Profil kwalifikacyjny stanowiska
Profil kwalifikacyjny stanowiska to tworzony w oparciu o analizę stanowiska pracy profil wymagań tego stanowiska. Jest to początkowy etap procesu doboru pracowników. W celu zwiększenia skuteczności działań doboru pracowniczego przygotowuje się ?matrycę porównań?, która powinna być wzorcem kwalifikacji poszukiwanego kandydata - opracowuje się po prostu zestaw indywidualnych cech zawodowych, za które firma będzie opłacać przyjmując konkretnego pracownika. Stworzenie profilu kwalifikacyjnego w pierwszym rzędzie służy określeniu wizerunku poszukiwanego pracownika, wyborowi właściwych kryteriów oceny kandydata i odpowiednich technik selekcyjnych [Listwan, 2002, s. 82]
Budowa
Analiza niezbędnych kwalifikacji niezbędnych do sprawnego realizowania celu stanowiska wymaga oceny stanowiska pod kątem:
- wkładu- wiedza i umiejętności,
- procesu - sposoby działania, zachowań,
- pożądanych wyników- skuteczność działania procesu [Armstrong, 1996, s. 179].
Przy budowie profilu kwalifikacyjnego należy uwzględnić takie elementy, jak: wiedza, cechy psychologiczne, umiejętności. Czynniki te można ująć także w układzie: umiejętności interpersonalne, techniczne i konceptualne. Przy tworzeniu profilu należy brać pod uwagę następujące zmienne:
- etap rozwoju firmy,
- cele strategiczne firmy
- obowiązującą kulturę organizacyjną czy typ firmy-uwzględniając macierz BCG.
Warto tutaj wspomnieć o propozycji oparcia struktury profilu kwalifikacyjnego na siedmiopunktowym Planie Aleca Rodgera. Plan Rodgera przedstawia zespół cech zawodowych niezbędnych do sprawnego wykonywania pracy.
Tab. 1. Cechy zawodowe niezbędne do sprawnego wykonywania pracy
| Cechy zawodowe | Opis cechy zawodowej |
| Cechy fizyczne | zdrowie, wygląd, siły fizyczna, sposób zachowania, mówienia, wiek |
| Osiągnięcia zawodowe | kierunek i poziom wykształcenia, kursy, doświadczenie |
| Ogólna inteligencja | wymagania co do aspektów myślowych, intelektu, postrzegania |
| Specjalne uwarunkowania | uprawnienia formalne i szczegółowe kwalifikacje danego stanowiska |
| Zainteresowania | aktywność pozazawodowa, fizyczna, hobbystyczna, artystyczna, organizacyjna |
| Dyspozycje psychiczne | typ osobowości, postaw i zachowań społecznych, organizacyjnych |
| Okoliczności zewnętrzne | sytuacja życiowa, warunki domowe, stan rodzinny |
[Armstrong, 2000, s. 14; Kożusznik&Adamiec, 2000, s. 107]
W tworzeniu profilu kwalifikacyjnego stanowisk bierze udział kilka podmiotów zarządzania kadrami. Są nimi- kadra kierownicza, bezpośredni przełożony danego stanowiska oraz specjaliści ze służb personalnych firm.
Metody tworzenia profilu kwalifikacyjnego
Przeprowadzenie dokładnej analizy stanowiska pracy jest kluczowym krokiem w tworzeniu profilu kwalifikacyjnego. W celu identyfikacji kluczowych obowiązków, odpowiedzialności i wymagań, należy zbierać informacje od obecnych pracowników zajmujących podobne stanowiska, a także od przełożonych i innych interesariuszy. Istotne jest również przeprowadzenie obserwacji pracy i analiza dokumentacji związanej z danym stanowiskiem.
Przeprowadzenie wywiadów z obecnymi pracownikami zajmującymi podobne stanowiska lub zespołami jest kolejnym istotnym krokiem w tworzeniu profilu kwalifikacyjnego. Taki proces pozwala uzyskać informacje na temat wymaganych umiejętności, kompetencji, cech osobowościowych i doświadczenia. Wywiady można przeprowadzać indywidualnie lub grupowo, stosując odpowiednie techniki, takie jak pytania otwarte, scenariusze sytuacyjne czy analizę przypadków.
Do określenia wymaganych kwalifikacji można zastosować różne techniki oceniania. Testy psychologiczne pozwalają ocenić osobowość, motywację, preferencje i umiejętności interpersonalne kandydatów. Symulacje zawodowe, takie jak assessment center, pozwalają na obserwację zachowań i umiejętności kandydatów w realistycznych sytuacjach zawodowych. Oceny kompetencji, oparte na konkretnych wymaganych umiejętnościach, umożliwiają porównanie kandydatów pod kątem ich zdolności do wykonywania konkretnych zadań.
