Inżynieria finansowa

Inżynieria finansowa
Polecane artykuły
Unia walutowa Rynek terminowy Innowacja Rynek nabywcy Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej Ograniczenia handlu elektronicznego Gospodarka światowa Franchising Tulipmania

Inżynieria finansowa jest to dyscyplina naukowa stanowiąca nierozłączny element matematyki finansowej, zajmująca się badaniem instrumentów rynku finansowego. W świadomości wielu osób nadal powszechne jest wielorakie pojmowanie inżynierii finansowej, tak więc termin ten może być rozumiany również jako:

• Innowacyjne podejście do kwestii finansowych - powiązane jest z nieszablonowym sposobem radzenia sobie z wyzwaniami pojawiającymi się na rynku finansowym. "Rola innowacji finansowych ulega istotnym zmianom wraz z rozwojem rynków finansowych, wzrostem ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej, wzrostem skali transakcji o charakterze globalnym czy też skróceniem czasu ich realizacji. W konsekwencji instytucje finansowe muszą, z jednej strony dostosowywać się do tych zmian, a z drugiej aktywnie włączać się w ich kształtowanie".
• Zarządzanie ryzykiem- ryzyko finansowe stało się nieodłącznym elementem działalności ekonomicznej oraz znakiem współczesnych czasów. Internacjonalizacja produkcji, zmniejszający się wpływ państwa na działalność gospodarczą czy liberalizacja przepływów kapitałowych pomiędzy krajami wpłynęły na zmienność warunków na rynku, a więc wywołały konieczność zarządzania ryzykiem finansowym

• Wykorzystanie zaawansowanych modeli ekonometrycznych oraz wiedzy i narzędzi matematycznych, statystycznych jak i informatycznych, które wspomagają proces obliczeniowy w celu rozwiązania problemów bądź wprowadzenia na rynek finansowy nowych produktów finansowych - podejście takie zrodziło się przy próbach stworzenia formuł matematycznych, które stosowane były w symulacjach procesów rynkowych, w przypadku braku warunków do tego, aby mechanizm rynkowy mógł odpowiednio działać. Według zwolenników tego podejścia, do najważniejszych zadań inżynierii finansowej należy wykorzystywanie narzędzi matematycznych do wyceny instrumentów finansowych

Inżynieria finansowa może być definiowana także przez pryzmat ról, jakie pełnią członkowie procesów gospodarczych. Z punktu widzenia instytucji finansowych inżynieria finansowa jest przede wszystkim tworzeniem nowych produktów finansowych w celu zaspokojenia zróżnicowanych potrzeb rynku, a także zmienianiem i ulepszaniem już istniejących instrumentów finansowych. Według badacza ta dziedzina nauki polega na konstrukcji modeli i teorii, które opisują procesy gospodarcze. Teorie i modele umożliwiają obserwację i lepsze zrozumienie zmian zachodzących w procesach gospodarczych, co z kolei pozwala na szybsze oraz bardziej precyzyjne dostosowanie się do tych zmian. Kolejnymi uczestnikami procesów gospodarczych trudzącymi się problematyką inżynierii finansowej są przedsiębiorstwa, które świadcząc usługi i wytwarzając produkty, są zainteresowane poszukiwaniem metod zarządzania ryzykiem. Konkludując, inżynieria finansowa ma być narzędziem zapewniającym przedsiębiorstwom kontynuację działania na rynku

TL;DR

Inżynieria finansowa to dyscyplina naukowa badająca instrumenty rynku finansowego. Może być rozumiana jako innowacyjne podejście do kwestii finansowych, zarządzanie ryzykiem oraz wykorzystanie narzędzi matematycznych do wyceny instrumentów finansowych. Instytucje finansowe tworzą nowe produkty, a przedsiębiorstwa korzystają z inżynierii finansowej do zarządzania ryzykiem. Geneza inżynierii finansowej sięga średniowiecza, a jej rozwój jest wynikiem rozwoju technologii, teoretycznych modeli, złożoności systemów finansowych i konieczności zarządzania ryzykiem.

