Kod towarowo-materiałowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
'''Kod towarowo-materiałowy''' (KTM) - zbiór symboli i innych informacji identyfikujących [[towary]] występujące w obrocie lub [[materiały]] występujące w ewidencji, obowiązujący w kontaktach między dostawcami a odbiorcami, w korespondencji oraz w dokumentach obrotu towarowo-materiałowego. KTM jest również stosowany w ewidencji i planowaniu produkcji, gospodarce materiałowej, dokumentacji technicznej i w innych dziedzinach. Szczególnie ważny jest przy tworzeniu indeksów materiałowych, towarowych i wyrobów (pod redakcją I. Dudy 1994, s 71). Indeksami materiałowymi są to usystematyzowane wykazy materiałów zawierające nazwę i bliższe określenie materiału, jednostkę miary, inne cechy materiału istotne z punktu widzenia ewidencji oraz symbole cyfrowe. W przedsiębiorstwach mogą być stosowane branżowe indeksy materiałowe, zawierające materiały typowe dla danej branży, oraz indeksy zakładowe - dla materiałów stosowanych tylko w określonym przedsiębiorstwie. Indeksy materiałowe umożliwiają mechanizację ewidencji oraz czynności związane z planowaniem, sprawozdawczością i kontrolą zużycia materiałów (D. Dębski 2006, s 85). W obrocie międzynarodowym rodzajem takiego kodu jest [[GTIN]].
|list1=
<ul>
<li>[[Kodowanie opakowań]]</li>
<li>[[Europaleta]]</li>
<li>[[Liczność partii]]</li>
<li>[[Partia towarów]]</li>
<li>[[Kod kreskowy]]</li>
<li>[[Elektroniczny kod produktu]]</li>
<li>[[Pakowanie]]</li>
<li>[[Dwustopniowa inwentaryzacja]]</li>
<li>[[Kanban]]</li>
</ul>
}}


 
==TL;DR==
 
Kod towarowo-materiałowy (KTM) to zbiór symboli i informacji identyfikujących towary i materiały w obrocie. KTM jest używany w kontaktach między dostawcami a odbiorcami, dokumentach i ewidencji. Składa się z dwóch części: części klasyfikacyjnej i identyfikacyjnej. KTM ma na celu jednoznaczną identyfikację wyrobów i ułatwienie ewidencji. Istnieją różne rodzaje kodów KTM, takie jak UPC, EAN i RFID. Natowski System Kodyfikacyjny służy identyfikacji i zarządzaniu zaopatrzeniem.
'''Kod towarowo-materiałowy''' (KTM)- zbiór symboli i innych informacji identyfikujących towary występujące w obrocie lub materiały występujące w ewidencji, obowiązujący w kontaktach między dostawcami a odbiorcami, w korespondencji oraz w dokumentach obrotu towarowo-materiałowego. KTM jest również stosowany w ewidencji i planowaniu produkcji, gospodarce materiałowej, dokumentacji technicznej i w innych dziedzinach. Szczególnie ważny jest przy tworzeniu indeksów materiałowych, towarowych i wyrobów (pod redakcją I. Dudy 1994, s 71). Indeksami materiałowymi są to usystematyzowane wykazy materiałów zawierające nazwę i bliższe określenie materiału, jednostkę miary, inne cechy materiału istotne z punktu widzenia ewidencji oraz symbole cyfrowe. W przedsiębiorstwach mogą być stosowane branżowe indeksy materiałowe, zawierające materiały typowe dla danej branży, oraz indeksy zakładowe- dla materiałów stosowanych tylko w określonym przedsiębiorstwie. Indeksy materiałowe umożliwiają mechanizację ewidencji oraz czynności związane z planowaniem, sprawozdawczością i kontrolą zużycia materiałów. (D. Dębski 2006, s 85). W obrocie międzynarodowym rodzajem takiego kodu jest [[GTIN]].


