposób spędzania czasu wolnego również wpływają na popyt na przewóz osób transportem samochodowym. Osoby o wyższym standardzie życia częściej korzystają z samochodów, aby móc podróżować wygodnie i bez ograniczeń czasowych. Ponadto, różnorodność aktywności i zajęć, które ludzie podejmują w czasie wolnym, może wymagać korzystania z samochodów do podróży między różnymi miejscami.

Ekologia i ekonomiczność

Przewóz osób transportem samochodowym ma istotne konsekwencje dla środowiska naturalnego. Emisja spalin z samochodów przyczynia się do zanieczyszczenia powietrza i zmian klimatycznych. Konieczne jest zatem podejmowanie działań mających na celu ograniczenie emisji spalin, na przykład poprzez promowanie samochodów elektrycznych lub alternatywnych środków transportu, takich jak rowery czy komunikacja publiczna.

Ważnym zagadnieniem jest również ekonomiczność przewozu osób transportem samochodowym. Zużycie paliwa i koszty operacyjne są jednymi z najważniejszych kosztów związanych z posiadaniem i korzystaniem z samochodu. Dlatego istotne jest dążenie do redukcji tych kosztów poprzez inwestowanie w bardziej ekonomiczne samochody, optymalizację tras i promowanie bardziej efektywnego wykorzystania pojazdów.

Dostępność dla osób niepełnosprawnych

Przewóz osób transportem samochodowym musi uwzględniać również potrzeby osób niepełnosprawnych. Konieczne jest zapewnienie odpowiednich udogodnień i środków transportu, aby umożliwić tym osobom swobodne poruszanie się. Przykłady takich udogodnień to rampy dla wózków inwalidzkich, specjalne miejsca parkingowe i pojazdy przystosowane do przewozu osób z niepełnosprawnością.

Zagadnienia związane z przewozem osób transportem samochodowym są złożone i mają duże znaczenie zarówno dla społeczeństwa, jak i dla środowiska naturalnego. Wymagają one skoordynowanych działań i innowacyjnych rozwiązań, aby zapewnić efektywne, bezpieczne i zrównoważone przewozy osób.

Przewóz osób transportem kolejowym

Czynniki kształtujące popyt

Realne dochody ludności mają bezpośredni wpływ na popyt na przewóz osób transportem kolejowym. Wyższe dochody pozwalają na większe wydatki na podróże, co z kolei prowadzi do wzrostu liczby pasażerów korzystających z kolei.

Stopa bezrobocia jest kolejnym czynnikiem, który wpływa na popyt na przewóz osób transportem kolejowym. W przypadku wzrostu bezrobocia, ludzie mogą być zmuszeni do ograniczenia wydatków na podróże, co może prowadzić do spadku liczby pasażerów korzystających z kolei.

Rozwój motoryzacji indywidualnej może mieć negatywny wpływ na popyt na przewóz osób transportem kolejowym. W miarę wzrostu liczby samochodów na drogach, ludzie mogą preferować podróżowanie własnym pojazdem zamiast korzystania z kolei. W związku z tym, konkurencja między transportem kolejowym a indywidualnym może wpływać na zmiany w popycie.

Ekologia i ekonomiczność

Transport kolejowy jest jednym z najbardziej ekologicznych sposobów przewozu osób. Jednakże, emisja spalin przez pociągi wciąż wpływa na środowisko. Dlatego konieczne jest wprowadzanie rozwiązań technologicznych, które zmniejszą negatywny wpływ transportu kolejowego na ekologię, takie jak rozwój pociągów elektrycznych czy zastosowanie paliw alternatywnych.

Kolej jest branżą, która wymaga znacznych nakładów finansowych. Konieczne jest zatem dążenie do redukcji zużycia paliwa i kosztów operacyjnych. Innowacje technologiczne, takie jak bardziej efektywne silniki czy optymalizacja tras podróży, mogą przyczynić się do osiągnięcia tego celu.

Dostępność dla osób niepełnosprawnych

Dostępność transportu kolejowego dla osób niepełnosprawnych jest istotnym aspektem, który powinien być uwzględniany. Konieczne jest dostosowanie infrastruktury i pojazdów, tak aby osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności mogły podróżować komfortowo i bezpiecznie. Pociągi powinny być wyposażone w windy, udogodnienia dla osób niewidomych czy miejsca dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.

Przewóz osób transportem lotniczym

Czynniki kształtujące popyt

Liczba osób zamieszkujących dany obszar ma bezpośredni wpływ na popyt na przewóz osób transportem lotniczym. Im większa populacja, tym większa liczba osób zainteresowanych podróżowaniem samolotem.

Wielkość skupisk ludności, takich jak miasta czy obszary turystyczne, jest istotnym czynnikiem kształtującym popyt na przewóz osób transportem lotniczym. W takich miejscach zazwyczaj znajdują się lotniska obsługujące duże ilości podróżnych.

Zamożność mieszkańców miast ma istotny wpływ na popyt na przewóz osób transportem lotniczym. Osoby o wyższym statusie społeczno-ekonomicznym często preferują podróżowanie samolotem z uwagi na komfort i szybkość podróży.

Odległość od najbliższego portu lotniczego ma wpływ na popyt na przewóz osób transportem lotniczym. Im dalej mieszkańcy odległych obszarów znajdują się od lotniska, tym większe prawdopodobieństwo, że skorzystają z innych środków transportu.

