Przedsiębiorcza teoria przedsiębiorstwa
Autorem przedsiębiorczej teorii przedsiębiorstwa jest F. Knight, którą przedstawił w 1921 roku w pracy pod tytułem "Risk, Uncertainty and Profit". Przedsiębiorstwo jest traktowane jako instytucja, która powinna mieć pomysł (czyli osąd) jak w warunkach niepewności wykorzystywać swoje aktywa. Niepewność utożsamiana jest z niemożliwością podjęcia racjonalnej decyzji z powodu braku informacji o przyszłych wydarzeniach. Natomiast ryzyko jest mierzalne, dotyczy przyszłych zdarzeń, których prawdopodobieństwo wystąpienia możemy oszacować. Tak więc podstawowymi elementami budowy tej teorii są osądy (czyli pomysły) oraz przewidywania.
Przedsiębiorca odgrywa kluczową rolę w przedsiębiorstwie. Może nim być właściciel, menadżer, klient w firmie, doradca, a także osoba, która wnosi główny pomysł (osąd), co należy zrobić z niepewnością. Główną cechą przedsiębiorcy jest umiejętność oszacowania obszaru ryzyka i niepewności, na podstawie posiadanej wiedzy i przenikliwości. Dodatkowo powinien charakteryzować się taki cechami jak: kreatywnością, zdolnością zarządzania, charyzmą, wyobraźnią, innowacyjnością, osądem przyszłości oraz posiadać cechy przywódcze. Prowadząc działalność gospodarczą przedsiębiorca ma do dyspozycji kapitał własny lub powierzony. Za podjęte ryzyko i funkcjonowanie w warunkach niepewności, przedsiębiorca oczekuje rekompensaty w postaci zysku z prowadzonej działalności. Przedsiębiorstwa różnią się między sobą ze względu na granice, które są dla nich optymalne. Wybór jednych osądów może przynieść sukces, a osąd innych może przyczynić się do trudności finansowych lub nawet bankructwa przedsiębiorstwa. Głównym celem przedsiębiorstw jest długofalowy zysk, który zapewni długofalowe przetrwanie.
Osądy przedsiębiorców można podzielić na trafione i nietrafione oraz konstruktywne i niekonstruktywne. Dzięki temu powstają 4 typy osądów przedsiębiorstw. Tylko 1 z nich, a mianowicie trafiony i konstruktywny gwarantuje pełną zgodność interesów przedsiębiorstwa oraz całej gospodarki. Natomiast osąd nietrafiony i niekonstruktywny ilustruje pełną niezgodność interesów przedsiębiorstwa oraz całej gospodarki i może być nawet zabójczy dla przedsiębiorstwa. Wybór pośrednich typów nie jest korzystne i zgodne, wielokrotnie stanowią koszty, które musi ponieść gospodarka.
Główni przedstawiciele teorii
- Knight
- Kirzner
- Foss
- Marcus
- Lippman
- Rumelt
- Dixit
- Pindyck
- Boudreaux
- Nalebuff
- Holcombe
- Frost
Przykłady przedsiębiorstw, które wykorzystują powyższą teorię
- Walt Disney
- Genetech
- Bioton
- spółka amatorska A. Onasisa
- Elektrownia Połaniec S.A.-Grupa Electrabel Polska
- Mattel
- Quicken Loans
- Petrolinvest
Korzyści przedsiębiorstwa wynikające z zastosowania przedsiębiorczej teorii przedsiębiorstwa
Zastosowanie przedsiębiorczej teorii przedsiębiorstwa może przynieść przedsiębiorstwom wiele korzyści. Po pierwsze, przedsiębiorcza teoria przedsiębiorstwa skupia się na identyfikacji i wykorzystaniu szans rynkowych. Dzięki temu przedsiębiorstwo może zidentyfikować nowe możliwości biznesowe i wyprzedzić konkurencję.
Po drugie, przedsiębiorcza teoria przedsiębiorstwa promuje innowacyjność i twórczość. Przedsiębiorstwo, które wykorzystuje tę teorię, jest bardziej otwarte na zmiany i bardziej skłonne do wprowadzania nowych pomysłów. To pozwala przedsiębiorstwu tworzyć produkty i usługi, które są nowatorskie i przyciągają klientów.