==Oznaczenie pierwszego członu SWW==
==Oznaczenie pierwszego członu SWW==
* dwie pierwsze cyfry- gałąź gospodarki narodowej np. 15- wyroby ze szkła, 17- przemysłu drzewnego, 18- przemysłu papierniczego,
* dwie pierwsze cyfry - gałąź gospodarki narodowej np. 15- [[wyroby]] ze szkła, 17 - przemysłu drzewnego, 18 - przemysłu papierniczego,
* trzecia cyfra- branża. Nazwą branży określa się zbiorowości niższego rzędu niż gałęzie, obejmujące jednostki (lub wyroby) zbliżone pod względem technologicznym, surowcowym, przeznaczenia itp., np.: 154- opakowania szklane, 175- opakowania drewniane, 182- przetwory papiernicze,
* trzecia cyfra- [[branża]]. Nazwą branży określa się zbiorowości niższego rzędu niż gałęzie, obejmujące jednostki (lub wyroby) zbliżone pod względem technologicznym, surowcowym, przeznaczenia itp., np.: 154- [[opakowania]] szklane, 175 - opakowania drewniane, 182 - przetwory papiernicze,
* czwarta cyfra- numer podbranż owy, która stanowi pierwszy ze stopni podziału klasyfikacji wyrobów, np. 1541- butelki (bez aptecznych i kosmetycznych), 1751- skrzynki i komplety skrzynkowe, 1752- wyroby bednarskie, 1822- opakowania z papieru, tektury i ścieru.
* czwarta cyfra - numer podbranż owy, która stanowi pierwszy ze stopni podziału klasyfikacji wyrobów, np. 1541 - butelki (bez aptecznych i kosmetycznych), 1751 - skrzynki i komplety skrzynkowe, 1752 - wyroby bednarskie, 1822 - opakowania z papieru, tektury i ścieru.
Po czterech cyfrach stosuje się rozdzielanie kreską, dalsze trzy cyfry symbolu mają charakter porządkowy i oznaczają rozwinięcie łańcucha klasyfikacyjnego, np.:  
Po czterech cyfrach stosuje się rozdzielanie kreską, dalsze trzy cyfry symbolu mają charakter porządkowy i oznaczają rozwinięcie łańcucha klasyfikacyjnego, np.:
** 1541-1 butelki do artykułów spożywczych,
** 1541-1 - butelki do artykułów spożywczych,
** 1541-11 butelki zwykłe
** 1541-11 - butelki zwykłe
** 1752-233 beczki do masła.
** 1752-233 - beczki do masła.


<google>text</google>
Od 1978r. poszerzono oznaczenia wyrobów o symbole KTM. Obejmują one dalszy zbiór symboli cyfrowych (drugi człon oznaczenia składającego się z 6 cyfr). Cyfry te identyfikują towary występujące w obrocie lub materiały, [[surowce]], półwyroby będące w ewidencji przedsiębiorstwa. Oznaczenie cyfrowe polskiego systemu kodowania [[towarów]] liczy trzynaście znaków cyfrowych pisanych w podziale na cztery człony. Dwa pierwsze człony pochodzą z SWW, dwa następne z KTM.(A. Korzeniowski, J. Kwiatkowski 1994, s. 120-121).


Od 1978r. poszerzono oznaczenia wyrobów o symbole KTM. Obejmują one dalszy zbiór symboli cyfrowych (drugi człon oznaczenia składającego się z 6 cyfr). Cyfry te identyfikują towary występujące w obrocie lub materiały, surowce, półwyroby będące w ewidencji przedsiębiorstwa. Oznaczenie cyfrowe polskiego systemu kodowania towarów liczy trzynaście znaków cyfrowych pisanych w podziale na cztery człony. Dwa pierwsze człony pochodzą z SWW, dwa następne z KTM.(A. Korzeniowski, J. Kwiatkowski 1994, s. 120-121).
<google>n</google>


