Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej

Z Encyklopedia Zarządzania

Rozwój wymiany międzynarodowej następuje pod wpływem wielu czynników. Jedne z nich zyskują na znaczeniu, a inne stają się coraz mniej istotne. Czynniki te w innym zakresie oddziałują na poszczególnych uczestników wymiany globalnej.

Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej możemy podzielić na cztery kategorie:

  • techniczne (techniczno-ekonomiczne)
  • strukturalne
  • koniunkturalne
  • instytucjonalne (polityczno-systemowe)

TL;DR

Artykuł omawia czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej, takie jak czynniki techniczne, strukturalne, koniunkturalne i instytucjonalne. Opisuje również system walutowy w świecie, ceny na rynku międzynarodowym, rolę handlu zagranicznego i znaczenie negocjacji. Wymiana międzynarodowa przyczynia się do rozwoju gospodarki, postępu technologicznego i zwiększenia wyboru dla konsumentów.

Czynniki techniczne

(ang. technical factors) są czynnikami, które najsilniej oddziałują na rozwój współczesnej wymiany światowej. Osiągnięcia nauk matematycznych, biologicznych, technicznych i fizycznych umożliwiają intensywny postęp technologiczny, zmniejszenie odległości i czasu pomiędzy uczestnikami wymiany; powstają nowe możliwości uzyskiwania, przetważania i przechowywania informacji.

Do kategorii tych czynników zaliczamy:

  1. Rozwój nowoczesnych środków transportu:
    • wykorzystywanie energii atomowej jako źródła napędu i dla celów energetycznych
    • rozwój lotnictwa i transportu morskiego
  2. Burzliwy rozwój środków przekazu:
    • rozwój telewizji satelitarnej
    • upowszechnianie telefonów komórkowych i telefaksu
    • gwałtowny rozwój w dziedzinie komputeryzacji i informatyki
    • upowszechnianie Internetu
  3. Zastępowanie systemu maszynowego przez system zautomatyzowany
  4. Rozwój nowoczesnych metod marketingowych i technik sprzedaży

Czynniki strukturalne

(ang. structural factors) są związane z posiadaniem przez kraje surowców, powodujących uprzemysłowienie.

Wśród czynników strukturalnych wyróżniamy:

  1. Rodzaj i znaczenie posiadanych surowców (np. surowce energetyczne, które są najważniejszym czynnikiem wytwórczym dla współczesnej gospodarki)
    • rozwój metod eksploatacji surowców
    • poprawa efektywności przetwarzania i składowania surowców
  2. Warunki agroklimatyczne (rodzaj klimatu, dostępność zbiorników wodnych, zaplecze techniczne)
  3. Zasoby pracy i kapitał ludzki (wykształcenie, umiejętności, zamożność społeczeństwa, dostęp do taniej siły roboczej)
  4. Zasoby kapitału (rozwój infrastruktury gospodarczej, poziom kultury technicznej, rozwój nowoczesnej produkcji); jest najważniejszym czynnikiem strukturalnym

Czynniki koniunkturalne

(ang. prosperital factors) mają okresowy wpływ na gospodarkę światową, związane są z wahaniem popytu i podaży na rynku międzynarodowym.

Do czynników koniunkturalnych zaliczamy:

  1. Wpływ wahań koniunktury gospodarczej na międzynarodowy handel i usługi
  2. Świadome działania głównych uczestników rynku światowego
  3. Wzrost powiązań ekonomicznych pomiędzy gospodarkami światowymi

Czynniki instytucjonalne

(ang. institutional factors) mają coraz większy wpływ na wzrost wymiany międzynarodowej.

