Strategia defensywna

Z Encyklopedia Zarządzania
Strategia defensywna
Polecane artykuły

Strategia defensywna to jedna z trzech strategii finansowania działalności. W literaturze jest ona często określana jako strategia konserwatywna, zachowawcza, łagodna, pasywna, pesymistyczna i przetrwania. Głównym celem tej strategii jest zabezpieczenie płynności finansowej w krótkich okresach, eliminacja bieżących zagrożeń, utrzymanie wiarygodności finansowej i maksymalizacja zysku w krótkich okresach. Przyjmując tę strategię przedsiębiorstwo dąży do utrzymania pozycji rynkowej i dostosowania się do istniejących barier na rynku, stara się działać w ramach istniejącej struktury. Zadaniem strategii defensywnej jest także pozyskiwanie kapitału krótkoterminowego, wykorzystanie w pełni możliwości samofinansowania i zabezpieczenie głównych potrzeb w zakresie kapitału obrotowego netto. Przedsiębiorstwo wykorzystuje wewnętrzne źródła finansowania swojej działalności (Tokarski A., Tokarski M. 2006, s. 35)

TL;DR

Strategia defensywna to strategia finansowania, która ma na celu zabezpieczenie płynności finansowej przedsiębiorstwa. Charakteryzuje się minimalnym ryzykiem finansowym i utraty płynności. Przedsiębiorstwo korzysta głównie z wewnętrznych źródeł finansowania. Obok strategii defensywnej istnieją także strategia agresywna i umiarkowana. Strategia agresywna ma na celu maksymalizację zysku, ale wiąże się z większym ryzykiem. Strategia umiarkowana jest pośrednią strategią między konserwatywną a agresywną. Przedstawione strategie różnią się głównie stopniem finansowania aktywów obrotowych, ryzykiem zadłużenia i korzystaniem z dźwigni finansowej.

Główne cechy charakterystyczne

Strategia defensywna finansowania aktywów ma następujące cechy charakterystyczne (Tokarski A., Tokarski M. 2006, s. 36-37):

  • ryzyko finansowe ogranicza się do zera,
  • występuje nieznaczne ryzyko utraty płynności płatniczej firmy,
  • nawiązuje do rozbicia aktywów obrotowych na dwie części: stałą i zmienną i opiera się na założeniu, że kapitały stałe mają finansować aktywa trwałe oraz część stałą aktywów obrotowych. Oznacza to, że stała część aktywów ogółem powinna być pokryta kapitałami stałymi,
  • maksymalizacja udziału kapitałów stałych w finansowaniu środków obrotowych wzmacnia płatniczą równowagę przedsiębiorstwa oraz jej stabilizację finansową,
  • istnieje dodatni poziom kapitału obrotowego netto,
  • zwiększenie zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto finansowany przez przedsiębiorstwo ze środków własnych sprawia, że przedsiębiorstwo ponosi inne koszty,
  • zwiększenie zapotrzebowania na kapitał obrotowy, który jest finansowany z kredytów długoterminowych, powoduje wzrost kosztów kapitału, ponieważ kredyty długoterminowe mają wyższe oprocentowanie od kredytów krótkoterminowych,
  • znaczne zaangażowanie kapitałów stałych zmniejsza stopę zyskowności kapitału własnego,

  • przedsiębiorstwo utrzymuje wysoki poziom płynności finansowej, czego skutkiem jest obniżenie stopy zwrotu i wzrostu kosztu kapitału,
  • ułatwia korzystanie z dźwigni finansowej i osłony podatkowej w stopniu ograniczonym,
  • w relacji korzyść - ryzyko tworzy strategię o małym ryzyku i małych korzyściach.

Pozostałe strategie

Obok strategii defensywnej rozróżniamy także (Tokarski A., Tokarski M. 2006, s. 31-35):

  • strategię agresywną - pozwala ona na wykorzystanie w pełni możliwości stworzonych przez rynek finansowy. Pozwala na maksymalizację zysku w dłuższym okresie i wyższy poziom ryzyka. Środki do finansowania działalności są pozyskiwane przede wszystkim na rynku kapitałowym. Strategia ta jest ryzykowna i oceniana negatywnie przez większość wierzycieli, ponieważ w wypadku zmniejszenia wpływów ze sprzedaży w gotówce lub na skutek trudności w uzyskaniu kredytu bankowego, a także wzrostu oprocentowania kredytu przedsiębiorstwo może utracić zdolność do terminowego pokrywania swoich zobowiązań. W literaturze może być nazywana również strategią dynamiczną, aktywną, rozwoju, ofensywną i ryzykowną.
  • strategię umiarkowaną - jest to pośrednia strategia między konserwatywną a agresywną. Aktywa trwałe powinny być pokrywane kapitałem stałym lub własnym. W strategii tej kapitał obrotowy netto jest zerowy, bądź też przyjmuje niewielkie wartości dodatnie. Jest ona bezpieczna pod względem utrzymania bieżącej płynności finansowej, ale w wypadku tej strategii przedsiębiorstwo powinno posiadać elastyczne możliwości pozyskiwania kapitałów krótkoterminowych. Pochłania ona przeciętne koszty finansowe i powoduje ryzyko związane z zadłużeniem kredytami. Strategia zakłada umiarkowane korzystanie z dźwigni finansowej, osłony podatkowej i przynosi umiarkowaną zyskowność kapitałów własnych. Strategia umiarkowana określana jest również strategią równowagi, elastyczną i harmonijną.

Analiza porównawcza cech charakterystycznych strategii finansowania aktywów

Kryteria oceny Strategia defensywna Strategia agresywna Strategia umiarkowana
Stopień finansowania aktywów obrotowych kapitałem obrotowym netto większy (kapitał obrotowy netto przyjmuje poziom dodatni) mniejszy (kapitał obrotowy netto przyjmuje poziom ujemny) przeciętny (kapitał obrotowy netto przyjmuje poziom zerowy lub niski dodatni)
Stopień finansowanie aktywów obrotowych kapitałem stałym większy (stała część aktywów obrotowych jest finansowana kapitałem stałym) mniejszy (część aktywów trwałych powinna być finansowana kapitałami stałymi, aktywa obrotowe powinny być finansowane krótkoterminowymi kapitałami obcymi) przeciętny (aktywa obrotowe powinny być finansowane rzez kapitał obcy krótkoterminowy)
Stopień finansowanie aktywów obrotowych kapitałem krótkoterminowym mniejszy (źródła krótkoterminowe w nieznacznym stopniu pokrywają aktywa obrotowe) większy (źródła finansowania krótkoterminowe pokrywają aktywa obrotowe w całości i po części aktywa trwałe) przeciętny (źródła finansowania krótkoterminowe pokrywają stałą i zmienną część aktywów obrotowych ponad minimalnym poziomem bezpieczeństwa
Koszty finansowania wyższe (kapitały długoterminowe są wysoko oprocentowane) niższe (kredyty krótkoterminowe są nisko oprocentowane) przeciętne
Ryzyko zadłużenia finansowego niższe wyższe przeciętne
Korzystanie z dźwigni finansowej oraz osłony podatkowej mniejsze większe przeciętne
Zyskowność kapitału niższa wyższa przeciętna
Płynność finansowa większa mniejsza przeciętna

(Tokarski A., Tokarski M. 2006, s. 37-38)

Bibliografia

Autor: Dominika Wach