==Symbol KTM==
==Symbol KTM==
Trzynastocyfrowy symbol KTM składa się z dwóch zasadniczych części:
Trzynastocyfrowy symbol KTM składa się z dwóch zasadniczych części:
# Części klasyfikacyjnej która stanowi symbol- Systematycznego Wykazu Wyrobów i liczy zasadniczo 7 cyfr. W niektórych przypadkach część klasyfikacyjna może być krótsza np. w SWW występują symbole 5- lub 6-znakowe lub dla celów KTM zastosowano tzw. symbole zastępcze, co występuje w odniesieniu do niektórych grup wyrobów oraz części specjalizowanych do maszyn i urządzeń. Pozostała część w 13-cyfrowym symbolu KTM, licząca 6 cyfr, jest częścią identyfikacyjną, z tym że zawsze na ostatnim, 13 miejscu symbolu jest podana liczba kontrolna. Część klasyfikacyjna symbolu KTM jest zbudowana na zasadzie klasyfikacji dziesiętnej, natomiast część identyfikacyjna symbolu KTM jest zbudowana na ogół na zasadzie numeracji porządkowej i seryjno-porządkowej.
# Części klasyfikacyjnej która stanowi symbol - Systematycznego Wykazu Wyrobów i liczy zasadniczo 7 cyfr. W niektórych przypadkach część klasyfikacyjna może być krótsza np. w SWW występują symbole 5 - lub 6-znakowe lub dla celów KTM zastosowano tzw. symbole zastępcze, co występuje w odniesieniu do niektórych grup wyrobów oraz części specjalizowanych do maszyn i urządzeń. Pozostała część w 13-cyfrowym symbolu KTM, licząca 6 cyfr, jest częścią identyfikacyjną, z tym że zawsze na ostatnim, 13 miejscu symbolu jest podana liczba kontrolna. Część klasyfikacyjna symbolu KTM jest zbudowana na zasadzie klasyfikacji dziesiętnej, natomiast część identyfikacyjna symbolu KTM jest zbudowana na ogół na zasadzie numeracji porządkowej i seryjno-porządkowej.
# Części identyfikacyjnej gdzie każdy wyrób jest określony jednoznacznie: zidentyfikowany przez nazwę i dodatkowe oznaczenia zwane "wyróżnikami” oraz przez symbol KTM niepowtarzalny w całym zbiorze KTM.(pod kierunkiem Z. Surzyckiej-Milczewskiej 1989, s. 182).
# Części identyfikacyjnej gdzie każdy [[wyrób]] jest określony jednoznacznie: zidentyfikowany przez nazwę i dodatkowe oznaczenia zwane "wyróżnikami" oraz przez symbol KTM niepowtarzalny w całym zbiorze KTM.(pod kierunkiem Z. Surzyckiej-Milczewskiej 1989, s. 182).


==Cele i korzyści z KTM==
==Cele i korzyści z KTM==
* wyznacza i ujednolica formę zapisu cech wspólnych dla wyrobów w rozumieniu "towar” i "materiał”, niezbędnych do jednoznacznej identyfikacji wyrobu,
* wyznacza i ujednolica formę zapisu cech wspólnych dla wyrobów w rozumieniu "towar" i "materiał", niezbędnych do jednoznacznej identyfikacji wyrobu,
* poprzez nazwy ich wyrobów zapewnia jednoznaczne ich określenie,
* poprzez nazwy ich wyrobów zapewnia jednoznaczne ich określenie,
* ustala symbole cyfrowe wyrobów wzajemne jednoznaczne z nazwami identyfikującymi wyroby, mające jednolitą długość, nie powtarzalne w całym KTM, dogodne- dzięki temu- do zastosowania w systemach informatycznych
* ustala symbole cyfrowe wyrobów wzajemne jednoznaczne z nazwami identyfikującymi wyroby, mające jednolitą długość, nie powtarzalne w całym KTM, dogodne - dzięki temu - do zastosowania w systemach informatycznych
* określa jednostki miary i podaje informacje o normach jakościowych, odnoszące się do wyrobów;(Główny Urząd Statystyczny s. 39).
* określa jednostki miary i podaje [[informacje]] o normach jakościowych, odnoszące się do wyrobów;([[Główny Urząd Statystyczny]] s. 39).


==Rodzaje automatycznych KTM==
==Rodzaje automatycznych KTM==
'''UPC''' - od angielskiego Universal Product Code - Standardowy Kod Produktu; jest to kod numeryczny identyfikujący dany [[produkt]] przeznaczony do sprzedaży; kod numeryczny zapisany za pomocą kresek oraz odczytywany za pomocą specjalnego czytnika


'''UPC''' – od angielskiego Universal Product Code – Standardowy Kod Produktu; jest to kod numeryczny identyfikujący dany produkt przeznaczony do sprzedaży; kod numeryczny zapisany za pomocą kresek oraz odczytywany za pomocą specjalnego czytnika
'''EAN''' - od angielskiego European Article Numberung - powstał na przykładzie kodu UPC; jest to kod kreskowy mający za [[zadanie]] identyfikację towaru, materiału lub wyrobu gotowego. Indywidualny kod przypisany konkretnemu produktowi. Kod przedstawiony jest w formie cienkich i grubych czarnych kresek, między którymi występuje biała przerwa o różnej grubości.
 
