Formy zatrudnienia

Formy zatrudnienia
Polecane artykuły
Rodzaje umów z pracownikami Kontrakt menedżerski Zakaz konkurencji Praktykant Praca dorywcza Honorarium Umowa a kontrakt Praca sezonowa Samozatrudnienie

Formy zatrudnienia - są to różnego rodzaju umowy ze stosunku pracy zawarte między pracownikiem, a pracodawcą. W polskim prawie wyróżnia się pracownicze formy zatrudnienia oraz niepracownicze formy zatrudnienia.

Pracownicze formy zatrudnienia

Polegają one na zatrudnieniu w ramach stosunku pracy. "Podlegają one przepisom kodeksu pracy oraz innym przepisom regulującym kwestie prawa pracy." Wyróżniamy umowy pracownicze takie jak np.

• "na czas określony,
• na czas nieokreślony,
• na okres próbny,
• na czas wykonania określonej pracy,
• powołanie,
• wybór,
• mianowanie,
• spółdzielcza umowa o pracę."

Niepracownicze formy zatrudnienia

Niepracownicze formy zatrudnienia polegają na zatrudnieniu na podstawie umów prawa cywilnego lub prawa handlowego. Do nich możemy zaliczyć między innymi:

• "umowę zlecenie,
• umowę o dzieło,
• umowę agencyjną,
• umowę o pracę nakładczą,
• umowę o zarządzanie,
• samozatrudnienie."

Rodzaje form zatrudnienia

Umowa o pracę- regulowana jest przez przepisy Kodeksu Pracy. Są tu dwie strony umowy, a mianowicie pracownik i pracodawca. Pracownik w umowie o pracę “zobowiązuje się do wykonania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Natomiast pracodawca zobowiązuje się do wypłacenia wynagrodzenia zatrudnionemu pracownikowi. Możemy wyróżnić umowę o pracę:

• na czas nieokreślony
• na czas określony
• na czas wykonywania określonej pracy.

Umowa zlecenie- w tej umowie zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania określonej czynności prawnej w określonym terminie dla zleceniodawcy. Zazwyczaj tego typu umowy stosuje się do umów o świadczenie różnego rodzaju usług. Trzeba pamiętać, że w w umowie zlecenie, zleceniodawca winien opłacić składki ZUS i ubezpieczenie zdrowotne.

Umowa agencji- są tutaj dwie strony umowy: agent i zleceniodawca. Agent, czyli osoba przyjmująca zlecenie obarcza się do stałego pośredniczenia w ramach działalności własnego przedsiębiorstwa za świadczenie pieniężne przy zawieraniu umów z klientami na rzecz zleceniodawcy. Agent dostaje wynagrodzenie za pozytywny wynik swojej pracy.

Umowa o dzieło- podlega ona przepisom Kodeksu Cywilnego w art. 627-646. Przedmiotem tej umowy jest dzieło materialne lub niematerialne. Ma ona charakter jednorazowy, ponieważ jest umową rezultatu.

Kontrakt menadżerski- inaczej zwany umową o zarządzanie lub kontraktem kierowniczym. Ten rodzaj umowy nie został uregulowany ani przepisami Kodeksu Pracy, ani też przepisami Kodeksu Cywilnego. Umowa ta funkcjonuje jednak w obrocie gospodarczym. Na jej mocy właściciel powierza menadżerowi zarządzanie całym przedsiębiorstwem lub dowolną częścią przedsiębiorstwa.

Samozatrudnienie- jest formą wykonywania pracy zleconej na rzecz pracodawcy, który wcześniej zatrudniał pracownika, ale w wyniku zmian organizacyjnych doszło do usamodzielnienia się pracowników. Umowa samozatrudnienia dla osoby, która wykonuje usługę, ma charakter profesjonalny, czyli świadczenia wykonywane są w zakresie prowadzonej działalności.

Modele zatrudnienia

• stały - oparty jest on na umowach na czas nieokreślony. Jest też najbardziej kosztownym modelem zatrudnienia dla pracodawcy, ponieważ ponosi on koszty takie jak: rekrutacji i selekcji pracowników, szkoleń pracowniczych, świadczeń i wynagrodzeń, zwolnień od strony pracodawcy.
• zmienny- uwzględnia on niestabilność gospodarczą i popytową, które ciągle się zmieniają. Model ten zakłada elastyczność funkcjonalną, ilościową i czasową.
• mieszany- są tu pracownicy stali i tymczasowi.

Bibliografia

• Baron-Wiaterek M. (2008) Organizacja zatrudnienia tymczasowego i telepracy- warunki i cechy charakterystyczne Politechnika Śląska, Wydział Organizacji i Zarządzania, Katedra Administracji i Prawa, Gliwice
• Brezka A. (2012) Nietypowe formy zatrudnienia w Polsce na tle wybranych krajów Unii Europejskiej, Studia i prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania nr 28, Uniwersytet Szczeciński
• Grzonka L. (2013) Alternatywne formy zatrudnienia z wzorami umów i pism, Polskie Wydawnictwo Prawnicze, Poznań
• Jędrzejewska M. (2012) Różne formy zatrudnienia- konsekwencje składkowe, Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa
• Myjak T. (2011) Wpływ formy zatrudnienia na zachowania organizacyjne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń
• Szulz B. (2013) Telepraca - nowoczesna, elastyczna forma zatrudnienia i organizacji pracy. Szansa czy zagrożenie?, Repozytorium UR
• Wiśniewski J. (2010) Różnorodne formy zatrudnienia, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń

Autor: Małgorzata Sołtys