Transport międzynarodowy

Transport to inaczej proces, w wyniku którego następuje przemieszczenie się ludzi, rzeczy oraz energii, w celu zaspokojenia najróżniejszych potrzeb i pragnień jednostek. Efektem transportu jest usługa przewozowa świadczona w przestrzeni. Transport może odbywać się zarówno wewnątrz jednego kraju oraz pomiędzy różnymi krajami.

Zgodnie z ustawą o VAT (art. 83. ust.3, pkt.1)przez transport międzynarodowy należy rozumieć przemieszczanie się towarów pomiędzy krajami z wyłączeniem krajów członkowskich UE. Oznacza to iż transport pomiędzy Polską a Hiszpanią będzie nie transportem międzynarodowym a transportem wewnątrzwspólnotowym. Taka definicja dotyczy transportu towarów. Zgodnie z ustawą, transport międzynarodowy dotyczy przemieszczania się towarów:

• z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej,
• z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju,
• z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt),
• z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej lub z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju;

W przypadku transportu osób w ust.3 pkt 2 jest mowa o tym, iż międzynarodowy transport osób to przemieszczanie się ludności:

• z miejsca wyjazdu na terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju,
• z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu na terytorium kraju,
• z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt);

TL;DR

Artykuł omawia transport międzynarodowy, funkcje transportu, cele transportu międzynarodowego, oraz występujące w nim ograniczenia i rodzaje. Transport międzynarodowy umożliwia przemieszczanie się towarów i osób pomiędzy krajami, co ma wiele zalet, takich jak zwiększenie handlu i wymiany wiedzy. Jednakże, istnieją również przeszkody w postaci barier celnych i granic, ograniczenia dotyczące wielkości ładunku, różnice w przepisach oraz wysokie koszty. Rodzaje transportu międzynarodowego obejmują transport lotniczy, morski, kolejowy i samochodowy.

Funkcje transportu

Transport, niezależnie od tego czy międzynarodowy czy wewnątrzkrajowy, pełni szereg funkcji w stosunku do jednostek oraz poszczególnych organów państwa. Są to funkcje gospodarcze, polityczne, społeczne, produkcyjne. Transport obsługuje sferę życia jaką jest produkcja i wymiana. Odpowiada za przemieszczanie się surowców i półsurowców do miejsc produkcyjnych oraz przemieszczenie produktu gotowego z miejsca wytworzenia do miejsca odbioru. W przypadku funkcji polityczno-społecznych transport odpowiada za utrzymywanie dobrych relacji międzyludzkich. Dzięki niemu można lepiej zrozumieć inne kultury i społeczeństwa (ich problemy oraz nawyki). Obecnie transport pozwala również na wymianę kulturalną oraz wymianę dóbr i usług pomiędzy jednostkami oraz krajami. Mieszkańcy mają wtedy szansę nie tylko na poznanie innych, odległych czy obcych kultur ale dodatkowo mają możliwość korzystania z ich dorobku. W życiu codziennym za pomocą transportu mamy możliwość przemieszczania się z miejsca pracy do miejsca zamieszkania. Dobrze rozwinięty transport, zarówno lądowy, lotniczy jak i morski, bardzo często jest wyznacznikiem zamożności oraz stopnia rozwinięcia kraju. W efekcie, przekłada się to na zmianę pozycji kraju na arenie międzynarodowej oraz może wpłynąć na poprawę gospodarczą, społeczną, czy też prestiż kraju.

Warto wspomnień iż w wymiarze gospodarczym transport zapewnia również możliwość rozległego rozpowszechniania sprzedaży i skupu towarów, integruje gospodarkę kraju z gospodarką międzynarodową oraz umożliwia współpracę przemysłową w skali globalnej.

Cele transportu międzynarodowego

Można wyróżnić wiele głównych powodów, dla których poszczególne państwa decydują się na zacieśnienie więzi w przypadku polityki transportowej. Do głównych impulsów takich działań T. Szczepaniak zalicza m.in.:

• modernizację transportu,
• rozwój transportu,
• tworzenie systemów, które wpłyną na rozkwit gospodarczy.

Są to cele długofalowe. Aby jednak je osiągnąć, koniecznie jest opracowanie i wdrożenie mniejszych celów, których zadaniem będzie doprowadzenie do realizacji celów nadrzędnych. Działania, które mają za zadanie pomóc w realizacji wyżej wymienionych celów głównych to m.in.:

• wspieranie rozwoju konkurencji;
• przeciwdziałanie monopolowi w sektorze transportu;
• dbanie o bezpieczeństwo transportu poprzez stosowanie nowoczesnych metod;
• rozwijanie węzłów transportowych.

