Komisja Nadzoru Finansowego

Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) została powołana ustawą z dn. 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym. Rozpoczęła swoją działalność w dn. 1 stycznia 2008 r. Celem wprowadzenia tej ustawy było dokonanie organizacyjnej integracji organów nadzoru nad rynkiem finansowym i tym samym wprowadzenie "nadzoru zintegrowanego" nad tym rynkiem. Po wprowadzeniu w życie przepisów tej ustawy została zlikwidowana Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, Komisją Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, a także w dn. 31 grudnia 2007 r. przestała działać Komisja Nadzoru Bankowego, i Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego.

TL;DR

Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) powołana w 2006 roku jest organem nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce. Jej celem jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku, jego stabilności i bezpieczeństwa. Komisja składa się z 7 członków, w tym Przewodniczącego, 2 zastępców i przedstawicieli różnych ministerstw i Narodowego Banku Polskiego. Do zadań Komisji należy m.in. nadzór nad rynkiem finansowym, rozwój rynku i ochrona interesów uczestników. Komisja współpracuje międzynarodowo i jest członkiem Międzynarodowej Organizacji Komisji Papierów Wartościowych. UKNF jest wykonawczym organem Komisji i odpowiada za realizację jej zadań. UKNF ma misję dbania o stabilność i bezpieczny rozwój rynku finansowego, a jego wartościami są działanie zgodne z prawem, profesjonalizm, bezstronność, niezależność, otwartość i dialog.

Cele

Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tego rynku, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku, przez realizację celów określonych w szczególności w ustawie - Prawo Bankowe, ustawie o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych, ustawie o nadzorze nad rynkiem kapitałowym, ustawie o elektronicznych instrumentach płatniczych oraz ustawie o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego.

Skład

W skład Komisji wchodzi 7 osób: Przewodniczący, 2 zastępców Przewodniczącego i 4 członków, którymi są:

• minister właściwy do spraw instytucji finansowych albo jego przedstawiciel,
• minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego albo jego przedstawiciel,
• Prezes Narodowego Banku Polskiego albo delegowany przez niego wiceprezes Narodowego Banku Polskiego,
• przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Aktualny skład Komisji

• Marek Chrzanowski - Przewodniczący KNF
• Lesław Gajek - Zastępca Przewodniczącego KNF
• Wojciech Kwaśniak - Zastępca Przewodniczącego KNF

Pozostali członkowie:

• Piotr Nowak - Przedstawiciel ministra właściwego do spraw instytucji finansowych
• Armen Artwich - Przedstawiciel ministra właściwego do spraw gospodarki
• Przedstawiciel ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego
• Andrzej Kaźmierczak - Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego delegowany przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego
• Zdzisław Sokal - Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

Zadania

Do zadań Komisji należy:

• sprawowanie nadzoru nad rynkiem finansowym,
• podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego,
• podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego konkurencyjności,
• podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku finansowego,
• udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym,
• stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi Komisji a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty,
• wykonywanie innych zadań określonych ustawami.

Do wykonywania zadań Komisji i jej Przewodniczącego powołany został Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, którym zastąpił Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego.

Struktura organizacyjna Urzedu Komisji Nadzoru Finansowego

W Urzedzie Komisji wyodrębnione są następujące jednostki:

1. Pion Nadzoru Rynku Kapitałowego (PNK).
2. Pion Nadzoru Ubezpieczeniowego (PNU).
3. Pion Nadzoru emerytalnego (PNE).
4. Pion Polityki Rozwoju Rynku Finansowego i Polityki Międzysektorowej (PPM).
5. Pion Organizacyjny (POR).
6. Gabinet Komisji (GKO).
7. Pion Prawno - Legislacyjny (PPL) (A. Szelągowska, 2007, s. 47-48).

W skład KNF wchodzi

• przewodniczący,
• dwóch zastępców,
• czterech członków.

