Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych

Z Encyklopedia Zarządzania

Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (KDPW) - to spółka akcyjna, odpowiedzialna za prowadzenie i nadzorowanie systemu depozytowo-rozliczeniowego w zakresie obrotu instrumentami finansowymi w Polsce. Odgrywa bardzo dużą rolę dla sprawności całego rynku publicznego papierów wartościowych, ze względu na obowiązujący w Polsce w ramach publicznego obrotu papierami wartościowymi, system ich dematerializacji. KDPW prowadzi rejestrację papierów wartościowych oraz zajmuje się rozrachunkiem transakcji na rynku regulowanym i poza rynkiem regulowanym.

Status prawny KDPW SA określa ustawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi z 21 sierpnia 1997 roku oraz rozporządzenie Rady Ministrów z 18 kwietnia 1995 roku w sprawie zasad działania Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, a także statut KDPW SA oraz Regulamin Depozytu. Jej akcjonariuszami w równych częściach są Skarb Państwa, Giełda Papierów Wartościowych SA oraz NBP.

TL;DR

Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (KDPW) jest spółką odpowiedzialną za nadzorowanie systemu depozytowo-rozliczeniowego instrumentów finansowych w Polsce. Jest jednostką samodzielną, a jej akcjonariuszami są Skarb Państwa, Giełda Papierów Wartościowych SA i Narodowy Bank Polski. KDPW zajmuje się rejestracją papierów wartościowych oraz rozliczeniem transakcji. Grupa KDPW oferuje również usługi infrastrukturalne i komercyjne, takie jak raportowanie transakcji pochodnych czy organizacja systemu pożyczek papierów wartościowych. Misją i wizją KDPW jest tworzenie efektywnych i niezawodnych rozwiązań dla rynku kapitałowego w Polsce. KDPW współpracuje również międzynarodowo, m.in. jako sygnatariusz European Code of Conduct.

Historia

W latach 1991-1994 KDPW stanowił integralną część struktur Giełdy papierów wartościowych w Warszawie SA. Po wejściu w życie zmian do ustawy prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi z 29 grudnia 1993 r. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych został wydzielony z Giełdy i zorganizowany w formie samodzielnej instytucji - spółki akcyjnej.

Akcje Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, podobnie jak akcje spółki prowadzącej giełdę papierów wartościowych, nie dają prawa do dywidendy. Akcje KDPW mogą być wyłącznie imienne. Akcjonariuszami Depozytu, na mocy ustawy prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, mogą być wyłącznie:

Strategia na lata 2014-2016

Wyciąg ze Strategii Grupy KDPW na lata 2014-2016 dotyczący KDPW oraz informacja nt. kluczowych celów strategicznych KDPW Grupa KDPW obejmuje swoim zakresem zarówno typowe usługi infrastrukturalne, takie jak: rozliczenia, zarządzanie systemem zabezpieczania płynności rozliczeń, rozrachunek transakcji oraz prowadzenie depozytu papierów wartościowych, jak również stopniowo wprowadza usługi o charakterze komercyjnym świadczone na poziomie centralnym dla swoich uczestników. Należą do nich: raportowanie transakcji pochodnych przez Repozytorium Transakcji, nadawanie numerów LEI czy organizacja i obsługa systemu pożyczek papierów wartościowych gwarantowanych przez KDPW_CCP. KDPW jako centralny depozyt papierów wartościowych realizuje misję i wizję całej Grupy oraz zindywidualizowane działania zwiększające wartość KDPW, budujące komplementarność usług dla całej Grupy oraz wykorzystujące synergie pomiędzy działalnością rozliczeniową i rozrachunkowo-depozytową. Strategia rozwoju na lata 2014-2016 została przyjęta przez Radę Nadzorczą KDPW w październiku 2013 r. Określa ona misję i wizję grupy kapitałowej, jak również cele i projekty strategiczne realizowane do roku 2016.

Misja

Misją Grupy Kapitałowej KDPW jest oferowanie [[usługa|usług] rozliczeniowych i depozytowo-rozrachunkowych, obsługi zdarzeń korporacyjnych, usług z obszarów biznesowych pozostających w ścisłej relacji z podstawową działalnością Grupy, oraz tworzenie rozwiązań wspomagających działanie i rozwój polskiego rynku kapitałowego, w sposób efektywny i niezawodny.

Wizja

Wizją Grupy Kapitałowej KDPW jest tworzenie organizacji:

  • reagującej na wyzwania konkurencji,
  • budującej, w oparciu o innowacyjne rozwiązania technologiczne, zintegrowany portfel usług rozliczeniowych, rozrachunkowych, depozytowych oraz usług dodanych, tworzących kompleksową ofertę dla uczestników rynku finansowego,
  • działającej na rzecz stabilności systemu finansowego w Polsce, przy aktywnej współpracy z polskimi i zagranicznymi uczestnikami tego [[rynek|rynku],
  • stanowiącej instytucję depozytową i rozliczeniową pierwszego wyboru dla podmiotów polskich działających na rynku krajowym i zagranicznym oraz podmiotów zagranicznych aktywnych na rynku polskim.

