System finansowy gospodarki: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''[[System]] finansowy''' to niezwykle skomplikowany mechanizm i co za tym idzie, jego zdefiniowanie nie jest zadaniem łatwym. Według Z. Polańskiego system finansowy to mechanizm, dzięki któremu świadczone są [[usługi]], pozwalające na krążenie siły nabywczej w gospodarce. Zdecydowanie bardziej rozbudowaną i skomplikowaną definicję podaje A. Matysek. Według niej "system finansowy jest układem wzajemnie powiązanych instytucji finansowych, rynków finansowych oraz elementów infrastruktury systemu finansowego; poprzez ten układ podmioty sfery realnej (przede wszystkim gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa i [[rząd]]) mogą pozyskiwać [[fundusze]], inwestować [[oszczędności]] oraz zaspokajać pozostałe [[potrzeby]] związane z finansową sferą funkcjonowania". (A. Matysek-Jędrych, 2007, s. 41) | |||
S. Owsiak zdefiniował system finansowy jako [[zespół]] logicznie ze sobą powiązanych form organizacyjnych, aktów prawnych, instytucji finansowych i innych elementów umożliwiających podmiotom nawiązanie stosunków finansowych w sektorze realnym i sektorze finansowym. System ten tworzy fundamenty działalności dla podmiotów posługujących się pieniądzem umożliwiając zawieranie transakcji gospodarczych, w których [[pieniądz]] pełni różne funkcje. | |||
==TL;DR== | |||
Artykuł omawia definicję, strukturę i funkcje systemu finansowego. System finansowy to kompleksowy mechanizm, który umożliwia przepływ środków pieniężnych w gospodarce. Może być podzielony na rynkowy i publiczny system finansowy. Funkcje systemu finansowego obejmują transfer zasobów, zarządzanie ryzykiem, rozliczanie płatności, gromadzenie zasobów, zapewnienie informacji cenowych oraz bodźców, płynność, oszczędność, kredytowanie, minimalizację ryzyka i wsparcie polityki gospodarczej. | |||
==System finansowy w systemie społecznym== | |||
System finansowy to jeden z elementów szeroko rozumianego systemu społecznego. Ujmując rzecz bardziej szczegółowo, system finansowy to element sfery finansowej, która zaś jest częścią systemu ekonomicznego. Dopiero system ekonomiczny, wraz z systemem prawnym, politycznym i innymi systemami, tworzy [[system społeczny]]. | |||
== System finansowy w systemie społecznym == | |||
System finansowy to jeden z elementów szeroko rozumianego systemu społecznego. Ujmując rzecz bardziej szczegółowo, system finansowy to element sfery finansowej, która zaś jest częścią systemu ekonomicznego. Dopiero system ekonomiczny, wraz z systemem prawnym, politycznym i innymi systemami, tworzy system społeczny. | |||
==Struktura systemu finansowego== | |||
System finansowy może zostać podzielony na rynkowy oraz publiczny system finansowy. Rozróżnienie wynika z faktu, iż usługi finansowe mogą być dostarczane podmiotom sfery realnej właśnie za pomocą mechanizmów rynkowych lub publicznych. Na pełnowartościowy rynkowy system finansowy składają się: | System finansowy może zostać podzielony na rynkowy oraz publiczny system finansowy. Rozróżnienie wynika z faktu, iż usługi finansowe mogą być dostarczane podmiotom sfery realnej właśnie za pomocą mechanizmów rynkowych lub publicznych. Na pełnowartościowy rynkowy system finansowy składają się: | ||
* [[instrumenty finansowe]] ([[akcje]], [[obligacje]], [[bony skarbowe]], [[opcja|opcje]], [[kontrakt terminowy|kontrakty terminowe]] etc...) | |||
* instrumenty finansowe ([[akcje]], [[obligacje]], [[bony skarbowe]], [[opcja|opcje]], [[kontrakt terminowy|kontrakty terminowe]] etc...) | |||
* [[rynek finansowy|rynki finansowe]] | * [[rynek finansowy|rynki finansowe]] | ||
