Umowa rachunku bankowego

Umowa rachunku bankowego
Polecane artykuły
Umowa kredytu Konto bankowe Pożyczka Klauzula wykonalności Awal Umowa składu Gwarancja Pożyczka gotówkowa Kredyt

Umowa rachunku bankowego należy do umów nazwanych, regulowana jest przepisami kodeksu cywilnego. W ujęciu kodeksu cywilnego przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych. Ponadto, zależnie o treści umowy, bank może być zobowiązany do dokonywania rozliczeń pieniężnych na zlecenie posiadacza rachunku (np. polecenia przelewu). (Kodeks cywilny 1964, art. 725)

Umowa zostaje zawarta w drodze złożenia bankowi wniosku o otwarcie rachunku i wyrażenia na to aprobaty przez bank. Umowa rachunku bankowego jest więc czynnością prawną konsensualną.

W myśl art. 726 kodeks cywilny postanawia, iż wolne czasowo środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym, bank może obracać na potrzeby gospodarki narodowej, z tym że na każde żądanie posiadacza rachunku zobowiązany jest do ich zwrotu w całości lub części. Umowa rachunku bankowego ma charakter odpłatny (który jest zazwyczaj regułą) lub nieodpłatny. Odpłatność ze strony banku jest oprocentowaniem środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku w wysokości określonej umową. Z kolei klient ponosi koszty manipulacyjne polegające na zapłacie bankowi prowizji za czynności bankowe np. za otwarcie rachunku, za dokonywanie rozliczeń. (Kodeks cywilny 1964, art. 726)

Prawa i obowiązki stron

Banku

• prowadzenie rachunku poprzez dokonywanie odpowiednich wpisów ukazujących wszelkie zmiany środków pieniężnych na rachunku bankowym
• bank ponosi odpowiedzialność za szkody spowodowane wpisem nieprawidłowym
• bank zobowiązany jest przesyłać klientowi wyciąg z rachunku z ustaleniem salda przy każdej zmianie stanu rachunku (art. 728 KC)
• przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych na zlecenie posiadacza rachunku
• bank ma obowiązek dochowania tajemnicy obrotów i stanów na rachunkach bankowych
• bank ma prawo pobierania prowizji za czynności bankowe jeśli przewiduje to umowa
• obowiązkiem banku jest oprocentowanie środków pieniężnych na rachunku bankowym (dopisywanie odsetek)

Posiadacza rachunku

• zawiadamianie banku o zmianie miejsca zamieszkania (art. 729 KC)
• zgłaszanie bankowi niezgodności salda w ciągu 14 dni od otrzymania wyciągu z rachunku
• swobodne co do zasady dysponowanie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku
• pobieranie odsetek (do obliczania należnych odsetek od środków pieniężnych przyjmuje się, że rok liczy 365 dni, chyba że umowa stanowi inaczej)

Ustanie stosunku prawnego

• rozwiązanie za zgodą stron
• upływ określonego w umowie terminu
• w wyniku wypowiedzenia przy umowie zawartej na czas nie oznaczony w każdym czasie przez którąkolwiek ze stron (bank może dokonać wypowiedzenia tylko z ważnych przyczyn)

Rodzaje rachunków bankowych

Banki mogą prowadzić następujące rodzaje rachunków:

• rachunki rozliczeniowe (w tym bieżące i pomocnicze)
• rachunki lokat terminowych
• rachunki oszczędnościowe, oszczędnościowo-rozliczeniowe (w tym rachunki rodzinne), rachunki terminowych lokat oszczędnościowych\
• rachunki powiernicze (Prawo bankowe 1997, art 49)

Umowa rachunku bankowego

Umowa rachunku bankowego zawierana jest na piśmie. Umowa ta powinna określać w szczególności:

• strony umowy
• rodzaj otwieranego rachunku
• walutę rachunku
• czas trwania umowy
• jeśli strony zastrzegają oprocentowanie środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku - wysokość tego oprocentowania oraz przesłanki dopuszczalności jego zmiany przez bank, a także terminy wypłat, postawienia do dyspozycji lub kapitalizacji należnych odsetek
• wysokość prowizji oraz opłat za czynności związane z wykonywaniem umowy oraz przesłanki i tryb ich zmian przez bank
• formy oraz zakres rozliczeń pieniężnych dokonywanych na polecenie posiadacza rachunku oraz terminy ich realizacji
• przesłanki i tryb dokonywania zmian umowy
• przesłanki i tryb rozwiązywania umowy rachunku bankowego
• zakres odpowiedzialności banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rachunku (Prawo bankowe 1997, art. 52)

Bibliografia

• Lewandowski J. (2002), Prawo Cywilne, Wydawnictwo Szkoła Główna Handlowa, Warszawa
• Smyl. M. (2006), Umowa rachunku bankowego, Studenckie Zeszyty Naukowe nr 9/12, s. 17-27
• Stangret A. (2004), Zawarcie umowy rachunku bankowego drogą elektroniczną, E-Biuletyn nr 3
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe. Dz.U. nr 140 poz. 939

Autor: Kamil Kruk, Aleksandra Tuleja