Trader
Trader to uczestnik rynku, który zawiera krótkoterminowe transakcje w celu uzyskania zysku. W przeciwieństwie do inwestora nie jest zainteresowany długookresowym inwestowaniem w określone podmioty lub wartości.
Traderzy operują instrumentami finansowymi, takimi jak: akcje, obligacje, towary, instrumenty pochodne (derywatywy) i fundusze. Ich zysk zależny jest od zmiany ceny danego instrumentu w czasie. W zależności od charakteru i celu transakcji, a także przyjętej strategii, traderzy mogą występować w roli agentów, hedgerów, arbitrażystów lub spekulantów.
TL;DR
Trader to uczestnik rynku, który zawiera krótkoterminowe transakcje w celu uzyskania zysku. Może być detaliczny, profesjonalny lub market-maker. Traderzy mogą działać na różnych przedziałach czasowych, np. trend-trader trzyma pozycje od kilku tygodni do roku, swing-trader od kilku dni do kilku tygodni, a day-trader dokonuje wielu operacji w ciągu dnia. Trader musi opanować strategię działania, zarządzanie kapitałem i psychologię, aby skutecznie handlować na rynkach. Przed dokonaniem transakcji trader musi przejść przez proces decyzyjny, który obejmuje odpowiedzi na pytania dotyczące trendu cenowego, ryzyka, momentu wejścia, poziomu ryzyka i zamknięcia pozycji.
Klasyfikacja traderów
Ze względu na wyłącznie zarobkowy charakter działalności każdego tradera, można wyodrębnić następujące typy działaności traderów:
- traderzy detaliczni: Uczestnicy rynku, operujący swoim kapitałem i na swój własny rachunek. Z reguły należy do nich cały wypracowany zysk (w przypadku pożyczki, część zysku najczęściej trafia do pożyczającego). W przeszłości traderzy detaliczni musieli udawać się do siedziby giełdy na tzw. parkiety, gdyż tylko tam mogli zawierać transakcje. Dziś do tradingu wystarczy tylko internet i niezbędne oprogramowanie.
- traderzy profesjonalni: Najczęściej pracujący dla banków lub funduszy inwestycyjnych. Nie handlują za swoje pieniądze, lecz w zamian za swoją pracę otrzymują stałą pensję i prowizję od wyników.
- market - makerzy: Przedsiębiorcy, tzw. animatorzy rynków, pracujący dla banków lub brokerów, którzy odpowiedzialni są za "tworzenie rynku" danego instrumentu finansowego dla klientów firmy oraz dokonywanie zleceń rynkowych na ich zamówienie. Dzięki stworzonemu rynkowi wewnętrznemu, prowizje z każdej operacji trafiają do banku lub brokera (B. Dolan, M. Galant 2012, s. 49-50)
Przedział czasowy prowadzenia pozycji
Na rynku instrumentów finansowych mamy do czynienia z trzema dominującymi przedziałami czasowymi, w których zawierane są operacje. Na ich podstawie, można wyróżnić nastepujące typy traderów:
- trend-trader: Na podstawie analizy określa długotrwały trend, w jakim będzie podążać cena. Zakupione pozycje trzyma od kilku tygodni do kilku miesięcy, a nawet roku. Ten typ tradingu wymaga najmniejszego zaangażowania czasowego oraz pozwala na zdalne zawieranie zleceń.
- swing-trader: Identyfikuje bieżący trend i zajmuje pozycję na okres od kilku dni do kilku tygodni.
- day-trader: Zajmuje pozycję na kilka minut lub godzin, dokonując wielu operacji w ciągu dnia. Zazwyczaj na koniec dnia nie ma żadnej otwarte pozycji. Day-trading ymaga ciągłej obecności tradera przed komputerem, co świadczy o bardzo dużym zaangażowaniu czasowym. Zwolennicy day-tradingu twierdzą, że mając ciągły wgląd w transakcje, oddziałuje na nich mniejszy stres. Co więcej, płynność operacji jest bardzo duża - handlowcy codziennie mają dostęp do gotówki wypracowanej w dniach poprzednich, przez codziennie mogą dokonywać nowych transakcji.
Nie ma jednej zasady, które przedziały czasowe są najbardziej zyskowne. Traderzy dążą do określenia na podstawie wcześniejszych zagrań najlepszego dla siebie rodzaju handlowania. Najczęściej traderzy detaliczni zaczynają od gry na pośrednich przedziałach czasu (swing-trading). Następnie, wraz z rozwojem wiedzy o rynku i nabywaniu doświadczenia, dostosowują okres zawierania transakcji pod swoją osobowość i indywidualne uwarunkowania.
Proces decyzyjny tradera
Wyróżnia się trzy podstawowe grupy umiejętności, które trader musi opanować, aby skutecznie handlować na rynkach. Są to:
- strategia działania: Podejmowanie decyzji, w jakich warunkach rynkowych i po której stronie (kupno/sprzedaż) trader będzie zawierał transakcje. Związana jest z potrzebą ciągłego prowadzenia analizy (technicznej lub fundamentalnej).
