Turystyka miejska

Turystyka miejska
Polecane artykuły
Sezonowość popytu turystycznego Turystyka rowerowa Funkcje turystyki Konsekwencje rozwoju turystyki Suburbanizacja Turystyka biznesowa Szlak turystyczny Turystyka Sport zimowy

Miasta od wieków przyciągały turystów oferując im zakwaterowanie, wyżywienie, rozrywkę i inne atrakcje. Z istnieniem miast był ściśle związany rozwój turystyki uzdrowiskowej której początki sięgają XVI w. oraz późniejsze o 200 lat narodziny mody na wypoczynek nad morzem. Turystyka miejska stała się nie tylko istotnym elementem krajobrazu gospodarczego większości dużych miast, lecz także katalizatorem odrodzenia i rozwoju. Od kiedy Baltimore zasłynęło w latach 70 ubiegłego wieku przebudową terenów portowych na centrum biurowo-handlowo-rozrywkowe niezliczone miasta poszły w jego ślady, czyniąc turystykę istotnym elementem swojej strategii rozwoju społeczno-gospodarczego.

TL;DR

Turystyka miejska stała się istotnym elementem rozwoju miast i regionów. Miasta starają się przyciągnąć turystów poprzez różne metody, jednak zjawisko to może wiązać się z konfliktem interesów między mieszkańcami i władzami. Organizacja imprez sportowych i wydarzeń kulturalnych może przynieść korzyści ekonomiczne. Istnieją jednak także problemy związane z regulacjami prawno-podatkowymi oraz sezonowością turystyki, która może wpływać na życie codzienne mieszkańców.

Rozwój

Turystyka miejska jako zagadnienie różnorodne, złożone i dynamiczne wymyka się ścisłym definicjom i analizom, dlatego niektórzy badacze wola posługiwać się węższym pojęciem turystyki wielkomiejskiej. Nie ulega wątpliwości, ze turystyka na obszarach miejskich przyjmująca rozmaite formy (takie jak turystyka krajoznawcza, kulturalna czy imprezowa) stała się w skali globalnej czymś powszechnym. Nie brakuje w europie miast które co roku przyciągają rzesze gości z kraju i zagranicy, a organizacje wielkich imprez, takich jak igrzyska olimpijskie coraz częściej postrzega się jako skuteczny sposób na znaczne zwiększenie napływu turystów zarówno w krótszej jak i dłuższej perspektywie. Na przykład po olimpiadzie w 1992 r. liczba gości odwiedzających Barcelonę niemal się podwoiła, a Sheffield, które w 1991 r. było gospodarzem uniwersjady, w ciągu następnych ośmiu lat zarobiło ok. 30mln. funtów na organizacji kolejnych międzynarodowych zawodów sportowych.

Metody przyciągania turystów przez miasta

W ostatnich latach w sferze turystyki miejskiej nastąpiła pewna subtelna zmiana w relacji pomiędzy popytem a podażą. O ile kiedyś miasta były w stanie wyróżnić swoja ofertę turystyczna i przez tzw. marketing miejsca przyciągnąć konkretny typ zwiedzających, o tyle dzisiaj rynek miejscowości turystycznych jest tak zatłoczony, ze wiele z nich zatraciło swoja wyjątkowość. Turyści mogą teraz do woli przebierać w miejskich ofertach turystycznych w poszukiwaniu najodpowiedniejszego i najbardziej dostępnego zestawu usług oraz atrakcji. Niemal każde miasto stara się bowiem przyciągnąć uwagę potencjalnych zwiedzających. Jeśli weźmiemy pod uwagę zmiany w rozkładzie i sposobach spędzania czasu wolnego, poszerzenia przez biura podróży oferty kilkudniowych wyjazdów, rozpowszechnienie Internetu oraz rozwój sieci transportowej, w tym zwłaszcza pojawienie się w Europie tanich linii lotniczych to możemy powiedzieć ze miasta nastawione na turystykę stały się w pewnym sensie substytucyjne względem siebie. Wymaga to od nich zastosowania nowych strategii uwzględniających dynamikę otoczenia, w którym funkcjonują.