Geneza inżynierii finansowej

System finansowy zaczął się kształtować dopiero w latach 40. XX wieku, jednak zalążków inżynierii finansowej należy dopatrywać się już w początkach rynków finansowych. Początki te miały miejsce w średniowieczu, kiedy to targowiska i jarmarki stanowiły miejsca wymiany głównie złotem, towarami i wekslami między zainteresowanymi stronami transakcji. Nabywca miał wówczas bezpośredni kontakt z produktem i przed dokonaniem zakupu mógł go obejrzeć. Z czasem wprowadzono możliwość zawierania transakcji przez uprawnione do tego osoby. W roku 1667 pojawiły się regulacje prawne dotyczące zawodu maklera. Na przełomie XVI i XVII w. w europejskich miastach portowych powstały pierwsze regulowane i zorganizowane giełdy towarowe. Pierwsze kontrakty terminowe zostały użyte już w latach trzydziestych XVII w. na giełdzie w Amsterdamie, która powstała w 1608 r.. Kontrakty te były umową między zainteresowanymi stronami czyli sprzedającym i kupującym o sprecyzowaną ilość konkretnego towaru, po ustalonej w momencie zawarcia umowy cenie. Ponadto towar ten miał być dostarczony w przyszłości do kupującego. W późniejszym okresie, w wyniku niestabilnej sytuacji na rynku rolnym giełdy towarowe zaczęły przekształcać się w giełdy terminowe. Rok 1773 okazał się przełomowym dla rynku finansowego, bowiem wówczas powstała pierwsza na świecie giełda papierów wartościowych. W okresie nasilających się kryzysów i globalnej recesji w latach 1929-1933 zaczęto stopniowo odstępować od systemu monetarnego opartego na wymienialności pieniądza na złoto i wprowadzono pieniądz papierowy. W lipcu 1944 roku miała miejsce konferencja w Bretton Woods. Założono wówczas Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy oraz przyjęto zasadę wymienialności walut. Początkowo ustalono parytetowe kursy walutowe, jednak po szybkim wzroście cen ropy naftowej przez kraje OPEC i spadku zaufania do dolara, w roku 1973 porozumienie z Bretton Woods zostało zerwane i wprowadzono zmienne kursy walutowe. Zmiany te stały się przyczyną gwałtownego wzrostu ryzyka transakcji międzynarodowych, a zarządzanie tym ryzykiem okazało się koniecznością. Wprowadzono zatem nowe instrumenty finansowe, między innymi kontrakty futures, wymiany, opcje walutowe. Stopniowo zaczęto wprowadzać kombinacje tych produktów finansowych oraz tworzyć tzw. struktury hybrydowe. Proces tworzenia nowych instrumentów finansowych stanowi istotną część inżynierii finansowej

Przyczyny dynamicznego rozwoju inżynierii finansowej

Inżynieria finansowa niewątpliwie rozwija się w bardzo szybkim tempie. Wpływają na to następujące czynniki:

• rozwój technologii komputerowej
• rozwój teoretycznych modeli, które wskazują na procesy i zjawiska finansowe
• zwiększająca się złożoność systemów finansowych
• konieczność zarządzania ryzykiem
• rozwój technik księgowych, które ułatwiają urzeczywistnić zaplanowane cele przedsiębiorstwa
• poszukiwanie korzyści podatkowych

Bibliografia

• Ćwikła, A. (2012). Wdrażanie instrumentów inżynierii finansowej w sektorze MŚP na przykładzie Inicjatywy JEREMIE. Zeszyty Naukowe ZPSB Firma i Rynek, (1 (42)), 83-92
• Dębski W. (2005), Rynek finansowy i jego mechanizmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Krysiak J. (2014). Inżynieria finansowa - komercyjna strona innowacyjności, Prace naukowe WWSZiP, nr T. 30 (5)
• Smithson Cz.W. (2000). Zarządzanie ryzykiem finansowym; instrumenty pochodne, Inżynieria finansowa i maksymalizacja wartości, Dom Wydawniczy ABC, Kraków
• Szopa A. (2012), Podstawy inżynierii finansowej, Wolters Kluwer, Warszawa
• Tyc W. (2011). Inżynieria finansowa - innowacja, wiwisekcja czy metafizyka?, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, nr 19
• Weron A. (1998). Inżynieria finansowa. Wycena instrumentów pochodnych. Symulacje komputerowe. Statystyka rynku, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa
• Zaremba L. (2015), Inżynieria finansowa na rynkach zupełnych. Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula, nr 4

Autor: Maria Syjud