Wymiana międzynarodowa

Wymiana międzynarodowa - to całość stosunków wymiennych w świecie, między wszystkimi krajami lub zrzeszeniami. Wymiana międzynarodowa, jako efekt specjalizacji i wzrostu skali produkcji, umożliwia - dzięki rozszerzeniu rynków zbytu - racjonalne wykorzystanie zasobów czynników produkcji, jakimi dysponuje dany kraj, zazwyczaj bowiem rynki narodowe nie są na tyle chłonne, aby zapewniały zbyt masowej i wyspecjalizowanej produkcji. Gdy jakiś kraj prowadzi politykę autarkii, tj. próbuje samodzielnie rozwijać wszystkie możliwe dziedziny produkcji, musi rozpraszać posiadane środki. W efekcie skala produkcji jest mała, koszty wytwarzania i ceny wysokie, stopień nowoczesności niezbyt duży, a część posiadanych czynników produkcji nie wykorzystywana w sposób racjonalny. Ponadto rozwój niektórych dziedzin produkcji z uwagi na niedostatek pewnych czynników produkcji lub zbyt wysokie koszty wytwarzania jest ograniczony, a czasem wręcz niemożliwy. Natomiast specjalizacja i wymiana międzynarodowa, prowadząc do rozszerzenia rynków zbytu, pozwalają na lepsze wykorzystanie posiadanych czynników produkcji w poszczególnych krajach włączonych w system międzynarodowej współpracy.

Dzięki wymianie międzynarodowej rośnie zapotrzebowanie globalne na czynniki produkcji istniejące w danym kraju we względnej obfitości. Popyt krajowy zwiększa się o popyt zagraniczny. Tym samym rosną ceny tych czynników produkcji i zasobów (np. ziemi w Australii, Kanadzie czy Stanach Zjednoczonych, ropy naftowej na Bliskim Wschodzie). Gdyby w tych warunkach dany kraj nie utrzymywał wymiany z zagranicą, część jego czynników produkcji i zasobów byłaby nie wykorzystana ze względu na niski poziom ceny zbytu, a zatem i dochodów. Konieczne byłoby wówczas wytwarzanie takich dóbr, do których nie ma dogodnych warunków (np. produkcja wysokogatunkowej stali w Polsce mino braku wysokoprocentowych rud żelaza) i w efekcie koszty produkcji i ceny byłyby wysokie, a skala produkcji niewielka. W gospodarce nie uczestniczącej w międzynarodowym podziale pracy czynniki produkcji byłyby nie w pełni wykorzystane, a ceny wielu dóbr wysokie. W wyniku wykorzystania zalet wymiany międzynarodowej następuje zatem wzrost dochodów nominalnych oraz lepsze pod względem asortymentowym zaspokojenie popytu przy jednoczesnej zniżce cen dóbr deficytowych. W rezultacie umożliwia to wzrost dochodów realnych społeczeństwa i podnoszenie poziomu stopy życiowej, gdyż potrzeby ludzi są w coraz większym stopniu zaspokajane na podstawie potencjału gospodarki światowej, a nie krajowej, chociaż oczywiście w danym kraju stopień ich zaspokojenia zależy od poziomu rozwoju jego gospodarki.

Wymiana międzynarodowa wiąże gospodarki poszczególnych krajów w jedną całość i jest niezbędnym warunkiem kontynuowania procesów gospodarczych i rozwoju gospodarczego. Ograniczenia lub przerwanie wymiany międzynarodowej zagraża gospodarką krajowym wywołując w nich negatywne skutki, objawiające się z reguły spadkiem produkcji i zmniejszeniem stopnia zaspokojenia potrzeb społecznych. Dlatego poszczególne kraje dążą do uczestniczenia w międzynarodowym podziale pracy i międzynarodowej wymianie, chociaż zdają sobie sprawę, że następuje uzależnienie gospodarki krajowej od powiązań z gospodarkami innych krajów.

