Strategia finansowania aktywów obrotowych

Z Encyklopedia Zarządzania

Strategia finansowania aktywów obrotowych - określa sposób w jaki przedsiębiorstwo zaspokaja stałe i zmienne zapotrzebowanie na fundusze finansujące aktywa, których poziom ulega zmianie, określa zatem ogólną strategie przedsiębiorstwa w zakresie finansowania aktywów obrotowych.

TL;DR

Artykuł omawia trzy strategie finansowania aktywów obrotowych w przedsiębiorstwach - konserwatywną, agresywną i umiarkowaną. Strategia konserwatywna opiera się na finansowaniu aktywów obrotowych kapitałem własnym lub długoterminowym kredytem bankowym, zapewniając bezpieczeństwo finansowe, ale koszty finansowania są wysokie. Strategia agresywna polega na finansowaniu aktywów krótkoterminowym kredytem, minimalizując koszty, ale narażając się na ryzyko utraty płynności. Strategia umiarkowana łączy elementy obu strategii, dążąc do równowagi pomiędzy ryzykiem a dochodem. Wybór optymalnej strategii zależy od tolerancji na ryzyko i celów przedsiębiorstwa.

Rodzaje strategii finansowania aktywów obrotowych

Strategia konserwatywna (zachowawcza) sprowadza się do finansowania trwałego stanu aktywów obrotowych kapitałem własnym lub długoterminowym kredytem bankowym. Za pomocą kapitałów o charakterze długoterminowym (kapitały własne i długoterminowy kredyt bankowy) finansowana jest również znaczna część potrzeb sezonowych. Istotne znaczenie ma zachowanie wysokiej płynności finansowej. Ponieważ kredyt długoterminowy z reguły jest wyżej oprocentowany niż krótkoterminowy, struktura źródeł finansowania aktywów nie jest w stanie w pełni wykorzystać szans stwarzanych przez zjawisko dźwigni finansowej i w konsekwencji prowadzi do wzrostu kosztów. Cechą charakterystyczną tej strategii jest występowanie nadpłynności, czyli gromadzenie nadwyżek środków pieniężnych. Strategia ta zapewnia przedsiębiorstwu bezpieczeństwo finansowe, natomiast koszty jej finansowania są stosunkowo wysokie.

Konserwatywna strategia finansowania majątku obrotowego jest w Polsce stosowana powszechnie. Nie wymaga podejmowania złożonych decyzji i jest czytelna. Jednak powinna być wdrażana tylko, jeśli jednostka może zrezygnować z podwyższania rentowności kapitału własnego bądź może pozwolić sobie na wyższy koszt kapitału spowodowany korzystaniem ze źródeł zewnętrznych[2]

Strategia agresywna (dynamiczna) polega na finansowaniu trwałego stanu aktywów obrotowych kredytem krótkoterminowym. Zaletą tej strategii jest minimalizacja kosztów finansowania aktywów obrotowych (wynikająca z niższego oprocentowania kredytów krótkoterminowych) oraz poprawa poziomu stopy zwrotu kapitału własnego (wynikająca z kolei z wykorzystania zjawiska dźwigni finansowej). Minusem tej strategii jest ryzyko wzrostu stopy procentowej oraz trudności z pozyskiwaniem dodatkowych kredytów. W konsekwencji może to doprowadzić do problemów z terminowym regulowaniem zobowiązań.

  • zerowy lub bardzo niski poziom kapitału obrotowego netto
  • wskaźnik bieżącej płynności bliski bądź równy 1[3]

W praktyce stosowanie tej strategii nie jest łatwe. Strategia ta może przynieść korzyści finansowe, dodatkowo koszty zobowiązań krótkoterminowych są niższe od kosztów kredytów długoterminowych. Jednak powinna być stosowana jedynie w warunkach ciągłego monitorowania potencjalnego ryzyka, ponieważ ryzyko utraty płynności finansowej jest wysokie. Jednostka powinna rozważać tworzenie rezerw na ewentualne pokrycie strat stosując strategię agresywną.[4]