Czynniki instytucjonalne obejmują:

  1. Ustrój polityczny:
    • upowszechnianie jednolitego systemu społeczno-ekonomicznego
    • wzrost liberalizacji działalności gospodarczej
  2. Poprawa polityki gospodarczej państwa:
    • powstawanie warunków sprzyjających kształtowaniu się globalnego rynku towarów, usług i czynników produkcji
    • kierowanie się przez państwo kryterium zysku
    • rozwój przedsiębiorstw międzynarodowych i korporacji transnarodowych
    • wzrost polityki pointegracyjnej (znoszenie ceł i ograniczeń)
    • tworzenie organizacji o charakterze integracyjnym, które ułatwiają działanie mechanizmów rynku i konkurencji
  3. Upowszechnianie traktatów i umów międzynarodowych

System walutowy w świecie

Czyli inaczej międzynarodowy system walutowy jest zespołem reguł, które określają warunki funkcjonowania pieniądza w międzynarodowej sferze. W poszczególnych krajach istnieją różne waluty, przez to zachodzi konieczność regulowania tych stosunków. System ten określa jakie są zasady wyrównywania bilansów płatniczych.

Ceny na rynku międzynarodowym - Ustalenie ceny danego produktu jest uzależnione od bardzo wielu czynników. Przede wszystkim od strukturalnych czynników takich jak: rodzaj surowca, warunki klimatyczne, zasoby finansowe i rozwój infrastruktury. Ceny międzynarodowe kształtują się tak jak w miejscu spotkania popytu z podażą. Przez co międzynarodowy rynek jest określony pewną specyfiką, a mianowicie nie wszystko jest przedmiotem wymiany co nazywamy towary non-tradables. Ceny na rynku międzynarodowym są mniej elastyczne niż nasze ceny krajowe (Olesiuk A., Vashchenko M. 2010 s. 126)

Handel zagraniczny i jego rola

Rola handlu zagranicznego daje napęd rozwoju w gospodarce. Dzięki handlu zagranicznemu wzrasta produkt krajowy. Umożliwia i ułatwia też postęp technologiczny przez import nowych technologii. Handel zagranicą popycha nas do szerszego i lepszego działania. Staramy się być lepsi od konkurencji, zwiększamy naszą wydajność i ilość produktów. Kolejnym plusem handlu zagranicznego jest to, że rozszerza rynek zbytów, zmniejsza koszty produkcji oraz import towarów tańszych, przez co konsument ma większą możliwość wyboru produktów (Rymarczyk J. 2012)

Negocjacje

Ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój są negocjacje. To dzięki negocjacją możemy osiągnąć porozumienie, a co z tym związane rozwinąć wymianę produktów. Do podstaw negocjacji należy rozwiązywanie i dążenie do wspólnego punktu oraz dostosowywanie się do drugiej strony w jak najbardziej polubowny sposób. Negocjacja jest najbardziej powszechnym czynnikiem wspierającym wymianę. Jest bardzo ważna ze względu na jej możliwe efekty. Ważnym aspektem negocjacji jest plan. Gdy plan będzie dobrze opracowany mamy szanse na lepsze rezultaty (Penc J., 2010 s. 135)


Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowejartykuły polecane
Rynek krajowyMiędzynarodowy podział pracyGlobalizacja gospodarkiPolityka proeksportowaWymiana międzynarodowaLiberalizacja handluGospodarka otwartaTeoria lokalizacjiRozwój gospodarczy

Bibliografia

  • Bożyk P., Misala J. (2003), Integracja ekonomiczna, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Jantoń-Drozdowska E. (1998), Regionalna integracja gospodarcza, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa-Poznań
  • Mongiało D. (2007), Specjalizacja eksportowa krajów UE w międzynarodowym handlu usługami, Warszawa
  • Olesiuk A., Vashchenko M. (2010), Międzynarodowe stosunki ekonomiczne, Wydawnictwo Key Text, Warszawa
  • Oziewicz E. (red.) (2001), Procesy integracyjne we współczesnej gospodarce światowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Penc J. (2010), Komunikacja i negocjowanie w organizacji, Difin, Warszawa
  • Radło M. (2008), Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki, Szkoła główna handlowa, Warszawa
  • Rosicki R. (2010), Międzynarodowe i europejskie koncepcje zrównoważonego rozwoju, Przegląd Naukowo Metodyczny nr 4
  • Rymarczyj J. (2012), Biznes międzynarodowy, PWE, Warszawa


Autor: Anna Bernaciak, Natalia Ryś