Strategia fazy schyłkowej

Faza schyłkowa jest ostatnią w cyklu życia produktu. Cechuje ją wyraźny spadek sprzedaży oraz zmniejszający się przychód na skutek pojawienia się licznych substytutów, nasycenia rynku czy zmian mody. W tej fazie ogranicza się produkcję, dystrybucję i aktywizację sprzedaży. Stosuje się też sprzedaż posezonową ze znacznym obniżeniem cen.

Strategie zarządzania w fazie schyłkowej

W fazie schyłkowej przedsiębiorstwa napotykają wiele wyzwań, które wymagają odpowiednich strategii zarządzania. Główne wyzwania związane z tą fazą to utrzymywanie rentowności, utrzymanie konkurencyjności i zarządzanie zmianami. Istnieje kilka podejść i strategii, które mogą być zastosowane w fazie schyłkowej.

Restrukturyzacja jest jednym z możliwych podejść. Polega ona na przekształceniu przedsiębiorstwa w celu zwiększenia efektywności, redukcji kosztów i dostosowania do zmieniającego się otoczenia rynkowego. Restrukturyzacja może obejmować zmiany w strukturze organizacyjnej, procesach produkcyjnych, strategii marketingowej itp.

Dywersyfikacja to kolejna strategia, która może wpływać na rozwój przedsiębiorstwa w fazie schyłkowej. Polega ona na poszukiwaniu nowych rynków zbytu lub wprowadzeniu nowych produktów. Dywersyfikacja może pomóc przedsiębiorstwu zmniejszyć ryzyko związane z jednym rynkiem czy produktem, a także zapewnić nowe źródła przychodów.

Partnerstwa strategiczne są również istotne w fazie schyłkowej. Poprzez nawiązywanie strategicznych relacji z innymi firmami, przedsiębiorstwo może korzystać z ich zasobów, know-how i sieci dystrybucji. Partnerstwa strategiczne mogą przyczynić się do osiągnięcia większej skali, zwiększenia siły negocjacyjnej czy podzielenia się kosztami.

Analiza konkurencji w fazie schyłkowej

Analiza konkurencji jest istotna w fazie schyłkowej, ponieważ pozwala przedsiębiorstwu lepiej zrozumieć swoje otoczenie rynkowe i podejmować odpowiednie decyzje strategiczne. Istnieje wiele narzędzi i technik, które mogą być zastosowane w fazie schyłkowej.

Analiza SWOT jest jednym z tych narzędzi. Pozwala ona przedsiębiorstwu ocenić swoje mocne strony, słabe strony, szanse i zagrożenia. Na podstawie tej analizy można opracować strategie, które wykorzystają mocne strony, zminimalizują słabe strony, wykorzystają szanse i zminimalizują zagrożenia.

Analiza pięciu sił Portera to kolejne narzędzie, które może wpływać na podejmowanie decyzji strategicznych w fazie schyłkowej. Analiza ta bada wpływ konkurencji, potencjał dostawców i klientów, zagrożenia związane z nowymi konkurentami oraz potencjalne zagrożenia wynikające z substytutów. Na podstawie tej analizy przedsiębiorstwo może opracować strategie, które będą skuteczne w zmiennym i konkurencyjnym otoczeniu rynkowym.

Przykłady firm, które skutecznie dokonały analizy konkurencji w fazie schyłkowej i wykorzystały te informacje do opracowania efektywnej strategii, to m.in. Nokia, która w odpowiedzi na rosnącą konkurencję ze strony smartfonów innych producentów, zdecydowała się na zmianę strategii i skoncentrowanie się na produkcji urządzeń mobilnych. Innym przykładem jest firma Kodak, która nie zdołała odpowiednio zareagować na zmiany na rynku fotografii cyfrowej i upadła.

Innowacje i rozwój w fazie schyłkowej

Innowacje i rozwój są istotne w fazie schyłkowej, ponieważ pozwalają przedsiębiorstwu przetrwać i utrzymać konkurencyjność. Istnieje kilka podejść do innowacji, które można zastosować w tej fazie.

Modernizacja produktów to jedno z podejść. Polega ona na aktualizacji i ulepszaniu istniejących produktów w celu zwiększenia ich atrakcyjności dla klientów. Dzięki modernizacji produktów przedsiębiorstwo może utrzymać swoją pozycję na rynku i przyciągnąć nowych klientów.

Poszukiwanie nowych rynków zbytu to kolejna strategia, która może przyczynić się do sukcesu w fazie schyłkowej. Przedsiębiorstwo może poszukiwać nowych rynków, na których jego produkty lub usługi mogą być atrakcyjne. Może to obejmować ekspansję na zagraniczne rynki, wprowadzenie produktów do nowych segmentów rynku lub nawiązywanie strategicznych partnerstw z innymi firmami.

Wprowadzenie nowych technologii jest kolejnym podejściem, które może pomóc przedsiębiorstwu w fazie schyłkowej osiągnąć przewagę konkurencyjną. Wykorzystanie nowych technologii może umożliwić przedsiębiorstwu produkcję bardziej efektywną, wprowadzenie innowacyjnych produktów i usług oraz poprawę jakości.

Przykładem firmy, która skutecznie wykorzystała innowacje i rozwój w fazie schyłkowej, jest firma Apple. Przez wprowadzenie nowych technologii, takich jak iPhone i iPad, firma zdołała odwrócić trend spadających przychodów i odnieść sukces na rynku mobilnym.

W fazie schyłkowej przedsiębiorstwa muszą podejść do zarządzania w sposób strategiczny i elastyczny. Strategie zarządzania, analiza konkurencji oraz innowacje i rozwój są kluczowe dla utrzymania konkurencyjności i osiągnięcia sukcesu w tej fazie. Przykłady firm, które skutecznie zastosowały odpowiednie strategie, są dowodem na to, że odpowiednie podejście i działania mogą przynieść pozytywne rezultaty.

Proponowane działania zależnie od posiadanej pozycji

Dominująca pozycja konkurencyjna

• utrzymać pozycję,
• inwestować ze środków własnych

Silna pozycja konkurencyjna

• utrzymać pozycję lub strategia żniw,
• minimalne inwestycje ze środków własnych

Średnia pozycja konkurencyjna

• strategia żniw lub stopniowe wycofanie,
• utrzymanie minimalnych inwestycji lub deinwestowanie

Korzystna pozycja konkurencyjna

• stopniowe wycofanie lub porzucenie,
• deinwestowanie lub pozbycie się

Słaba pozycja konkurencyjna

• porzucenie,
• pozbycie się

Strategia fazy schyłkowej — artykuły polecane

Spadek sprzedaży — Strategia fazy dojrzałości — Dojrzałość rynkowa — Strategia fazy wprowadzania — Strategia fazy wzrostu — Strategia przywództwa kosztowego — Cykl życia produktu — Wycofanie produktu — Wprowadzenie na rynek

Bibliografia

• Pierścionek Z. (2001), Strategie rozwoju firmy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Woźniak K. (2005), System informacji menedżerskiej jako instrument zarządzania strategicznego w firmie, praca doktorska, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków

Autor: Krzysztof Woźniak