Po trzecie, przedsiębiorcza teoria przedsiębiorstwa podkreśla znaczenie elastyczności i adaptacji. Przedsiębiorstwa, które są zdolne do szybkiego dostosowania się do zmieniających się warunków rynkowych, są bardziej odporne na trudności i mogą lepiej wykorzystać szanse, które się pojawiają.
=Wyzwania i trudności związane z implementacją przedsiębiorczej teorii przedsiębiorstwa w praktce
Implementacja przedsiębiorczej teorii przedsiębiorstwa w praktyce może być wyzwaniem. Jednym z głównych wyzwań jest konieczność zmiany kultury organizacyjnej. Przedsiębiorstwo musi być gotowe na wprowadzenie nowych wartości i podejścia do zarządzania, co może wymagać dużych zmian w strukturze organizacyjnej.
Kolejnym wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniego wsparcia i szkoleń dla pracowników. Przedsiębiorstwa muszą inwestować w rozwój umiejętności przedsiębiorczych swoich pracowników, aby umożliwić im skuteczne wykorzystanie przedsiębiorczej teorii przedsiębiorstwa.
Dodatkowo, przedsiębiorstwa mogą napotkać trudności związane z niepewnością i ryzykiem. Przedsiębiorcza teoria przedsiębiorstwa zakłada, że przedsiębiorstwo powinno być otwarte na ryzyko i gotowe na eksperymentowanie. Jednak nie wszystkie przedsiębiorstwa są skłonne podjąć takie ryzyko i mogą obawiać się negatywnych konsekwencji.
Dostosowanie strategii i procesów przedsiębiorstw do warunków niepewności
Przedsiębiorstwa mogą dostosować swoje strategie i procesy do warunków niepewności poprzez zastosowanie różnych technik i narzędzi zarządzania. Jednym z takich narzędzi jest podejście zwane "skanowaniem otoczenia". Polega ono na analizie otoczenia przedsiębiorstwa w celu identyfikacji szans i zagrożeń, które mogą wpływać na jego działalność. Na podstawie tych informacji przedsiębiorstwo może opracować strategie, które uwzględniają niepewność i ryzyko.
Kolejnym narzędziem, które może pomóc przedsiębiorstwom dostosować się do warunków niepewności, jest podejście zwane "zarządzaniem ryzykiem". Polega ono na identyfikacji, ocenie i zarządzaniu ryzykiem, które mogą wpływać na realizację celów przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwa mogą wykorzystać różne techniki zarządzania ryzykiem, takie jak analiza SWOT, analiza PESTEL czy analiza scenariuszowa.
Rozwój przedsiębiorczości w kontekście teorii przedsiębiorstwa
Przedsiębiorczość ma istotny wpływ na rozwój gospodarczy. Przedsiębiorstwa, które wykorzystują przedsiębiorczą teorię przedsiębiorstwa, tworzą nowe miejsca pracy, generują dochód i przyczyniają się do wzrostu gospodarczego. Ponadto, przedsiębiorstwa te często wprowadzają innowacje, które mogą przyczynić się do rozwoju całych branż i sektorów gospodarki.
Rozwój przedsiębiorczości wymaga posiadania pewnych cech i umiejętności. Jedną z kluczowych cech jest kreatywność. Przedsiębiorcy muszą być zdolni do generowania nowych pomysłów i rozwiązywania problemów w sposób innowacyjny.
Kolejną ważną cechą jest odwaga i gotowość do podejmowania ryzyka. Przedsiębiorcy muszą być gotowi na podjęcie działań, które mogą wiązać się z ryzykiem finansowym i zawodowym.
Dodatkowo, przedsiębiorcy powinni być zdolni do efektywnego zarządzania zasobami i czasem. Muszą umieć planować, organizować i kontrolować swoje działania, aby osiągnąć zamierzone cele.
Rozwój przedsiębiorczości może być wspierany przez różne polityki i inicjatywy. Jednym z przykładów jest polityka prowadzenia działalności gospodarczej. Państwo może tworzyć korzystne warunki prawne i administracyjne dla przedsiębiorców, na przykład poprzez uproszczenie procedur rejestracyjnych i obniżenie opłat.
