Hipermarket

Z Encyklopedia Zarządzania

Hipermarket to sklep o powierzchni nie mniejszej niż 2500 m2, w którym sprzedaż prowadzona jest w formie samoobsługowej z niewielkim udziałem personelu. Charakteryzuje go szeroka oferta asortymentowa - przeciętnie dostępne w nim jest od 30 do 45 tys produktów (B. Pilarczyk 2001, s. 216).

Początkowo lokalizowane były na obrzeżach miast w jednopiętrowych budynkach z ograniczoną powierzchnią przeznaczoną do magazynowania towarów oraz bezpłatnym, dużym parkingiem. Obecnie coraz częściej hipermarkety powstają także bliżej centrum miasta a w budynkach, w których się znajdują, powstają punkty oferujące inne rodzaje usług oraz niewielkie sklepy specjalizujące się w sprzedaży kwiatów, galanterii, alkoholi itp (H. Szulce 2008, s. 39).

Pierwszym tego rodzaju sklepem w Polsce był hipermarket HIT podlegający niemieckiemu przedsiębiorstwu Dolhe. Sieć swoją działalność zapoczątkowała w 1993 roku, natomiast w 2002 roku każdy z 13 supermarketów HIT przejęła sieć Tesco (J. Wrzesińska, 2008, s.163).

Hipermarket a supermarket

Główną cechą różniącą hipermarket od supermarketu jest jego powierzchnia. Supermarketem nazywa się sklepy, których powierzchnia przekracza 400 m2, jednak jest nie większa niż 2499 m2. Powierzchnia sprzedażowa supermarketu zaczyna się od 2500 m2. Te dwa rodzaje sklepów wielkopowierzchniowych różni także rodzaj i wielkość asortymentu. W supermarkecie znajdziemy mniej towarów przemysłowych, bardziej ograniczony jest również wybór produktów codziennego użytku oraz dostępność do innych usług (H. Szulce 2008, s. 39).

Zarówno hipermarkety jak i supermarkety oferują dostęp do szerokiego asortymentu w niskich cenach. Sklepy te mają długie godziny otwarcia, posiadają bezpłatne parkingi a sprzedaż odbywa się w formie samoobsługi (B. Pilarczyk 2001, s. 216).

Elementy przewagi konkurencyjnej hipermarketów

Najbardziej atrakcyjne cechy hipermarketów według ich klientów to (M. Soboń 2007, s. 106):

  • niższe ceny produktów w porównaniu do tych oferowanych przez sklepy osiedlowe
  • częste promocje i przeceny towarów sezonowych oraz produktów słabo sprzedających się
  • duża różnorodność asortymentowa - dostępność produktów spożywczych, tekstyliów, artykułów przemysłowych, AGD itd.
  • dogodna lokalizacja oraz duża liczba darmowych miejsc parkingowych
  • samoobsługa
  • wygodne płacenie za zakupy kartą płatniczą
  • możliwość skorzystania z punktów oferujących inne usługi towarzyszące
  • coraz powszechniejsza możliwość uregulowania rachunków za telefon, wodę czy prąd w kasie hipermarketu

Pozytywy wynikające z funkcjonowania hipermarketów

Zwolennicy zakupów w hipermarketach wskazują na (M. Soboń 2007, s. 105):

  • niższe ceny produktów w hipermarketach pozwalają na zakup większej ilości dóbr, co ma pozytywny wpływ na gospodarkę, ale również umożliwiają zaspokojenie potrzeb osób mniej zamożnych
  • centra handlowe, w których lokalizowane są hipermarkety stają się miejscami rozrywki oraz integracji ludności miejskiej
  • międzynarodowe sieci sklepów wielkopowierzchniowych wpływają na konkurencyjność gospodarki oraz niejako wpływają na konieczność obniżenia wysokich marż stosowanych przez mniejsze sklepy

Negatywne aspekty działania hipermarketów

Najczęstsze argumenty osób niezadowolonych z rozwoju sieci hipermarketów to (M. Soboń 2007, s. 105):

  • negatywny wpływ hipermarketów na lokalne wspólnoty, które dawniej skupiały się i integrowały przy mniejszych, osiedlowych sklepach
  • ujednolicenie sprzedawanych towarów
  • wykorzystywanie swojej stabilnej pozycji rynkowej do stosowania nieuczciwych praktyk wobec nabywców, pracowników czy wytwórców (wyzysk oraz przymuszanie pracowników do pracy w godzinach nocnych, oferowanie artykułów po upłynięciu ich terminu ważności do spożycia, niepłacenie w terminie za zamówione produkty)
  • generowany jest intensywniejszy ruch samochodowy, który może być niekomfortowy dla osób mieszkających w pobliżu hipermarketów

Charakterystyka hipermarketu

Powierzchnia sprzedaży

Hipermarkety są jednymi z największych sklepów detalicznych na rynku. Różnią się od supermarketów przede wszystkim swoją powierzchnią sprzedaży.