Dostęp do usług przewozowych i dodatkowych oferowanych przez lotniska, takich jak wynajem samochodów, restauracje czy hotele, ma wpływ na popyt na przewóz osób transportem lotniczym. Osoby podróżujące samolotem często korzystają z tych usług, co zwiększa atrakcyjność podróży lotniczej.

Ekologia i ekonomiczność

Przewóz osób transportem lotniczym generuje emisję spalin, co ma negatywny wpływ na środowisko. Lotniska i linie lotnicze podejmują działania mające na celu redukcję emisji i ochronę środowiska naturalnego.

Redukcja zużycia paliwa i kosztów operacyjnych jest kluczowym wyzwaniem dla branży lotniczej. Linie lotnicze dążą do wykorzystania bardziej ekologicznych i ekonomicznych rozwiązań, takich jak nowoczesne silniki czy zastosowanie biopaliw.

Dostępność dla osób niepełnosprawnych

Dostępność dla osób niepełnosprawnych jest istotną kwestią w przewozie osób transportem lotniczym. Lotniska i linie lotnicze muszą zapewnić odpowiednie udogodnienia i środki transportu, aby umożliwić podróżowanie osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności.

Przewóz osób transportem morskim

Czynniki kształtujące popyt

Liczba osób zamieszkujących obszar ma istotny wpływ na popyt na przewóz osób transportem morskim. Im większa liczba mieszkańców, tym większe prawdopodobieństwo, że będą zainteresowani podróżą morską. Duże miasta, które skupiają dużą liczbę ludności, są szczególnie atrakcyjnym rynkiem dla przewozów morskich.

Wielkość skupisk ludności, takich jak aglomeracje miejskie czy obszary turystyczne, również wpływa na popyt na przewóz osób transportem morskim. Miejsca, które przyciągają turystów, często posiadają dobrze rozwiniętą infrastrukturę portową i oferują szeroki wybór połączeń morskich.

Zamożność mieszkańców miast ma znaczący wpływ na popyt na przewóz osób transportem morskim. Osoby o wyższych dochodach często są bardziej skłonne do podróżowania morskimi liniami niż osoby o niższych dochodach. Dlatego porty obsługujące bogate regiony mają większe szanse na rozwinięcie przewozów pasażerskich.

Odległość od najbliższego portu morskiego ma wpływ na popyt na przewóz osób transportem morskim. Im bliżej mieszkańcy znajdują się od portu, tym bardziej prawdopodobne, że skorzystają z tej formy transportu. Dlatego regiony przybrzeżne mają większe szanse na rozwinięcie przewozów pasażerskich niż regiony oddalone od morza.

Dostęp do usług przewozowych i dodatkowych oferowanych przez porty morskie również wpływa na popyt na przewóz osób transportem morskim. Porty, które oferują szeroką gamę usług, takich jak wynajem samochodów, hotele w pobliżu, restauracje czy atrakcje turystyczne, są bardziej atrakcyjne dla potencjalnych pasażerów.

Ekologia i ekonomiczność

Wpływ emisji spalin na środowisko morskie jest ważnym zagadnieniem związanym z przewozem osób transportem morskim. Statki często emitują duże ilości szkodliwych substancji, które negatywnie wpływają na jakość wód morskich i powietrza. Dlatego istotne jest dążenie do redukcji emisji spalin poprzez stosowanie bardziej ekologicznych technologii i paliw.

Konieczność redukcji zużycia paliwa i kosztów operacyjnych jest istotnym aspektem zarządzania przewozem osób transportem morskim. Wysokie ceny paliwa oraz rosnące wymagania dotyczące ochrony środowiska skłaniają przewoźników do poszukiwania bardziej ekonomicznych rozwiązań. Optymalizacja zużycia paliwa, wykorzystanie energii odnawialnej oraz efektywne zarządzanie operacjami mogą przyczynić się do redukcji kosztów i zwiększenia rentowności.

Dostępność dla osób niepełnosprawnych

Konieczność zapewnienia odpowiednich udogodnień i środków transportu dla osób niepełnosprawnych jest ważnym aspektem zapewnienia równego dostępu do przewozów morskich. Porty i statki powinny być przystosowane do obsługi osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, zapewniając odpowiednie udogodnienia, takie jak windy, rampy czy toalety dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych.


Przewóz osóbartykuły polecane
Sezonowość popytu turystycznegoTurystyka medycznaHotelarstwoPrzemysł turystycznyGospodarka turystycznaCentrum logistyczneDane statystyczneUsługa kurierskaRynek usług turystycznychMetody opodatkowania firm

Przypisy

  1. Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A. (2008), Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań, s.9.
  2. Urbanyi-Popiołek I. (2013), Ekonomiczne i organizacyjne aspekty transportu, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, Bydgoszcz, s.16.
  3. Ustawa z dnia 6 marca 2001r. o transporcie drogowym, Art.18b.

Bibliografia

  • Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A. (2008), Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań
  • Urbanyi-Popiołek I. (2013), Ekonomiczne i organizacyjne aspekty transportu, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, Bydgoszcz
  • Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Dz.U. 2001 nr 125 poz. 1371
  • Wesołowski K. (2016), Multicentryczność regulacji prawnej usług przewóz osób, Marketing i Zarządzanie, nr (42)


Autor: Sylwia Zych