'''EAN''' od angielskiego European Article Numberung powstał na przykładzie kodu UPC; jest to kod kreskowy mający za zadanie identyfikację towaru, materiału lub wyrobu gotowego. Indywidualny kod przypisany konkretnemu produktowi. Kod przedstawiony jest w formie cienkich i grubych czarnych kresek, między którymi występuje biała przerwa o różnej grubości.  


EAN występuje w dwóch wariantach:
EAN występuje w dwóch wariantach:
* „EAN-13 składający się z 13 znaków, w tym 12 przenoszących informację;
* "EAN-13 - składający się z 13 znaków, w tym 12 przenoszących informację;
* EAN-8 składający się z 8 znaków, w tym 7 przenoszących informację." (R. Gołaszewski 2001, s.25)
* EAN-8 - składający się z 8 znaków, w tym 7 przenoszących informację". (R. Gołaszewski 2001, s.25)


Kod kreskowy EAN 13 jest najczęściej stosowanym kodem do produktów, materiałów dostępnych na rynku. Odczytywany jest za pomocą specjalnych skanerów kodów kreskowych.
Kod kreskowy EAN 13 jest najczęściej stosowanym kodem do produktów, materiałów dostępnych na rynku. Odczytywany jest za pomocą specjalnych skanerów kodów kreskowych.


„Kod EAN zapewnia bezbłędną identyfikację każdego oznakowanego towaru niezależnie od:  
"Kod EAN zapewnia bezbłędną identyfikację każdego oznakowanego towaru niezależnie od:
* producenta;
* producenta;
* kraju pochodzenia;  
* kraju pochodzenia;
* miejsca sprzedaży towaru;  
* miejsca sprzedaży towaru;
* przeznaczenia użytkowego towaru.  
* przeznaczenia użytkowego towaru.


W strukturze kodu EAN-13 zostały wyodrębnione cztery grupy znaków:  
W strukturze kodu EAN-13 zostały wyodrębnione cztery grupy znaków:
* pozycje 1-3 - prefiks kraju, oznaczający międzynarodowy numer krajowej organizacji przyznającej numery producentom: Polska 590;  
* pozycje 1-3 - prefiks kraju, oznaczający międzynarodowy numer krajowej organizacji przyznającej numery producentom: Polska - 590;
* pozycje 4-7 numer jednostek kodujących, tzn. producentów i dystrybutorów krajowych, które w Polsce nadawane są przez Centrum Kodów Kreskowych z siedzibą w Poznaniu;  
* pozycje 4-7 - numer jednostek kodujących, tzn. producentów i dystrybutorów krajowych, które w Polsce nadawane są przez Centrum Kodów Kreskowych z siedzibą w Poznaniu;
* pozycje 8-12 numer indywidualny towaru, który nadaje producent wyrobu lub dystrybutor towaru;  
* pozycje 8-12 - numer indywidualny towaru, który nadaje [[producent]] wyrobu lub [[dystrybutor]] towaru;
* pozycja 13 cyfra kontrolna, służąca do automatycznego sprawdzenia poprawności odczytywanego kodu kreskowego przez czytnik.(R. Gołaszewski 2001, s.25)
* [[pozycja]] 13 cyfra kontrolna, służąca do automatycznego sprawdzenia poprawności odczytywanego kodu kreskowego przez czytnik".(R. Gołaszewski 2001, s.25)


'''RFID''' od angielskiego Radio Freqency IDentification system wykorzystujący fale radiowe do odczytu niewielkich układów. Podstawą systemu są mikroelementy, zwane chipami. Najczęściej stosowany przez Centra Logistyczne.
'''[[RFID]]''' - od angielskiego Radio Freqency IDentification - [[system]] wykorzystujący fale radiowe do odczytu niewielkich układów. Podstawą systemu są mikroelementy, zwane chipami. Najczęściej stosowany przez Centra Logistyczne.