Podstawowe zadania KDPW

  • rejestrowanie papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu,
  • nadzorowanie zgodności wielkości emisji z liczbą papierów wartościowych znajdujących się w obrocie
  • dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu publicznego,
  • licencjonowanie pośredników obrotu publicznego, w tym giełdowego,
  • udzielanie zezwoleń na prowadzenie domów maklerskich, opiniowanie wniosków o prowadzenie [[Giełda Papierów Wartościowych|giełd papierów wartościowych i rynków pozgiełdowych itp.

W sprawach dotyczących regulacji rynku papierów wartościowych, w posiedzeniach Komisji, obok jej członków uczestniczyć mogą (bez prawa udziału w głosowaniach) przedstawiciele:

  • spółek prowadzących giełdy papierów wartościowych,
  • spółek prowadzących rynek pozagiełdowy,
  • Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych SA,
  • reprezentatywnych stowarzyszeń zrzeszających maklerów papierów wartościowych lub doradców inwestycyjnych,
  • izby gospodarczej utworzonej przez domy maklerskie, do której obowiązków, na mocy ustawy, należy określanie i kodyfikacja zasad uczciwego obrotu oraz przyjętych w obrocie papierami wartościowymi zwyczajów
  • organizacji zrzeszającej emitentów papierów wartościowych.

Współpraca międzynarodowa

European Code of Conduct (CoC) - kodeks postepowania przyjęty przez europejskie instytucje infrastruktury rynkowej jest wynikiem porozumienia pomiędzy Komisją Europejską" instytucjami infrastruktury rynku oraz jego uczestnikami, dotyczącej cen i kosztów usług transakcyjnych i postransakcyjnych w UE.
Sygnatariuszami CoC są wszyscy członkowie trzech najważniejszych stowarzyszeń sektora:

  • Federacji Europejskich Giełd Papierów Wartościowych (FESE),
  • Europejskiego Stowarzyszenia Izb Rozliczeniowych - Partnerów Centralnych (EACH) oraz
  • Europejskiego Stowarzyszenia Centralnych Depozytów Papierów Wartościowych (ECSDA).


Wytyczne zawarte w CoC dotyczą tylko instrumentów udziałowych i obejmują trzy obszary:

  • przejrzystość cen i usług,
  • dostępność i interoperacyjność,
  • rozdzielenie usług rozrachunkowych i rozliczeniowych oraz oddzielną księgowość.

KDPW w Global LEI System

Od grudnia 2013 r. KDPW posiada status jednostki Local Operating Unit (LOU), upoważnionej do nadawania kodów LEI. W celu uzyskania docelowego statusu jednostki LOU, uprawnionej do nadawania kodów LEI w ramach Global LEI System, KDPW w listopadzie 2015 r. rozpoczął proces akredytacji przed Global Legal Entity Identifier Fundation (GLEIF).
W styczniu 2016 r. Zarząd GLEIF zatwierdził dokumentację akredytacyjną oraz harmonogram, zgodnie z którym wniosek o akredytację KDPW jako LOU został złożony w czerwcu 2016 r.

KDPW a ISO

Podstawą działalności Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych jest prowadzenie depozytu papierów wartościowych. Rejestrowanie papierów wartościowych w depozycie następuje w szczególności na podstawie umowy zawartej z emitentem (Uchwała Zarządu KDPW).
Do 30 marca 2015 r. obsługa tego procesu oparta była na wymianie pomiędzy Krajowym Depozytem a uczestnikami dokumentów w formie papierowej, przesyłanych za pośrednictwem poczty elektronicznej. Obecnie proces ten jest przeprowadzany na bazie wymiany wystandaryzowanych, systemowych komunikatów zgodnych z normą ISO20022 oraz własnych KDPW opartych na normie i bazach słownikowych ISO20022.


Krajowy Depozyt Papierów Wartościowychartykuły polecane
CeTOOrgany nadzoruDoradca inwestycyjnyKomisja Nadzoru FinansowegoAgencja rozwoju przemysłuCzłonek giełdyRynek pozagiełdowyKomisja Papierów Wartościowych i GiełdISIN

Bibliografia

  • Antkiewicz S. (2011), Polski rynek obligacji i innych papierów wartościowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
  • Dębski W. (2014), Rynek finansowy i jego mechanizmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Jagielnicki A. (2007), Inwestycje giełdowe: jak grać i wygrywać, Onepress
  • Nawrot W. (2006), Emisja akcji w Polsce w nowej europejskiej perspektywie, CeDeWu, Warszawa
  • Nowak K. (1998), Polski rynek kapitałowy. Instrumenty, uczestnicy, inwestycje, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań
  • Socha J. (2003), Rynek papierów wartościowych w Polsce, Olympus Centrum Edukacji i Rozwoju Biznesu, Warszawa
  • Szelągowska A. (red.) (2007), Instytucje rynku finansowego w Polsce, CeDeWu, Warszawa


Autor: Barbara Bik, Paulina Przeniosło