Controlling operacyjny

Z Encyklopedia Zarządzania

Controlling operacyjny nastawiony jest na regulację wewnętrznych procesów potrzebnych do kontroli i sterowania zyskiem przedsiębiorstwa w krótkim okresie. Decyzje te dotyczą bieżącej działalności przedsiębiorstwa. Do głównych zadań controllingu operacyjnego należą:

Proces controllingu operacyjnego polega na przekształceniu najważniejszych planów strategicznych w plany operacyjne. Plany te muszą być odpowiednio dopasowane do części z których składa się przedsiębiorstwo. Cały ten proces odbywa się w tzw. procesie budżetowania.

TL;DR

Controlling operacyjny to proces regulacji i kontroli wewnętrznych procesów przedsiębiorstwa w krótkim okresie. Składa się on z systemu sprawozdawczości wewnętrznej, kontroli budżetowej i planowania operacyjnego. Planowanie operacyjne obejmuje określenie celów pośrednich i ma charakter wykonawczy. Projektowanie systemu controllingu operacyjnego wymaga określenia czasu, zakresu i pola działania, przygotowania celów i planów operacyjnych oraz ustalenia procedur i struktur procesów decyzyjnych. W controllingu operacyjnym wykorzystuje się różne metody i techniki, takie jak analiza ABC, marketing mix, analiza sprzedaży, budżetowanie, analiza trendu i wiele innych.

Elementy systemu controllingu operacyjnego

W skład controllingu operacyjnego wchodzą:

Kontrola operacyjna ma postać zazwyczaj kontroli budżetowej i polega na porównywaniu w krótkim czasie wyników działalności jednostek organizacyjnych z wynikami założonymi w budżecie (planie operacyjnym). Następnie analizuje się odchylenia wartości rzeczywistych od pożądanych badanych mierników przedsiębiorstwa.

Rola planowania operacyjnego

Planowanie operacyjne ma charakter planowania wykonawczego w porównaniu z planowaniem strategicznym. Polega na określeniu celów pośrednich w stosunku do celów określonych w planowaniu strategicznym. Planowanie operacyjne uwzględnia:

  • pojedyncze zdarzenia lub działania,
  • małą liczbę zmiennych,
  • osiągnięcie założonych celów i wykonania zadań,
  • bilansujący i odtwórczy charakter czynności planistycznych,
  • małą agregację informacji,
  • krótki horyzont planowania.

Projektowanie systemu controllingu operacyjnego

Szczegółowy proces projektowania controllingu operacyjnego:

  • Określenie czasu, zakresu i pola controllingu.
  • Przygotowanie - cele i plany operacyjne.
  • Wybór parametrów, mierników bazy planistycznej.
  • Zabezpieczenia informacyjno - organizacyjne (zbiór danych, ich selekcja, przetwarzanie i szybki przepływ informacji).
  • Określenie procedury ustalania odchyleń parametrów sterujących.
  • Ustalenie zasad i struktur procesu decyzyjnego.
  • Weryfikacja funkcjonowania systemu.
  • Podjęcie decyzji dotyczącej wdrożenia systemu.
  • Określenie szczegółowego harmonogramu czasowego i finansowego realizacji poszczególnych etapów projektowania.

Controlling operacyjny jest nastawiony na zapewnienie informacji niezbędnych do sterowania przebiegiem procesów gospodarczych. Informacje te dotyczą przede wszystkim teraźniejszej działalności przedsiębiorstwa, wykonania zadań oraz wykorzystania zasobów. Controlling operacyjny i controlling strategiczny składają się na jeden, ściśle ze sobą powiązany i zintegrowany system.

Metody i techniki wspomagające controlling operacyjny

W controllingu operacyjnym stosuje się szeroką gamę metod i technik zwiększających jego skuteczność. Poniżej przedstawiono wybrane metody, nastawione na działania krótkookresowe, które w znacznym stopniu przyczyniają się do realizacji jego założeń.


Controlling operacyjnyartykuły polecane
Controlling strategicznyProces controllingu finansowegoPlanowanie produkcjiProcedura budżetowaniaBudżetowanieProces nadzoru w projekcieRachunkowość zarządczaPlanBudżet projektu

Bibliografia

  • Chmielowiec-Lewczuk M., Kowalak R., Markowski P., Nieplowicz M., Nita B., Nowak E., Nowak M., Piechota R., Sysło M., Wierzbiński M. (2004), Controlling w działalności przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa
  • Lew G. (2004), Controlling przedsiębiorstw handlowych, Difin, Warszawa
  • Marciniak S. (2004), Controlling-filozofia, projektowanie, Difin, Warszawa
  • Nesterak J. (2003), Controllingowy rachunek marż pokrycia w centrach odpowiedzialności
  • Nesterak J. (2015), Controlling zarządczy. Projektowanie i wdrażanie, Wolters Kluwer, Warszawa
  • Rapacz A., Jaremen D. (2013), Instrumenty zarządzania w procesie poprawy rezultatów działania organizacji w czasie kryzysu gospodarczego-w świetle badań opinii menedżerów przedsiębiorstw turystycznych, Management, nr 17(1)
  • Sierpińska M., Niedbała B. (2003), Controlling operacyjny w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa


Autor: Magdalena Węgrzyn, Bartłomiej Szewczyk