* instytucje finansowe (kantory, [[dom maklerski|domy maklerskie]], [[bank]]i, [[fundusz emerytalny|fundusze emerytalne]], towarzystwa funduszy inwestycyjnych, [[towarzystwo ubezpieczeniowe|towarzystwa ubezpieczeniowe]], firmy świadczące usługi finansowe jak na przykład [[faktoring]] etc.) | * instytucje finansowe (kantory, [[dom maklerski|domy maklerskie]], [[bank]]i, [[fundusz emerytalny|fundusze emerytalne]], towarzystwa funduszy inwestycyjnych, [[towarzystwo ubezpieczeniowe|towarzystwa ubezpieczeniowe]], firmy świadczące usługi finansowe jak na przykład [[faktoring]] etc.) | ||
| Linia 35: | Linia 17: | ||
Publiczny system finansowy tworzą zaś: | Publiczny system finansowy tworzą zaś: | ||
* instytucje budżetowe (centralne, lokalne, celowe) | * instytucje budżetowe (centralne, lokalne, celowe) | ||
* instrumenty fiskalne ([[podatek|podatki]], opłaty, [[cło|cła]], składki społeczne, dotacje, poręczenia skarbowe, gwarancje skarbowe, górne limity wydatków) | * instrumenty fiskalne ([[podatek|podatki]], opłaty, [[cło|cła]], składki społeczne, [[dotacje]], poręczenia skarbowe, gwarancje skarbowe, górne limity wydatków) | ||
* publiczne instrumenty finansowe | * publiczne instrumenty finansowe | ||
* instytucje fiskalne | * instytucje fiskalne | ||
<google>n</google> | |||
==Funkcje systemu finansowego== | |||
Funkcje systemu finansowego wg Bodiego i Mertona: | Funkcje systemu finansowego wg Bodiego i Mertona: | ||
* określenie metod transferu zasobów gospodarczych w czasie przez granice państw oraz między różnymi działami i branżami gospodarki, | * określenie metod transferu zasobów gospodarczych w czasie przez granice państw oraz między różnymi działami i branżami gospodarki, | ||
* określenie metod [[zarządzanie|zarządzania]] ryzykiem, | * określenie metod [[zarządzanie|zarządzania]] ryzykiem, | ||
* określenie metod rozliczania i regulowania płatności w celu ułatwienia wymiany towarów, usług i składników majątku, | * określenie metod rozliczania i regulowania płatności w celu ułatwienia wymiany [[towarów]], usług i składników majątku, | ||
* określenie mechanizmu gromadzenia wspólnych zasobów przy tworzeniu dużej, niepodzielnej firmy oraz podziału praw własności w dużych firmach o dużej liczbie właścicieli, | * określenie mechanizmu gromadzenia wspólnych zasobów przy tworzeniu dużej, niepodzielnej firmy oraz podziału praw własności w dużych firmach o dużej liczbie właścicieli, | ||
* zapewnienie informacji cenowych pomagających skoordynować zdecentralizowane [[proces]]y podejmowania decyzji w różnych sektorach gospodarki, | * zapewnienie informacji cenowych pomagających skoordynować zdecentralizowane [[proces]]y podejmowania decyzji w różnych sektorach gospodarki, | ||
* określenie metod postępowania dotyczącego systemu bodźców, w przypadku gdy jedna strona transakcji finansowej ma informacje, których druga strona nie ma lub gdy jedna strona jest agentem, który podejmuje decyzje za drugą stronę. | * określenie metod postępowania dotyczącego systemu bodźców, w przypadku gdy jedna strona transakcji finansowej ma [[informacje]], których druga strona nie ma lub gdy jedna strona jest agentem, który podejmuje decyzje za drugą stronę. | ||
Funkcje systemu finansowego w [[gospodarka rynkowa|gospodarce rynkowej]] wg Owsiaka: | Funkcje systemu finansowego w [[gospodarka rynkowa|gospodarce rynkowej]] wg Owsiaka: | ||
* płatnicza - system finansowy powinien zapewnić sprawne działanie mechanizmu rozliczeń w transakcjach gospodarczych, zwłaszcza przy zakupie dóbr i usług, | * płatnicza - system finansowy powinien zapewnić sprawne [[działanie]] mechanizmu rozliczeń w transakcjach gospodarczych, zwłaszcza przy zakupie dóbr i usług, | ||
