Strategiczna jednostka gospodarcza
| Strategiczna jednostka gospodarcza |
|---|
| Polecane artykuły |
Strategiczna jednostka gospodarcza (SJG), (ang. Strategic Business Unit - SBU) to wyodrębniony w przedsiębiorstwie podsystem, wyspecjalizowany przedmiotowo, który działa jako samodzielny zakład i w danym środowisku konkurencyjnym (Stabryła A, 2005, s 61). Po raz pierwszy SJG zastosowana została przez amerykański koncern General Electric. SJG to małe przedsiębiorstwa (MŚP), które są podsystemami przedsiębiorstwa o dużej autonomii funkcjonalnej i decyzyjnej. Jednostki takie mogą, ale nie muszą ściśle współpracować z firmami, z których zostały wydzielone lub też nawiązywać do jej struktury formalnej. SJB mogą być zastosowane do określenia strategii firmy zdywersyfikowanej. Podstawową przyczyną wyodrębnienia SJB jest chęć połączenia w jednej strukturze organizacyjnej wielu różnorodnych form działalności w celu osiągnięcia niezbędnej przewagi konkurencyjnej.
Strategie dziedzin gospodarowania na poziomie SJG:
| Aspekty Opisowe | Poziom SJG |
|---|---|
| Przedział działania | Dziedzina działalności: Wybór przedsięwzięć rynkowych
Strategia rozwojowa: dywersyfikacja koncentryczna |
| Cele | Cele wiodące Strategicznych jednostek gospodarczych, z odniesieniem do działań rynkowych danego biznesu.
Kryteria efektywności wyboru celu wiodącego dla biznesu:
|
| Alokacja środków pieniężnych | Alokacja między poszczególne przedsięwzięcia w ramach danej SJG
Finansowanie działów funkcjonalnych SJG |
| Czynniki przewagi konkurencyjnej | Szerokie zastosowanie strategii konkurencji, posiadanie bardzo bogatych zasobów oraz umiejętności przez daną SJG |
| Sposób generowania efektu synergicznego | Scalenie środków pieniężnych z umiejętnościami i ukierunkowanie na działania rynkowe danego sektora |
Źródło: (Stabryła A.,2010, s 56-57)
TL;DR
Strategiczna jednostka gospodarcza (SJG) to wyodrębniony podsystem w przedsiębiorstwie, który działa jako samodzielny zakład. SJG ma dużą autonomię funkcjonalną i decyzyjną. Ma za zadanie połączenie różnych form działalności w celu osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. SJG skupia się na badaniach i rozwoju, potencjale wytwórczym, technologii i marketingu. Ma zalety, takie jak wspieranie współpracy między wydziałami i usprawnienie zarządzania strategicznego, ale także wady, takie jak utrudniony kontakt z zarządem korporacji i problemy z finansowaniem.
Cechy SJG
Głównymi cechami SJG są:
- umiejscowienie w strukturze przedsiębiorstwa,
- są to jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej,
- formułą wedle której funkcjonują jest: "produkt-rynek",
- rodzaj działalności przez nie wykonywanej ma zasadnicze i rozstrzygające znaczenie dla całego przedsiębiorstwa,
- autonomia funkcjonalna i decyzyjna obejmuje: badania laboratoryjne, techniczne przygotowanie produkcji, produkcję, finanse, rachunkowość i marketing,
- SJG ma dywizjonalną strukturę, która oprócz tego że jest zdeterminowana tak przez wymiar produkcyjny, tak przez technikę i badania, finanse i rachunkowość, ale najbardziej przez marketing.
Elementy SJB
W SJB skupia się:
- Badania i rozwój.
- Potencjał wytwórczy.
- Technologię.
- Marketing dotyczący jednorodnych grup produktów.
Analiza grup produktów odbywa się pod kątem:
- potrzeb zaspokajanych przez dane produkty,
- technologii ich wytwarzania,
- wartości użytkowych,
- miejsca w portfelu produkcji.
W/w kryteria są podstawą dla łączenia produktów w jednorodne grupy asortymentowe i stwarzaniu dla nich strategicznych jednostek organizacyjnych, ponieważ zidentyfikowanie SBU umożliwia poprawę skuteczności identyfikacji:
- Konkurentów.
- Dostawców.
- Klientów.
- Potencjalnych substytutów.
Zalety SJG
Do głównych zalet SJG można zaliczyć przede wszystkim to że są czynnikiem wspierającym współpracę między wydziałami przedsiębiorstwa które charakteryzuje podobny zakres działania, usprawniają one:
- działalność zarządzania strategicznego,
- czynności ewidencyjne,
- czynności rozliczeniowe.
- sprawiają że wykonanie prac analitycznych jest łatwiejsze na wszystkich poziomach systemu planowania.
Wady SJG
- utrudniony jest kontakt zarządu korporacji ze sferą operacyjną danych jednostek strategicznych,
- mogą być przyczyną powstawania wewnętrznych napięć w związku z utrudnionym dostępem do wewnętrznych i zewnętrznych źródeł finansowania,
- utworzenie Grupy SJG - wyodrębnionego formalnie obiektu - może być przyczyną powstania nieklarownej sytuacji w związku z dyrektorem owej Grupy, który jest kolejnym szczeblem w hierarchii, może także pojawić się sprzeczność interesów tego dyrektora i kierownictwa kolejnych strategicznych jednostek gospodarczych.
Bibliografia
- Antczak S., (2010), Metody portfelowe w planowaniu strategicznym jednostek biznesu, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce
- Fudaliński J., (2002), Analizy sektorowe w strategicznym zarządzaniu przedsiębiorstwem, Oficyna Wydawnicza: Drukarnia ANTYKWA s.c. Kraków - Kluczbork
- Gierszewska G., Romanowska M.,(2002 Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE Warszawa
- Kaleta A., (2010), Ewolucja zarządzania strategicznego w trakcie rozwoju przedsiębiorstw SGH w Warszawie, Warszawa
- Stabryła A. (1995), Podstawy zarządzania firmą, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Kraków
- Stabryła A. (2005), Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Kraków
- Żółtowska M. (2009), Zarządzanie Strategiczne, Konspekt wykładu ZAH
Autor: Anna Graboń, Ewa Skorupska, Dawid Fijak, Mariola Paś
