Minimum egzystencji

Minimum egzystencji lub czasami minimum biologiczne, jest to pojęcie i zarazem miara obliczana przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych od 1996 roku. Jego poziom wyznacza i pokazuje granicę skrajnego ubóstwa (mowa tu o ubóstwie bezwzględnym opierającym się na minimum życia a nie o ubóstwie względnym opierającym się na standardzie życia danego społeczeństwa). Jest to minimum jakie jest potrzebne człowiekowi do tego aby przeżyć czyli zaspokoić potrzeby, których zaspokojenia nie można odkładać (D. Jegorow 2013).

Minimum egzystencji zakłada tylko potrzeby podstawowe, których niezaspokojenie równe jest biologicznej degradacji czyli zagrożeniu życia i zdrowia, oznacza również minimalny poziom, który jest potrzebny aby człowiek był w stanie być wykazywać aktywność związaną z pracą (P. Kurowski, 2004).

Sposób wyznaczania i obrazowania

Wzorzec minimum egzystencji wyznacza się obrazowo za pomocą koszyka, który określa ilościowo i wartościowo stopień spełniania poszczególnych grup potrzeb. Pod względem ilościowym mówimy o:

• wyznaczonych przez ekspertów zaleconych normach jakie powinny być spełnione do przeżycia,

a pod względem wartościowym rozumiemy:

• koszt produktów i usług które są wymagane do spełnienia wyznaczonej normy przez stronę ilościową.

Do składu minimum egzystencjalnego można zaliczyć na przykład artykuły żywnościowe oraz potrzeby związane z miejscem do mieszkania (D. Jegorow 2013).

Istota minimum egzystencji

W wskaźniku chodzi o to aby pokazać ile i co jest przeciętnemu człowiekowi potrzebne do przeżycia oraz jaki jest koszt zaspokojenia tych potrzeb. Celem wyznaczenia minimum egzystencji jest potrzeba posiadania wielkości wyjściowej przy ocenie ubóstwa społeczeństwa.

Osoby żyjące w skrajnym ubóstwie, czyli żyjące na poziomie minimum egzystencji są przeważenie z różnych względów jednostkami społecznie i ekonomicznie wykluczonymi co oznacza, że w większości wypadków nie mają, w jaki sposób zdobyć finansowych możliwości na to aby wyjść ponad granicę wyznaczaną przez minimum. Ściśle z tym zjawiskiem związany jest problem bezrobocia, poziom na jakim utrzymywane są ceny podstawowych produktów, wysokość płacy minimalnej, struktura zawodów niskopłatnych oraz system społeczny (A. Grzędzińska, 2010).

W koszyku minimum egzystencji wyznaczone są grupy potrzeb obejmujące wyżej wspomniany problem wyżywienia i mieszkania oraz:

1. problem leków,
2. higieny osobistej
3. naprawy odzieży
4. edukacji dzieci w zakresie podstawowym.

Jest to wskaźnik, który przez wielu jest określany jako minimum jakie powinno być zapewnione dla każdego ponieważ wynika z praw człowieka.

Minimum egzystencji a minimum socjalne

Nie powinno mylić się pojęcia minimum socjalnego z pojęciem minimum egzystencjalnego. Oba pojęcia dotyczą wyznaczania określonego standardu potrzeb konsumpcyjnych oraz bytowych jednak nie są one równe sobie.

Oba posiadają tą samą naturę i bazują na tym samym ale mają odmienne założenia badawcze.

Minimum egzystencji mówi o tym gdzie jest linia wydatków, która pokazuje minimum tego co jest potrzebne do przeżycia zaś minimum socjalne wyznacza poziom wydatków, które są dolną granicą godziwego poziomu życia (P. Kurowski, 2004). Oba wskaźniki mówią również co jest rozumiane jako produkty i usługi niezbędne do spełnienia wymogów minimum egzystencji czy też minimum socjalnego. Minimum egzystencjalne nie zajmuje się nawet w najmniejszym stopniu potrzebami związanymi z kulturą, transportem, wygodą, wolnym czasem czy więzami społecznymi a są to ważne element minimum socjalnego.