Współpraca miedzynarodowa KNF

KNF wchodzi w skład Międzynarodowej Organizacji Komisji Papierów Wartościowych (International Organization of Securities Comissions - IOSCO), która liczy obecnie 174(?) członków. Komisja jest również członkiem Komitetu wykonawczego i Komitetu Rynków Rozwijających się, w ramach którego kieruje pracami Grupy Roboczej nr 4 zajmującej się nadzorem nad przestrzeganiem prawa i wymiana informacji. Po akcesji Polski do Unii Europejskiej, KPWiG (obecnie KNF) przystąpiła do kolejnego, wielostronnego porozumienia - Multilateral Memorandum of Understanding on the Exchange of Information and Surveillance of Securities Activities, który stanowi podstawę do współpracy i wymiany informacji pomiędzy instytucjami nadzorującymi rynki kapitałowe w 27 krajach Europy, zrzeszonymi w Komitecie Europejskich Regulatorów Rynku Papierów Wartościowych (A. Szelągowska, 2007, s. 43-62 oraz doki. Elektr. "Statut urzędu Komisji" WWW.knf.gov.pl)

Jaka jest różnica między KNF a UKNF?

Organem administracji publicznej sprawującym państwowy nadzór nad rynkiem finansowym w Polsce jest Komisja Nadzoru Finansowego (KNF). W skład Komisji wchodzi osiem osób - Przewodniczący KNF, jego dwaj zastępcy i przedstawiciele: Ministra Finansów, Ministra Rozwoju, Ministra Pracy i Polityki Społecznej, Prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz Prezydenta RP. Przewodniczący KNF, powoływany na 5 - letnią kadencję przez Prezesa Rady Ministrów, reprezentuje Komisję i kieruje jej pracami. Komisja podejmuje uchwały, w tym decyzje i postanowienia, zwykłą większością głosów, na posiedzeniach, które odbywają się co około dwa tygodnie (lub częściej, w zależności od potrzeb rynku) oraz w "trybie obiegowym" (korespondencyjnie). Komisja i Przewodniczący KNF wykonują zadania przy pomocy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF). Pracami UKNF kieruje Przewodniczący KNF oraz jego dwaj zastępcy (pozostali członkowie Komisji nie pracują w urzędzie). Pracownicy UKNF nie wchodzą w skład korpusu służby cywilnej. W ramach udzielonego przez Komisję upoważnienia, Przewodniczący, jego zastępcy oraz wskazani pracownicy UKNF podejmują działania w zakresie właściwości KNF (m.in. postanowienia i decyzje administracyjne). Ustawa wskazuje kategorie spraw, co do których rozstrzygnięcia może wydawać wyłącznie Komisja. Są to m.in. zezwolenia na prowadzenie działalności na rynku finansowym, sankcje administracyjne i inne sprawy o najistotniejszym znaczeniu dla funkcjonowania rynku finansowego.

Misja, wizja i wartości UKNF

Misja:

• Misją UKNF jest dbałość o stabilne funkcjonowanie i bezpieczny rozwój rynku finansowego.

Wizja:

• UKNF jest niezależną instytucją, ograniczającą nadmierne ryzyko w działalności podmiotów nadzorowanych, wzmacniającą przejrzystość rynku finansowego i wspierającą budowanie jego pozycji w Europie.

Wartości:

• Działanie zgodne z prawem
• Profesjonalizm
• Bezstronność
• Niezależność
• Otwartość i nastawienie na dialog

Komisja Nadzoru Finansowego — artykuły polecane

Związek banków polskich — Administracja rządowa — Organy nadzoru — Rada dialogu społecznego — Komisja Papierów Wartościowych i Giełd — Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych — Inspektor nadzoru — Trybunał obrachunkowy — Europejski Trybunał Sprawiedliwości — Karta C

Bibliografia

• Cichulski P. (2006), Ustawa o nadzorze nad rynkami finansowymi, Monitor Rachunkowości i Finansów, nr 9
• Drwiłło A., Maśniak D. (2015), Leksykon prawa finansowego, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa
• Fojcik-Mastalska E., Mastalski R. (2013), Prawo finansowe, Wolters Kluwer, Warszawa
• Nowacki D. (2014), Działalność Komisji Nadzoru Finansowego w Orzecznictwie Sądów Administracyjnych, CEDUR, Warszawa
• Strona internetowa: Statut Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego
• Szelągowska A. (red.) (2007), Instytucje rynku finansowego w Polsce, CeDeWu, Warszawa
• Ustawa z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym Dz.U. 2006 nr 157 poz. 1119

Autor: Aleksandra Nikiel, Marek Hosaja, Natalia Głogowska