Kolejnym przykładem jest inwestowanie w edukację przedsiębiorczą. Państwo może wprowadzić programy edukacyjne, które mają na celu rozwijanie umiejętności przedsiębiorczych wśród młodych ludzi. Tego rodzaju inicjatywy mogą pomóc w tworzeniu społeczeństwa bardziej przedsiębiorczego i innowacyjnego.
Przedsiębiorstwa mogą promować innowacje i twórczość poprzez różne strategie i podejścia. Jednym z takich podejść jest tworzenie klimatu organizacyjnego sprzyjającego innowacjom. Przedsiębiorstwa mogą stworzyć otoczenie, w którym pracownicy są zachęcani do dzielenia się pomysłami i eksperymentowania.
Kolejnym podejściem jest inwestowanie w badania i rozwój. Przedsiębiorstwa mogą przeznaczać środki na badania i rozwój, które mają na celu tworzenie nowych produktów i usług. Dodatkowo, przedsiębiorstwa mogą prowadzić współpracę z innymi firmami, uniwersytetami i instytucjami badawczymi, aby wymieniać się wiedzą i doświadczeniem.
Krytyka i kontrowersje związane z przedsiębiorczą teorią przedsiębiorstwa
Przeciwnicy przedsiębiorczej teorii przedsiębiorstwa wskazują na pewne jej słabe strony. Jednym z głównych argumentów jest to, że przedsiębiorcza teoria przedsiębiorstwa skupia się zbyt bardzo na innowacjach i twórczości, kosztem stabilności i efektywności. Przedsiębiorstwa, które są zbyt skoncentrowane na innowacjach, mogą nie zwracać uwagi na podstawowe aspekty swojej działalności, takie jak kontrola kosztów czy utrzymanie relacji z klientami.
Kolejnym argumentem jest to, że przedsiębiorcza teoria przedsiębiorstwa zakłada, że przedsiębiorcy mają pełną kontrolę nad swoim działaniem i wynikami. Jednak w rzeczywistości przedsiębiorcy mogą napotykać na wiele czynników zewnętrznych, które mogą wpływać na ich działalność, takich jak zmiany w otoczeniu gospodarczym czy działania konkurencji.
Alternatywne podejścia do zarządzania przedsiębiorstwem skupiają się na innych aspektach działalności. Jednym z takich podejść jest podejście zwane "zarządzaniem opartym na zasobach". Polega ono na identyfikacji i wykorzystaniu unikalnych zasobów i kompetencji przedsiębiorstwa, które mogą stanowić jego przewagę konkurencyjną.
Kolejnym podejściem jest podejście zwane "zarządzaniem opartym na relacjach". Polega ono na budowaniu i utrzymaniu długotrwałych relacji z klientami, dostawcami i innymi interesariuszami. Przedsiębiorstwa skupiają się na budowaniu zaufania i współpracy, co przyczynia się do osiągnięcia sukcesu.
Przedsiębiorstwa mogą radzić sobie z niepewnością i ryzykiem w innych kontekstach teoretycznych poprzez zastosowanie różnych podejść i narzędzi zarządzania. Jednym z takich podejść jest podejście zwane "zarządzaniem ryzykiem". Polega ono na identyfikacji, ocenie i zarządzaniu ryzykiem, które mogą wpływać na realizację celów przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwa mogą wykorzystać różne techniki zarządzania ryzykiem, takie jak analiza SWOT, analiza PESTEL czy analiza scenariuszowa.
Zobacz także inne: Teorie przedsiębiorstwa
Przedsiębiorcza teoria przedsiębiorstwa — artykuły polecane |
Wiarygodność — Finanse przedsiębiorstwa — Kooperacja — Srebrna reguła bilansowa — Mikroprzedsiębiorstwo — System wczesnego ostrzegania — Keiretsu — Peter Drucker — Fundusz hedgingowy — Organizacja projektów wielozespołowych |
Bibliografia
- Gruszecki T. (2002), Współczesne teorie przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Noga A. (2009), Teorie przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Autor: Małgorzata Grzesiak