Podstawowe potrzeby objęte minimum egzystencji

Artykuły żywnościowe

W skład minimum egzystencji wchodzą artykuły żywnościowe niezbędne do zapewnienia odpowiedniego poziomu odżywiania. Obejmuje to podstawowe produkty spożywcze, takie jak chleb, mleko, mięso, owoce i warzywa. Dostęp do wystarczającej ilości żywności jest niezbędny dla utrzymania zdrowia i dobrej kondycji fizycznej.

Miejsce do mieszkania

Minimum egzystencji obejmuje również dostęp do odpowiedniego miejsca do mieszkania. W ramach tego minimum powinno być zapewnione bezpieczne i higieniczne miejsce zamieszkania, które spełnia minimalne standardy mieszkaniowe. Mieszkanie powinno być odpowiedniej wielkości i zapewniać podstawowe udogodnienia, takie jak dostęp do wody, prądu, kanalizacji i ogrzewania.

Opieka zdrowotna

Minimum egzystencji obejmuje również dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej. Powinny być zapewnione podstawowe usługi medyczne, takie jak wizyty u lekarza, diagnostyka, leki i leczenie chorób. Dostęp do opieki zdrowotnej jest istotny dla utrzymania i poprawy zdrowia oraz zapobiegania poważnym chorobom.

Higiena osobista

Minimum egzystencji obejmuje również zapewnienie możliwości utrzymania odpowiedniej higieny osobistej. Obejmuje to dostęp do wody pitnej, mydła, szamponu, pasty do zębów, szczoteczki do zębów i innych produktów higienicznych. Zapewnienie odpowiedniej higieny osobistej jest istotne dla utrzymania zdrowia i zapobiegania chorobom.

Edukacja dzieci w zakresie podstawowym

Minimum egzystencji obejmuje także zapewnienie możliwości edukacji dzieci w zakresie podstawowym. Oznacza to zapewnienie dostępu do szkoły i podstawowego wykształcenia dla wszystkich dzieci. Edukacja jest kluczowa dla rozwoju i umożliwia dzieciom zdobycie umiejętności niezbędnych do późniejszego życia.

Różnice między minimum egzystencji a minimum socjalnym

Warto zauważyć, że minimum egzystencji różni się od minimum socjalnego. Minimum socjalne obejmuje dodatkowe wsparcie finansowe i świadczenia, które mają na celu pomóc osobom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Minimum socjalne to rozszerzenie minimum egzystencji i ma na celu zapewnienie dodatkowych środków do przetrwania.

Jedną z głównych krytyk minimum egzystencji jest jego brak uwzględnienia potrzeb związanych z kulturą, transportem, wygodą, wolnym czasem czy więzami społecznymi. Minimum egzystencji skupia się głównie na zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, podczas gdy te inne aspekty życia są pomijane. W rzeczywistości, aby osiągnąć pełne zadowolenie i spełnienie, potrzebne są również możliwości rozwijania zainteresowań, spędzania czasu wolnego, podróżowania i utrzymywania więzi społecznych.

Jednakże, mimo tych ograniczeń, minimum egzystencji jest niezwykle istotne dla zapewnienia godziwych warunków życia dla wszystkich ludzi. Obejmuje podstawowe potrzeby, które są niezbędne do przetrwania i zapobiegania ekstremalnej nędzy. Minimum egzystencji jest fundamentem, na którym można zbudować lepsze warunki życia, ale nie jest to wystarczające, by osiągnąć pełne dobrobyt i spełnienie.

Wyznaczanie minimum egzystencji

Metoda koszykowa

Metoda koszykowa polega na określeniu minimalnego zestawu dóbr i usług, które są niezbędne do zaspokojenia podstawowych potrzeb człowieka. W ramach tej metody, tworzy się tzw. "koszyk minimum", który zawiera elementy takie jak żywność, mieszkanie, odzież, opieka zdrowotna itp. Na podstawie tych elementów określa się minimalne wymagane koszty utrzymania i dochód, który jest niezbędny do ich pokrycia.

Badania ankietowe

Badania ankietowe są inną popularną metodą wyznaczania minimum egzystencji. Polegają one na przeprowadzeniu ankiet wśród grupy badanych, w celu zebrania informacji na temat ich wydatków i poziomu życia. Analiza zebranych danych pozwala określić minimalne warunki egzystencji na podstawie faktycznych wydatków i potrzeb badanych.

