Dobro luksusowe

Dobro luksusowe - rodzaj dobra konsumpcyjnego o wysokiej cenie, wysokiej jakości, symbolicznej marce oraz wysokiej niepowtarzalności, których użyteczność funkcjonalna w porównaniu do ceny jest bardzo niska.

Ogólnie rzecz biorąc, bardzo ciężko jest stworzyć idealną definicję dobra luksusowego. Na tą definicję składa się bardzo dużo czynników. Każdy definiuje dobro luksusowe na swój sposób. Zależy to od indywidualnych potrzeb, poziomu uzyskiwanych dochodów, kształtowania się rynku na przestrzeni lat oraz czynników społeczno-kulturowych (D. Bochańczyk-Kupka 2014, s. 97). Dodatkowo dobra luksusowe są definiowane swoimi własnymi szczególnymi cechami, takimi jak (D.Bochańczyk-Kupka 2014, s. 102):

• doskonała jakość
• bardzo wysoka cena
• estetyka
• zabytkowność
• wyjątkowość (jest rzadkie/ niepowtarzalne)
• dziedzictwo
• historia marki

TL;DR

Artykuł omawia definicję dóbr luksusowych oraz ich cechy, takie jak wysoka jakość, cena, estetyka, wyjątkowość i historia marki. Przedstawione są również teorie popytu na dobra luksusowe, takie jak Paradoks Veblena i prawo Engla. Dobra luksusowe służą do zaspokajania ekstrawaganckich potrzeb konsumentów i są wyznacznikiem zamożności i dobrego gustu. Omówione są także wartości i motywy zakupu dobór luksusowych oraz rola tych dóbr na polskim rynku.

Popyt i dochodowa elastyczność popytu na dobra luksusowe

Według powszechnej teorii popytu mówi się, że wraz ze wzrostem ceny danego dobra maleje na nie popyt. W przypadku dóbr luksusowych istnieje tak zwany Paradoks Veblena, który jest tego zaprzeczeniem. Mówi on, że wraz ze wzrostem ceny na dane dobro rośnie też na nie popyt. W przypadku, gdy cena danego dobra spada, popyt także maleje. Ma to właśnie podłoże psychologiczne - im mniej ludzi posiada dane dobro tym większy jest popyt na niego (wyjątkowość jako jedna z cech dobra luksusowego).

Natomiast prawo Engla mówi, że jedynie przy wysokim dochodzie konsumenci decydują się na zakup dóbr luksusowych ale pod warunkiem, że najpierw zostały zaspokojone potrzeby na dobra podstawowe. Prawo to z reguły dotyczą średnio zamożnych grup społecznych (D.Bochańczyk-Kupka 2014, s. 107).

E. Engel wyróżnił także trzy typy dóbr (T.Sikora 2002, s. 138):

• dobra "niższe" - dochodowa elastyczność popytu jest mniejsza od 0. Są to takie dobra na które zmniejsza się popyt gdy rośnie dochód oraz zwiększa się popyt gdy dochód maleje np. dobra niskiej jakości, które mają substytuty lepszej jakości
• dobra podstawowe - dochodowa elastyczność popytu zawiera się w skali od 0 do 1. Są to takie dobra gdzie popyt w miarę wzrasta wraz ze wzrostem dochodów, lecz popyt ten jest niższy niż stopień dochodu lub dąży do tak zwanego "progu nasycenia", który jest punktem końcowym wzrostu popytu.
• dobra luksusowe - dochodowa elastyczność popytu jest wyższa od 1. Są to dobra na które popyt rośnie szybciej niż dochód, nie ma granic zapotrzebowania, jest zatem bardzo elastyczny. Jedynymi czynnikami zmniejszającymi popyt na te dobra są spadek dochodu konsumenta oraz utrata luksusowego oblicza danego dobra

Zastosowanie dóbr luksusowych

Dobra luksusowe służą do zaspakajania ekstrawaganckich potrzeb konsumenta. Nabywcy dóbr luksusowych kierują się przyjemnością z zaspakajaniem zachcianek, wywołaną upodobaniem do przepychu, zamożności, konsumpcji na pokaz, komfortu czy zbytku (T.Sikora 2002, s. 138). Tak więc, potrzeba posiadania dóbr luksusowych ma swoją podstawę w psychologii. Dobra te są pewnym wyznacznikiem zamożności, dobrego gustu, mogą budzić podziw i szacunek. Te cechy mają dla konsumenta większe znaczenie niż praktyczność, użyteczność czy wytrzymałość. Takim przykładem mogą być na przykład ubrania o symbolicznej marce, których cena jest dużo wyższa niż innych substytutów, których marka nie jest aż tak reprezentatywna (D.Bochanczyk - Kupka 2014, s. 103).

Według F. Vigneron’a i L. Johnson’a istnieje pięć podstawowych wartości oraz motywów zakupu dobór luksusowych wśród konsumentów (D.Bochańczyk-Kupka 2014, s. 102):

Wartości:

• unikalność
• wartości społeczne
• jakość
• zwracanie uwagi
• wartości emocjonalne

Motywy:

• snobizm
• podążanie za modą
• hedonizm
• perfekcjonizm
• motyw demonstracji (efekt Veblena)

Na przestrzeni lat zakup dóbr luksusowych przestał oznaczać tylko chęć posiadania ekstrawaganckich rzeczy, a coraz częściej stał się on motywem chęci przynależności do wyższej klasy społecznej, aby odróżnić się od klas mniej zamożnych.

Dobra luksusowe na polskim rynku

Polska według analiz rynkowych nie przoduje jeszcze w rynku dóbr luksusowych jednak w 2010 roku Polska była na czwartym miejscu na rynku pod względem dynamiki wzrostu. Dodatkowo rośnie też dostępność luksusowych marek na polskim rynku. W 2009-2010 roku wzrosła ona o 8%. Stopień dostępności luksusowych marek jest zróżnicowany w różnych sektorach (W. Dryl 2012, s. 58):

• rynek hi-tech - > 86%
• rynek alkoholi i używek - > 82%
• rynek usług hotelowych - >32%
• rynek motoryzacji - > 75%
• rynek torebek i perfum - >53%
• rynek biżuterii - > 63%
• rynek akcesoriów i dodatków - > 50%

Dobro luksusowe — artykuły polecane

Dobro normalne — Pojemność rynku — Elastyczność cenowa popytu — Popyt konsumpcyjny — Popyt — Popyt turystyczny — Dobra komplementarne — Elastyczność popytu — Krzywa popytu

Bibliografia

• Bochańczyk-Kupka D. (2014), Luksus i dobra luksusowe, Studia Ekonomiczne, nr 176
• Dryl W. (2012), Strategie marketingowe dóbr luksusowych, Zarządzanie i Finanse, nr 2
• Sikora T. (2002), Pojęcie luksusu - definicje i cechy charakterystyczne , International Journal of Management and Economics, nr 12

Autor: Stefania Zimnal