- zarządzanie kapitałem: Podejmowanie decyzji, jak dużo można zaryzykować w pojedynczej transakcji i jak zarządzać wahaniami gotówki na rachunku handlowym. Aby bezpiecznie zarządzać portfelem, bardzo ważne jest stosowanie tzw. zleceń stop loss, dzięki którym trader może ograniczać straty do ustalonego wcześniej poziomu ryzyka.
- psychologia: Trading wymaga ciągłego bycia skoncentrowanym na rynku i działania wedle ustalonych wcześniej zasad. Jako, że w grę wchodzi utrata pieniędzy, umysł człowieka często myśli irracjonalnie i działając po wpływem silnych bodźców emocjonalnych, jest największym przeciwnikiem tradera. Najważniejsze umiejętności, które trzeba nieustannie kształcić, to obiektywne podejście do zysków i strat oraz eliminowanie wpływu emocji na podejmowane decyzje (M. Fenton - O'Creevy i in. 2011, s. 6-9)
Przed przystąpieniem do dokonania transakcji, trader musi przejść przez proces podejmowania decyzji, który opracował w wyniku poprzednich doświadczeń. Składa się on z odpowiedzi na następujące pytania:
- Jaki jest najbardziej prawdopodobny ruch cenowy? Cena będzie rosnąć, czy spadać? Trader nigdy nie jest pewien, w jaką stronę podąży rynek. Można jednak w przybliżeniu określić trend cenowy poprzez analizę rynku, przeglądanie i mierzenie poziomów cenowych, bycie na bieżąco z wiadomościami ekonomicznymi i wyuczone doświadczenie, oparte na logice i przekonaniach przedsiębiorcy.
- Powinienem zawrzeć transakcję, czy nie? Czy jest sens ryzykować? Trader musi być wystarczająco pewny, że zauważone przesłanki o wzroście lub spadku ceny, dają mu dużą szansę na sukces. Przed zajęciem pozycji ważny jest również stosunek ponoszonego ryzyka do zakładanego zysku.
- Kiedy będzie najlepsza okazja na wejście? Czy to jest dobry moment? Ceny są w ciągłym ruchu, dlatego ważna jest cierpliwość i umiejętność do znajdywania najkorzystniejszych momentów wejścia w rynek. Dokonywanie transakcji od razu, gdy tylko trader dostrzeże okazje, staje się przesłanką podejścia hazardowego, które cechuje się dużym ryzykiem i wysokim poziomem odczuwanego stresu podczas prowadzenia pozycji (B. Dolan, M. Galant 2012, s. 26)
- Jak wiele mogę zaryzykować w tej transakcji? Jest to jeden z kluczowych momentów zawierania transakcji. Poziom ryzyka wyraża się zleceniem stop loss - jest to poziom cenowy, przy którym trader wychodzi z rynku, gdy cena nie podąża w przypuszczanym kierunku. Decyzja ta związana jest z przyjętą strategią zarządzania kapitałem. Jest to czynnik, w którym ogromną rolę odgrywają emocje. Początkujący traderzy, w przypływie silnych bodźców emocjonalnych i w obliczu stresu często unikają stawiania stop-lossów, gdyż nie chcą dopuścić do świadomości, że mogą się mylić. Tymczasem nawet najlepszy inwestor wie, że rynek zawsze może podążyć w przeciwną stronę, a stop-loss jest niezbędnym narzędziem do generowania zysków w długim okresie.
- Jak duży zysk będzie mnie zadowalał? Czy powinienem zamknąć zyskowną transakcję, czy czekać na dalsze zyski? Ceny mogą się poruszać najpierw na korzyść handlowca, a następnie przeciwko niemu. Dlatego kwestia poziomu cenowego, przy którym wychodzimy z rynku z zyskiem, jest niezwykle istotna - podobnie jak określanie ryzyka. Każdy trader ma indywidualne podejście do metody prowadzenia transakcji, w zależności od przyjętej strategii i bieżących wydarzeń na rynku. Trader musi ocenić najlepszy moment na zamknięcie pozycji i zaksięgowanie jak największego profitu.
Trader — artykuły polecane |
Stop loss — Portfel — Gra giełdowa — Warren Buffett — Spekulacja — Analiza techniczna — Indeks giełdowy — Forex — Teoria portfela |
Bibliografia
- Dolan B., Galant M. (2012), Forex dla bystrzaków, Wydawnictwo Helion, Warszawa
- Fenton‐O'Creevy M. (red.) (2011), Thinking, feeling and deciding: The influence of emotions on the decision making and performance of traders, Journal of Organizational Behavior, tom 32, nr 8
- Pichura M. (2013), Analiza wpływu kosztów transakcyjnych na ocenę efektywności wybranej strategii ekonomicznej, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 124
Autor: Michał Majdak