Zarządzanie logistyczne

"Zarządzanie logistyczne - jest działalnością kreującą całościową koncepcję przedsięwzięć logistycznych, uwzględniająca ich przebieg zarówno w przedsiębiorstwie, jak i u partnerów, oraz koordynację realizacji (w szerokim znaczeniu) tej koncepcji przez odpowiednie jednostki organizacyjne z wykorzystaniem właściwych instrumentów kierowania i kontroli".

TL;DR

Zarządzanie logistyczne obejmuje koncepcje i modele logistyczne, takie jak modele grafu, obsługi i dynamiki systemu zarządzania. Koncepcja logistycznego łańcucha dostaw opiera się na zintegrowanym zarządzaniu sekwencją działań, które umożliwiają przepływ materiałów od dostawców do klientów. Logistyka zaopatrzenia obejmuje procesy zakupu i oceny dostawców, a logistyka dystrybucji koncentruje się na dostarczaniu produktów do klientów.

Typy modeli logistycznych

Modele to uproszczone odwzorowanie rzeczywistości. Aby zredukować złożony stan faktyczny rzeczywistości do struktur podstawowych, należy przekształcić system rzeczywisty w model, za pomocą uproszczonych i abstrakcyjnych metod w ramach modelowania bądź tworzenia modeli.

W zależności od tego, ile elementów liczy dany model, możemy wyróżnić: modele ikoniczne, modele analogowe i modele symboliczne. Natomiast klasyfikacja formalnych modeli logistycznych dokonywana jest w aspekcie problemu i metod. Pomimo różnorodności problemów logistycznych występują trzy główne typy modeli, które oparte są na istniejących teoriach i przedstawiają wytyczające kierunki koncepcji modelowania systemów logistycznych:

• model grafu,
• model obsługi,
• model dynamiki systemu zarządzania.

W modelu grafu strukturę przestrzenną systemu logistycznego przedstawia się za pomocą grafu, określonego przez pewną liczbę wyróżnionych punktów (węzłów) i powiązań między nimi (krawędzi). Między węzłami ma miejsce przepływ towarów fizycznych (materiałów) i informacji.

Strukturę modelu obsługi (kolejki) charakteryzują trzy procesy: przybywania, przebywania i obsługi obiektów. Obiekty (klienci lub zamówienia) trafiają ze źródeł do stacji obsługi. Jeśli stacja jest zajęta, ustawiają się w formie kolejki. Po dokonaniu obsługi, następuje opuszczenie obiektów w punktach wyjścia. Dla każdego z procesów częściowych istnieją wielkości (parametry systemowe), które w sposób dokładny je określają. Dwie zmienne - struktura i parametry - ustalają charakterystykę systemu, którą opisuje się przez wielkości osiąganej wydajności.

Ostatni model służy analizie zespołu zachowań systemów dynamicznych. Zakłady odwzorowywane są jako system obwodów regulacyjnych, w których są rejestrowane i symulowane procesy w systemie. Rozróżnia się wówczas sześć powiązanych ze sobą sieci zależności: materiałowych, zamówień, urządzeń, środków płatniczych, osobowych i informacyjnych. Umożliwiają one analizę systemów zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji.

W ramach analizy modeli logistycznych w aspekcie metod stosowane są modele pozwalające na rozwiązania ścisłe, modele heurystyczne i modele symulacyjne. Te pierwsze występują zawsze, gdy w formalnym modelu należy odwzorować problemy związane z podjęciem decyzji, które są dobrze ustrukturyzowane. Problemy o słabo rozpoznawalnej strukturze, charakteryzujące się tym, iż brak im cech problemu dobrze ustrukturyzowanych przedstawia się za pomocą modeli heurystycznych. Obejmują one szereg zasad heurystycznych, które wspomagają proces poszukiwania rozwiązania danego problemu. To "wspomaganie" polega na drastycznym redukowaniu możliwości, które trzeba rozpatrzyć w celu znalezienia rozwiązania. Z kolei modele symulacyjne opisują transakcje zachodzące w określonym czasie w systemie, takie jak przekazywanie zamówień albo wysyłka towarów. Są one specjalną metodą eksperymentu, w której za pomocą ilościowo sformułowanych modeli opisuje się zachowanie systemu, przy uwzględnieniu czynnika czasu

Koncepcja logistycznego łańcucha dostaw

Rozwój koncepcji łańcucha dostaw to logiczna konsekwencja wcześniejszych etapów ewolucji nauki logistyki, czyli zarządzania dystrybucją fizyczną i zintegrowanego zarządzania logistyką. Wzrost zainteresowania dystrybucją fizyczną (1 etap) był następstwem kilku trendów, które panowały w amerykańskiej gospodarce - rozszerzenie asortymentu produktów, wzrost stawek przewozowych, czy produkcja dóbr wyższej wartości. Zarządzanie logistyką (2 etap) to rezultat pojawienia się w gospodarce kilku nowych tendencji: konkurencji globalnej, czy deregulacji transportu. Koncepcja zarządzania łańcuchem dostaw ukształtowana została także przez szereg ważnych czynników ekonomicznych i społecznych - zmiany na rynku dóbr konsumpcyjnych, postęp technologiczny, efektywniejsze kanały dystrybucji oraz deregulacja i polityka rządu.