Metoda dochodowa

Metoda dochodowa polega na określeniu minimalnego dochodu, który jest niezbędny do pokrycia podstawowych kosztów życia. W ramach tej metody, uwzględnia się zarówno koszty utrzymania jak i inne wydatki, takie jak opłaty za usługi publiczne, edukację czy oszczędności. Na podstawie tych informacji wyznacza się minimalną wysokość dochodu, która zapewni godne warunki egzystencji.

Metoda porównawcza

Metoda porównawcza polega na porównaniu warunków życia i standardów społecznych w różnych regionach lub krajach. Na podstawie tych porównań można określić minimalne warunki egzystencji, uwzględniając różnice w kosztach życia, dostępności do usług publicznych, poziomu edukacji itp.

Metoda wskaźnikowa

Metoda wskaźnikowa polega na określeniu różnych wskaźników i mierników, które odzwierciedlają poziom życia i standardy społeczne. Na podstawie tych wskaźników można określić minimalne wymagane wartości, które muszą być spełnione w celu zapewnienia godnych warunków egzystencji. Przykładowymi wskaźnikami mogą być np. wskaźnik ubóstwa, wskaźnik dostępu do edukacji, czy wskaźnik dostępności do opieki zdrowotnej.

Techniki statystyczne

Techniki statystyczne mogą być wykorzystywane w celu analizy danych dotyczących wydatków, dochodów i warunków życia. Przy użyciu tych technik można identyfikować zależności i tendencje, które pozwalają lepiej zrozumieć minimalne warunki egzystencji.

Systemy wskaźników społecznych

Systemy wskaźników społecznych są kompleksowym podejściem do wyznaczania minimum egzystencji. Polegają one na opracowaniu zestawu wskaźników, które odzwierciedlają różne aspekty życia społecznego, takie jak zdrowie, edukacja, dostęp do usług publicznych itp. Na podstawie tych wskaźników można określić minimalne wymagane wartości w każdym z tych obszarów.

Narzędzia informatyczne

Narzędzia informatyczne mogą być wykorzystywane w celu zbierania, analizy i prezentacji danych dotyczących minimum egzystencji. Przy użyciu tych narzędzi można przeprowadzać analizę danych, generować raporty i wizualizacje, co umożliwia lepsze zrozumienie i prezentację wyników.

Czynniki wpływające na minimum egzystencji

Różnice regionalne

Różnice regionalne są jednym z kluczowych czynników wpływających na minimum egzystencji. Warunki życia i koszty utrzymania mogą znacznie się różnić w zależności od regionu, w którym się znajdujemy. Wysokie koszty życia w dużych miastach, takich jak Warszawa czy Kraków, mogą być znacznie bardziej obciążające dla osób o niskich dochodach niż dla mieszkańców mniejszych miejscowości. Ponadto, rozwinięte regiony gospodarczo mogą oferować większą różnorodność miejsc pracy i lepsze perspektywy rozwoju, podczas gdy obszary wiejskie mogą być bardziej uzależnione od rolnictwa i przemysłu o niskiej płacy.

Inflacja, zmiany demograficzne i rozwój technologiczny

Inflacja, zmiany demograficzne i rozwój technologiczny również mają wpływ na minimum egzystencji. Wzrost cen dóbr i usług może powodować spadek siły nabywczej, co oznacza, że te same środki finansowe nie są w stanie zapewnić minimalnych warunków życia. Dodatkowo, zmiany demograficzne, takie jak starzenie się społeczeństwa lub migracje, mogą powodować zmiany w strukturze społecznej i ekonomicznej, co może wpływać na dostępność pracy i poziom wynagrodzeń. Rozwój technologiczny, choć przynosi wiele korzyści, może również prowadzić do automatyzacji i utraty miejsc pracy, co może prowadzić do wzrostu bezrobocia i trudności w zaspokajaniu podstawowych potrzeb.