* płynność - system finansowy umożliwia ułatwia zamianę papierów wartościowych i innych aktywów finansowych na pieniądz gotówkowy, | * płynność - system finansowy umożliwia ułatwia zamianę papierów wartościowych i innych aktywów finansowych na pieniądz gotówkowy, | ||
* oszczędność - promowanie warunków atrakcyjnego lokowania nadwyżek pieniądza przy umiarkowanym ryzyku, | * [[oszczędność]] - promowanie warunków atrakcyjnego lokowania nadwyżek pieniądza przy umiarkowanym ryzyku, | ||
* akumulacja bogactwa - "przechowanie" siły nabywczej danego podmiotu, | * [[akumulacja]] bogactwa - "przechowanie" siły nabywczej danego podmiotu, | ||
* kredytowa - zapewnienie nieprzerwanego dopływu kredytu dla przedsiębiorstw, gospodarstw domowych i rządu, w celu finansowania inwestycji i konsumpcji, | * kredytowa - zapewnienie nieprzerwanego dopływu kredytu dla przedsiębiorstw, gospodarstw domowych i rządu, w celu finansowania inwestycji i konsumpcji, | ||
* minimalizacja ryzyka - w system finansowy powinny być wbudowane mechanizmy i instrumenty minimalizacji ryzyka, | * minimalizacja ryzyka - w system finansowy powinny być wbudowane mechanizmy i instrumenty minimalizacji ryzyka, | ||
* [[polityka gospodarcza]] - system finansowy stwarza możliwość prowadzenia przez rząd polityki mającej na celu wzrost gospodarczy, niskie [[bezrobocie]], walkę z [[inflacja|inflacją]] i zachowanie stabilnej pozycji płatniczej względem zagranicy, | * [[polityka gospodarcza]] - system finansowy stwarza możliwość prowadzenia przez rząd polityki mającej na celu [[wzrost gospodarczy]], niskie [[bezrobocie]], walkę z [[inflacja|inflacją]] i zachowanie stabilnej pozycji płatniczej względem zagranicy, | ||
Funkcje systemu finansowego wg Polańskiego: | Funkcje systemu finansowego wg Polańskiego: | ||
* monetarna - dostarczenie podmiotom niefinansowym pieniądza i umożliwienie jego obiegu związanego z płatnościami, | * monetarna - dostarczenie podmiotom niefinansowym pieniądza i umożliwienie jego obiegu związanego z płatnościami, | ||
* kapitałowo-redystrybucyjna - przepływ wolnych środków pieniężnych od podmiotów dysponujących nimi do podmiotów chcących z nich skorzystać, dzięki czemu możliwe jest finansowanie [[wzrost gospodarczy|wzrostu gospodarczego]], powstawanie i dystrybucja środków w celu finansowania dóbr publicznych, usług społecznych i świadczeń społecznych, | * kapitałowo-redystrybucyjna - przepływ wolnych środków pieniężnych od podmiotów dysponujących nimi do podmiotów chcących z nich skorzystać, dzięki czemu możliwe jest [[finansowanie]] [[wzrost gospodarczy|wzrostu gospodarczego]], powstawanie i [[dystrybucja]] środków w celu finansowania dóbr publicznych, usług społecznych i świadczeń społecznych, | ||
* kontrolna - umożliwianie kontroli nad strumieniami pieniężnymi, w szczególności nad środkami zainwestowanymi, wypożyczonymi i redystrybuowanymi w przeszłości. | * kontrolna - umożliwianie kontroli nad strumieniami pieniężnymi, w szczególności nad środkami zainwestowanymi, wypożyczonymi i redystrybuowanymi w przeszłości. | ||
== Bibliografia == | {{infobox5|list1={{i5link|a=[[System bankowy]]}} — {{i5link|a=[[Rynek finansowy]]}} — {{i5link|a=[[Gospodarka mieszana]]}} — {{i5link|a=[[Gospodarka rynkowa]]}} — {{i5link|a=[[Instytucja finansowa]]}} — {{i5link|a=[[Instytucje finansowe]]}} — {{i5link|a=[[Bankowość]]}} — {{i5link|a=[[Bank komercyjny]]}} — {{i5link|a=[[Papiery wartościowe]]}} }} | ||
* Błach J., ''Innowacje finansowe i ich | |||
* Flejterski S. | ==Bibliografia== | ||
* Górski M. | <noautolinks> | ||
* Kołodko G. | * Błach J. (2011), ''Innowacje finansowe i ich znaczenie we współczesnym systemie finansowym - identyfikacja i systematyzacja problem'', e-Finanse vol. 7, nr 3 | ||
