Kaucja

Słowa Kaucja pochodzi z łaciny "cautio" co w tłumaczeniu oznacza środek ostrożności, rozwage. W powszechnym rozumowaniu kaucja to zazwyczaj określona suma pieniężna w gotówce czy też w papierach wartościowych stanowiąca zabezpieczenie wykonania danego zobowiązania lub też niewywiązania się z wytycznych umowy. Suma ta może zostać konkretnie określona, bądź stanowić procentowy udział całej wartości umowy (od 1% do 10%).

W sensie ekonomicznym kaucja to sposób zabezpieczenia zobowiązań pod czas, którego kredytodawca ma prawo w przypadku nie dotrzymania umowy przez kredytobiorcę zabezpieczając się finansowo otrzymać satysfakcję lub pokryć koszty, które wystąpiły ze względu na nie dotrzymanie umowy za pomocą potrącenia kwoty złożonej przez kredytobiorcę wcześniej.

W sensie nie finansowym kaucja występuję, jako zabezpieczenie w wypadku niewywiązania się lub niedbałego wykonania umowy.

W wypożyczalni samochodów kaucję potrąca się w przypadku spowodowania wypadku po winie wypożyczającego albo przetrzymanie samochodu i zwrócenie po terminie. Tak, że kaucja występuje w handlu, kiedy sprzedawca pobiera sumę pieniężną od kupca, jako zabezpieczenie na wypadek odmowy kupna przy dostarczeniu towaru. Wtedy kaucja może się nie zwracać będąc częścią ceny finalnej przy dostarczeniu towaru.

TL;DR

Kaucja to forma zabezpieczenia w różnych umowach, takich jak umowa najmu mieszkania czy umowa handlowa. Może być w postaci gotówki, papierów wartościowych lub bonów oszczędnościowych. W przypadku kaucji bankowej, pieniądze są wpłacane do banku na zablokowany rachunek. Umowa między bankiem a kaucjodawcą jest wymagana do ustanowienia kaucji. Kaucja może być oprocentowana, a odsetki mogą być doliczone do kwoty kaucji. W przypadku umowy najmu mieszkania, kaucja jest wpłacana przez osobę najmującą i ma na celu zabezpieczenie roszczeń wynajmującego. Po zakończeniu umowy najmu i uregulowaniu zobowiązań, kaucja powinna być zwrócona.

Kaucja bankowa

Kaucja występuję również w bankach, jako forma zabezpieczenia w postaci gotówki waluty krajowej lub waluty obcej bądź w postaci bonów oszczędnościowych. Kaucję uważa się za złożoną, jeśli środki pieniężne zostały wpłacone do banku na rachunek środków zablokowanych. W przypadku, gdy kaucje stanowią bony oszczędnościowe, bank dla zaspokojenia roszczeń realizuje te bony, a po potraceniu wierzytelności ewentualną nadwyżkę zwraca kredytobiorca. Aby móc ustanowić kaucję wymagane są:

• zawarcie umowy między bankiem a kaucjodawcą,
• wniesienie kwoty pieniężnej na rzecz banku.

Pieniądze, które są złożone na kaucję są już do dyspozycji banku, ponieważ znajdują się na rachunku kaucjodawcy, otworzonym w danym banku. Dlatego do ustanowienia kaucji wystarczy zawrzeć umowę z bankiem. Bank wraz z kaucjodawcą mają prawo do ustanowienia oprocentowania, które jest zgodne z określoną stopą oporocentowania. Obie strony ustalają również jak będzie wyglądała sprawa z naliczonymi odsetkami, czy będą one doliczone do kwoty kaucjodawcy lub mu przekazane. Jedank w większości przypadków stosuje się pierwsze rozwiązanie, mianowicie odsetki są doliczone do kwoty kaucji. Kiedy kaucja ma być wyrażona w innej walucie niż kwota zabezpieczonej wierzytelności (np. kaucja w innej walucie niż obowiązująca w danym państwie, a kredyt w rodzimej jednostce monetarnej) to bank i kaucjodawca są zobowiązani do ustalenia i wyznaczenia w umowie w jakiej walucie będzie przeliczana suma kaucji na rzecz spłaty zadłużenia. (Skutki podatkowe wybranych czynności bankowych Urszula Lewińska, Tomasz Lenart, s. 45-48)

Kaucja przy umowie najmu mieszkania

Zgodnie z art. 6 Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego podpisania umowy najmu lokalu mieszkalnego, może się wiązać z wpłaceniem przez osobę najmującą określonej w umowie najmu kwoty pieniężnej. Kwota ta jednak nie może przekroczyć dwóch opłat czynszowych zawartych w umowie. Zadaniem i celem pobierania przez najmującego kaucji jest zabezpieczenie roszczeń wynajmującego dany lokal mieszkalny. Roszczenia te obejmują działania związane z nieotrzymaniem przez najmującego terminów opłat za wynajmowane mieszkanie czy też pokrycie ewentualnym powstaniem szkód w mieszkaniu. W zależności od wytycznych zawartych w umowie najmu mieszkania z kaucji mogą zostać pokryte również nieuregulowane przez najmującego opłaty za dostawę mediów (gaz, woda, prąd). W chwili zakończenia najmu oraz uregulowania wszelkich zobowiązań wynikających z zapisów umowy najmu, a także niedokonaniu przez osobę najmującą istotnych zniszczeń mieszkania, wykraczających poza normalne użytkowanie, osoba wynajmująca zobligowana jest do zwrotu całości sumy kaucji. Zwrot kaucji następuje w ciągu jednego miesiąca od czasu zakończenia umowy najmu (opuszczenia lokalu), bądź też nabycia praw własności do mieszkania przez osobę najmującą. (Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. 2001, s. 5-8)

Kaucja — artykuły polecane

Weksel — Czek — Pożyczka — Dłużnik wekslowy — Gwarancja — Faktoring niepełny — Gwarant — Zabezpieczenie — Refinansowanie

Bibliografia

• Balicka A. (2016), Gwarancja ubezpieczeniowa - szansa dla małych przedsiębiorstw branży budowlanej?, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 1
• Jaworski W., Zawadzka Z. (red.) (2010), Bankowość: podręcznik akademicki, Poltext, Warszawa
• Kwieciński T. i in. (2015), Wstrzymanie realizacji gwarancji ubezpieczeniowej lub bankowej na podstawie postanowienia sądowego, Wiadomości ubezpieczeniowe, nr 2
• Lewińska U., Lenart T. (2013), Skutki podatkowe wybranych czynności bankowych, Wolters Kluwer
• Pomykało W. (1995), Encyklopedia Biznesu, Wydawnictwo FI, Warszawa
• Smid W. (2000), Leksykon menedżera, WPSB, Kraków
• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Dz.U. 2001 nr 71 poz. 733
• Woźniak Z. (2005), Polecenie przelewu w bankowości elektronicznej, CBKE Uniwersytet Wrocławski, Wrocław

Autor: Alexey_kornowski, Tomasz Pacułt