Transport międzynarodowy

Z Encyklopedia Zarządzania

Transport to inaczej proces, w wyniku którego następuje przemieszczenie się ludzi, rzeczy oraz energii, w celu zaspokojenia najróżniejszych potrzeb i pragnień jednostek. Efektem transportu jest usługa przewozowa świadczona w przestrzeni. Transport może odbywać się zarówno wewnątrz jednego kraju oraz pomiędzy różnymi krajami[1].

Zgodnie z ustawą o VAT (art. 83. ust.3, pkt.1)[2]przez transport międzynarodowy należy rozumieć przemieszczanie się towarów pomiędzy krajami z wyłączeniem krajów członkowskich UE. Oznacza to iż transport pomiędzy Polską a Hiszpanią będzie nie transportem międzynarodowym a transportem wewnątrzwspólnotowym. Taka definicja dotyczy transportu towarów. Zgodnie z ustawą, transport międzynarodowy dotyczy przemieszczania się towarów:

  • z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej,
  • z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju,
  • z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt),
  • z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej lub z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju;[3]

W przypadku transportu osób w ust.3 pkt 2 jest mowa o tym, iż międzynarodowy transport osób to przemieszczanie się ludności:

  • z miejsca wyjazdu na terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju,
  • z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu na terytorium kraju,
  • z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt); [4]

TL;DR

Artykuł omawia transport międzynarodowy, funkcje transportu, cele transportu międzynarodowego, oraz występujące w nim ograniczenia i rodzaje. Transport międzynarodowy umożliwia przemieszczanie się towarów i osób pomiędzy krajami, co ma wiele zalet, takich jak zwiększenie handlu i wymiany wiedzy. Jednakże, istnieją również przeszkody w postaci barier celnych i granic, ograniczenia dotyczące wielkości ładunku, różnice w przepisach oraz wysokie koszty. Rodzaje transportu międzynarodowego obejmują transport lotniczy, morski, kolejowy i samochodowy.

Funkcje transportu

Transport, niezależnie od tego czy międzynarodowy czy wewnątrzkrajowy, pełni szereg funkcji w stosunku do jednostek oraz poszczególnych organów państwa. Są to funkcje gospodarcze, polityczne, społeczne, produkcyjne. Transport obsługuje sferę życia jaką jest produkcja i wymiana. Odpowiada za przemieszczanie się surowców i półsurowców do miejsc produkcyjnych oraz przemieszczenie produktu gotowego z miejsca wytworzenia do miejsca odbioru. W przypadku funkcji polityczno-społecznych transport odpowiada za utrzymywanie dobrych relacji międzyludzkich. Dzięki niemu można lepiej zrozumieć inne kultury i społeczeństwa (ich problemy oraz nawyki). Obecnie transport pozwala również na wymianę kulturalną oraz wymianę dóbr i usług pomiędzy jednostkami oraz krajami. Mieszkańcy mają wtedy szansę nie tylko na poznanie innych, odległych czy obcych kultur ale dodatkowo mają możliwość korzystania z ich dorobku. W życiu codziennym za pomocą transportu mamy możliwość przemieszczania się z miejsca pracy do miejsca zamieszkania. Dobrze rozwinięty transport, zarówno lądowy, lotniczy jak i morski, bardzo często jest wyznacznikiem zamożności oraz stopnia rozwinięcia kraju. W efekcie, przekłada się to na zmianę pozycji kraju na arenie międzynarodowej oraz może wpłynąć na poprawę gospodarczą, społeczną, czy też prestiż kraju[5].

Warto wspomnień iż w wymiarze gospodarczym transport zapewnia również możliwość rozległego rozpowszechniania sprzedaży i skupu towarów, integruje gospodarkę kraju z gospodarką międzynarodową oraz umożliwia współpracę przemysłową w skali globalnej[6].

Cele transportu międzynarodowego

Można wyróżnić wiele głównych powodów, dla których poszczególne państwa decydują się na zacieśnienie więzi w przypadku polityki transportowej. Do głównych impulsów takich działań T. Szczepaniak[7] zalicza m.in.:

  • modernizację transportu,
  • rozwój transportu,
  • tworzenie systemów, które wpłyną na rozkwit gospodarczy.

Są to cele długofalowe. Aby jednak je osiągnąć, koniecznie jest opracowanie i wdrożenie mniejszych celów, których zadaniem będzie doprowadzenie do realizacji celów nadrzędnych. Działania, które mają za zadanie pomóc w realizacji wyżej wymienionych celów głównych to m.in.:

  • wspieranie rozwoju konkurencji;
  • przeciwdziałanie monopolowi w sektorze transportu;
  • dbanie o bezpieczeństwo transportu poprzez stosowanie nowoczesnych metod;
  • rozwijanie węzłów transportowych[8].

Spedycja

W transporcie międzynarodowym ważnym elementem jest również spedycja. Jest to usługa, za pomocą której organizowane jest przemieszczanie ładunków od nadawcy do odbiorcy, przy wykorzystaniu odpowiednich środków i sposobów transportu. Za takie działania odpowiada spedytor. Spedytor ma za zadanie działać na korzyść swoich klientów, którzy powierzają mu ładunki i towary. Jego zadaniem jest jak najlepszy dobór usługi odpowiadającej potrzebom swoich klientów. Możliwe jest to dzięki własnej sieci kontaktów oraz znajomości rynku transportowego. Spedytor świadczy usługi w swoim imieniu bądź w imieniu osoby zlecającej. Są to usługi świadczone odpłatnie[9].

