Mikroekonomia
| Mikroekonomia |
|---|
| Polecane artykuły |
Mikroekonomia - część ekonomii zajmująca się szczegółową analizą indywidualnych działań gospodarczych, a także badaniem indywidualnych decyzji dotyczących produktów. Wyjaśnia występowanie poszczególnych zjawisk i procesów gospodarczych z punktu widzenia konkretnych podmiotów gospodarczych. W celu uproszczenia analizy mikroekonomia może pomijać część współzależności gospodarczych.
Istotnymi dla mikroekonomii elementami są:
- Ogólna teoria równowagi – jedna z najważniejszych koncepcji ekonomicznych, zakłada istnienie konkurencji doskonałej (nikt nie ma wpływu na to, jak kształtują się ceny), sprzedający i kupujący to ceno biorcy, funkcję cenotwórcy pełni rynek. Wszystkie ceny to ceny równowagi, a tworzy je rynek. Ogólna teoria równowagi dotyczy głównie badania równocześnie wszelkich rynków, na których dany towar występuje-pomaga stworzyć ogólny obraz konsumpcji.
- Analiza cząstkowa – jest to rodzaj analizy mikroekonomicznej, który opiera się na ignorowaniu efektów pośrednich. W sytuacjach, w których efekty pośrednie mają zbyt wielkie znaczenie, by je pominąć, wymagana jest weryfikacja założeń upraszczających dane zagadnienie.
Pojęcia istotne dla mikroekonomii
Najważniejsze pojęcia związane z mikroekonomią to:
- Popyt – ilość dobra, którą nabywcy gotowi są zakupić po określonej cenie, w określonym czasie
- Podaż – ilość dobra, którą sprzedawcy gotowi są zaoferować po określonej cenie, w określonym czasie
- Rynek – zespół warunków, sprawiających, że możliwe jest przeprowadzenie transakcji kupna i sprzedaży dóbr i usług. Rynek znajduje się w równowadze, gdy cena doprowadza do zrównania popytu z podażą.
Przykładowe narzędzia analizy
Jako narzędzia wykorzystywane podczas analizy mikroekonomicznej możemy wyróżnić na przykład:
- Wykresy punktowe - służą one do pokazywania zależności między dwoma zmiennymi (przy założeniu Ceteris Paribus), wykorzystywane są także przy konstruowaniu modeli.
- Szeregi czasowe – pokazują kolejne wartości przyjmowane przez zmienną w różnych momentach w danym okresie czasu
- Modele (teorie) - są szeregami upraszczających założeń dotyczących zachowań ludzkich.
Przykładowe problemy analizy mikroekonomicznej
- co określa cenę poszczególnego dobra?
- jakie czynniki kształtują wielkość popytu i podaży?
- jakie czynniki determinują wybory dokonywane przez konsumenta?
- co decyduje o wielkości produkcji danej firmy czy gałęzi przemysłu?
- co determinuje sposób działania oraz zachowania się na rynku poszczególnych producentów i konsumentów?
- co decyduje o wysokości płac, zysków, stopy procentowej?
- jak poszczególne narzędzia ingerencji państwa w sprawy gospodarcze (np. ustawa o płacy minimalnej czy o cenach minimalnych w rolnictwie) wpływają na poziom produkcji na poszczególnych rynkach?
Mikroekonomia koncentruje się przede wszystkim na wyborach dokonowywanych przez poszczególne podmioty gospodarcze: gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa i rząd. Zwraca uwagę także na interakcje zachodzące między nimi, badając jak zachowania jednych podmiotów są uzględniane przez inne i jak wpływają one na siebie wzajemnie. Zajmuje się badaniem zjawisk i procesów zachodzących w różnych fragmentach gospodarki, na poszczególnych rynkach. Dla uproszczenia analizy może ona pomijać różne współzależności występujące w gospodarce, np. interwencje rządów w działalność gospodarczą, wpływ handlu zagranicznego na rynek wewnętrzny, działalność związków zawodowych itd.
Państwo a mikroekonomia
Dość często ludzie nie są zadowoleni z wyników działania rynku. Zawodność rynku powoduje ingerencję państwa w kwestie "co, jak i dla kogo?” produkować. Celem państwa jest zwiększenie efektywności alokacji dóbr-efektywność rośnie, gdy wytwarzane jest więcej dóbr jak najlepiej odpowiadających obecnym potrzebom ludzi. Drugim celem jest zapewnienie sprawiedliwości-dotyczy ona kwestii podziału dochodów-powinny być one proporcjonalne do wyników pracy i wysiłku w nią włożonego. W związku z tym państwo podejmuje działania mające na celu walkę z monopolizacją, stara się kontrolować efekty zewnętrzne, wspiera powstawanie nowych dóbr publicznych.
Bibliografia
- Begg D., Fischer S., Dornbusch R. (2014). Mikroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Beksiak J. (2014). Ekonomia. Kurs podstawowy, Wydawnictwo C.H.Beck
- Dach Z. (2005). Mikroekonomia dla studiów licencjackich, Wydawnictwo Naukowe SYNABA, Kraków
- Krugman P., Wells R. (2016). Mikroekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Zalega T. (2011). Spożycie żywności w gospodarstwach domowych z osobami bezrobotnymi w województwie mazowieckim, Zeszyty Naukowe SGGW – Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 93, Warszawa
Autor: Ada Kowalska, Jakub Przybek