Hipermarkety są znacznie większe od supermarketów. Główną różnicą między nimi jest ilość dostępnych produktów oraz szerokość asortymentu. Supermarkety zazwyczaj posiadają powierzchnię sprzedaży wynoszącą od 200 do 3000 metrów kwadratowych, podczas gdy hipermarkety mają powierzchnię przekraczającą 3000 metrów kwadratowych.

W Polsce, minimalna wartość powierzchni hipermarketu wynosi 2500 metrów kwadratowych. Jednak większość hipermarketów posiada znacznie większą powierzchnię, sięgającą nawet 10 000 metrów kwadratowych. Ta duża powierzchnia pozwala na zaoferowanie klientom szerokiego wyboru produktów oraz stworzenie komfortowej przestrzeni zakupowej.

Samoobsługa

Samoobsługa jest jednym z kluczowych elementów funkcjonowania hipermarketów. Dzięki temu modelowi sprzedaży, klienci mają możliwość samodzielnego wyboru produktów i ich zakupu.

Samoobsługa daje klientom wiele korzyści. Przede wszystkim, mogą oni swobodnie poruszać się po sklepie i przejrzeć dostępny asortyment bez konieczności prośby o pomoc pracowników. Mogą również samodzielnie wybrać produkty, porównać ich ceny i dokonać zakupu w dogodnym dla siebie momencie. Dodatkowo, samoobsługa pozwala klientom być bardziej niezależnymi i kontrolować cały proces zakupowy.

Samoobsługa ma również wpływ na zatrudnienie w hipermarketach. Dzięki temu modelowi sprzedaży, liczba potrzebnych pracowników może być znacznie mniejsza w porównaniu do tradycyjnych sklepów, gdzie większa ilość personelu jest potrzebna do obsługi klientów. Jednak samoobsługa nie oznacza, że wszyscy pracownicy są zbędni. Wciąż potrzebni są kasjerzy, doradcy, pracownicy działów specjalistycznych oraz personel odpowiedzialny za utrzymanie porządku na sklepowej powierzchni.

Lokalizacja hipermarketów

Początkowa lokalizacja na obrzeżach miast

Pierwsze hipermarkety, które pojawiły się w Polsce, były zazwyczaj lokalizowane na obrzeżach miast. Było to spowodowane dostępnością większych obszarów ziemi oraz niższymi kosztami inwestycji. Ponadto, na obrzeżach miast zazwyczaj dominowały duże parkingi, które były niezbędne dla tak dużych sklepów.

Lokalizacja na obrzeżach miast miała również inne korzyści. Hipermarkety były łatwo dostępne dla klientów, którzy podróżowali samochodami. Duże powierzchnie sklepów pozwalały na oferowanie szerokiego asortymentu produktów, co przyciągało klientów z pobliskich miejscowości. Ponadto, hipermarkety na obrzeżach miast często były otwarte przez większą część dnia, co umożliwiało klientom robienie zakupów w dogodnych godzinach.

Trend lokalizacji bliżej centrum miasta

W ostatnich latach można zaobserwować trend lokalizowania hipermarketów bliżej centrum miasta. Istnieje kilka czynników, które wpływają na tę zmianę.

Lokalizacja hipermarketów bliżej centrum miasta ma wiele zalet. Po pierwsze, jest bardziej dogodna dla klientów, którzy nie mają samochodu lub preferują korzystanie z transportu publicznego. Hipermarkety są łatwo dostępne, ponieważ znajdują się w pobliżu przystanków autobusowych lub stacji metra.

Po drugie, lokalizacja bliżej centrum miasta przyciąga klientów, którzy zamieszkują w samym centrum lub w sąsiedztwie. Osoby te często preferują szybki dostęp do sklepów i wybierają hipermarkety ze względu na ich szeroki wybór produktów i konkurencyjne ceny.

Dodatkowo, hipermarkety znajdujące się bliżej centrum miasta często oferują różne usługi dodatkowe, takie jak dostawa zakupów do domu czy usługi gastronomiczne. Jest to dodatkowy atut dla klientów, którzy cenią wygodę i oszczędność czasu.

Wpływ na konkurencję z lokalnymi sklepami

Przesunięcie lokalizacji hipermarketów bliżej centrum miasta ma również wpływ na konkurencję z lokalnymi sklepami. Hipermarkety, ze względu na swoje rozmiary i asortyment, mogą stanowić poważną konkurencję dla mniejszych sklepów spożywczych i osiedlowych marketów.

Jednak jednocześnie lokalne sklepy mogą również odnieść korzyści z obecności hipermarketów w pobliżu. Przyciągają one większą liczbę klientów, którzy często kupują produkty u lokalnych sprzedawców, takie jak świeże owoce i warzywa, produkty regionalne czy tradycyjne wyroby. Lokalne sklepy mogą również skorzystać z większej konkurencji, która zmusza je do oferowania lepszych cen i usług, aby przyciągnąć klientów.