Strategia umiarkowana (równowagi) jest połączeniem strategii konserwatywnej i agresywnej, czyli pośrednią. Polega na działaniach dążących do dostosowania długości okresu, na które pozyskiwane są kapitały, do długości "okresu życia" aktywów przez nie sfinansowanych. Strategia ta zapewnia największe szanse utrzymania płynności finansowej przedsiębiorstwa, ponieważ umożliwia synchronizacje w czasie strumieni pieniężnych wydatków i dochodów przedsiębiorstw. W strategii tej chodzi o to, aby znaleźć odpowiednie proporcje pomiędzy potencjalnym ryzykiem a dochodem. Część majątku obrotowego pokrywana jest kredytami długoterminowymi, zaś zobowiązania krótkoterminowe pokrywają bieżące zapotrzebowanie na kapitał obrotowy. Efektywność i bezpieczeństwo zastosowania tej strategii zależy od tego na ile przedsiębiorstwo może zapewnić stabilny w czasie strumień wpływów i wydatków środków pieniężnych[5]

Wybór optymalnej strategii

Przyjęta strategia finansowania aktywów obrotowych przedsiębiorstwa wskazuje proporcje, w jakich aktywa te są finansowane kapitałem stałym i zobowiązaniami krótkoterminowymi. Podejście zarządu firmy do ryzyka utraty płynności ma duży wpływ na podjęcie decyzji w zakresie wyboru najlepszej dla przedsiębiorstwa strategii[6]

Konserwatywnej strategii zarządzania aktywami towarzyszy niskie ryzyko, ale również możliwość osiągania tylko niskich dochodów. Podjęcie strategii agresywnej wiąże się ze wzrostem ryzyka, jednakże szanse na osiągnięcie dużych zysków są znacznie większe. Strategia umiarkowana jest najlepszym rozwiązaniem dla firm cechujących ostrożność w działaniu. Godzi ona bowiem możliwość osiągania umiarkowanych zysków, przy jednoczesnym zachowaniu poziomu umiarkowanego ryzyka.

Przy podejmowaniu decyzji o finansowaniu aktywów obrotowych przedsiębiorcy muszą zdecydować czy chcą wykorzystać środki własne, czy chcą sięgnąć po środki obce. W poszczególnych firmach efektywność zarządzania majątkiem obrotowym jest zróżnicowana. Wynika to z zastosowania zróżnicowanych metod, narzędzi i strategii[7]


Strategia finansowania aktywów obrotowychartykuły polecane
Strategia finansowania działalnościStrategia defensywnaStrategia finansowaStrategia agresywnaSrebrna reguła bilansowaAnaliza struktury kapitałowejKapitał obrotowyPolityka dywidendAnaliza wskaźnikowaOscylator stochastyczny

Przypisy

  1. A. Duliniec 2011, s. 30
  2. Cz. Skowronka i in. 2014, s. 57
  3. A. Duliniec 2011, s. 30
  4. Cz. Skowronka i in. 2014, s. 58
  5. Cz. Skowronka i in. 2014, s. 58
  6. A. Duliniec 2011, s. 28
  7. Cz. Skowronka i in. 2014, s. 62

Bibliografia

  • Czekaj J., Dresler Z. (2011), Zarządzanie finansami przedsiębiorstw: podstawy teorii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Duliniec A. (2011), Finansowanie przedsiębiorstwa. Strategie i instrumenty, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Maness T. (1988), Introduction to corporate Finance, McGraw-Hill, New York
  • Michalak A. (2013), Strategie finansowania przedsiębiorstw w branżach kapitałochłonnych na przykładzie polskich i światowych przedsiębiorstw górniczych, Zarządzanie i Finanse
  • Skowronka C. (red.) (2014), Aktywa obrotowe polskich przedsiębiorstw, Collegium Mazovia Innowacyjna Szkoła Wyższa w Siedlcach, Siedlce
  • Szafraniec-Siluta E. (2013), Bezpieczeństwo finansowe przedsiębiorstw rolniczych w Polsce - ujęcie porównawcze, Wydział Nauk Ekonomicznych, Politechnika Koszalińska
  • Wasilewski M. (2011), Strategia płynności finansowej przedsiębiorstw rolniczych w zależności od rentowności aktywów, Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 91


Autor: Klara Jowsa, Gabriela Surowiec