Overdraft

Z Encyklopedia Zarządzania

Overdraft - dosłownie tłumaczony jako "przekraczanie konta bankowego"[1]; jest to stan debetu rachunku bieżącego do akceptowanego limitu - realizacja wydatków odbywa się bezgotówkowo po przekroczeniu stanu środków na rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym[2]. Cechą charakterystyczną tego kredytu jest to, że jest on każdorazowo spłacany z wpływów na rachunek[3].

TL;DR

Overdraft to kredyt, który umożliwia przekraczanie stanu konta bankowego do ustalonego limitu. Spłata odbywa się automatycznie z wpływów na konto. Jest to korzystna forma kredytowania dla firm, które mają wahania w stanie konta. Kredytobiorca może swobodnie dysponować środkami w ramach limitu. Kredyt w rachunku bieżącym jest łatwo dostępny i pozwala szybko reagować na zmiany i pilne potrzeby. Oprocentowanie kredytu jest wysokie, a koszty mogą być zwiększone przez prowizje.

Overdraft w klasyfikacji kredytów

W przypadku kredytów odnawialnych, każda spłata kredytu pozwala na ponowne zadłużenie się, do wysokości przyznanego limitu. Stąd kredyt w rachunku bieżącym nazywany będzie dokładniej "kredytem odnawialnym w rachunku bieżącym", z reguły pomija się przymiotnik "odnawialny" i przyjmuje się to w sposób umowy. Kredyt nieodnawialny tym różni się od odnawialnego, że spłata jego całości lub części nie daje możliwości ponownego zadłużenia się[4].

Wnioskowanie o overdraft

W procesie oceny wniosków o przyznanie tego rodzaju kredytu, banki stosują jedną z dwóch podstawowych metod analizy:

  1. pełną analizę ekonomiczno - finansową przedsiębiorstwa (podejście standardowe, oparte przede wszystkim na analizie sprawozdań finansowych),
  2. uproszczoną analizę kredytową, opierającą się na średniej wielkości wpływów na rachunek bieżący firmy z ostatnich 3 lub 6 miesięcy[5].

Zalety korzystania z kredytu na rachunku bieżącym

  • możliwość zadłużenia się do ustalonego limitu przez czas określony w umowie,
  • środki z kredytu mogą być wykorzystane na dowolny cel,
  • szybki dostęp do przyznanych środków pieniężnych bez konieczności każdorazowego składania dyspozycji,
  • środki te pomagają w utrzymaniu płynności finansowej przedsiębiorstwa[6].

Kredytobiorca może swobodnie dysponować środkami mieszczącymi się w wielkości ustalonego debetu. Czasem zdarza się, że jego wpływy na rachunek bieżący są wyższe niż dotychczasowy overdraft, osiąga więc dodatni stan rachunku[7].

Opłacalność overdraft

Biorąc pod uwagę powyższą klasyfikację kredytów, z perspektywy kredytobiorcy, najkorzystniejszym będzie kredyt odnawialny w rachunku bieżącym - overdraft. Automatyczna spłata zadłużenia z bieżących wpływów, w praktyce oznacza dla firmy niższe odsetki, czyli mniejszy koszt kredytu. Z kolei kredyt obrotowy w rachunku kredytowym, wymagający odrębnej dyspozycji przelewu środków na spłatę zadłużenia, z reguły wiąże się z większymi kosztami. Przedsiębiorca nie zawsze dysponuje czasem, aby złożyć określoną dyspozycję, a środki wpływające na rachunek bieżący posiada on najczęściej przez krótki okres, np. do czasu realizacji zaplanowanej płatności. W rezultacie odsetki naliczane są od większego salda zadłużenia, co podraża koszty kredytu[8].

Dla kogo overdraft

Kredyty w rachunku bieżącym są elastyczną formą kredytowania, korzystną dla firm, które mają duże wahania stanu rachunku. Oprocentowanie jest zwykle wysokie, dlatego też nie opłaca się pokrywać za ich pomocą potrzeb finansowych przedsiębiorstw o względnie wyrównanym stanie rachunku[9].

W latach 2005-2006 najczęściej wykorzystaną przez małe i średnie firmy formą finansowania, zarówno w Polsce, jak i w krajach UE-15, był leasing. W porównaniu z polskimi małymi i średnimi firmami, znacznie wyższy odsetek unijnych MSP wskazał na wykorzystanie overdraft i kredytów długoterminowych dla finansowania swojej działalności. Według M. Krawczyk z overdraft w 2013 roku korzystało 36,8% przedsiębiorstw w Polsce, a w Unii Europejskiej 50% - sektor MŚP[10].

Cel kredytowania

Główna zaleta kredytu w rachunku bieżącym to łatwość korzystania z przyznanego limitu kredytowego. Przedsiębiorca nie musi dokumentować, na co wydaje środki, dzięki czemu szybko i łatwo zaspokaja najbardziej pilne potrzeby firmy. Dzięki takiej elastyczności firma może szybko reagować na zachodzące zmiany i być przygotowana na nieprzewidziane wydatki.

Odsetki, opłaty i prowizje

Specyficzną cechą kredytów w rachunku bieżącym jest to, że należność za oprocentowanie jest obliczana każdego dnia (zwykle jest to ustalona stopa procentowa pomnożona przez wielkość debetu i podzielona przez 365). Istotnym elementem kosztu tego kredytu jest zwykle wysoka prowizja za jego udzielenie. Niektóre banki pobierają także prowizje za postawienie środków do dyspozycji kredytobiorcy[11].


Overdraftartykuły polecane
Limit debetowyKredyt obrotowyKredyt konsorcjalnyKredyt rewolwingowyDebetKredyt konsumpcyjnyLinia kredytowaPożyczka hipotecznaKonto oszczędnościowe

Przypisy

  1. " K. Borawski, 2004, s. 56
  2. J. Żyżyński, 2016, s. 88
  3. J. Brodowska-Szewczuk, 2009, s. 138
  4. K. Borawski, 2004, s. 54
  5. K. Borawski, 2004, s. 56
  6. przedsiębiorstwa J. Brodowska-Szewczuk, 2009, s. 138
  7. A. Skrodzki, 2010, s. 70
  8. K. Borawski, 2004, s. 54
  9. A. Skrodzki, 2010, s. 71
  10. M. Krawczyk, 2013, s. 252
  11. A. Skrodzki, 2010, s. 70/71

Bibliografia

  • Borawski K (2004), Źródła finansowania małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Studium Podyplomowe, Warszawa
  • Brodowska-Szewczuk J. (2009), Źródła finansowania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, Zeszyty Naukowe Akademii Podlaskiej w Siedlcach, nr 83
  • Krawczyk M. (2013), Ewolucja źródeł finansowania małych i średnich przedsiębiorstw w dobie kryzysu, Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, nr 174
  • Skrodzki A. (2010), Wybrane produkty bankowe jako czynnik rozwoju małej i średniej firmy, Studia I Prace Kolegium Zarządzania I Finansów Zeszyt Naukowy, nr 103
  • Żyżyński J. (2016), Pieniądz i spójność procesów ekonomicznych, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, nr 46


Autor: Monika Musiał