Przewagi konkurencyjne hipermarketów

Niższe ceny jako główna przewaga

Hipermarkety odznaczają się niższymi cenami niż tradycyjne sklepy, co stanowi ich główną przewagę konkurencyjną. Wynika to z ich strategii niskich cen, która opiera się na masowej sprzedaży towarów. Dzięki temu hipermarkety mogą zakupować produkty w większych ilościach i negocjować lepsze warunki handlowe, co przekłada się na niższe ceny dla klientów.

Dodatkowo, hipermarkety często korzystają z promocji i przecen, które przyciągają klientów i umożliwiają im jeszcze większe oszczędności. Dzięki temu, klienci mają możliwość zakupienia produktów w atrakcyjnych cenach, co przekonuje ich do robienia zakupów w hipermarketach.

Duża różnorodność asortymentowa

Kolejną przewagą konkurencyjną hipermarketów jest duża różnorodność asortymentowa, jaką oferują. Hipermarkety posiadają szeroki wybór produktów spożywczych, artykułów gospodarstwa domowego, elektroniki, odzieży i wielu innych. Dzięki temu, klienci mają możliwość zrobienia zakupów na jednym miejscu, bez konieczności odwiedzania wielu sklepów.

Duża różnorodność asortymentowa ma również pozytywny wpływ na konkurencję z innymi sklepami. Hipermarkety oferują szeroki wybór produktów w konkurencyjnych cenach, co zmusza inne sklepy do dostosowania swojej oferty i cen, aby przyciągnąć klientów.

Dogodna lokalizacja i darmowe parkingi

Hipermarkety często znajdują się w dogodnych lokalizacjach, co jest kolejną przewagą konkurencyjną. Klienci mają łatwy dostęp do sklepów, co ułatwia im robienie zakupów. Ponadto, hipermarkety często oferują darmowe parkingi, co jest dodatkowym udogodnieniem dla klientów.

Dogodna lokalizacja i darmowe parkingi mają również wpływ na konkurencję z lokalnymi sklepami. Hipermarkety przyciągają klientów, którzy preferują wygodne zakupy w jednym miejscu, co może prowadzić do zmniejszenia liczby klientów odwiedzających inne sklepy w okolicy.

Samoobsługa i wygodne płatności kartą

Hipermarkety często oferują samoobsługowe kasy i wygodne płatności kartą, co jest kolejną przewagą konkurencyjną. Samoobsługa umożliwia klientom szybkie i wygodne dokonywanie zakupów, bez konieczności oczekiwania w kolejkach.

Dodatkowo, wygodne płatności kartą ułatwiają klientom dokonywanie płatności, bez konieczności posiadania gotówki przy sobie. To przekłada się na większą wygodę dla klientów i sklepu, a także może wpływać na zatrudnienie, ponieważ może być potrzebna mniejsza liczba kasjerów.

Dodatkowe usługi i programy lojalnościowe

Hipermarkety często oferują dodatkowe usługi, takie jak punkty gastronomiczne, apteki, salony kosmetyczne czy pralnie chemiczne. Dodatkowe usługi przyciągają klientów, którzy mogą skorzystać z wielu usług w jednym miejscu.

Ponadto, hipermarkety często prowadzą programy lojalnościowe, które nagradzają klientów za ich zakupy. Programy lojalnościowe oferują specjalne zniżki, promocje lub punkty, które można wymieniać na nagrody. To nie tylko przynosi korzyści klientom, ale także wpływa na konkurencję z innymi sklepami, które muszą dostosować swoje strategie marketingowe, aby przyciągnąć lojalnych klientów.


Hipermarketartykuły polecane
Kryteria wyboru formy sprzedaży internetowejRodzaje sklepówSklep stacjonarnyCentrum handloweBranża fmcgPortal aukcyjnyDystrybucja detalicznaDystrybucja masowaSamoobsługa

Bibliografia

  • Kucharska B. (2014), Innowacje w handlu detalicznym w kreowaniu wartości dla klienta, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach
  • Pilarczyk B., Sławińska M., Mruk H. (2001), Strategie marketingowe przedsiębiorstw handlowych, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Soboń M. (2007), Konkurencyjność marketów w Polsce wobec innych form handlu detalicznego, Przedsiębiorstwo i państwo - wybrane problemy konkurencyjności, Katedra Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin
  • Szulce H., Chwałek J., Ciechomski W. (2014), Ekonomika handlu. Podręcznik, WSiP Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
  • Wrzesińska J. (2008), Rozwój wielkopowierzchniowych obiektów handlowych w Polsce, Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie-Ekonomika i Organizacja Gospodarki żywnościowej, nr 72
  • Wrzesińska J. (2016), Rozwój zagranicznych sieci handlowych w Polsce, Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, nr 16

Autor: Natalia Stefańczyk