Diagram Pareto: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox5 upgrade)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
|list1=
<ul>
<li>[[ABC]]</li>
<li>[[Niezgodność]]</li>
<li>[[Statystyczne sterowanie procesem]]</li>
<li>[[Analiza FMEA]]</li>
<li>[[Kontrola jakości]]</li>
<li>[[Próbkowanie]]</li>
<li>[[Utrzymanie ruchu]]</li>
<li>[[Modelowanie procesów]]</li>
<li>[[TCO]]</li>
</ul>
}}
'''Diagram Pareto-Lorenza''' to diagram, który zakłada, że w każdym systemie jest tylko mała liczba czynników, które mają największy wpływ na jego całość, a wpływ reszty czynników jest mniejszy. Nazywany jest również metodą [[ABC]] lub prawem 20-80. [[Zasada Pareto]] umożliwia znalezienie 20% przyczyn przynoszących 80% strat. Pokazuje, że występowanie większości typów zdarzeń można zaobserwować w małym zaledwie fragmencie możliwych okoliczności. [[Zasada]] ta sprawdza się w wielu dziedzinach życia, np.:
'''Diagram Pareto-Lorenza''' to diagram, który zakłada, że w każdym systemie jest tylko mała liczba czynników, które mają największy wpływ na jego całość, a wpływ reszty czynników jest mniejszy. Nazywany jest również metodą [[ABC]] lub prawem 20-80. [[Zasada Pareto]] umożliwia znalezienie 20% przyczyn przynoszących 80% strat. Pokazuje, że występowanie większości typów zdarzeń można zaobserwować w małym zaledwie fragmencie możliwych okoliczności. [[Zasada]] ta sprawdza się w wielu dziedzinach życia, np.:
* 80% [[sprzedaż]]y generuje 20% [[klient]]ów,
* 80% [[sprzedaż]]y generuje 20% [[klient]]ów,
Linia 126: Linia 111:
* [[Joseph Juran]]
* [[Joseph Juran]]
* [[Six sigma]]
* [[Six sigma]]
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[ABC]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Niezgodność]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Statystyczne sterowanie procesem]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Analiza FMEA]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Kontrola jakości]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Próbkowanie]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Utrzymanie ruchu]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Modelowanie procesów]]}} &mdash; {{i5link|a=[[TCO]]}} }}


==Bibliografia==
==Bibliografia==

Wersja z 15:05, 17 lis 2023

Diagram Pareto-Lorenza to diagram, który zakłada, że w każdym systemie jest tylko mała liczba czynników, które mają największy wpływ na jego całość, a wpływ reszty czynników jest mniejszy. Nazywany jest również metodą ABC lub prawem 20-80. Zasada Pareto umożliwia znalezienie 20% przyczyn przynoszących 80% strat. Pokazuje, że występowanie większości typów zdarzeń można zaobserwować w małym zaledwie fragmencie możliwych okoliczności. Zasada ta sprawdza się w wielu dziedzinach życia, np.:

  • 80% sprzedaży generuje 20% klientów,
  • 80% braków jest skutkiem 20% przyczyn,
  • 20% informacji warunkuje 80% decyzji,
  • 20% firm giełdowych to 80% wartości wszystkich akcji na parkiecie.

Uproszczając - niewielka ilość osób lub przyczyn odpowiada za większość występujących zjawisk. Zlikwidowanie tych 20% znacząco poprawia końcowy wynik, proces, sytuacje. Równocześnie ich identyfikacja pozwala ominąć zwalczanie przyczyn mało istotnych, ponieważ zasada Pareto opiera się o analizę nierównego rozkładu czynników decyzyjnych.

Analiza Pareto nadaje się do uporządkowania i przeanalizowania wcześniej zebranych danych. Stosuje się ją kiedy naszym celem jest przeciwdziałanie:

  1. Zjawiskom negatywnym o największej częstotliwości występowania.
  2. Zjawiskom przysparzającym największych kosztów.

Diagram Pareto jest narzędziem umożliwiającym hierarchizacje czynników wpływających na badane zjawisko. Jest on graficznym obrazem, pokazującym zarówno względny, jak i bezwzględny rozkład rodzajów błędów, problemów lub ich przyczyn. Pozwala on przedstawić dane na wykresie kolumnowym z uwydatnieniem elementów dających największy wkład do problemu.

TL;DR

Diagram Pareto-Lorenza, znany również jako metoda ABC lub prawo 20-80, zakłada, że w każdym systemie tylko niewielka liczba czynników ma największy wpływ na całość. Zasada Pareto mówi, że 20% przyczyn odpowiada za 80% skutków. Diagram Pareto pozwala hierarchizować czynniki wpływające na badane zjawisko. Analiza Pareto jest przydatna do identyfikowania i przeciwdziałania negatywnym zjawiskom o największej częstotliwości występowania lub przynoszącym największe koszty. Diagram Pareto można tworzyć, zbierając dane o badanym zjawisku, uporządkowując przyczyny według częstotliwości występowania i przedstawiając je na wykresie kolumnowym. Analiza Pareto jest również podstawą dla analizy ABC, która pozwala sklasyfikować asortyment zgodnie z zasadami sterowania zakupami.