* Matysek-Jędrych A., ''System finansowy - definicje i funkcje'' | * Flejterski S. (2010), ''Metodologia finansów'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | ||
* Górski M. (2013), ''Rynkowy system finansowy'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | |||
* Kołodko G. (2011), ''Ekonomia kryzysu'', Warszawa, Wolters Kluwer | |||
* Matysek-Jędrych A. (2007), ''System finansowy - definicje i funkcje'', Bank i Kredyt, październik | |||
* Pietrzak B., Polański Z., Woźniak B. (2012), ''System finansowy w Polsce'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Grzegorz Spólnik, Natalia Głogowska}} | {{a|Grzegorz Spólnik, Natalia Głogowska}} | ||
[[Kategoria:Systemy gospodarcze]] | |||
{{#metamaster:description|System finansowy gospodarki to skomplikowany mechanizm, umożliwiający krążenie siły nabywczej. Dowiedz się więcej na naszej stronie.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 23:26, 21 gru 2023
System finansowy to niezwykle skomplikowany mechanizm i co za tym idzie, jego zdefiniowanie nie jest zadaniem łatwym. Według Z. Polańskiego system finansowy to mechanizm, dzięki któremu świadczone są usługi, pozwalające na krążenie siły nabywczej w gospodarce. Zdecydowanie bardziej rozbudowaną i skomplikowaną definicję podaje A. Matysek. Według niej "system finansowy jest układem wzajemnie powiązanych instytucji finansowych, rynków finansowych oraz elementów infrastruktury systemu finansowego; poprzez ten układ podmioty sfery realnej (przede wszystkim gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa i rząd) mogą pozyskiwać fundusze, inwestować oszczędności oraz zaspokajać pozostałe potrzeby związane z finansową sferą funkcjonowania". (A. Matysek-Jędrych, 2007, s. 41) S. Owsiak zdefiniował system finansowy jako zespół logicznie ze sobą powiązanych form organizacyjnych, aktów prawnych, instytucji finansowych i innych elementów umożliwiających podmiotom nawiązanie stosunków finansowych w sektorze realnym i sektorze finansowym. System ten tworzy fundamenty działalności dla podmiotów posługujących się pieniądzem umożliwiając zawieranie transakcji gospodarczych, w których pieniądz pełni różne funkcje.
TL;DR
Artykuł omawia definicję, strukturę i funkcje systemu finansowego. System finansowy to kompleksowy mechanizm, który umożliwia przepływ środków pieniężnych w gospodarce. Może być podzielony na rynkowy i publiczny system finansowy. Funkcje systemu finansowego obejmują transfer zasobów, zarządzanie ryzykiem, rozliczanie płatności, gromadzenie zasobów, zapewnienie informacji cenowych oraz bodźców, płynność, oszczędność, kredytowanie, minimalizację ryzyka i wsparcie polityki gospodarczej.
System finansowy w systemie społecznym
System finansowy to jeden z elementów szeroko rozumianego systemu społecznego. Ujmując rzecz bardziej szczegółowo, system finansowy to element sfery finansowej, która zaś jest częścią systemu ekonomicznego. Dopiero system ekonomiczny, wraz z systemem prawnym, politycznym i innymi systemami, tworzy system społeczny.
Struktura systemu finansowego
System finansowy może zostać podzielony na rynkowy oraz publiczny system finansowy. Rozróżnienie wynika z faktu, iż usługi finansowe mogą być dostarczane podmiotom sfery realnej właśnie za pomocą mechanizmów rynkowych lub publicznych. Na pełnowartościowy rynkowy system finansowy składają się:
- instrumenty finansowe (akcje, obligacje, bony skarbowe, opcje, kontrakty terminowe etc...)
- rynki finansowe
- instytucje finansowe (kantory, domy maklerskie, banki, fundusze emerytalne, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, towarzystwa ubezpieczeniowe, firmy świadczące usługi finansowe jak na przykład faktoring etc.)
