Dekarbonizacja

Dekarbonizacja
Polecane artykuły
Bezpieczeństwo energetyczne Protokół z Kioto Zmiany klimatu Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego IEA Zielona rewolucja Interreg Polityka spójności Składowanie odpadów

Dekarbonizacja to proces, który polega na systematycznym ograniczeniu emisji dwutlenku węgla (CO₂) do atmosfery, by ostatecznie całkowicie zaprzestać jego emisji. Jest odpowiedzią na szkodliwe działanie CO₂ na środowisko i wiąże się z polityką ochrony środowiska, która stosowana jest przez niektóre państwa, a przede wszystkim państwa Unii Europejskiej. Obejmuje szereg działań dążących do zredukowania emisji gazów cieplarnianych, będących głównym powodem ocieplenia klimatu. Polega na zmianie zachowań społecznych i przestawieniu gospodarki na bezemisyjne bądź niskoemisyjne źródła energii oraz technologie (E. Jankowska 2016 s.265).

Regulacje Unijne

W tym celu na przestrzeni lat państwa członkowskie Unii Europejskiej opracowały wiele regulacji i instrumentów wspierania dekarbonizacji, mających charakter restrykcyjnych uregulowań prawno-finansowych. Proces ten został zapoczątkowany w 2008 roku przyjęciem Pakietu energetyczno-klimatycznego (znanego również jako Pakiet Klimatyczny, pakiet „3x20” lub „20-20-20”) będącego zbiorem ustaw dotyczących przeciwdziałaniu zmianom klimatycznym. Obejmował on cele do 2020 roku, takie jak redukcja emisji gazów cieplarnianych o 20%, zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii o 20% w stosunku do innych źródeł oraz zwiększenie efektywności energetycznej o 20%. Na przestrzeni kolejnych kilku lat, tj. 2009-2011, wprowadzono cztery inne dyrektywy, określające politykę energetyczną państw unijnych. Dotyczyły one między innymi zasad darmowych alokacji i limitów dwutlenku węgla na lata 2012-2020 czy wytycznych związanych z wykorzystywaniem źródeł odnawialnych (I. Jonek-Kowalska 2014, s. 186-189). Natomiast w 2011 roku Komisja Europejska przedstawiła „Energy Roadmap 2050”, która zawierała propozycję działań, wskutek których do 2050 roku redukcja gazów cieplarnianych w skali Unii wyniesie co najmniej 80% (J. Bednorz 2013, s. 116).

Zakładane scenariusze dekarbonizacji

Projekt "Energy Roadmap 2050" obejmuje różne scenariusze dekarbonizacji, są to (European Commission 2012, s. 5):

• Wysoka efektywność energetyczna (High energy efficiency)

Polityczne zaangażowanie w oszczędzanie energii, której efektem ma być zmniejszone zapotrzebowanie na energię o 41% do 2050 roku, w porównaniu ze ze szczytem osiągniętym w latach 2005-2006.

• Dywersyfikacja technologii (Diversified supply Technologies)

Brak preferowanej technologii produkcji energii, wszystkie technologie mogą ze sobą konkurować na rynku bez środków wsparcia. Dekarbonizacja jest napędzana przez ceny emisji dwutlenku węgla, przy jednoczesnej społecznej akceptacji energii atomowej oraz technologii CSS.

• Wysoki udział źródeł energii odnawialnej (High renewable energy sources - RES)

Duże środki wsparcia dla odnawialnych źródeł energii, wskutek czego do 2050 roku OZE ma mieć 75% udział w końcowym zużyciu energii ogółem, oraz 97% w zużyciu energii elektrycznej.

• Opóźniony rozwój technologii wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (Delayed carbon capture and storage – Delayed CCS)

Podobnie jak przy dywersyfikacji technologii, z założeniem, że technologia wychwytywania i składowania dwutlenku węgla jest opóźniona, powodując większy udział energii jądrowej oraz dekarbonizację napędzaną przez ceny emisji dwutlenku węgla niż postępu technologicznego.

• Niski udział energetyki jądrowej (Low nuclear)

Scenariusz podobny jak przy dywersyfikacji technologii, z założeniem, że nie zostaną wybudowane żadne nowe elektrownie jądrowe, czego skutkiem będzie silniejszy rozwój technologii CSS.

Bibliografia

• Bednorz J. (2013), Wpływ „Energy Road Map 2050" na rozwój społeczno-gospodarczy Polski, "Polityka Energetyczna", T. 16, z. 3 s.116
• European Commission (2012), Energy roadmap 2050, Luxembourg: Publications Office of the European Union, s. 5
• Jankowska E. (2016) Dekarbonizacja europejskich gospodarek w ujęciu przestrzennym, "Studia i Prace WNEiZ US", nr 45/2 s.265
• Jonek-Kowalska I. (2014) Analiza trendów i korelacji cen węgla kamiennego na rynkach międzynarodowych w erze dekarbonizacji, "Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska" nr z.74 s. 186-189)
• Ocicka B. (2014), Dekarbonizacja jako wyzwanie środowiskowe w zarządzaniu procesami logistycznymi, "Logistyka", nr 5

Autor: Paulina Buczak