Istotą łańcucha dostaw jest zintegrowane zarządzanie sekwencją działań, które umożliwiają przepływ materiałów od dostawców aż do ostatecznego klienta. Efektywne nim zarządzanie wymaga:

• koordynacji działań realizowanych w rurociągu,
• ciągłości przepływu zapasów,
• uwzględnienia kosztów wyładunku w cenie produktów,
• planowania działań z perspektywy łańcucha dostaw jako całości,
• wymiany informacji i podziału ryzyka,
• stworzenia silnych więzi partnerskich i sojuszy z uczestnikami kanału.

Dzięki zastosowaniu koncepcji zarządzania logistycznym łańcuchem dostaw coraz więcej przedsiębiorstw jest w stanie obniżyć znacznie koszty i stworzyć dla klientów dodatkową wartość.

Logistyka zaopatrzenia

Proces zaopatrzenia można przedstawić jako szereg czynności, które obejmują:

• wystąpienie zapotrzebowania,
• zdefiniowanie i ocenę potrzeb użytkownika,
• podjęcie decyzji co do rozpoczęcia produkcji,
• zakup danego dobra,
• określenie typu zakupu,
• przeprowadzenie gruntownej analizy rynku,
• selekcję potencjalnych dostawców,
• ocenę owych dostawców,
• wybór dostawcy ostatecznego,
• przyjęcie dostawy produktu.

Systemy logistyki zaopatrzenia różnią się między sobą znaczeniem, zasięgiem, kosztami, złożonością. Zależą one od położenia firmy w łańcuchu dostaw, rodzaju produktów oraz sytuacji na rynku zbytu. Sfera zaopatrzenia odgrywa bardzo ważną rolę w zarządzaniu materiałami, a samo zaopatrzenie jest istotnym ogniwem w łańcuchu dostaw. Działaniami, które składają się na proces zaopatrzenia można zarządzać efektywniej, jeżeli realizuje się je według następujących etapów: określenie typu zakupu, oszacowanie potrzebnego poziomu nakładów, przeprowadzenie procesu zakupu i ocena efektywności tego procesu

Logistyka dystrybucji

Systemom logistyki dystrybucji poświęca się najwięcej uwagi w przedsiębiorstwach, jednakże wymagania stawiane współczesnej obsłudze klienta sprawiają, iż konieczne jest koordynowanie systemami zaopatrzenia i dystrybucji. Logistyka odgrywa kluczową rolę w obsłudze klienta, ponieważ to właśnie na niej ciąży odpowiedzialność za dostarczenie produktu ostatecznemu odbiorcy. Obsługa klienta łączy w pewnien sposób logistykę i marketing. Z punktu widzenia marketingu obsługa klienta to część produktu rozszerzonego, co jest zgodne z koncepcją wartości dodanej. Z logistycznego punktu widzenia głównymi elementami obsługi klienta są elastyczność, komunikacja, niezawodność i czas. Aby sprawnie zarządzać obsługą klienta trzeba najpierw określić jej standardy i mierniki ich realizacji. Standardy obsługi klienta są podnoszone systematycznie na wyższy poziom, natomiast mierniki wykorzystywane obecnie mierzą to, co się dzieje po stronie nabywcy. W dystrybucji nastąpiła rewolucja spowodowana spektakularnym rozwojem detalistów, takich jak masowi sprzedawcy, wyspecjalizowani detaliści, sprzedaż półhurtowa i kluby centrowe. Detaliści ci dokonali wielkich zmian w działalności logistycznej

Zarządzanie logistyczne — artykuły polecane

Zarządzanie sieciami dostaw — Logistyka — Informatyczne systemy zarządzania produkcją — Quick response — Optymalizacja przewozów — Wyznaczanie trasy — E-logistyka — System SCM — System APS

Bibliografia

• Coyle J. (2002), Zarządzanie logistyczne, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Krawczyk S. (2001), Zarządzanie procesami logistycznymi, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Pfohl H. (1998), Zarządzanie logistyką. Funkcje i instrumenty, Biblioteka logistyka, Poznań
• Radziejowska G. (2012), Aspekty logistyczne w zarządzaniu realizacją zamówień na przykładzie przedsiębiorstwa produkcyjnego, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, nr 1871
• Rutkowski K. (2004), Zarządzanie łańcuchem dostaw - próba sprecyzowania terminu i określenia związków z logistyką, Gospodarka Materiałowa i Logistyka, nr 12
• Szołtysek J. (2014), Uspołecznienie procesu zarządzania logistycznego miastem, Logistyka, nr 5

Autor: Paulina Skiba