Efekty dla miasta i regionu

Nadrzędnym celem stymulowania turystyki miejskiej jest społeczno-gospodarczy rozwój danego miasta czy regionu. W odniesieniu do obszarów miejskich ostatnio często mówi się o ich ożywianiu. Turystyka służy wówczas za narzędzie wspomagające przeobrażanie centrów miast lub dzielnic portowych z myślą o przyciągnięciu zewnętrznych inwestorów, pobudzeniu wzrostu gospodarczego, przeprowadzeniu modernizacji oraz, szerzej ujmując, zmiany wizerunku miejsca i wzmocnienia jego potencjału marketingowego.

Problem w rozwoju turystyki miast

Wprowadzanie i rozwój turystyki miast jest procesem który musi łączyć ze sobą wiele czynników i spełniać interesy wielu podmiotów. Konflikt interesów to jedna z najczęstszych przyczyn ograniczania rozwoju turystyki miast. Najpowszechniejszym kłopotem jest odmienne podejście władz i mieszkańców co do zjawiska turystyki. Władze bardzo często inwestują w sferę turystyczną, aby uatrakcyjnić miasto dla osób z zewnątrz, przy czym wykorzystują na to środki które według mieszkańców powinny być przekazane na cele poprawiające ich komfort życia. Kolejnym problemem jest charakter jaki nabywa miasto wraz z popularyzacją funkcji turystycznej. Natłok turystów w najatrakcyjniejszych częściach miasta powoduje zabicie ich lokalnej, kameralnej funkcji. Następuje zjawisko zabierania miasta mieszkańcom, co powoduje ogromne napięcia pomiędzy mieszkańcami żyjącymi z turystyki, a tymi którzy mają inne źródła dochodów. Konflikt ten stał się ostatnio popularny między innymi w Barcelonie, gdzie mieszkańcy otwarcie protestują przeciw zbyt dużej liczbie turystów .

Inną barierą jest działanie organów państwa w zakresie promocji turystyki miast. Uregulowanie odpowiednich aktów prawnych, zważanie na prawo europejskie, czy współpraca samorząd-władza centralna często hamuje tempo rozwoju turystyki miast, gdyż ta stosunkowo nowa odnoga turystki potrzebuje stabilnej koncepcji społeczno-gospodarczej oraz stabilnej sytuacji prawnej, by efektywnie działać. Nieefektywność w działaniu państwa na rzecz turystyki jest z kolei następnym powodem nieufności mieszkańców miast co do inwestycji związanych ściśle z turystyką .

Następnym ograniczeniem jest sezonowość turystyki miast. Powoduje ona problemy związane z oceną liczby użytkowników bazy noclegowej, sanatoryjnej, gastronomicznej, a także handlu oraz infrastruktury technicznej. Wiąże się to siłą rzeczy z niestabilnością liczby miejsc pracy, a także sezonowym dużym obciążeniem infrastruktury drogowej, obniżającym atrakcyjność oferty miasta, ale przede wszystkim powodującym pogorszenie w sezonie warunków życia mieszkańców, które wraca do normy wraz z końcem sezonu turystycznego .

Bibliografia

• Ashworth, G., & Page, S. J. (2011.) Urban tourism research: Recent progress and current paradoxes. Tourism Management, 32(1), 1-15
• Bramwell, B. (1998.) User satisfaction and product development in urban tourism. Tourism Management, 19(1), 35-47
• Czarnecki B., (2015.) "Turystyka jako czynnik rozwoju miasta" , Białystok
• Douglas, N., & Derrett, R. (2001.) Special interest tourism. John Wiley and Sons Australia, Ltd
• Edwards, D., Griffin, T., & Hayllar, B. (2008.) Urban tourism research: developing an agenda. Annals of Tourism Research, 35(4), 1032-1052
• Gospodini, A. (2001.) Urban design, urban space morphology, urban tourism: an emerging new paradigm concerning their relationship. European Planning Studies, 9(7), 925-934
• Law, C. M. (1993.) Urban tourism: attracting visitors to large cities. Mansell Publishing Limited
• Maitland, R., & Ritchie, B. W. (Eds.). (2009.) City tourism: National capital perspectives. Cabi
• Pender L., Sharpley R. (2008.) Zarządzanie]] turystyką, Polskie wydawnictwo ekonomiczne, Warszawa
• Szubert- Zarzeczny U., (2012.) "Turystyka na obszarach miejskich uwarunkowania rozwoju narzędzia promocji" , Katowice
• Żabińska T., (2012.) "Turystyka w dużych miastach metropoliach. Wybrane problemy rozwoju i zarządzania" , Katowice

Autor: Dariusz Stachura Michał Kapusta