Specyficzne sytuacje życiowe

Specyficzne sytuacje życiowe, takie jak samotne macierzyństwo, niepełnosprawność czy utrata pracy, mogą znacznie wpływać na minimum egzystencji. Osoby w tych sytuacjach często mają ograniczone możliwości zarobkowania i mają większe trudności w utrzymaniu się na odpowiednim poziomie. Konieczność opieki nad dziećmi, leczenie lub dostosowanie miejsca zamieszkania do potrzeb osób niepełnosprawnych może znacznie obciążać budżet domowy i utrudniać zaspokajanie podstawowych potrzeb.

Niestałe źródła dochodu

Niestałe źródła dochodu są kolejnym czynnikiem wpływającym na minimum egzystencji. Osoby zależne od sezonowej pracy, zleceń czy umów tymczasowych mogą mieć trudności w utrzymaniu się na odpowiednim poziomie przez cały rok. Brak stabilności dochodów utrudnia planowanie i osiąganie minimalnych warunków życia, szczególnie w przypadku osób zależnych od niskopłatnych i niestabilnych prac.

Zróżnicowane potrzeby w różnych etapach życia

Zróżnicowane potrzeby w różnych etapach życia również mają wpływ na minimum egzystencji. Dzieci i osoby starsze często mają większe potrzeby opiekuńcze i zdrowotne, które wymagają dodatkowych nakładów finansowych. Osoby w wieku produkcyjnym mogą mieć inne priorytety, takie jak edukacja czy rozwój zawodowy. Zaspokajanie tych potrzeb może być trudne dla osób o niskich dochodach, zwłaszcza gdy nie mają odpowiednich środków finansowych.

Równość płci

Równość płci ma istotne znaczenie dla minimum egzystencji. Kobiety często mają mniejsze szanse na rynku pracy, niższe wynagrodzenia i większe trudności w awansie zawodowym. To wszystko wpływa na ich zdolność do zaspokajania podstawowych potrzeb i osiągania minimum egzystencji. Równość płci jest kluczowym czynnikiem w zapewnieniu sprawiedliwości społecznej i równego dostępu do zasobów.

Aspekty ekologiczne i zrównoważony rozwój

Aspekty ekologiczne i zrównoważony rozwój mają również wpływ na minimum egzystencji. Niszczenie środowiska naturalnego, zmiany klimatyczne i eksploatacja zasobów naturalnych mogą prowadzić do wzrostu kosztów życia i ograniczenia dostępności niektórych dóbr i usług. Wzrost świadomości ekologicznej i dążenie do zrównoważonego rozwoju są niezbędne dla zapewnienia minimalnych warunków życia dla obecnych i przyszłych pokoleń.

Aspekty psychologiczne, emocjonalne i społeczne

Aspekty psychologiczne, emocjonalne i społeczne również mają wpływ na minimum egzystencji. Brak wsparcia społecznego, izolacja społeczna, przemoc czy choroby psychiczne mogą znacznie utrudniać osiąganie minimalnych warunków życia. Dobrostan psychiczny i emocjonalny są nieodłącznym elementem minimum egzystencji i mają istotny wpływ na jakość życia jednostki.

Minimum egzystencji a godziwy poziom życia

Definicja godziwego poziomu życia

Godziwy poziom życia odnosi się do minimalnego standardu warunków życia, który zapewnia człowiekowi możliwość zaspokajania swoich podstawowych potrzeb oraz daje mu szansę na rozwój i spełnienie. Warto podkreślić, że pojęcie godziwości jest relatywne i zależy od kontekstu społecznego, kulturowego i ekonomicznego.

Godziwy poziom życia obejmuje dostęp do niezbędnych środków do życia, takich jak żywność, mieszkanie, odzież, opieka zdrowotna, edukacja i ochrona socjalna. Jest to także możliwość uczestniczenia w życiu społecznym, kulturalnym i politycznym, a także korzystania z infrastruktury publicznej, takiej jak drogi, woda czy energia.

Różnice między minimum egzystencji a godziwym poziomem życia

Minimum egzystencji, w przeciwieństwie do godziwego poziomu życia, odnosi się do absolutnego minimum, które zapewnia przetrwanie człowieka. Skupia się na podstawowych potrzebach, takich jak jedzenie, schronienie i ubranie, nie biorąc pod uwagę innych aspektów życia człowieka.