Transport międzynarodowy - mocne strony

Transport międzynarodowy ma wiele zalet. Przede wszystkim, dostępność towarów i usług w wielu krajach jest znacznie łatwiejsza dzięki transportowi międzynarodowemu.

  • Przewożenie towarów między krajami wpływa na wzrost handlu i wymiany wiedzy na całym świecie. Ponadto, transport międzynarodowy może pomóc w zmniejszeniu kosztów produkcji poprzez odpowiednie przydzielanie zasobów.
  • Transport międzynarodowy przyczynia się również do zwiększenia innowacyjności poprzez wymianę informacji między różnymi krajami.
  • Może sprzyjać również pomocy technicznej pochodzącej z innych krajów, co może przyczynić się do rozwoju gospodarczego i społecznego.

Transport międzynarodowy - ograniczenia

Poniżej wymieniono słabe strony i ograniczenia transportu międzynarodowego:

  • Przeszkody w postaci barier celnych i granic: często wymaga to drogich i czasochłonnych procedur celnych oraz odpraw paszportowych, które mogą znacznie wydłużyć czas przewozu i zwiększyć koszty.
  • Ograniczenia w zakresie wielkości i wagi ładunku: ograniczenia dotyczące wielkości i wagi ładunku międzynarodowego mogą ograniczać możliwości przewożenia dużych lub ciężkich przedmiotów, a czasami nawet całych zestawów.
  • Ograniczenia w zakresie transportu ładunków niebezpiecznych: wywołane przez rygorystyczne przepisy dotyczące transportu niebezpiecznych substancji, które często są różne w różnych krajach.
  • Wysokie koszty: transport międzynarodowy jest często droższy niż transport wewnętrzny, ponieważ obejmuje koszty opłat celnych, podatków, opłat lotniczych i innych opłat.
  • Różne przepisy dotyczące transportu: wymaga to znajomości zasad, regulacji i przepisów obowiązujących w różnych krajach, co może być trudne do zrozumienia.
  • Różnice kulturowe: różnice kulturowe między krajami mogą utrudniać zrozumienie praw i przepisów dotyczących transportu międzynarodowego.

Transport międzynarodowy - rodzaje

Transport międzynarodowy to proces, w którym transport odbywa się pomiędzy różnymi krajami. Istnieje wiele metod transportu międzynarodowego:

  • Transport lotniczy: Transport lotniczy to najszybszy, ale najdroższy sposób przemieszczania się pomiędzy krajami. Transport lotniczy umożliwia szybkie transportowanie towarów i ludzi.
  • Transport morski: Transport morski jest najtańszym i najbardziej ekonomicznym sposobem transportu międzynarodowego. Istnieje wiele różnych typów statków, które służą do transportu ludzi i towarów.
  • Transport kolejowy: Transport kolejowy jest zarówno tańszy, jak i wolny w porównaniu do transportu lotniczego lub morskiego. Może być jednak przydatny do przewożenia dużych ilości towarów.
  • Transport samochodowy: Transport samochodowy jest najbardziej elastycznym sposobem transportu międzynarodowego. Jest wystarczająco szybki, aby dostarczyć towary na czas, ale wystarczająco wolny, aby nie narażać ich na uszkodzenia.


Transport międzynarodowyartykuły polecane
KoprodukcjaCzynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowejTransportLiberalizacja handluTelekomunikacjaLogistyka międzynarodowaEksportGospodarka otwartaPolityka innowacyjna

Przypisy

  1. Z.Krasucki (2002), Transport w gospodarce kraju i międzynarodowych stosunkach ekonomicznych [w:] Transport i spedycje w handlu zagranicznym, red. T. Szczepaniak, PWE, Warszawa, s. 16
  2. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, s. 130
  3. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, s. 130
  4. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, s. 130
  5. Z.Krasucki (2002), Transport w gospodarce kraju i międzynarodowych stosunkach ekonomicznych [w:] Transport i spedycje w handlu zagranicznym, red. T. Szczepaniak, PWE, Warszawa, s. 25-30
  6. J.Neider (2008), Transport międzynarodowy, PWE, Warszawa, s. 32
  7. T.Szczepaniak (2002) Polityka transportowa w przewozach międzynarodowych [w:] Transport i spedycje w handlu zagranicznym, red. T. Szczepaniak, PWE, Warszawa, s. 170
  8. T.Szczepaniak (2002) Polityka transportowa w przewozach międzynarodowych [w:] Transport i spedycje w handlu zagranicznym, red. T. Szczepaniak, PWE, Warszawa, s. 170
  9. J.Neider (2008), Transport międzynarodowy, PWE, Warszawa, s. 242-243

Bibliografia

  • Neider J. (2015), Transport międzynarodowy, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Rydzkowski W. (red.) (2011), Funkcjonowanie i rozwój transportu, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, Zeszyt Naukowy nr.41
  • Szczepaniak T. (red.) (2002), Transport i spedycja w handlu zagranicznym, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Urbanyi-Popiołek I. (2013), Ekonomiczne i organizacyjne aspekty transportu, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, Bydgoszcz
  • Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535


Autor: Dominika Dobrowolska

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.