Produkcja masowa

Proces produkcyjny to jest kompleks celowo podejmowanych działań, które przyczyniają się do nabierania wartości przez przedmiot (produkt) i przybliżają oraz upodabniają go do zamierzonego wyrobu. W skład procesu produkcyjnego wchodzą (M. Gornowicz, K. Romaniuk, G. Szczubełek, s. 23):

• procesu wytwórczy,
• proces badań i rozwoju,
• proces dystrybucji,
• obsługa klienta.

Tylko przez dokonanie wszystkich potrzebnych cech w oczekiwanym wymiarze znakuje to że proces produkcyjny się zakończył (R. Kozłowski, B. Liwowski, s. 15).

Do czynników produkcji są zaliczane:

• kapitał,
• praca,
• ziemia.

Produkcja masowa to system wytwarzania wyrobów, który jest oparty na specjalizacji, podziale oraz ciągłości pracy. Oznacza to, że produkt w trakcie procesu produkcyjnego musi ciągle przebywać w ruchu. W praktyce znaczy to, że produkt powinien być ciągle poddawany obróbce albo być transportowany pomiędzy odpowiednimi stanowiskami produkcyjnymi. Z drugiej strony stanowiska pracy powinny przez cały czas poddawać obróbce obiekt pracy. Po przekazaniu egzemplarza dalej, na stanowisko pracy powinien od razu dotrzeć kolejny egzemplarz, tak aby zachowana była ciągłość całej pracy. Jednak żeby było to możliwe, stanowiska pracy muszą być umiejscowione kolejno obok siebie tak, aby jak najmniej czasu przeznaczać na transport przedmiotów produkcji pomiędzy nimi (B. Lisowski, R. Kozłowski).

Produkcja masowa charakteryzuje się oprócz tego dużą powtarzalnością procesu wytwarzania dóbr produkcyjnych (B. Lisowski, R. Kozłowski).

Charakterystyka produkcji masowej (M. Gornowicz, K. Romaniuk, G. Szczubełek, s. 28):

• bardzo wysoka wielkość produkcji,
• mała zmienność produkcji,
• bark częstości zmian produktu,
• specjalistyczne wyposażenie techniczne,
• mała liczba pracowników,
• brak różnorodności czynności pracy,
• wysokie koszty stałe,
• niskie koszty zmienne jednostkowe,
• sposób uruchamiania produkcji - produkcja na zapas według planu.

Produkcja masowa to produkowanie wielkiej liczby jednorodnych wyrobów w nieprzerwanym przebiegu. Ważną zasadą prowadzenia działalności masowej jest wysokie zapotrzebowanie na produkowany wyrób. W produkcji masowej pracownicy posługują się się urządzeniami oraz maszynami specjalnymi, które są dostosowane jedynie do wytwarzania określonego produktu. Natomiast kwalifikacje najętych robotników nie są ogół wysokie, ponieważ na pewnych stanowiskach roboczych mogą pracować robotnicy, którzy przyuczeni, z uwagi na powtarzalność procedury. Należy zaznaczyć że koszty produkcji są względnie niskie (D. Dębski, s. 112).

Wady i zalety produkcji masowej

Zaletą produkcji masowej jest obniżenie jednostkowego kosztu produkcji. Dzieje się tak za sprawą specjalizacji pracy, która przynosi lepsze wyniki jakościowe oraz wyniki ilościowe. Wobec tego w dłuższej perspektywie można produkować więcej wyrobów o lepszej jakości za daną sumę nakładów. W praktyce oznacza to zmniejszenie kosztu wyprodukowania pojedynczej jednostki towaru. Drugą zaletą produkcji masowej jest fakt, że powtarzalność pracy przyczynia się do osiągania coraz wyższych oraz lepszych efektów. Stałe i regularne wykonywanie tych samych zadań na duży wpływ na udoskonalenie systemu produkcyjnego (B. Lisowski, R. Kozłowski).

Do wad produkcji masowej należy wąska oferta wyprodukowanych jednostek. Dobra, które są wytwarzane w systemie produkcji masowej charakteryzują się dużym podobieństwem, dlatego że one pochodzą z identycznej serii produkcyjnej. Taka sytuacja powoduje niską konkurencyjność dóbr przedsiębiorstwa na rynku (B. Lisowski, R. Kozłowski).

Do wad produkcji masowej również można zaliczyć małą elastyczność produkcji. Wysoko wyspecjalizowana taśma produkcyjna, jaka jest jedynie nastawiona na określony wyrób musiałaby zostać istotnie przebudowana, żeby móc produkować inny wyrób, co wiąże się z poniesieniem kosztu przeróbki (B. Lisowski, R. Kozłowski).

Produkcja masowa — artykuły polecane

Nadprodukcja — Gospodarka magazynowa — Podział pracy — Jakość produkcji — Produkcja potokowa — Zdolność produkcyjna — Muda — Produkcja - formy organizacji — Korzyści skali

Bibliografia

• Dębski S. (2009), Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. Część 1, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
• Gornowicz M., Romaniuk K., Szczubełek G. (2014), Ekonomika produkcji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn
• Janczarek M., Zarządzanie procesami produkcyjnymi w przedsiębiorstwie, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin 2011
• Kozłowski R., Liwowski B. (2011), Podstawowe zagadnienia zarządzania produkcją, Wolters Kluwer, Warszawa
• Kozłowski R., Liwowski B. (2011), Podstawowe zagadnienia zarządzania produkcją, Wolters Kluwer, Warszawa
• Pasternak K., Kazimierz Pasternak, Zarys zarządzania produkcją, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005

Autor: Mateusz Rejdak, Iryna Kudriashova