==Natowski System Kodyfikacyjny==
==Natowski System Kodyfikacyjny==
"Natowski System Kodyfikacyjny (ang. NATO Codification System - NCS) jest jednolitym i wspólnym systemem krajów NATO do identyfikacji, klasyfikacji i zarządzania pozycjami zaopatrzenia . Przeznaczony jest do osiągania maksimum efektywności wsparcia logistycznego oraz usprawnienia zarządzania materiałowego". (L. Derlukiewicz 2008, s.135)


„Natowski System Kodyfikacyjny (ang. NATO Codification System – NCS) jest jednolitym i wspólnym systemem krajów NATO do identyfikacji, klasyfikacji i zarządzania pozycjami zaopatrzenia . Przeznaczony jest do osiągania maksimum efektywności wsparcia logistycznego oraz usprawnienia zarządzania materiałowego.” (L. Derlukiewicz 2008, s.135)
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Kodowanie opakowań]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Europaleta]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Liczność partii]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Partia towarów]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Kod kreskowy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Elektroniczny kod produktu]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Pakowanie]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Dwustopniowa inwentaryzacja]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Kanban]]}} }}


==Bibliografia==
==Bibliografia==
* Dębski D. (2006), Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw cz.1, Wydawnictwo Pedagogiczne i Szkolne Spółka Akcyjna, Warszawa
<noautolinks>
* Derlukiewicz L. (2008), [https://www.logistyka.net.pl/bank-wiedzy/item/download/915_9022832d8df1a7c317972fed8187049b NATOWSKI SYSTEM KODYFIKACJI WYROBÓW A SYSTEM EAN•UCC] , logistyka.net
* Derlukiewicz L. (2008), ''[https://www.logistyka.net.pl/bank-wiedzy/item/download/915_9022832d8df1a7c317972fed8187049b Natowski system kodyfikacji wyrobów a system EAN UCC]'', logistyka.net
* Encyklopedia gospodarki materiałowej, Pod kierunkiem Surzyckiej-Milczewskiej Z. (1989), Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
* Dębski S. (2009), ''Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. Część 1'', Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
* Główny Urząd Statystyczny. (1990), Systematyczny Wykaz Wyrobów, Wydawnictwo Akcydensowe, Warszawa
* Duda I. (red.) (1984), ''Słownik pojęć towaroznawczych'', Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
* Gołaszewski R.(2011), [http://www.wso.wroc.pl/images/ZNRS/znrs_2011/nr_2/7rafal_golaszewski.pdf Wybrane Systemy Automatycznej Identyfikacji W Logistyce] , Zeszyty naukowe ruchu studenckiego, nr 2
* Gołaszewski R. (2011), ''Wybrane Systemy Automatycznej Identyfikacji w logistyce'', Zeszyty naukowe ruchu studenckiego, nr 2
* Korzeniowski A., Kwiatkowski J. (1994), Towaroznawstwo opakowań, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań
* GUS (1990), ''Systematyczny Wykaz Wyrobów'', Wydawnictwo Akcydensowe, Warszawa
* Słownik pojęć towaroznawczych, pod redakcją Dudy I. (1994), Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
* Korzeniowski A., Kwiatkowski J. (1994), ''Towaroznawstwo opakowań'', Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań
* Surzycka-Milczewska Z. (1989), ''Encyklopedia Gospodarki Materiałowej'', Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
</noautolinks>


{{a|Sandra Miczko, Barbara Cyganek}}
{{a|Sandra Miczko, Barbara Cyganek}}
[[Kategoria:Towaroznawstwo]]
[[Kategoria:Towaroznawstwo przemysłowe]]
 
{{#metamaster:description|Kod towarowo-materiałowy to zbiór symboli i informacji identyfikujących towary i materiały. Używany do planowania produkcji i kontrolowania zużycia materiałów.}}

Aktualna wersja na dzień 19:32, 18 sty 2024

Kod towarowo-materiałowy (KTM) - zbiór symboli i innych informacji identyfikujących towary występujące w obrocie lub materiały występujące w ewidencji, obowiązujący w kontaktach między dostawcami a odbiorcami, w korespondencji oraz w dokumentach obrotu towarowo-materiałowego. KTM jest również stosowany w ewidencji i planowaniu produkcji, gospodarce materiałowej, dokumentacji technicznej i w innych dziedzinach. Szczególnie ważny jest przy tworzeniu indeksów materiałowych, towarowych i wyrobów (pod redakcją I. Dudy 1994, s 71). Indeksami materiałowymi są to usystematyzowane wykazy materiałów zawierające nazwę i bliższe określenie materiału, jednostkę miary, inne cechy materiału istotne z punktu widzenia ewidencji oraz symbole cyfrowe. W przedsiębiorstwach mogą być stosowane branżowe indeksy materiałowe, zawierające materiały typowe dla danej branży, oraz indeksy zakładowe - dla materiałów stosowanych tylko w określonym przedsiębiorstwie. Indeksy materiałowe umożliwiają mechanizację ewidencji oraz czynności związane z planowaniem, sprawozdawczością i kontrolą zużycia materiałów (D. Dębski 2006, s 85). W obrocie międzynarodowym rodzajem takiego kodu jest GTIN.

