Program operacyjny

Program operacyjny to jeden z najważniejszych dokumentów z punktu widzenia absorpcji środków unijnych, mający na celu realizację Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia. Zawiera całość spójnych priorytetów strategicznych, do osiągnięcia których będzie się dążyć za pomocą funduszu strukturalnego lub łącznie Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w przypadku celu konwergencja.

Programy operacyjne mogą przyjmować formę krajowych programów operacyjnych lub regionalnych programów operacyjnych. Propozycję kształtu oraz zakresu programu operacyjnego określa kraj członkowski i przekłada go Komisji Europejskiej do akceptacji. Projekty krajowych programów operacyjnych opracowuje Minister Rozwoju Regionalnego we współpracy z innymi ministrami. Regionalne programy operacyjne przygotowuje zarząd województwa we współpracy z Ministrem Rozwoju Regionalnego.

TL;DR

Program operacyjny to dokument mający na celu realizację Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia poprzez wykorzystanie funduszy unijnych. W Polsce istnieją programy operacyjne zarządzane przez samorządy województw oraz Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. W latach 2014-2020 Polska otrzymała 82,5 mld euro na wsparcie gospodarki, które będą rozdysponowane poprzez 6 programów operacyjnych kontrolowanych przez Ministerstwo Rozwoju oraz 16 programów regionalnych. Programy mają różne priorytety, takie jak ochrona środowiska, innowacje, wsparcie edukacji i rozwój infrastruktury.

Główne elementy programu operacyjnego

1. Analiza sytuacji społeczno-gospodarczej sektora bądź województwa, którego dotyczy, zawierająca ocenę wyników programu sporządzoną przed rozpoczęciem jego realizacji,
2. Cel główny i cele szczegółowe,
3. Priorytety;
4. Kierunki wydatkowania środków publicznych przeznaczonych na realizację programów,
5. Sposób monitorowania i oceny stopnia osiągania celu głównego i celów szczegółowych,
6. Plan finansowy zawierający źródła finansowania realizacji programu, kwotę środków przeznaczonych na finansowanie realizacji programu i jej podział między poszczególne priorytety, informację o wysokości współfinansowania na poziomie programów i priorytetów,
7. System realizacji.

Programy Operacyjne realizowane w Polsce w latach 2007-2013

• Szesnaście regionalnych programów operacyjnych zarządzanych przez samorządy województw
• Sześć programów operacyjnych, zarządzanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego:

1. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko,
2. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka,
3. Program Operacyjny Kapitał Ludzki,
4. Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej,
5. Program Operacyjny Pomoc Techniczna,
6. Program Operacyjny Europejska Współpraca Terytorialna.

Wszystkie wymienione programy rozpisywane są na osie priorytetowe (priorytety), które realizują konkretne cele rozwojowe sprecyzowane branżowo lub geograficznie i tematycznie.

Programy Operacyjne realizowane w Polsce w latach 2014-2020

W ramach budżetu unijnego 2014-2020 Polska otrzymała 82,5 mld euro na wsparcie krajowej gospodarki. Ta kwota czyni nasz kraj największym beneficjentem Funduszy Europejskich. W ramach perspektywy 2014-2012 środki unijne zostaną rozdystrybuowane poprzez 6 programów operacyjnych kontrolowanych przez Ministerstwo Rozwoju oraz 16 programów regionalnych, którymi kierować będą Urzędy Marszałkowskie.

Lp.	Nazwa programu	Podział środków z Funduszy Europejskich	Priorytety programu
1.	Program Infrastruktura i Środowisko	27,4 mld euro	Gospodarka niskoemisyjna, ochrona środowiska, infrastruktura techniczna, bezpieczeństwo energetyczne.
2.	Program Inteligentny Rozwój	8,6 mld euro	Wsparcie praktycznych wyników prac badawczo - rozwojowych (B+R), innowacje, badania.
3.	Program Wiedza Edukacja Rozwój	4,7 mld euro	Aktywizacja zawodowa bezrobotnych poniżej 30 roku życia; wsparcie szkolnictwa wyższego, innowacji społecznych, mobilności ponadnarodowej.
4.	Program Polska Cyfrowa	2,2 mld euro	Poprawa dostępu do Internetu, rozwój e-administracji, krzewienie umiejętności eksploatacji komputerów w społeczeństwie.
5.	Program Polska Wschodnia	2 mld euro	Wzrost atrakcyjności dla inwestorów, konkurencyjności, innowacyjności makroregionu Polska Wschodnia.
6.	Program Pomoc Techniczna	0,7 mld euro	Wsparcie dystrybucji środków unijnych, lepsza promocja i reklama.

Dane pochodzą ze strony internetowej Ministerstwa Rozwoju

Patrz także:

• Małe i średnie przedsiębiorstwa
• Pomoc de minimis

Program operacyjny — artykuły polecane

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka — Program Operacyjny Kapitał Ludzki — Program Operacyjny Pomoc Techniczna — Polityka spójności — Program Operacyjny Inteligentny Rozwój — Fundusze norweskie — Fundusze unijne — Strategia Europa 2020 — Europejski Fundusz Społeczny — Wsparcie instrumentalne

Bibliografia

• Jankowska A. (2005), Fundusze Unii Europejskiej w okresie programowania 2007-2013, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa
• Lipińska-Słota A. (2016), Transport lądowy w rozwoju gospodarczym Polski i jego finansowanie w perspektywie do 2020 r, Studia Ekonomiczne, nr 276
• Michalik E. (2017), Wspieranie rozwoju regionalnego w Polsce w perspektywie finansowej 2014-2020, Studia Ekonomiczne, nr 319
• Poteralski J. (2017), Systemowe wsparcie kompetencji kluczowych dla oświaty w perspektywie 2014-2020, Studia Ekonomiczne, nr 310
• Poździk R. (2008), Fundusze unijne: zasady finansowania projektów ze środków unijnych w Polsce w latach 2007-2013, Oficyna Wydawnicza Verba, Lublin
• Szymańska A. (2008), Fundusze unijne i europejskie 2007-2013 dla samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Placet, Warszawa
• Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 Dz.U. 2014 poz. 1146
• Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Dz.U. 2006 nr 227 poz. 1658

Autor: Laura Oramus, Jan Malinowski

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.