Minimum egzystencji może różnić się w zależności od kontekstu, na przykład w różnych krajach czy regionach. Jest to najniższy poziom, który zapewnia fizyczne przetrwanie, ale nie daje możliwości rozwoju i spełnienia.

Godziwy poziom życia natomiast przekracza minimum egzystencji i stawia dodatkowe wymagania w zakresie jakości życia. Obejmuje on dostęp do bardziej zaawansowanych środków do życia, takich jak wysokiej jakości opieka zdrowotna, edukacja na wyższym poziomie, dostęp do kultury i rozrywki, czy możliwość oszczędzania i inwestowania.

Wpływ minimum egzystencji na nierówności społeczne

Minimum egzystencji może być używane jako wskaźnik nierówności społecznych. Osoby, które nie są w stanie osiągnąć minimum egzystencji, znajdują się w najbardziej niekorzystnej sytuacji społecznej. Nierówności w dostępie do podstawowych środków do życia mogą prowadzić do powstawania podklas społecznych, pogłębiając podziały i różnice w społeczeństwie.

Brak równego dostępu do minimum egzystencji może również prowadzić do powstania biedy i bezdomności. Osoby, które nie mają możliwości zaspokojenia swoich podstawowych potrzeb, znajdują się w sytuacji skrajnego zagrożenia dla swojego zdrowia i życia.

W celu zmniejszenia nierówności społecznych i zapewnienia godziwego poziomu życia dla wszystkich, istotne jest działanie na poziomie politycznym, społecznym i ekonomicznym. Wymaga to inwestycji w systemy edukacji, opieki zdrowotnej, infrastrukturę, a także w politykę społeczną, która zapewni odpowiednie wsparcie dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji.

Polityka społeczna i minimum egzystencji

Zapewnienie godziwych warunków życia dla wszystkich obywateli

Jednym z głównych celów polityki społecznej jest zapewnienie godziwych warunków życia dla wszystkich obywateli. Minimum egzystencji odnosi się do minimalnego poziomu, który każdy człowiek powinien mieć zagwarantowany, aby móc żyć godnie i aktywnie uczestniczyć w społeczeństwie.

Zapewnienie godziwych warunków życia obejmuje dostęp do podstawowych potrzeb, takich jak mieszkanie, żywność, ubranie, opieka zdrowotna, edukacja i praca. Polityka społeczna powinna dążyć do tego, aby żaden obywatel nie był pozbawiony tych podstawowych środków do życia.

Ważnym aspektem polityki społecznej jest także walka z nierównościami społecznymi i eliminowanie bariery ekonomicznej, która uniemożliwia niektórym obywatelom osiągnięcie minimum egzystencji. Rząd powinien wprowadzać odpowiednie programy, takie jak wsparcie finansowe dla osób bezrobotnych, programy mieszkalnictwa społecznego czy pomoc dla rodzin w trudnej sytuacji materialnej.

Walka z ubóstwem

Walka z ubóstwem jest kluczowym aspektem polityki społecznej i bezpośrednio wiąże się z dążeniem do realizacji minimum egzystencji. Ubóstwo jest stanem, w którym brakuje podstawowych środków do życia i ogranicza możliwości rozwoju jednostki oraz społeczeństwa jako całości.

Polityka społeczna powinna dążyć do eliminacji przyczyn ubóstwa i zapewnienia odpowiednich zabezpieczeń socjalnych dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Wprowadzenie odpowiednich programów socjalnych, takich jak świadczenia rodzinne, zasiłki dla bezrobotnych czy programy aktywizacji zawodowej, może pomóc w redukcji ubóstwa i umożliwić ludziom wyjście z biedy.

Walka z ubóstwem powinna być również postrzegana w kontekście równego dostępu do edukacji, opieki zdrowotnej i innych usług publicznych. Brak równości w tych obszarach może powodować dalsze pogłębianie się nierówności społecznych i utrudniać osiągnięcie minimum egzystencji dla wszystkich obywateli.

Sprawiedliwość społeczna

Sprawiedliwość społeczna jest fundamentalnym aspektem polityki społecznej i ściśle wiąże się z ideą minimum egzystencji. Sprawiedliwość społeczna oznacza równy dostęp do zasobów społecznych i równy podział korzyści płynących z rozwoju społeczeństwa.