TL;DR

Kod towarowo-materiałowy (KTM) to zbiór symboli i informacji identyfikujących towary i materiały w obrocie. KTM jest używany w kontaktach między dostawcami a odbiorcami, dokumentach i ewidencji. Składa się z dwóch części: części klasyfikacyjnej i identyfikacyjnej. KTM ma na celu jednoznaczną identyfikację wyrobów i ułatwienie ewidencji. Istnieją różne rodzaje kodów KTM, takie jak UPC, EAN i RFID. Natowski System Kodyfikacyjny służy identyfikacji i zarządzaniu zaopatrzeniem.

Oznaczenie pierwszego członu SWW

  • dwie pierwsze cyfry - gałąź gospodarki narodowej np. 15- wyroby ze szkła, 17 - przemysłu drzewnego, 18 - przemysłu papierniczego,
  • trzecia cyfra- branża. Nazwą branży określa się zbiorowości niższego rzędu niż gałęzie, obejmujące jednostki (lub wyroby) zbliżone pod względem technologicznym, surowcowym, przeznaczenia itp., np.: 154- opakowania szklane, 175 - opakowania drewniane, 182 - przetwory papiernicze,
  • czwarta cyfra - numer podbranż owy, która stanowi pierwszy ze stopni podziału klasyfikacji wyrobów, np. 1541 - butelki (bez aptecznych i kosmetycznych), 1751 - skrzynki i komplety skrzynkowe, 1752 - wyroby bednarskie, 1822 - opakowania z papieru, tektury i ścieru.

Po czterech cyfrach stosuje się rozdzielanie kreską, dalsze trzy cyfry symbolu mają charakter porządkowy i oznaczają rozwinięcie łańcucha klasyfikacyjnego, np.:

    • 1541-1 - butelki do artykułów spożywczych,
    • 1541-11 - butelki zwykłe
    • 1752-233 - beczki do masła.

Od 1978r. poszerzono oznaczenia wyrobów o symbole KTM. Obejmują one dalszy zbiór symboli cyfrowych (drugi człon oznaczenia składającego się z 6 cyfr). Cyfry te identyfikują towary występujące w obrocie lub materiały, surowce, półwyroby będące w ewidencji przedsiębiorstwa. Oznaczenie cyfrowe polskiego systemu kodowania towarów liczy trzynaście znaków cyfrowych pisanych w podziale na cztery człony. Dwa pierwsze człony pochodzą z SWW, dwa następne z KTM.(A. Korzeniowski, J. Kwiatkowski 1994, s. 120-121).

Symbol KTM

Trzynastocyfrowy symbol KTM składa się z dwóch zasadniczych części:

  1. Części klasyfikacyjnej która stanowi symbol - Systematycznego Wykazu Wyrobów i liczy zasadniczo 7 cyfr. W niektórych przypadkach część klasyfikacyjna może być krótsza np. w SWW występują symbole 5 - lub 6-znakowe lub dla celów KTM zastosowano tzw. symbole zastępcze, co występuje w odniesieniu do niektórych grup wyrobów oraz części specjalizowanych do maszyn i urządzeń. Pozostała część w 13-cyfrowym symbolu KTM, licząca 6 cyfr, jest częścią identyfikacyjną, z tym że zawsze na ostatnim, 13 miejscu symbolu jest podana liczba kontrolna. Część klasyfikacyjna symbolu KTM jest zbudowana na zasadzie klasyfikacji dziesiętnej, natomiast część identyfikacyjna symbolu KTM jest zbudowana na ogół na zasadzie numeracji porządkowej i seryjno-porządkowej.
  2. Części identyfikacyjnej gdzie każdy wyrób jest określony jednoznacznie: zidentyfikowany przez nazwę i dodatkowe oznaczenia zwane "wyróżnikami" oraz przez symbol KTM niepowtarzalny w całym zbiorze KTM.(pod kierunkiem Z. Surzyckiej-Milczewskiej 1989, s. 182).

