Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Polecane artykuły
Regionalne izby obrachunkowe Fundusz pracy Oświadczenia majątkowe Główny księgowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Urząd wojewódzki Pracownicze plany kapitałowe Aktuariusz Uchwała budżetowa

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) jest jednym z funduszy należących do grupy funduszy pozaubezpieczeniowych. Powstał na mocy ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych z 9 maja 1991 roku.

Obecne działanie funduszu jest oparte o ustawę z 27 sierpnia 1997 roku (z późniejszymi zmianami) o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. Jest to fundusz celowy, wyposażony w osobowość prawną. Posiada pełnomocnika do Spraw Osób Niepełnosprawnych w randze sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej oraz Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Środki funduszu są przekazywane samorządom powiatowym i wojewódzkim. Uprawnione do pozyskiwania dotacji z funduszu są również zakłady podejmujące produkcję (usługi) w zakresie wyrobów ortopedycznych i protetycznych oraz sprzętu rehabilitacyjnego. Niezależnie od tego zakłady te korzystają z określonych zwolnień podatkowych. Jeżeli w Funduszu zostaną odnotowane nadwyżki mogą być one przeznaczone na lokaty, wnoszenie udziałów do spółek czy nabycie akcji lub obligacji.

Organy Funduszu

Organami Funduszu jest Rada Nadzorcza i Zarząd.

Rada nadzorcza składa się z:

• Prezesa Rady Nadzorczej, czyli Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych,
• Przedstawiciela ministra właściwego do spraw finansów publicznych,
• Jeden przedstawiciel z każdej organizacji pracodawców reprezentatywnej w związku z Ustawą o Radzie Dialogu Społecznego,
• Jeden przedstawiciel z każdej organizacji związkowej reprezentatywnej w związku z Ustawą o Radzie Dialogu Społecznego,
• Dwóch przedstawicieli nie wymienionych wyżej, a należących do organizacji pozarządowych.

Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego powołuje Członków Rady Nadzorczej na wniosek pełnomocnika, a w przypadku przedstawicieli innych organizacji pozarządowych na wniosek uprawnionych organizacji.

Do głównych zadań Rady Nadzorczej należy:

• zatwierdzanie rocznych sprawozdań PFRON,
• kontrolowanie i ocenianie działalności zarządu,
• opiniowanie wniosków wpływających odnośnie powołania lub odwołania każdego z zastępców Prezesa Zarządu,
• zatwierdzanie planów działalności oraz projektu planu finansowego,
• rozpatrzenie wniosków Zarządów sprawie zaciągania pożyczek przez Fundusz,
• przekładanie do dnia 20 marca każdego roku sprawozdania z działalności Funduszu ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego.

Do zadań Zarządu należy:

• gospodarowanie środkami funduszu,
• decyzje w sprawie odraczania terminu spłat czy umarzania pożyczek,
• współpraca w organizacjami pozarządowymi,
• przedłożenie Radzie Nadzorczej sprawozdania z działalności Funduszu,
• opracowanie projektów oraz planów dotyczących działaności Funduszu,
• wybór przedsięwzięcia do finansowanie ze środków Funduszu.

Przychody funduszu

Koszty działalności Funduszu są pokrywane z jego przychodów. Organem doradczym pełnomocnika jest Krajowa Rada Konsultacyjna do Spraw Osób Niepełnosprawnych, składająca się z przedstawicieli powoływanych przez Ministra Pracy na 4-letnia kadencję.

Przychodami Funduszu są głównie przychody z obowiązkowych miesięcznych wpłat.

Wpłat tych dokonują:

Pracodawcy, zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, a wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w ich zakładzie jest niższy niż 6% są zobowiązani do miesięcznych wpłat na Fundusz w wysokości kwoty stanowiącej iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia. Liczba pracowników musi odpowiadać różnicy między zatrudnieniem odpowiadającym osiągniecie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.

Zakłady pracy chronionej w wysokości stanowiącej 10% środków uzyskanych z tytułu zwolnień podatkowych określonych w ustawie.

Pozostałe przychody funduszu stanowią dotacje z budżetu Państwa, inne dotacje lub subwencje, spadki, zapisy lub darowizny, dobrowolne wpłaty, dochody z oprocentowanych pożyczek, dyskonto od zakupionych bonów skarbowych i odsetek od zakupionych obligacji emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa lub NBP oraz lokat terminowych, otrzymane dywidendy itp.

Z wpłat na fundusz zwolnieni są pracodawcy, u których wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi, co najmniej 6%. Wskaźnik ten jest inny dla państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych, a także instytucji kultury oraz państwowych i niepaństwowych szkół różnego stopnia. Zwolnieni są także pracodawcy prowadzący zakłady pracy będące w likwidacji albo, których upadłość ogłoszono.

Formy dofinansowań

Prowadzący zakład pracy chronionej ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, za okresy miesięczne w 2003 r., nie dłużej jednak niż za grudzień 2003 r., może na wniosek otrzymać dla tego zakładu:

• dofinansowanie lub refundację wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, u których stwierdzono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe lub epilepsję oraz pracowników niewidomych, w wysokości 75% najniższego wynagrodzenia,
• dofinansowanie w związku z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych w przypadku braku podstaw do zwrotu podatku od towarów i usług lub gdy jest on niższy o 90% od wynikającego z wyliczenia dokonanego na podstawie przepisów odrębnych.

Prowadzący zakład pracy chronionej lub zakład aktywności zawodowej w stosunku do tego zakładu otrzymuje zwrot podatku od towarów i usług na podstawie przepisów odrębnych za okresy miesięczne w 2003 r., nie dłużej jednak niż za grudzień 2003 r.

Bibliografia

• Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 roku o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2007 r. Nr 89 poz. 589 z póżn. zm.),
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.),
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 123, poz. 776 z późn. zm.),
• Walczak D. (2011), "Uwarunkowania funkcjonowania systemu zabezpieczenia społecznego rolników w Polsce", Wydawnictwo Tnoik, Toruń.

Autor: Małgorzata Wyczesana, Karolina Radecka

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.