Spedycja

W transporcie międzynarodowym ważnym elementem jest również spedycja. Jest to usługa, za pomocą której organizowane jest przemieszczanie ładunków od nadawcy do odbiorcy, przy wykorzystaniu odpowiednich środków i sposobów transportu. Za takie działania odpowiada spedytor. Spedytor ma za zadanie działać na korzyść swoich klientów, którzy powierzają mu ładunki i towary. Jego zadaniem jest jak najlepszy dobór usługi odpowiadającej potrzebom swoich klientów. Możliwe jest to dzięki własnej sieci kontaktów oraz znajomości rynku transportowego. Spedytor świadczy usługi w swoim imieniu bądź w imieniu osoby zlecającej. Są to usługi świadczone odpłatnie.

Transport międzynarodowy - mocne strony

Transport międzynarodowy ma wiele zalet. Przede wszystkim, dostępność towarów i usług w wielu krajach jest znacznie łatwiejsza dzięki transportowi międzynarodowemu.

• Przewożenie towarów między krajami wpływa na wzrost handlu i wymiany wiedzy na całym świecie. Ponadto, transport międzynarodowy może pomóc w zmniejszeniu kosztów produkcji poprzez odpowiednie przydzielanie zasobów.
• Transport międzynarodowy przyczynia się również do zwiększenia innowacyjności poprzez wymianę informacji między różnymi krajami.
• Może sprzyjać również pomocy technicznej pochodzącej z innych krajów, co może przyczynić się do rozwoju gospodarczego i społecznego.

Transport międzynarodowy - ograniczenia

Poniżej wymieniono słabe strony i ograniczenia transportu międzynarodowego:

• Przeszkody w postaci barier celnych i granic: często wymaga to drogich i czasochłonnych procedur celnych oraz odpraw paszportowych, które mogą znacznie wydłużyć czas przewozu i zwiększyć koszty.
• Ograniczenia w zakresie wielkości i wagi ładunku: ograniczenia dotyczące wielkości i wagi ładunku międzynarodowego mogą ograniczać możliwości przewożenia dużych lub ciężkich przedmiotów, a czasami nawet całych zestawów.
• Ograniczenia w zakresie transportu ładunków niebezpiecznych: wywołane przez rygorystyczne przepisy dotyczące transportu niebezpiecznych substancji, które często są różne w różnych krajach.
• Wysokie koszty: transport międzynarodowy jest często droższy niż transport wewnętrzny, ponieważ obejmuje koszty opłat celnych, podatków, opłat lotniczych i innych opłat.
• Różne przepisy dotyczące transportu: wymaga to znajomości zasad, regulacji i przepisów obowiązujących w różnych krajach, co może być trudne do zrozumienia.
• Różnice kulturowe: różnice kulturowe między krajami mogą utrudniać zrozumienie praw i przepisów dotyczących transportu międzynarodowego.

Transport międzynarodowy - rodzaje

Transport międzynarodowy to proces, w którym transport odbywa się pomiędzy różnymi krajami. Istnieje wiele metod transportu międzynarodowego:

• Transport lotniczy: Transport lotniczy to najszybszy, ale najdroższy sposób przemieszczania się pomiędzy krajami. Transport lotniczy umożliwia szybkie transportowanie towarów i ludzi.
• Transport morski: Transport morski jest najtańszym i najbardziej ekonomicznym sposobem transportu międzynarodowego. Istnieje wiele różnych typów statków, które służą do transportu ludzi i towarów.
• Transport kolejowy: Transport kolejowy jest zarówno tańszy, jak i wolny w porównaniu do transportu lotniczego lub morskiego. Może być jednak przydatny do przewożenia dużych ilości towarów.
• Transport samochodowy: Transport samochodowy jest najbardziej elastycznym sposobem transportu międzynarodowego. Jest wystarczająco szybki, aby dostarczyć towary na czas, ale wystarczająco wolny, aby nie narażać ich na uszkodzenia.

Transport międzynarodowy — artykuły polecane

Koprodukcja — Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej — Transport — Liberalizacja handlu — Telekomunikacja — Logistyka międzynarodowa — Eksport — Gospodarka otwarta — Polityka innowacyjna

Bibliografia

• Neider J. (2015), Transport międzynarodowy, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Rydzkowski W. (red.) (2011), Funkcjonowanie i rozwój transportu, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, Zeszyt Naukowy nr.41
• Szczepaniak T. (red.) (2002), Transport i spedycja w handlu zagranicznym, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Urbanyi-Popiołek I. (2013), Ekonomiczne i organizacyjne aspekty transportu, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, Bydgoszcz
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535

Autor: Dominika Dobrowolska

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.