Korzystanie z dostępnych publikacji i danych statystycznych dotyczących danego stanowiska pracy jest ważnym źródłem informacji przy tworzeniu profilu kwalifikacyjnego. Analiza literatury pozwala na uzyskanie informacji na temat trendów, nowych technologii czy zmian w branży, które mogą wpływać na wymagane kwalifikacje. Dane statystyczne mogą dostarczyć informacji na temat średniego poziomu edukacji, doświadczenia czy wynagrodzeń dla danego stanowiska.
Konsultacje z ekspertami z danej dziedziny są cennym źródłem informacji na temat kluczowych umiejętności i cech wymaganych na danym stanowisku. Tacy eksperci mogą być zatrudnieni wewnątrz organizacji lub zewnętrznie. Ich wiedza i doświadczenie mogą pomóc w określeniu nie tylko technicznych wymagań, ale także kompetencji miękkich, takich jak umiejętność pracy w zespole, zarządzanie czasem czy komunikacja.
Wykorzystanie profilu kwalifikacyjnego w procesie rekrutacji
Na podstawie profilu kwalifikacyjnego można tworzyć ogłoszenia o pracę, które zawierają niezbędne informacje na temat stanowiska i wymagań. W ogłoszeniach powinny znajdować się informacje dotyczące obowiązków, odpowiedzialności, oczekiwanych kwalifikacji, wynagrodzenia i beneficjów. Ważne jest, aby ogłoszenie było klarowne, atrakcyjne i precyzyjne, aby przyciągnąć odpowiednich kandydatów.
Profil kwalifikacyjny pozwala na skuteczną selekcję kandydatów poprzez porównanie ich umiejętności, doświadczenia i cech z wymaganiami stanowiska. Można stosować różne metody selekcji, takie jak analiza życiorysów, rozmowy kwalifikacyjne, testy sprawdzające konkretne umiejętności czy oceny referencyjne. Profil kwalifikacyjny pozwala na obiektywne ocenianie kandydatów i wybieranie tych, którzy najlepiej pasują do oczekiwań organizacji.
Profil kwalifikacyjny wpływa na obiektywność procesu rekrutacji poprzez ustalenie jasnych i klarownych kryteriów oceny kandydatów. Dzięki temu można uniknąć subiektywnych ocen i preferencji, a także zapewnić równą szansę wszystkim kandydatom. Ważne jest, aby selekcja opierała się na konkretne wymagania i kompetencje określone w profilu kwalifikacyjnym, a nie na subiektywnych przekonaniach czy uprzedzeniach.
Profil kwalifikacyjny może być wykorzystany zarówno w rekrutacji zewnętrznej, jak i wewnętrznej. W przypadku rekrutacji zewnętrznej, profil kwalifikacyjny pozwala na określenie wymagań i poszukiwanie odpowiednich kandydatów spoza organizacji. Natomiast w rekrutacji wewnętrznej, profil kwalifikacyjny może być wykorzystany do identyfikacji pracowników, którzy spełniają wymagane kwalifikacje i mają potencjał do awansu.
Profil kwalifikacyjny pomaga w wyborze najlepiej dopasowanych kandydatów do wymagań stanowiska. Dzięki temu organizacja może zatrudniać pracowników, którzy pasują do oczekiwań i kultury organizacji. Wybór pracowników, którzy posiadają odpowiednie umiejętności i cechy, przekłada się na większą efektywność pracy, zadowolenie pracowników i osiąganie celów organizacji. Przez odpowiednie dopasowanie kandydatów do wymagań, organizacja może minimalizować ryzyko związane z nieudanymi zatrudnieniami i fluktuacją kadry.
| Profil kwalifikacyjny stanowiska — artykuły polecane |
| Ocenianie pracowników — Metoda Kordaszewskiego — Analiza potencjału kadrowego organizacji — Techniki doboru pracowników do zespołu — Zarządzanie kompetencjami — Zarządzanie talentami — Test predyspozycji zawodowych — Proces zarządzania ścieżkami karier — System oceniania |
Bibliografia
- Adamiec M., Kożusznik B. (2000), Zarządzanie zasobami ludzkimi, Aktor-Kreator-Inspirator, Kraków
- Armstrong M. (2011), Zarządzanie zasobami ludzkimi, Wolters Kluwer, Warszawa
- Armstrong M. (2011), Zarządzanie zasobami ludzkimi, Wolters Kluwer, Warszawa
- Listwan T. (red.) (2004), Zarządzanie kadrami, C.H. Beck, Warszawa
Autor: Katarzyna Kmiecik