- zasady działania oraz regulacje
Publiczny system finansowy tworzą zaś:
- instytucje budżetowe (centralne, lokalne, celowe)
- instrumenty fiskalne (podatki, opłaty, cła, składki społeczne, dotacje, poręczenia skarbowe, gwarancje skarbowe, górne limity wydatków)
- publiczne instrumenty finansowe
- instytucje fiskalne
Funkcje systemu finansowego
Funkcje systemu finansowego wg Bodiego i Mertona:
- określenie metod transferu zasobów gospodarczych w czasie przez granice państw oraz między różnymi działami i branżami gospodarki,
- określenie metod zarządzania ryzykiem,
- określenie metod rozliczania i regulowania płatności w celu ułatwienia wymiany towarów, usług i składników majątku,
- określenie mechanizmu gromadzenia wspólnych zasobów przy tworzeniu dużej, niepodzielnej firmy oraz podziału praw własności w dużych firmach o dużej liczbie właścicieli,
- zapewnienie informacji cenowych pomagających skoordynować zdecentralizowane procesy podejmowania decyzji w różnych sektorach gospodarki,
- określenie metod postępowania dotyczącego systemu bodźców, w przypadku gdy jedna strona transakcji finansowej ma informacje, których druga strona nie ma lub gdy jedna strona jest agentem, który podejmuje decyzje za drugą stronę.
Funkcje systemu finansowego w gospodarce rynkowej wg Owsiaka:
- płatnicza - system finansowy powinien zapewnić sprawne działanie mechanizmu rozliczeń w transakcjach gospodarczych, zwłaszcza przy zakupie dóbr i usług,
- płynność - system finansowy umożliwia ułatwia zamianę papierów wartościowych i innych aktywów finansowych na pieniądz gotówkowy,
- oszczędność - promowanie warunków atrakcyjnego lokowania nadwyżek pieniądza przy umiarkowanym ryzyku,
- akumulacja bogactwa - "przechowanie" siły nabywczej danego podmiotu,
- kredytowa - zapewnienie nieprzerwanego dopływu kredytu dla przedsiębiorstw, gospodarstw domowych i rządu, w celu finansowania inwestycji i konsumpcji,
- minimalizacja ryzyka - w system finansowy powinny być wbudowane mechanizmy i instrumenty minimalizacji ryzyka,
- polityka gospodarcza - system finansowy stwarza możliwość prowadzenia przez rząd polityki mającej na celu wzrost gospodarczy, niskie bezrobocie, walkę z inflacją i zachowanie stabilnej pozycji płatniczej względem zagranicy,
Funkcje systemu finansowego wg Polańskiego:
- monetarna - dostarczenie podmiotom niefinansowym pieniądza i umożliwienie jego obiegu związanego z płatnościami,
- kapitałowo-redystrybucyjna - przepływ wolnych środków pieniężnych od podmiotów dysponujących nimi do podmiotów chcących z nich skorzystać, dzięki czemu możliwe jest finansowanie wzrostu gospodarczego, powstawanie i dystrybucja środków w celu finansowania dóbr publicznych, usług społecznych i świadczeń społecznych,
- kontrolna - umożliwianie kontroli nad strumieniami pieniężnymi, w szczególności nad środkami zainwestowanymi, wypożyczonymi i redystrybuowanymi w przeszłości.
| System finansowy gospodarki — artykuły polecane |
| System bankowy — Rynek finansowy — Gospodarka mieszana — Gospodarka rynkowa — Instytucja finansowa — Instytucje finansowe — Bankowość — Bank komercyjny — Papiery wartościowe |
Bibliografia
- Błach J. (2011), Innowacje finansowe i ich znaczenie we współczesnym systemie finansowym - identyfikacja i systematyzacja problem, e-Finanse vol. 7, nr 3
- Flejterski S. (2010), Metodologia finansów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Górski M. (2013), Rynkowy system finansowy, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Kołodko G. (2011), Ekonomia kryzysu, Warszawa, Wolters Kluwer
- Matysek-Jędrych A. (2007), System finansowy - definicje i funkcje, Bank i Kredyt, październik
- Pietrzak B., Polański Z., Woźniak B. (2012), System finansowy w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Autor: Grzegorz Spólnik, Natalia Głogowska
