Podatnik vat czynny

Podatnikiem czynnym VAT jest podmiot, który jest zarejestrowany do VAT i co do zasady wykonuje czynności opodatkowane.

Podatnik określony w art. 15 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (stan prawny na 13 stycznia 2018 r. ostatnia zmiana: Dz.U. z 2017 r., poz 2491) to:

• osoba prawna,
• jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej,
• osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust.2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami VAT czynnymi są wszyscy podatnicy VAT, z wyjątkiem:

• podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego od VAT przewidzianego dla drobnych przedsiębiorców (art. 113)
• podatników VAT wykonujących wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo od VAT (art. 43 ust.1)

TL;DR

Artykuł dotyczy obowiązków i różnic między podatnikami VAT czynnymi a zwolnionymi. Podatnicy VAT czynni mają obowiązki związane m.in. z rejestracją, składaniem deklaracji podatkowych, wystawianiem faktur i prowadzeniem ewidencji sprzedaży. Podatnicy VAT zwolnieni nie mają prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego. Artykuł informuje również o rejestrze czynnych podatników VAT, który jest dostępny dla sprawdzenia statusu podmiotu VAT. Rejestr ma pomóc w zwalczaniu oszustw podatkowych.

Obowiązki

Bycie "vat’owcem" pociąga za sobą obowiązki związane z dokumentacją księgową, do których należy - zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT):

• dokonanie zgłoszenia rejestracyjnego przez złożenie formularza VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. Obowiązek ten dotyczy wszystkich przedsiębiorców, którzy przekroczyli kwoty obrotu 200 000 zł za poprzedni rok podatkowy (art. 113 ustawy o VAT).

Dokonanie zgłoszenia jest konieczne przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej. Od 2017 r. po dokonaniu zgłoszenia należy spodziewać się kontroli z Urzędu Skarbowego do 2 miesięcy. Kontrola taka nie musi być też zapowiedziana, bo może odbyć się też w każdej chwili po złożeniu wniosku.

• obowiązek składania deklaracji podatkowych, raz w miesiącu, albo raz na kwartał. Prawo do kwartalnego rozliczenia podatku VAT nie przysługuje wszystkim przedsiębiorcom, gdyż mogą je wybrać tylko ci, których wartość sprzedaży nie przekroczyła 1,2 mln euro w poprzednim roku podatkowym, jeżeli prowadzą swoją firmę co najmniej rok.

Ponadto, rozliczenia kwartalnego nie mogą wybrać przedsiębiorcy, którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go czterech kwartałach dokonali dostawy towarów z odwrotnym obciążeniem, chyba że łączna wartość tych dostaw nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50 000 zł. Okres rozliczeniowy ustala się na początku każdego roku rozliczeniowego. Termin składania deklaracji to 25 kwietnia - za pierwszy kwartał, 25 lipca - za drugi kwartał, 25 października - za trzeci kwartał, 25 stycznia - za czwarty kwartał. Gdy ostatni dzień terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy np. sobotę bądź święto, termin do złożenia deklaracji podatkowej przesuwa się na pierwszy, kolejny dzień roboczy następujący po tym dniu wolnym.

• czynny podatnik VAT jest zobowiązany do wystawiania faktur VAT, nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę.
• prowadzenia ewidencji sprzedaży.

Podatnik VAT czynny a zwolniony

Podatnik VAT czynny	Podatnik VAT zwolniony
ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z faktur, które otrzymał kupując towar albo usługę w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT)	mimo tego, że prowadzi działalności gospodarczą, nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, wynikającego z faktur zakupowych. Wyłączenie prawa do obniżenia podatku należnego o naliczony dla podatnika VAT zwolnionego wynika z art. 86 ust. 1 oraz art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT
wszyscy przedsiębiorcy, którzy przekroczyli kwotę 200 000 zł obrotu za poprzedni rok podatkowy (art. 113 ustawy o VAT)	wykonuje czynności, które są zwolnione z podatku VAT, zwolnienie to wynika z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Będzie mogło być one zastosowane przez podatnika, gdy sprzedaż w danym roku podatkowym nie przekroczyła 200 000 zł bez podatku VAT.

Rejestr czynnych podatników VAT

Od dnia 26 czerwca 2015 r. podatnicy mogą sprawdzić, czy ich kontrahenci są czynnymi podatnikami VAT. Usługa jest skierowana w pierwszej kolejności do podatników stosujących mechanizm odwrotnego obciążenia w odniesieniu do towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT.

Usługa "Sprawdzenie statusu podmiotu w VAT" jest dostępna na Portalu Podatkowym Możliwość sprawdzenia statusu podatnika VAT daje wpisanie w stosowne pole identyfikatora podatkowego NIP. Ponadto, usługa daje możliwość wydruku zwracanego komunikatu wskazującego status podmiotu w VAT.

Od roku 2018 rejestr czynnych podatników VAT został rozbudowany i odgrywa ważna rolę. Jest to element tzw. ustawy STIR, ma pomóc w zwalczaniu wyłudzeń VAT i oszustw podatkowych Rejestr prowadzony jest przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) i zawiera informacje takie jak:

1. numer NIP podatnika,

2. imię i nazwisko w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną, lub pełną nazwę w przypadku podatnika niebędącego osobą fizyczną,

3. adres miejsca prowadzenia działalności gospodarczej bądź adres głównego miejsca wykonywania działalności, jeżeli działalność gospodarcza jest prowadzona w kilku miejscach lub na terenie całego kraju - w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną,

4. adres siedziby - w przypadku podatnika niebędącego osobą fizyczną,

5. wskazane w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym numery rachunków bankowych lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo - kredytowej,

6. datę:

• rejestracji podatnika jako podatnika VAT czynnego,
• wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT czynnego, przywrócenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego,

7. podstawę prawną:

• wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT czynnego,
• przywrócenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.

Podatnik vat czynny — artykuły polecane

VAT 7 — Rejestracja podatnika VAT — Identyfikacja podatnika - numer NIP — Podatek VAT — Kasy fiskalne — VAT UE — Ewidencja przychodów — Paragon — Księga przychodów i rozchodów

Bibliografia

• Tratkiewicz T. (2016), Luka w VAT - sposoby przeciwdziałania w Polsce i Unii Europejskiej Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 294
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535

Autor: Beata Twardosz