Historia reguły Pareto

Nazwa tej zasady pochodzi od nazwiska włoskiego socjologa i ekonomisty Vilfredo Pareto (15 VII 1848-19 VIII 1923). Analizował on dane statystyczne o dochodach ludności we Włoszech w 1897 roku. Na tej podstawie stwierdził, że 80% majątku we Włoszech jest w posiadaniu 20% mieszkańców kraju. W szerszym kontekście, nazwy "zasada Pareto" użył po raz pierwszy Joseph Juran w 1941 roku. W swoich badaniach nad poprawą jakości i usprawnianiem produkcji sformułował on tę zasadę jako "vital few (20%) and trivial many (80%)". Obecnie wykorzystanie zasady Pareto jest powszechne, np. w usprawnianiu efektywności przedsiębiorstw. Polega przykładowo na zebraniu danych o systemie (procesie, przedsiębiorstwie, produkcie) i wyłonieniu kluczowych czynników wpływających na efektywność systemu.

Rys. 1. Diagram rozkładu Paretto

Tworzenie diagramu

1. Zebranie danych o badanym zjawisku, problemie - np. burza mózgów.

Zdarzenia wywołujące przerwy w produkcji

Przyczyny występowania przerw
Liczba wystąpień
Brak przeszkolenia pracowników 12
Awaria maszyn 2
Pośpiech 5
Nieuwaga 15
Wady materiału 3

2. Uporządkowanie przyczyn problemu według częstotliwości występowania.

Błąd
Częstotliwość
Nieuwaga 15
Brak przeszkolenia pracowników 12
Pośpiech 5
Wady materiału 3
Awaria maszyn 2
Razem 37

3. Przedstawienie skumulowanych wartości na wykresie kolumnowym (np. wartości procentowe).

  • Oznaczyć na osi pionowej (Y) wartości (ilości) przyczyn oraz udziały procentowe.
  • Oznaczyć na osi poziomej (X) przyczyny od największej do najmniejszej wartości idąc od lewej do prawej.(porządek malejący)
  • Narysować wykresy słupkowe dla każdej przyczyny - tzw. wykres Pareto.

4. Można dodać linię pokazującą skumulowany procentowy udział wynikający z dodawania kolejnych kategorii. Ułatwia to znalezienie kategorii mających 80% wkład do problemu.

5. Oznaczyć punkty odpowiadające wartościom skumulowanym i połączyć je linią - tzw. krzywa Lorenza.

Przeanalizować otrzymany wykres, sformułować wnioski dotyczące poprawy badanego zjawiska, w miarę potrzeby wprowadzić działania korygujące.

Analiza Paretto a analiza ABC

Dzięki Regule Pareto powstała analiza ABC, jedna z odmian reguły, która pozwala sklasyfikować asortyment, posługując się różnymi zasadami sterowania zakupami.

Analiza ta sprowadza się do podziału na określone grupy asortymentowe. Pierwsza grupa to towary, które stanowią 20% całości asortymentu, ale generują 80% sprzedaży. Druga grupa to towary stanowiące 50% całego asortymentu, które generują 15% sprzedaży. Trzecia grupa natomiast, to towary stanowiące 30% całości asortymentu generujące jednak tylko 5% sprzedaży.

Analiza ABC, czy też diagram Pareto mają szerokie zastosowanie w kwestiach zarządzania przedsiębiorstwem, takich jak np.:

  1. Kontrola zużycia materiałów - analiza zużycia materiałów w ciągu roku.
  2. Sterowanie procesami - w organizacji, która podejmuje się wielu zleceń, analiza ABC pokazuje, że wystarczy kontrola tylko kilku z nich, by zapewnić kontrolę większości zadań.
  3. Zarządzanie jakością - podczas przyporządkowania przyczyn wadliwości.
  4. Obsługa eksploatacyjna - obliczenie czasu straconego z powodu awarii maszyn i urządzeń wskutek określonych przyczyn często ułatwia planowanie programu obsługi eksploatacyjnej.
  5. Redukcja różnorodności - może dotyczyć różnorodności oferowanego asortymentu wyrobów lub usług, analiza Pareto może być przeprowadzona według dochodów lub udziału we wpływach ze sprzedaży.

Patrz także:


Diagram Pareto — artykuły polecane
ABC — Niezgodność — Statystyczne sterowanie procesem — Analiza FMEA — Kontrola jakości — Próbkowanie — Utrzymanie ruchu — Modelowanie procesów — TCO

Bibliografia

  • Ahmed, M., & Ahmad, N. (2011). An application of Pareto analysis and cause-and-effect diagram (CED) for minimizing rejection of raw materials in lamp production process. Management Science and Engineering, 5(3), 87-95
  • Bagiński J. (1993), Zarządzanie jakością totalną (TQM), Bellona, Warszawa
  • Ciecieląg C., Ligus M. (2014) Analiza Pareto a zmiany klimatu: gospodarstwa domowe jako kluczowy potencjał redukcji szkodliwych emisji, z. nr 3
  • Dahlgaard J.J., Kristesen K., Kanji K. (2001), Podstawy zarządzania jakością, PWN, Warszawa
  • Jazon A. (2002), Doskonalenie zarządzania jakością, Bydgoszcz
  • Łańcucki J. (2003), Podstawy kompleksowego zarządzania jakością TQM, Poznań
  • Moothathu, T. S. K. (1985). Sampling distributions of Lorenz curve and Gini index of the Pareto distribution. Sankhyā: The Indian Journal of Statistics, Series B, 247-258
  • Pareto, V. (1974). The new theories of economics. Travaux de Sciences Sociales, 132-144
  • Prywata M. (2010), Zarządzanie ryzykiem w małych projektach, PARP, Warszawa
  • Ziółkowski J., Łada J. (2014), Analiza ABC i XYZ w gospodarowaniu zapasami, Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk, Łódź


Autor: Grzegorz Jarzynka, Tomasz Pająk


Źródło: „https://mfiles.pl/pl/index.php?title=Diagram_Pareto&oldid=180892”