Formy zatrudnienia
| Formy zatrudnienia |
|---|
| Polecane artykuły |
Formy zatrudnienia - są to różnego rodzaju umowy ze stosunku pracy zawarte między pracownikiem, a pracodawcą. W polskim prawie wyróżnia się pracownicze formy zatrudnienia oraz niepracownicze formy zatrudnienia.
Pracownicze formy zatrudnienia
Polegają one na zatrudnieniu w ramach stosunku pracy. "Podlegają one przepisom kodeksu pracy oraz innym przepisom regulującym kwestie prawa pracy".[1] Wyróżniamy umowy pracownicze takie jak np.
- "na czas określony,
- na czas nieokreślony,
- na okres próbny,
- na czas wykonania określonej pracy,
- powołanie,
- wybór,
- mianowanie,
- spółdzielcza umowa o pracę".[2]
Niepracownicze formy zatrudnienia
Niepracownicze formy zatrudnienia polegają na zatrudnieniu na podstawie umów prawa cywilnego lub prawa handlowego. Do nich możemy zaliczyć między innymi:
- "umowę zlecenie,
- umowę o dzieło,
- umowę agencyjną,
- umowę o pracę nakładczą,
- umowę o zarządzanie,
- samozatrudnienie".[3]
Rodzaje form zatrudnienia
Umowa o pracę - regulowana jest przez przepisy Kodeksu Pracy. Są tu dwie strony umowy, a mianowicie pracownik i pracodawca. Pracownik w umowie o pracę “zobowiązuje się do wykonania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. [4]Natomiast pracodawca zobowiązuje się do wypłacenia wynagrodzenia zatrudnionemu pracownikowi. Możemy wyróżnić umowę o pracę:
- na czas nieokreślony
- na czas określony
- na czas wykonywania określonej pracy.
Umowa zlecenie - w tej umowie zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania określonej czynności prawnej w określonym terminie dla zleceniodawcy. Zazwyczaj tego typu umowy stosuje się do umów o świadczenie różnego rodzaju usług. Trzeba pamiętać, że w w umowie zlecenie, zleceniodawca winien opłacić składki ZUS i ubezpieczenie zdrowotne[5]
Umowa agencji - są tutaj dwie strony umowy: agent i zleceniodawca. Agent, czyli osoba przyjmująca zlecenie obarcza się do stałego pośredniczenia w ramach działalności własnego przedsiębiorstwa za świadczenie pieniężne przy zawieraniu umów z klientami na rzecz zleceniodawcy. Agent dostaje wynagrodzenie za pozytywny wynik swojej pracy[6]
Umowa o dzieło - podlega ona przepisom Kodeksu Cywilnego w art. 627-646. Przedmiotem tej umowy jest dzieło materialne lub niematerialne. Ma ona charakter jednorazowy, ponieważ jest umową rezultatu[7]
Kontrakt menadżerski - inaczej zwany umową o zarządzanie lub kontraktem kierowniczym. Ten rodzaj umowy nie został uregulowany ani przepisami Kodeksu Pracy, ani też przepisami Kodeksu Cywilnego. Umowa ta funkcjonuje jednak w obrocie gospodarczym. Na jej mocy właściciel powierza menadżerowi zarządzanie całym przedsiębiorstwem lub dowolną częścią przedsiębiorstwa[8]
Samozatrudnienie - jest formą wykonywania pracy zleconej na rzecz pracodawcy, który wcześniej zatrudniał pracownika, ale w wyniku zmian organizacyjnych doszło do usamodzielnienia się pracowników. Umowa samozatrudnienia dla osoby, która wykonuje usługę, ma charakter profesjonalny, czyli świadczenia wykonywane są w zakresie prowadzonej działalności[9]
Modele zatrudnienia
- stały - oparty jest on na umowach na czas nieokreślony. Jest też najbardziej kosztownym modelem zatrudnienia dla pracodawcy, ponieważ ponosi on koszty takie jak: rekrutacji i selekcji pracowników, szkoleń pracowniczych, świadczeń i wynagrodzeń, zwolnień od strony pracodawcy.
- zmienny - uwzględnia on niestabilność gospodarczą i popytową, które ciągle się zmieniają. Model ten zakłada elastyczność funkcjonalną, ilościową i czasową.
- mieszany - są tu pracownicy stali i tymczasowi[10]
Przypisy
- ↑ Myjak T. (2011) Wpływ formy zatrudnienia na zachowania organizacyjne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 147
- ↑ Myjak T. (2011) Wpływ formy zatrudnienia na zachowania organizacyjne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 149
- ↑ Myjak T. (2011) Wpływ formy zatrudnienia na zachowania organizacyjne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 149
- ↑ Jędrzejewska M. (2012) Różne formy zatrudnienia - konsekwencje składkowe, Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa, s. 3
- ↑ Myjak T. (2011) Wpływ formy zatrudnienia na zachowania organizacyjne, wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 172-173
- ↑ Jędrzejewska M. (2012) Różne formy zatrudnienia - konsekwencje składkowe, Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa, s. 6
- ↑ Myjak T. (2011) Wpływ formy zatrudnienia na zachowania organizacyjne, wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 173-174
- ↑ Jędrzejewska M. (2012) Różne formy zatrudnienia - konsekwencje składkowe, Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa, s. 7
- ↑ Myjak T. (2011) Wpływ formy zatrudnienia na zachowania organizacyjne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 176-177
- ↑ Myjak T. (2011) Wpływ formy zatrudnienia na zachowania organizacyjne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 150-151
Bibliografia
- Baron-Wiaterek M. (2008) Organizacja zatrudnienia tymczasowego i telepracy - warunki i cechy charakterystyczne Politechnika Śląska, Wydział Organizacji i Zarządzania, Katedra Administracji i Prawa, Gliwice
- Brezka A. (2012) Nietypowe formy zatrudnienia w Polsce na tle wybranych krajów Unii Europejskiej, Studia i prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania nr 28, Uniwersytet Szczeciński
- Grzonka L. (2013) Alternatywne formy zatrudnienia z wzorami umów i pism, Polskie Wydawnictwo Prawnicze, Poznań
- Jędrzejewska M. (2012) Różne formy zatrudnienia - konsekwencje składkowe, Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa
- Myjak T. (2011) Wpływ formy zatrudnienia na zachowania organizacyjne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń
- Szulz B. (2013) Telepraca - nowoczesna, elastyczna forma zatrudnienia i organizacji pracy. Szansa czy zagrożenie?, Repozytorium UR
- Wiśniewski J. (2010) Różnorodne formy zatrudnienia, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń
Autor: Małgorzata Sołtys