Cele i korzyści z KTM

  • wyznacza i ujednolica formę zapisu cech wspólnych dla wyrobów w rozumieniu "towar" i "materiał", niezbędnych do jednoznacznej identyfikacji wyrobu,
  • poprzez nazwy ich wyrobów zapewnia jednoznaczne ich określenie,
  • ustala symbole cyfrowe wyrobów wzajemne jednoznaczne z nazwami identyfikującymi wyroby, mające jednolitą długość, nie powtarzalne w całym KTM, dogodne - dzięki temu - do zastosowania w systemach informatycznych
  • określa jednostki miary i podaje informacje o normach jakościowych, odnoszące się do wyrobów;(Główny Urząd Statystyczny s. 39).

Rodzaje automatycznych KTM

UPC - od angielskiego Universal Product Code - Standardowy Kod Produktu; jest to kod numeryczny identyfikujący dany produkt przeznaczony do sprzedaży; kod numeryczny zapisany za pomocą kresek oraz odczytywany za pomocą specjalnego czytnika

EAN - od angielskiego European Article Numberung - powstał na przykładzie kodu UPC; jest to kod kreskowy mający za zadanie identyfikację towaru, materiału lub wyrobu gotowego. Indywidualny kod przypisany konkretnemu produktowi. Kod przedstawiony jest w formie cienkich i grubych czarnych kresek, między którymi występuje biała przerwa o różnej grubości.

EAN występuje w dwóch wariantach:

  • "EAN-13 - składający się z 13 znaków, w tym 12 przenoszących informację;
  • EAN-8 - składający się z 8 znaków, w tym 7 przenoszących informację". (R. Gołaszewski 2001, s.25)

Kod kreskowy EAN 13 jest najczęściej stosowanym kodem do produktów, materiałów dostępnych na rynku. Odczytywany jest za pomocą specjalnych skanerów kodów kreskowych.

"Kod EAN zapewnia bezbłędną identyfikację każdego oznakowanego towaru niezależnie od:

  • producenta;
  • kraju pochodzenia;
  • miejsca sprzedaży towaru;
  • przeznaczenia użytkowego towaru.

W strukturze kodu EAN-13 zostały wyodrębnione cztery grupy znaków:

  • pozycje 1-3 - prefiks kraju, oznaczający międzynarodowy numer krajowej organizacji przyznającej numery producentom: Polska - 590;
  • pozycje 4-7 - numer jednostek kodujących, tzn. producentów i dystrybutorów krajowych, które w Polsce nadawane są przez Centrum Kodów Kreskowych z siedzibą w Poznaniu;
  • pozycje 8-12 - numer indywidualny towaru, który nadaje producent wyrobu lub dystrybutor towaru;
  • pozycja 13 cyfra kontrolna, służąca do automatycznego sprawdzenia poprawności odczytywanego kodu kreskowego przez czytnik".(R. Gołaszewski 2001, s.25)

RFID - od angielskiego Radio Freqency IDentification - system wykorzystujący fale radiowe do odczytu niewielkich układów. Podstawą systemu są mikroelementy, zwane chipami. Najczęściej stosowany przez Centra Logistyczne.

Natowski System Kodyfikacyjny

"Natowski System Kodyfikacyjny (ang. NATO Codification System - NCS) jest jednolitym i wspólnym systemem krajów NATO do identyfikacji, klasyfikacji i zarządzania pozycjami zaopatrzenia . Przeznaczony jest do osiągania maksimum efektywności wsparcia logistycznego oraz usprawnienia zarządzania materiałowego". (L. Derlukiewicz 2008, s.135)


Kod towarowo-materiałowyartykuły polecane
Kodowanie opakowańEuropaletaLiczność partiiPartia towarówKod kreskowyElektroniczny kod produktuPakowanieDwustopniowa inwentaryzacjaKanban

Bibliografia

  • Derlukiewicz L. (2008), Natowski system kodyfikacji wyrobów a system EAN UCC, logistyka.net
  • Dębski S. (2009), Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. Część 1, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
  • Duda I. (red.) (1984), Słownik pojęć towaroznawczych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
  • Gołaszewski R. (2011), Wybrane Systemy Automatycznej Identyfikacji w logistyce, Zeszyty naukowe ruchu studenckiego, nr 2
  • GUS (1990), Systematyczny Wykaz Wyrobów, Wydawnictwo Akcydensowe, Warszawa
  • Korzeniowski A., Kwiatkowski J. (1994), Towaroznawstwo opakowań, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań
  • Surzycka-Milczewska Z. (1989), Encyklopedia Gospodarki Materiałowej, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa


Autor: Sandra Miczko, Barbara Cyganek