Podstawowe cele wymiany międzynarodowej:

• Lepsze wykorzystanie mocy produkcyjnych dzięki zwiększeniu sprzedaży
• Opanowanie niesprzyjających okoliczności rozwoju w zakresie danej branży przemysłowej w państwie (np. za wysokie podatki, malejący popyt, recesja)

Aby dotrzeć do postawionego celu, producent powinien potrafić zaspokajać dane pragnienia nabywców lepiej niż robi to konkurencja. Ważnym elementem jest umiejętność rozróżnienia potrzeb klientów krajowych oraz zagranicznych. W celu zbadania owych potrzeb stosuje się SIM, czyli system informacji marketingowej, oraz badania marketingowe.

TL;DR

Wymiana międzynarodowa jest niezbędnym warunkiem rozwoju gospodarczego i pozwala na wykorzystanie zasobów produkcji w różnych krajach. Uczestnictwo w międzynarodowym podziale pracy jest korzystne, choć wiąże się z uzależnieniem od innych gospodarek. Cele wymiany międzynarodowej to lepsze wykorzystanie mocy produkcyjnych i opanowanie niesprzyjających okoliczności rozwoju. Wybór strategii wymiany zależy od celów producenta. Wpływ na rozwój wymiany mają czynniki techniczne, strukturalne, koniunkturalne i instytucjonalne. Cykl wymiany składa się z przygotowania transakcji, zawarcia i realizacji, rozliczenia oraz kontroli.

Strategie wymiany międzynarodowej

Pierwszoplanowym celem ustalania strategii wymiany międzynarodowej jest znalezienie nowych oraz utrzymywanie aktualnych klientów na rynkach zagranicznych. Zamierzenie to jest możliwe do osiągnięcia poprzez obserwację oddziaływania środowiska na potrzeby i upodobania konsumentów w danych państwach. Istotnym czynnikiem wpływającym na strategię jest sytuacja gospodarcza, intensywność konkurencji, stabilność polityczna. Znaczenie ma również kierunek, w którym podążają zmiany (pozytywny lub negatywny) oraz cykl życia produktu.

Wybór strategii wymiany międzynarodowej zależy od podejścia producenta, a konkretniej od tego czy chce on zwiększać swoje udziały w rynku, zwiększyć zysk czy też po prostu być tam obecnym.

Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej możemy podzielić na cztery kategorie

• techniczne (techniczno-ekonomiczne)
• strukturalne
• koniunkturalne
• instytucjonalne (polityczno-systemowe)

Cykl wymiany międzynarodowej

Cykl wymiany- "jest to zespół czynności wykonywanych w celu zawarcia i realizacji umowy o dostawę produktów, które stanowią pewną zamkniętą całość przypadającą na pewien odcinek czasu, i okresowo lub regularnie powtarzają się". Michalski E. (2007) Marketing, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s.616.

Cykl ten dzieli się na 4 etapy:

• przygotowanie transakcji
• zawarcie i realizacja transakcji
• rozliczenie transakcji
• kontrola transakcji

Wymiana międzynarodowa — artykuły polecane

Monopol naturalny — Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej — Alokacja zasobów — Międzynarodowy podział pracy — Monopol — Marketing usług turystycznych — Polityka handlowa — Strategia międzynarodowego marketingu mix — Konkurencyjność

Bibliografia

• Gorynia M., Kowalski T. (2008), Globalne i krajowe uwarunkowania funkcjonowania polskich przedsiębiorstw, Ekonomista, Nr 1
• Kujda M. (1998), Podstawy ekonomii, Wydawnictwo Oświatowe FOSZE, Rzeszów
• Michalski E. (2017), Marketing. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Oziewicz E. (red.) (2001), Procesy integracyjne we współczesnej gospodarce światowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Sloman J. (2001), Podstawy ekonomii, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa

Autor: Waldemar Ulanowski,Aleksandra Woźna