Polityka społeczna powinna dążyć do zapewnienia sprawiedliwości społecznej poprzez eliminowanie nierówności społecznych i ekonomicznych. Wprowadzenie odpowiednich mechanizmów redystrybucji bogactwa, takich jak opodatkowanie dochodów wysokich grup społecznych czy wprowadzenie systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, może przyczynić się do zmniejszenia nierówności i zwiększenia szans na osiągnięcie minimum egzystencji dla wszystkich obywateli.

Sprawiedliwość społeczna jest również związana z walką z dyskryminacją i zapewnieniem równego traktowania wszystkich obywateli. Polityka społeczna powinna zapewnić ochronę praw człowieka, równość szans i eliminację wszelkich form niesprawiedliwości społecznej.

Dążenie do realizacji minimum socjalnego

Dążenie do realizacji minimum socjalnego jest głównym celem polityki społecznej. Minimum socjalne odnosi się do minimalnego poziomu, który każdy obywatel powinien mieć zagwarantowany, aby móc żyć godnie i zaspokoić swoje podstawowe potrzeby.

Polityka społeczna powinna dążyć do zapewnienia minimum socjalnego poprzez wprowadzenie odpowiednich zabezpieczeń socjalnych i programów wsparcia dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Wprowadzenie powszechnego systemu opieki zdrowotnej, programów wsparcia dla rodzin, dostępu do edukacji i szkoleń zawodowych oraz odpowiednich programów aktywizacji zawodowej może przyczynić się do osiągnięcia minimum socjalnego dla wszystkich obywateli.

Dążenie do realizacji minimum socjalnego wymaga również współpracy różnych sektorów społecznych, takich jak rząd, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa oraz społeczeństwo jako całość. Wymaga to także odpowiedniego monitorowania i oceny skuteczności polityki społecznej oraz dostosowywania jej do zmieniających się potrzeb i warunków społecznych.

Realizacja minimum socjalnego jest nie tylko kwestią sprawiedliwości społecznej, ale także kluczowym elementem stabilności społecznej i gospodarczej. Zapewnienie godziwych warunków życia dla wszystkich obywateli przyczynia się do zwiększenia dobrobytu społeczeństwa jako całości i tworzenia bardziej sprawiedliwego i równego społeczeństwa.

Minimum egzystencji — artykuły polecane

Wartości określające jakość życia — Stratyfikacja — Dobrobyt — Ubóstwo — Dochód — Dobro luksusowe — Preferencje konsumenta — Diagnoza społeczna — Wymaganie, potrzeba, oczekiwanie

Bibliografia

• Golinowski S. (2010), Polityka wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego w Polsce w minionym dwudziestoleciu, Polityka Społeczna, nr 9
• Grzędzińska A. (red.) (2010), Ubóstwo i wykluczenie. Wymiar ekonomiczny, społeczny i polityczny, Bramasole, Warszawa
• GUS (2014), Ubóstwo ekonomiczne w Polsce w 2013 r, Wyniki badań statystycznych, Warszawa
• Jegorow D. (red.) (2013), Człowiek - Gospodarka, Praca - Rozwój. Perspektywa lokalna i globalna, Civis & Sun Solution, Chełm
• Kowalski A. (2011), Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania rozwoju sektora rolno-żywnościowego, Polish Journal of Agronomy, nr 7, 29-42
• Kubiak E. (red.), (2012), Polska bieda w świetle Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym, Wydawnictwo Krakowskiej Akademii Nauk, Kraków
• Kurowski P. (2002), Koszyki minimum socjalnego i minimum egzystencji - dotychczasowe podejście, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa
• Tarkowska E. (2010), Ubóstwo dzieci w Polsce, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa
• Życzyńska-Ciołek D. (2015), Ubóstwo: subiektywne postrzeganie sytuacji materialnej i wskaźniki obiektywne - zmiany w czasie: wybrane wyniki Polskiego Badania Panelowego POLPAN 1988-2013, Zespół Porównawczych Analiz Nierówności Społecznych, Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa

Autor: Małgorzata Olszowska